Жануарлардың филяриотоздары және оларға қарсы ветеринариялық - санитариялық шаралары

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тақырыбы: Жануарлардың филяриотоздары және оларға қарсы ветеринариялық- санитариялық шаралары

Орындаған: Турарова Н. К

Тобы: ВС - 403

Тексерген: Ахметжанов О. Н.

Семей 2018 жы

Жоспар

Кіріспе

Негізгі бөлім

Жылқы парафиляриозы

Тақтұяқтылар онхоцеркозы

Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер

Кірспе

Филяриотоздар

«Филяриатоз» ұғымы Filariata тармағына жататын нематодалар туғызатын паразиттік ауруларды біріктіреді. Бұл аурулар кейбір тропик елдерінде кең таралған. ТМД елдерінде олар өте сирек кездеседі, ол филяриатоз таралған елдерде тұратын адамдардан ғана табылады. Адамның негізгі филяриатозы - вухерериоз (қоздырғышы -Wuchereria Banerofti, s. Filaria sanguinis hominis), бругиоз (қоздырғышы - Brugia malayi) . Тақтұяқты жануарлардың және адамдардың гельминттер туғызатын ауруы болып табылады. Нематодоздарға жатады. Паразиттердің даму циклі ақтық иесі мен аралық иесінің арасында жүзеге асады.

Патогенез. Аурудың қоздырғышы Culex, Anopheles туысына жататын және басқа кейбір қан сорғыш масалар арқылы беріледі, бұлар филярияның аралық иелері болып табылады. Паразиттер үшін ақырғы ие болып табылатын адам организмінде жыныстық жағынан жетілген филяриялар негізінен лимфа түйіндері мен тамырларында паразиттік тіршілік етіп, олардың бітелуіне немесе склероздық өзгерістерге әкеп тірейтін қабыну процесінтуғызады. Аурудың белгілері лимфа тамырларының бітелу дәрежесіне байланысты. Көбіне құрсақ кеңістігі мен жамбастың лимфа жолдары зақымданып, сыртқы жыныс мүшелері мен аяқтан шығатын лимфа ағынын бұзады да, ең соңында - элефантизмге -піл аяғындай жуандауға әкеп соқтырады. Веналары ұлғайған лимфа тамырларынан олар жарылған жағдайда түрлі қуыстар мен мүшелерге, оның ішінде қуық пен ен қабықшасына лимфа құйылуы мүмкін.

Жіктелуі: филяриилар, нитчаткалар. Нематодтар отрядынан. Ол ішекке өтеді де, ал сосын ішек қабырғасы бойымен бүкіл ағзаларға және бұлшықетке бойлай тарайды. Жұмыртқалардың инвазиялы түрі қауіпті болып есептеледі.

Таралу жолдары

Адам және жануарлар бұл ауруда ақтық иелері болып табылады. Қансорғыш екіқанатты жәндіктер әртүрлі түрге жататын олар аралық иесі болып т абылады. Осылар тасымалдаушысы болып табылады. Жәндік жануардың немесе адамның қанына келіп түскен соң асқазанға түседі, ары қарай бұлшықетке жылжиды. Сол жерде инвазиялы жұмыртқа сатысына дейін дамып жетіледі. Жетілу сатысы өте күрдеі болып табылады.

Инвазиялық даму жағынан

Периодты-белгілі бір уақытқа байланысты, күн мен түнде

Субпериодты- жұмыртқалар үнемі қанда болады да, алайда белгілі бір уақытта саны көбейеді

Периодсыз “тұрақты”- қай уақытта тексергенде де қандағы микрофиляриилар мөлшері тұрақты болады.

Филяриатоз диагностикасы несептен, қаннан, лимфа түйіндерінің пунктатасынан және басқа биологиялық сұйықтықтардан аурудың қоздырғыштарын табуға сүйенеді. Зақымданған тканьнің биопсиясы түпкілікті диагноз қоюга көмектеседі. арқасында кейде лимфаның несеп жүйесіне өткен жерін анықтай алады.

Филяриотозды клиникалық белгілерге қарап балайды. Эпидемиологиялық анамнезге сүйене отырып талдаймыз. Және жағындыда микрофиляриидің болуын ескереміз. Және де серологиялық реакциялар гемагглютинация, кбр, ифт сияқты зерттеулер жүргіземіз.

Аурудың профилактикасы инвазияны тасымалдайтын масалармен күрестен тұрады. Және де профилактикалық шаралар жүргізу, қансорғыш жәндіктер шағуын болдырмау жұмыстарын жүргізу қажет.

Жылқы парафиляриозы

Жылқы парафиляриозы(Бекі ауруы) Парафиляриоз -жылқының тері шелінде(тері астында) өмір сүретін Filariata тек тармағына, Filariidae тұқымдасына жататын Parafilaria multipapillosa құртты тудыратын гельминтоз . Кейде бұл дертті жылқының “тілік терісі” деп атайды.

Қоздырғышы Парафиляриалар ақ түсті, жіптей жіңішке жұмыр құрт. Оның бас құрылымы аса күрделі, денесі көптеген бүртіктермен көмкерілген. Еркегінің ұзындығы шамамен 3 см, ұрғашысыныкі-7 см. Еркегінің екі тең емес спикуласы бар. Ұрғашысының жыныс тесігі дененің бас жағында ауыз жанынан ашылады. жұмыртқасының тұрқы0, 052-0, 058, 0, 024-0, 033 мм, ішінде қалыптасқан балаңқұрты болады.

Даму айналымы

Parafilaria multipapillosa: 1-сырт көрінісі; 4-ұрғашысының құйрығы; 2- еркегінің бас жағы ; 3- еркегінің құйрық жағы. Емі:Эквален, эквисект пастаныда қолданса юолады дәрісін 0, 004г/кг мөлшерінде 3 күн қатарынан тері астына егеді

АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ

АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ ЖАЗ АЙЛАРЫНДА, КҮННІҢ ШЫЖЫП ТҰРҒАН ШАҒЫНДА, ГЕМАТОБИЯ ШЫБЫНДАРЫНЫҢ КӨБЕЙГЕН КЕЗІНДЕ, ЖЫЛҚЫНЫ ЖАБЫҚ ҚОРАЛАРДА НЕ ЛАПАСТАРДА ҰСТАҒАН ЖӨН, МАЛДЫ ТҮНДЕ ЖАЙҒАН ДҰРЫС. МАЛҒА РЕППЕЛЕНТТІ ИНСЕКТИЦИД

ДӘРІЛЕРІН ОҚТЫН-ОҚТЫН БҮРКІП, ЖӘНДІКТЕРДІ ЖОЛАТПАУ КЕРЕК

Тақтұяқтылар онхоцеркозы

Тақтұяқтылар онхоцеркозы Онхоцеркоз-Filariidae тұқымдасына жататын, Onchocerca cervicalis және O. reticulata құрттары тудыратын жылқы гельминтозы. Құрттың бірінші түрі мойын сіңірлерінде, екіншісі - сирақ буын сіңірлерінде тарамыстарында, оның тері шелінде тіршілік етеді.

Қоздырғышы

Онхоцерктің сыртқы қабығы қатты және иректеліп келген. Олардың ұзындығы 80 см-ге дейін барады, ал ені 0, 15-0, 3 мм. Еркегінің тең емес үлкенді-кішілі екі спикуласы бар. Ұрғашысының бәтегі дененің бас жағынан ашылады. Аналықтары жұмыртқа салмайды, тірі балаңқұрт туады.