Деңгейлеп оқыту технологиясы




Презентация қосу
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті
Педагогика факультеті
Психологиялық-педагогикалық және арнайы білім беру кафедрасы кафедрасы

ОМӨЖ №5
Деңгейлеп оқыту
технологиясы

Орындаған: 7М01101 – педагогика және психология
мамандығының 2 курс магистранты Жұбаныш
Аружан
Тексерген: п.ғ.к., доцент Тогайбаева А.К.

http://presentation-creation.ru/
Жоспары

Саралап деңгейлеп оқыту технологиясы

Деңгейлік оқытудың ерекшелігі мен
зерттелуі

Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясының
тиімділігі

http://presentation-creation.ru/
Келер ұрпақ алдында зор жауапкершілік
жүгін арқалап келеміз» деген Елбасы
Н.Ә.Назарбаевтың сөзі ұстаз
қауымына үлкен тапсырыстарды
артып отыр. Еліміздің болашағы
көркейіп, өркениетті елдер қатарына
қосылуы, бүгінгі ұрпақ бейнесімен
көрінеді. Дүниежүзілік озық
тәжірибелерге сүйеніп, жаңа типті
оқыту, яғни әр баланың табиғи
қабілетін дамыту үшін қолайлы
жағдайлар жасай отырып, оны жан-
жақты дамыту керек. Қазіргі білім беру
мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас
пайда болып, оқытудың жаңа
технологиясы өмірге келді. Яғни
педагогикалық технология ұғымы іс-
әрекетімізге кеңінен еніп, қолданылуда.

http://presentation-creation.ru/
Деңгейлеп оқыту технологиясы дегеніміз – әр
оқушыны оның қабілеті мен мүмкіндік деңгейіне қарай
оқыту, тәрбиелеу бағытында жүзеге асатын
технологияның түрі. Деңгейлеп оқытуда мұғалім ақпарат
беруші және ұйымдастырушы, кеңес айтушы қызметін
ғана атқарады.

Деңгейлеп оқыту технологиясының мақсаты -
оқытуды оқушының әр түрлі топтарына,
ерекшеліктеріне сай бейімдеу, ыңғайлау.
Оқушылардың өзіне деген сенімділіктерін
қалыптастыра отыра, деңгейлік шығармашылық
тапсырмалар және жазба жұмыстарын орындау
арқылы шығармашылық деңгейге көтерілуін
анықтау.

http://presentation-creation.ru/
Бірінші
Бірінші –– Аталған деңгейде ұсынылатын
оқушылық
оқушылық тапсырмалар бағдарлама талабына
деңгей
деңгей сәйкес беріледі.

Екінші - Бұл деңгейде тапсырмалардың мазмұны
алгоритмдік күрделендіріле ұсынылады.
В.П.Беспалько
деңгейлеп, саралап деңгей
оқытудың жаңа
жолдарын ұсынып,
оны төмендегідей
деңгейлерге Аты айтып тұрғандай, бұл деңгейде ұсынылатын
жіктеді: Үшінші - тапсырмалар оқушыны ізденушілікке жетелейтіндей
ізденушілік болуы шарт. Олар өзара сабақтастыққа, жүйелілікке
негізделіп, оқушылардың танымдық қабілетін мен
деңгей танымдық құзіреттілігін жетілдіруге бағытталады.

Бұл деңгей оқушының шығармашылық қабілетін,
Төртінші- дарындылығын, талантын ұштауға, оның жеке
қабілетін дамытуға көмектесетін тапсырмалардан
шығармашылық тұрады. Аталған деңгей тапсырмалары
деңгей оқушының бүкіл қабілетін дамытып, жетілдіруге
ықпал етеді.

http://presentation-creation.ru/
Деңгейлеп оқыту идеясының
авторы Н.П.Гузик сыныптағы оқушыларды да,
соған сәйкес оқу бағдарламаларын да А, В, С – үш
деңгейге бөлуді ұсынады.

«В» – бағдарламасын
орындамас бұрын «А»
бағдарламасындағы
тапсырма ларды әрбір С» – бағдарламасының
«А» – бағдарламасындағы
тапсырмалар базалық оқушы орындауға міндетті. орындалуы оқушыларды
«В» – бағдарламасын алған білімді шығарма
стандарт түрінде шылықпен қолданылатын
белгіленеді. Оларды қолдануға арналған
есептерді орындау үшін деңгейге көтереді. Бұл
орындай отырып оқушы бағдарлама оқу жұмысы мен
пән бойынша қайталау қажет, ол оқушылардың оқу,
ой-әрекетінің арнайы ой-әрекетінің тәсілдерін
деңгейінде нақты және деректі оқу
материалды меңгереді. тәсілдерін меңгеруін
қамтамасыз етеді. материалын еркін игеруді
Материалды алғаш меңгеру көздейді. Өз білімімен
жұмыстарының бұл Сондықтан бұл
бағдарламаға бірінші мәселелер шешуде оқушыға
деңгейінің өзіндік оның логикалық ойлауын
ерекшеліктері бар. Ол деңгейдегі материалды
кеңейтетін, негізгі білімді дамытатын мәліметтер
материалдың сан рет беріп оны
қайталануын, мағыналық дәлелдейтін, суреттейтін,
нақтылайтын ұғымның шығармашылықпен
топтарды бөлу, негізгі ойды қолдану перспективасын
табу дағдысын, есте сақтау қолданылуы мен жұмыс
істеуін көрсететін қосымша ашады. Оқушыға өзін
тәсілдерін білуді, т.с.с. талап қосымша жұмыста
етеді.. мәліметтер енгізіледі. Бұл
деңгей мәліметтер көлемін көрсетуге мүмкіндік береді.
кеңейтіп, негізгі материалды
терең түсінуге көмектеседі.

http://presentation-creation.ru/
«А» – бағдарламасы оқытудың міндетті нәтижесіне
сәйкес келеді.
«В» – бағдарламасы оқулықтан қосымша есептер
мен жаттығулардың енгізілуін көздейді.
«С» – бағдарламасы қосымша оқу-әдістемелік
әдебиеттерден алынған тапсырмалардан тұрады.

Әр пәндегі оқу бағдарламасын таңдау оқушының
өзімен ойласа отырып жүргізіледі. Әрбір тақырып
бойынша өткізілетін сабақтар кезектесіп келетін бес
типтен құралады.

http://presentation-creation.ru/
Бірінші – тақырыпты жалпы талдау сабақтары (оларды лекциялар деп атайды).

Екінші – қиыстырылған семинар сабақтарда оқушылардың өзіндік
жұмысының процесінде оқу материалдарының тереңдей талдануы.
Мұндай сабақтар бірнеше рет (3-5 дейін) өткізіледі.

Үшінші – қорытындылау және білімді жүйелеу сабақтары.

Төртінші – материалды пәнаралық қорытындылау сабақтары (оларды
тақырыпты қорғау сабақтары деп те атайды).

Бесінші – пратикум сабақтар.

Барлық оқушы білім стандарты деңгейін толық игергеннен кейін ғана жаңа
материалға ауысу жүзеге асырылады. Жалпы сыныптық, топтық және жеке
жұмыстар арасындағы үйлесушілік базалық стандарт деңгейінде оқушылар
біліміндегі ақаулықтарды анықтауға мүмкіндік береді.
http://presentation-creation.ru/
Оқушылардың біліміндегі ақаулықтарды жою үшін
олармен сыныптан тыс жеке жұмыстар жүргізуге тура
келеді. Әр пәнді деңгейлік бағдарламаны таңдау
оқушының өзіне ұсынылады. Осылайша ортақ
базалық білім минимумы қамтамасыз етілуімен қатар
әр жеке тұлғаның шығармашылық дамуына де
кеңістік ашылады.
Білімді бақылау кезінде деңгейлеу тереңдей түсіп, әрбір
оқушының жетістігі есепке алынады. Яғни білім
берудің буындары; түсіндіру, бекіту, тексеру барлығы
деңгейлеп жүргізілуі тиіс.

http://presentation-creation.ru/
Деңгейлеп оқыту туа біткен ақыл-ой
қабілетінің жеке даму жан-жақтылығына
негізделген
Кезеңдер Мұғалімнің іс-әрекеті Оқушының іс-әрекеті

Оқушылардың білім деңгейін Мұғаліммен бірлесе отырып оқу
Диагностикалық кезең
диагностикалау деңгейін таңдау

Әр деңгей үшін оқу мазмұны
Топтардағы оқыту талапта рының
Оқушыларды топқа бөлу мен қойылатын нақты жобасын талқы лауға қатысу
талаптарды айқындау

Мұғалімнің материалды оқу өзінің оқу іс-әрекетін
Оқытуды іске асыру
топтарын беруі ұйымдастыруы

Атқарылған жұмыстар
нәтижесі бойынша
Білімді меңгерту оқушыларды бағалау (Кері Нәтижелері бойынша өзара және
нәтижесін бағалау байланыстың дұрыс өзін-өзі бағылауды жүзеге асыру
орнатылуы)
http://presentation-creation.ru/
• Деңгейлеп саралап оқыту технологиясы 1998 оқу жылынан
бастап мектептің барлық сатысына, барлық пәндерге еніп,
оқу үрдісін жандандыруға үлкен үлес қосып келеді.
Профессор Ж.Қараевтың деңгейлеп-саралап оқыту
технологиясы жаңаша өзгерген мақсатпен оқушылардың
өздігінен танып, іздену іс-әрекеттерін меңгертуді талап етеді.
Бұл технологияда бірінші орында оқушы тұрады және өз
бетімен білім алудағы белсенділігіне аса назар аударылды.

• Педагогика ғылымдарының докторы, профессор Ж.А.
Қараевтың деңгейлеп оқыту педагогикалық
технологиясының мақсаты – жан-жақты дамыған
тұлғаны қалыптастыру.
• Саралап оқыту технологиясы оқыту процесінің белгілі
бөлігін қамтып, ұйымдастырудың шешімдері, оны оқыту
құралдарының жиынтығы түрінде көрінеді. Сыныпты,
топтарды оқытуға әртүрлі қолайлы жағдай туғызуды
қажет етеді; әдістемелік педагогикалық-психологиялық
және ұйымдастыру-басқару шаралары біріктіріледі.

http://presentation-creation.ru/
Міндеттері:

1. Ақпараттық және деңгейлеп оқыту
технологиясының тиімді әдістерін пайдалану
арқылы білімге деген қызығушылығын
арттырып, танымдық қабілеттерін дамытуға 2. Оқушы жүрегіне жол табу арқылы
жағдай жасау. Деңгейлеп оқыту сабақтардың әрбір сәтін қызықты, ұтымды
технологиясын қолдану нәтижесінде дарынды өткізу. Оқушыларды тек берілген мәліметті
оқушыларды анықтау және олармен жұмыс тыңдаушы емес ізденуші, зерттеуші өз ойын
істеу. еркін дәлелдей алатын, пікірін ортаға сала
білетін жеке тұлғаны қалыптастыру.
Оқушының бойындағы ынта-ықыласын жойып
3. Оқытудың жаңа технологияларын қолдана
алмай, жеке дара қабілетінің дамуына мүмкіндік
отырып, жеке, жұпта, топта жұмыс істеу
жасай отырып, қабілетін дамытып,
барысында мұғалім мен оқушының
шығармашылығын шыңдау...
ынтымақтастығын қалыптастыру,
оқушылардың ойына ерекше құрметпен қарау.
Оқушыларды өзін-өзі қадағалай алатын, іс-
әрекетін ретімен орындап, өзін - өзі
жетілдіретін шығармашыл, ізденімпаз тұлға
қалыптастыру.

http://presentation-creation.ru/
Деңгейлеп оқыту технологиясының
мақсаты: әрбір оқушы өзінің даму
деңгейінде оқу материалын меңгергенін
1) Деңгейлеп оқыту әр қамтамасыз етеді.
оқушыға өз
мүмкіндіктерін
пайдалана отырып,
білім алуына жағдай 2) Деңгейлеп оқыту әр
жасауға мүмкіндік түрлі категориядағы
береді; балаларға, олармен
саралай жұмыс істеуге
мүмкіндік береді.

3) Деңгейлеп-саралап оқыту
құрылымында білімді игерудің
бірнеше деңгейі қарастырылады:
ең төменгі деңгей (базалық),
бағдарламалық, күрделенген деңгей
сондықтан әрбір оқушы меңгеруі
тиіс.
http://presentation-creation.ru/
Деңгейлеп-саралап оқыту технологиясының
оқушыларға тиімділігі:

ТОП ОҚУШЫЛАРЫНЫҢ БАРЛЫҒЫ ДЕҢГЕЙЛІК
ТАПСЫРМА ОРЫНДАУЫ
БІЛІМ КӨРСЕТКІШІНІҢ НАҚТЫ ЖӘНЕ САПАЛЫ БОЛУЫ
ОҚУШЫНЫҢ ӨЗ БІЛІМІН ӨЗІ БАҒАЛАП, БІЛІМ
ДЕҢГЕЙІН ДАМЫТА АЛУЫ
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ОҚУҒА ЫНТАСЫ МЕН
МАМАНДЫҒЫНА ДЕГЕН ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҒЫНЫҢ
АРТУЫ
ОҚУШЫНЫҢ ІЗДЕНУ ДАҒДЫСЫНЫҢ,
ҰСТАМДЫЛЫҒЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
ОҚУШЫ БЕЛСЕНДІЛІГІНІҢ ОЯНУЫ
АЛҒА ҚОЙҒАН МАҚСАТЫНА ЖЕТУГЕ ДАҒДЫЛАНУЫ,
ҚИЫНДЫҚТАРДЫ ЖЕҢУГЕ ҰМТЫЛУЫ
ОҚУШЫНЫҢ ӨЗДІГІНЕН ЖҰМЫС ІСТЕУІ МЕН
Философиялық әдебиет білімді
ЖАУАПКЕРШІЛІГІНІҢ АРТУЫадамның рухани келбеті деп
қарастырады.
http://presentation-creation.ru/
Деңгейлеп-саралап оқыту
технологиясының
оқушыларға тиімділігі:

ДЕҢГЕЙЛЕП-САРАЛАП ОҚЫТУДА БІЛІМ ИГЕРУДІҢ ҮШ
ДЕҢГЕЙІНІҢ ҚАРАСТЫРЫЛУЫ
ОҚУШЫЛАРДЫҢ САБАҚ ҮСТІНДЕ БІРНЕШЕ ДЕҢГЕЙДЕ
ЖҰМЫС ЖҮРГІЗУІ
БІЛІМ ДӘРЕЖЕСІ БІРДЕЙ ТОПТАРДЫ ТЕКСЕРУ ІСІНІҢ
ЖЕҢІЛДЕУІ
ОҚУШЫЛАРДЫҢ ЖҰМЫСТАРЫ ӘДІЛ БАҒАЛАНУЫ
ОҚУШЫ МЕН ОҚЫТУШЫНЫҢ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ
ҚЫЗМЕТІН БЕЛСЕНДІ ТҮРДЕ ДАМЫТУЫ
ДАРЫНДЫ ОҚУШЫЛАРДЫ АНЫҚТАП, ОЛАРМЕН ТҰРАҚТЫ
ЖӘНЕ ЖҮЙЕЛІ ЖҰМЫС ІСТЕУ МҮМКІНДІГІНІҢ ОРНАУЫ

http://presentation-creation.ru/
Г.Ғ.Еркибаеваның денгейлеп оқыту технологиясы
жоғарыда айтқан ғалымдардан басқаша. Ол
тапсырмаларды 3 денгейге бөліп береді, бірақ
оқушыларды білім денгейге қарап 3 топқа бөледі.

І деңгей тапсырмаларыларын қазақ тілін әлі меңгермеген,
қазақ тілінде сөздік қоры жеткіліксіз студенттерге беріледі.
1.Мәтінді оқып шығып, сөздік жұмысын жүргізу.Мәтіннен
түсініксіз сөздерді тауып,түсіндірме сөздіктен мағынасын
анықтаңыздар
Бірінші топқа «4-5» -ке оқитын 2.Ауа райы, өсімдіктер мен жануарлар дүниесі, табиғатты
оқушыларды топтастырып, қорғау тақырыбында лексикалық минимум
оларға шығармашылық құрастырыңыздар.
деңгейдегі тапсырмалар береді. Жыл мезгілдері, күн, ай, жыл аттары.
Екінші топқа «3-4» -ке оқитын ІІ деңгейдегі тапсырмалар қазақ тілін таяз меңгерген,
оқушыларды топтастырып, қазақ тілінде сөздік қоры жеткіліксіз студенттерге беріледі.
оларға іздену түріндегі Қазақ тіліндегі сөздердің орын тәртібін анықтаңыздар.
тапсырмалар дайындайды. 2.Мәтінді оқып шығып, мәтіндегі сөздердің орын тәртібін
Үшінші топқа «2-3» -ке оқитын схема арқылы көрсетіңіздер
оқушыларды топтастырып, Нақ осы шақ, ауыспалы осы шақтарға мысал келтіріңіздер.
оларға стандартқа сай ІІІ деңгейдегі тапсырмалар қазақ тілін жақсы меңгерген,
тапсырмалар береді: сыныптағы қазақ тілінде сөздік қоры жеткілікті студенттерге беріледі.
барлық оқушылар орындай алуы Мәтінді орыс тіліне аударыңыздар.
қажет. 2.Кеңес беру, кешірім сұрау, уақыт тақырыптарында
қолданылатын сөздерден сөйлемдер құрастыру.
3.Құрастырған сөйлемдерді болымсыз етістікке айналдыру.

http://presentation-creation.ru/
• ІҮ деңгейдегі тапсырмалар қазақ тілін жақсы меңгерген, қазақ тілінде сөздік қоры жеткілікті,
қазақ тілінде еркін сөйлейтін студенттерге беріледі.
• 1.Мәтіннің мазмұнын айтып беріңіздер.
• «Менің сүйікті мезгілім» тақырыбында әңгіме жазу.
• Ата-анаңыздың достарыңызбен «би кешіне баруға рұқсат беруі», «тауға саяхатқа шығуға рұқсат
етпеуі» тақырыптарына диалог құрастырыңыздар.
• Деңгейлеп оқыту технологиясы студенттердің білім деңгейіне қарай тапсырмалар орындау
барысында, білім сапасы артады, қазақ тілі сабақтарына қызуғышылығы қалыптастырылады.
• Жаңа технологиядағы ойландыру түрткілерге студенттер белсене жауап іздеп, оны да нақты,
дәлелді, қысқа да, нұсқа жауап алуға студенттер әдеттендіріледі.
• Деңгейлеп оқыту технологиясының басты артықшылығы:
• – әрбір оқушының даму деңгейіне сай оқу материалын меңгеруін қамтамасыз ететіндігі болып
табылады;
• – деңгейлеп оқыту – оқылатын ақпараттың азаюы арқылы емес, оқушыларға қойылатын
талаптардың әртүрлілігі арқылы жүзеге асады. Топтарға бөлуде оқушылардың даму ерекшеліктерін
қабылдау, ойлау, зейін, есте сақтау, т.б. ескеру керек;
• – мұғалім әрбір топ үшін талаптардың ара жігі айқындалған нақты жүйелерін құрып ұсынып
отыруы тиіс. Оқушылар біліміндегі ақаулықтарды жоюға бағытталған жұмыстар уақтылы
жүргізіліп отырылғаны жөн.

http://presentation-creation.ru/
Сонымен, саралап деңгейлеп оқыту
технологиясының принциптері-оқытуды
ізгілендіру мен демократияландыру жағдайында,
өздігімен даму бағдарын анықтап, дамитын және
өздігімен дұрыс шешім қабылдай алатын, өзін-өзі
жетілдіріп өсіруші, өзін-өзі тәрбиелеуші тұлға
қалыптастыруға болады.

http://presentation-creation.ru/
Пайдаланған әдебиеттер
1.Жанпейісова М.М. «Модульдік оқыту технологиясы оқушыны
дамыту құралы ретінде». Алматы 2006 жыл.
2.Қамзина М. «Модульдік оқыту технологиясы».//Тәрбие құралы. 2005
жыл, №4.
3.Педагогтың кәсіби деңгейін өсіруде әдістемелік жұмысты
ұйымдастыру жолдары.//Ғылыми-практикалық жинақ. Алматы, 2008
жыл.
4.Искакова Р., Ерназарова З. «Жаңа технологияны пайдалану әдістері».
Қызылорда, 2004 жыл.
5.Жадрина М.Ж. «ҚР-дағы жоғарғы білім беру дамытудың
тенденциялары мен мәселелері». Алматы 2002 жыл.
6. Назарбаев Н.Ә. Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан //Қазақстан
халқына жолдауы//, 28.02.2007.

http://presentation-creation.ru/

Ұқсас жұмыстар
Деңгейлеп - саралап оқыту технологиясы
ОҚЫТУДА ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ТЕХНОЛОГИЯЛАРДЫ ҚОЛДАНУ
Деңгейлеп оқу тапсырмаларының оқыту
Білім берудегі инновация
Мектеп жасына дейінгі балаларды оқытудың технологиясы
Білім берудегі педагогикалық технологиялардың оқыту үдерісінде жіктелуі
Инновациялық технологиялар түрлері
Мектеп жасына дейінгі балаларды оқытудың технологиясына схемалық сипаттамасы
Мультимедиалық оқыту технологиясы
Сын тұрғысынан ойлау технологиясының ерекшеліктері
Пәндер