Жануарлардың филяриотоздары және оларға қарсы ветеринариялық - санитариялық шаралары




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Жануарлардың филяриотоздары және оларға қарсы
ветеринариялық- санитариялық шаралары
Орындаған: Турарова Н.К
Тобы: ВС – 403
Тексерген: Ахметжанов О.Н.
Семей 2018 жы
Жоспар
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
3. Жылқы парафиляриозы
4. Тақтұяқтылар онхоцеркозы
5. Қорытынды
6. Пайдаланылған әдебиеттер
Филяриотоздар
Кірспе
«Филяриатоз» ұғымы Filariata тармағына
жататын нематодалар туғызатын паразиттік
ауруларды біріктіреді. Бұл аурулар кейбір
тропик елдерінде кең таралған. ТМД елдерінде
олар өте сирек кездеседі, ол филяриатоз
таралған елдерде тұратын адамдардан ғана
табылады. Адамның негізгі филяриатозы —
вухерериоз (қоздырғышы -Wuchereria Banerofti,
s. Filaria sanguinis hominis), бругиоз
(қоздырғышы — Brugia malayi).Тақтұяқты
жануарлардың және адамдардың гельминттер
туғызатын ауруы болып табылады.
Нематодоздарға жатады. Паразиттердің даму
циклі ақтық иесі мен аралық иесінің арасында
жүзеге асады.
Патогенез. Аурудың қоздырғышы Culex, Anopheles туысына
жататын және басқа кейбір қан сорғыш масалар арқылы беріледі,
бұлар филярияның аралық иелері болып табылады. Паразиттер
үшін ақырғы ие болып табылатын адам организмінде жыныстық
жағынан жетілген филяриялар негізінен лимфа түйіндері мен
тамырларында паразиттік тіршілік етіп, олардың бітелуіне
немесе склероздық өзгерістерге әкеп тірейтін қабыну
процесінтуғызады. Аурудың белгілері лимфа тамырларының
бітелу дәрежесіне байланысты. Көбіне құрсақ кеңістігі мен
жамбастың лимфа жолдары зақымданып, сыртқы жыныс
мүшелері мен аяқтан шығатын лимфа ағынын бұзады да, ең
соңында — элефантизмге -піл аяғындай жуандауға әкеп
соқтырады. Веналары ұлғайған лимфа тамырларынан олар
жарылған жағдайда түрлі қуыстар мен мүшелерге, оның ішінде
қуық пен ен қабықшасына лимфа құйылуы мүмкін.
Жіктелуі:
филяриилар, нитчаткалар.
Нематодтар отрядынан. Ол
ішекке өтеді де, ал сосын
ішек қабырғасы бойымен
бүкіл ағзаларға және
бұлшықетке бойлай
тарайды. Жұмыртқалардың
инвазиялы түрі қауіпті
болып есептеледі.
Таралу жолдары
Адам және жануарлар бұл ауруда ақтық иелері болып
табылады. Қансорғыш екіқанатты жәндіктер әртүрлі
түрге жататын олар аралық иесі болып т абылады.
Осылар тасымалдаушысы болып табылады. Жәндік
жануардың немесе адамның қанына келіп түскен соң
асқазанға түседі, ары қарай бұлшықетке жылжиды.
Сол жерде инвазиялы жұмыртқа сатысына дейін
дамып жетіледі. Жетілу сатысы өте күрдеі болып
табылады.
Инвазиялық даму
жағынан

Субпериодты- жұмыртқалар
Периодты-белгілі бір
үнемі қанда болады да,
уақытқа байланысты ,
алайда белгілі бір уақытта
күн мен түнде
саны көбейеді

Периодсыз “тұрақты”-
қай уақытта
тексергенде де
қандағы
микрофиляриилар
мөлшері тұрақты
болады.
Филяриатоз диагностикасы несептен,
қаннан, лимфа түйіндерінің пунктатасынан
және басқа биологиялық сұйықтықтардан
аурудың қоздырғыштарын табуға сүйенеді.
Зақымданған тканьнің биопсиясы түпкілікті
диагноз қоюга көмектеседі.
Лимфаденоангиографияның арқасында
кейде лимфаның несеп жүйесіне өткен
жерін анықтай алады.
Филяриотозды клиникалық
белгілерге қарап балайды.
Эпидемиологиялық анамнезге
сүйене отырып талдаймыз. Және
жағындыда микрофиляриидің
болуын ескереміз. Және де
серологиялық реакциялар
гемагглютинация, кбр, ифт
сияқты зерттеулер жүргіземіз.
Аурудың профилактикасы
инвазияны тасымалдайтын
масалармен күрестен тұрады.
Және де профилактикалық
шаралар жүргізу, қансорғыш
жәндіктер шағуын болдырмау
жұмыстарын жүргізу қажет.
Жылқы парафиляриозы
Жылқы парафиляриозы(Бекі
ауруы)
Парафиляриоз –жылқының тері
шелінде(тері
астында) өмір сүретін Filariata
тек тармағына
,Filariidae тұқымдасына жататын
Parafilaria
multipapillosa құртты тудыратын
гельминтоз .
Кейде бұл дертті жылқының
“тілік терісі” деп
атайды.
Қоздырғышы
Парафиляриалар ақ түсті, жіптей
жіңішке жұмыр құрт.Оның бас
құрылымы аса күрделі,денесі
көптеген бүртіктермен
көмкерілген.Еркегінің ұзындығы
шамамен 3 см ,ұрғашысыныкі-7
см.Еркегінің екі тең емес
спикуласы бар.Ұрғашысының
жыныс тесігі дененің бас
жағында ауыз жанынан
ашылады.жұмыртқасының
тұрқы0,052-0,058, 0,024-0,033
мм,ішінде қалыптасқан
балаңқұрты болады.
Даму айналымы
Parafilaria multipapillosa:
1-сырт көрінісі;4-ұрғашысының құйрығы;2-
еркегінің бас жағы ;3- еркегінің құйрық жағы.
Емі:Эквален, эквисект пастаныда қолданса юолады
дәрісін 0,004г/кг
мөлшерінде 3 күн
қатарынан тері
астына егеді
АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ
АЛДЫН АЛУ ШАРАЛАРЫ
ЖАЗ АЙЛАРЫНДА, КҮННІҢ ШЫЖЫП
ТҰРҒАН ШАҒЫНДА, ГЕМАТОБИЯ
ШЫБЫНДАРЫНЫҢ КӨБЕЙГЕН
КЕЗІНДЕ ,ЖЫЛҚЫНЫ ЖАБЫҚ
ҚОРАЛАРДА НЕ ЛАПАСТАРДА ҰСТАҒАН
ЖӨН,МАЛДЫ ТҮНДЕ ЖАЙҒАН ДҰРЫС.
МАЛҒА РЕППЕЛЕНТТІ ИНСЕКТИЦИД

ДӘРІЛЕРІН ОҚТЫН-ОҚТЫН БҮРКІП ,
ЖӘНДІКТЕРДІ ЖОЛАТПАУ КЕРЕК
Тақтұяқтылар онхоцеркозы
Тақтұяқтылар онхоцеркозы
Онхоцеркоз-Filariidae тұқымдасына
жататын, Onchocerca cervicalis және
O.reticulata құрттары тудыратын
жылқы гельминтозы.Құрттың бірінші
түрі мойын сіңірлерінде ,екіншісі –
сирақ буын сіңірлерінде
тарамыстарында, оның тері шелінде
тіршілік етеді.
Қоздырғышы

Онхоцерктің сыртқы қабығы қатты және иректеліп
келген.Олардың ұзындығы 80 см-ге дейін барады, ал
ені 0,15-0,3 мм.Еркегінің тең емес үлкенді-кішілі екі
спикуласы бар.Ұрғашысының бәтегі дененің бас
жағынан ашылады.Аналықтары жұмыртқа
салмайды,тірі балаңқұрт туады.
Аралық иесі Culicoides
туысына жататын құмытының
көптеген түрлері бар.Олар
көп жерде тараған өте уақ
қансорғыш
жәндіктер.Құмытылар қан
сорған кезде ,қанмен бірге
микроонхоцерктер ді де
қабылдайды.
Қорытынды
Алдын ала сақтандыру шаралары инсектицид дәрілерін қолданып, құмытыларды дарытпау, жылқыны
қорада ұстап күту немесе су қоймаларынан алыс жерде бағу сияқты шараларды жүргізу. Және
насихаттау жұмыстарын ұдайы жүргізіп отыру қажет. Сыртқы орта жағдайын зертханалық бақылау және
паразиттік аурулардың берілу факторлары мен жолдарын анықтау мақсатында халықтың санитариялық-
эпидемиологиялық салауаттылығы саласындағы мемлекеттік орган ведомствосының аумақтық бөлімшелерінің
мамандары санитариялық-паразитологиялық зерттеулерге сыртқы орта (топырақ, құм, көкөніс және жеміс, аскөк, су,
шайындылар, шаң және басқалар) сынамаларын алуды осы Санитариялық қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес сыртқы
ортада сынамалар алуға және паразитологиялық зерттеу жүргізуі жиілігіне қойылатын талаптарға сәйкес жүргізіледі.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. М.С Сабаншиев “Паразитология және жануарлардың
инвазиялық аурулары” Алматы, 2011, 440-бет.

2. Интернет желісі
http://emirb.org/k-u-sulejmanova-januarlardi-invaziyali-aurular
i.html?page=24
3. Н.Т. Кәдіров, Ж.М. Есімбеков, М.М. Ысқақов, Б.К. Ыбраев
“Ветеринариялық парзитология” Астана-2014, 220 бет
4. К.П. Федеров и др. Основы общей и прикладной
ветеринарной парзитологии. Новосибирск, 2004.-1044 бет.
5. Интернет желісі https://tengrinews.kz/zakon/kaz/docs?
ngr=V1500010933

Ұқсас жұмыстар
Індетке қарсы шараларды жоспарлау және карантин мен шектеу шараларын ұйымдастыру
Жұқпалы ауру кезіндегі ветеринариялық шараларды ұйымдастыру және олардың экономикалық тиімділігі
ІНДЕТКЕ ҚАРСЫ ШАРАЛАРДЫ ЖОСПАРЛАУ
ВЕТЕРИНАРИЯ САЛАСЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК БАСҚАРУ
Дератизацияның әдістері
Зоофилді шыбындар және оларға қарсы ветеринариялық- санитариялық шаралар
Асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы уәкілетті орган
Құстардың гистомонозы және оларға қарсы ветеринариялық- санитариялық шаралар
Диктиокаулездің даму биологиясы
Құс гельминтоздары
Пәндер