ТҰЛҒАНЫҢ ДЕНСАУЛЫҚ ПСИХОЛОГИЯСЫ

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТ.СТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
«ЖАЛПЫ ПСИХОЛОГИЯ» КАФЕДРАСЫ

ТҰЛҒАНЫҢ
ДЕНСАУЛЫҚ ПСИХОЛОГИЯСЫ

Орындаған: Айдаулет Б.Е.
Тобы: ИП-19-3к2
Қабылдаған: Жандабаева И.С.

Шымкент 2020
Денсаулық психологиясы - бұл денсаулық,
ауру және денсаулық сақтаудың
психологиялық және мінез-құлық процестері
туралы ғылым. Ол психологиялық, мінез-
құлық және мәдени факторлардың
денсаулыққа немесе ауруға қалай әсер
ететінін зерттейді.

Психологтар денсаулықты жақсартуға ықпал ететін, ауруға әкелуі мүмкін
немесе медициналық көмектің тиімділігіне әсер ететін мінез-құлық пен
тәжірибені анықтау үшін зерттеулер жүргізеді. Олар сонымен қатар
денсаулық сақтау саясатын жақсарту жолдарын ұсынады. Психологтар
денсаулықты нығайту және аурудың алдын алу мақсатында никотинге
тәуелділікті азайту, күнделікті тамақтануды жақсарту стратегияларын
әзірлеуде жұмыс істейді. Олар сонымен қатар ауру мен жеке ерекшеліктер
арасындағы байланысты зерттеді.
Денсаулық психологиясы денсаулыққа әсер ететін
экономикалық, мәдени, әлеуметтік және өмір
салтын қоса алғанда, ситуациялық факторлармен
байланысты. Психологтар адамдардың мінез —
құлқын екі мақсатта өзгертуге тырысады-
адамдардың денсаулығын сақтауға және
пациенттерге ауруды емдеу режимін ұстануға
көмектеседі.
Басқа пәндердің психологтары сияқты денсаулық психологтары да зерттеу
әдістері туралы терең білімге ие. Психологтар бұл білімді әртүрлі мәселелер
бойынша зерттеулер жүргізу үшін қолданады. Мысалы, психологтар келесі
сұрақтарға жауап беру үшін зерттеулер жүргізеді:
Дұрыс тамақтануға не әсер етеді?
Стресс жүрек ауруымен қалай байланысты?
Адамдардың денсаулығын жақсарту үшін ойлау қабілетін өзгертуге
қалай көмектесуге болады?
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚТЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ
Аксиологиялық – адамның өзінің және өзгелердің құндылығын ұғынуы
(өзін қабылдауы және жынысына, жасына, мәдени ерекшелігіне
қарамастан өзгені де қабылдай алуы)
Инструменталдық – рефлексияны өзін-өзі тану құралы ретінде өзінің жан
дүниесін және өзгелермен қатынасын ұғыну қабілеті ретінде игеруі. (өзінің
және өзгелердің эмоционалдық жағдайын, мінез-құлқының ерекшелігін
ұғынуы).
Қажеттілік-мотивациялық – өзіндік дамуды қажетсіну (өзін дамытуға
деген жауапкершілікті сезіне білу).
ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ ДЕҢГЕЙЛЕРІ

Жоғары деңгейі – креативтілік тұлғаның психологиялық көмекті қажет
етпеуі. (ортаға тұрақты бейімделе алуы, стрестік жағдаяттардан шыға
алуы, қоршаған әлемге белсенді, шығармашылық қатынасының болуы)
Орташа деңгей – бейімделу алдын-алу, дамыту бағытындағы топтық
жұмысты ұйымдастыру. (социумге бейімделе алуы, үрейленудің басым
болуы).
Төменгі деңгей – бейімделеалмаушылық мінез-құлықтың
ассимилятивтік-аккомодативтік стилінде индивидуалдық психологиялық
көмекті қажетсінудің (мінез-құлықтың ассимилятивтік стилі өз
қажеттілігі мен мүмкіншілігіне залал тудыра отырып қоршаған ортаға
бейімделуге тырысуы, мінез-құлықтың аккомодативтік стилі – өзгелерді
бағындыруға тырысуы) маңызды болуы;
САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ
Салауатты өмір салты (СӨС) —
бұл ең әуелі денсаулықты сақтауға және
нығайтуға бағытталған сауықтыру
жолындағы белсенді іс-әрекет. Өмір
Адамның өмір салты өздігінен
қалыптаспайды, ал салауатты өмір салты
өмір сүру барысында мақсатты түрде
қалыптасады. Қазіргі мәліметтер бойынша
денсаулық 53-55%- ға салауатты өмір
салтына тәуелді болады екен.
САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫ ҮШІН
ТӨРТ АСПЕКТ МАҢЫЗДЫ
• Темекі шегуден бас тарту.
• Алкоголь мен басқа да есірткіден бас тарту.
• Дұрыс тамақтану: сандық жағынан қалыпты, тұтынуы денсаулық
әлеуетінің ұлғаюымен байланысты тамақ өнімдерін пайдалану;
тұтынуы созылмалы аурулар мен барлық себептерден болатын өлім-
жітім қаупінің жоғарылауымен байланысты өнімдерден бас тарту.
• Қозғалыс: физикалық белсенді өмір, оның ішінде жас және
физиологиялық ерекшеліктерін ескере отырып, арнайы физикалық
жаттығулар (мысалы, фитнес), белсенді көлік (жаяу жүру,
велосипедпен жүру, Скутер және т. б.), отырықшы өмір салтынан бас
тарту.
Адам денсаулығын нығайтуға ықпал ететін өмір
салтын қалыптастыру үш деңгейде жүзеге асырылады:
Әлеуметтік: насихат, ақпараттық-ағартушылық жұмыс;

Инфрақұрылым: адам өмірінің негізгі салаларындағы нақты жағдайлар
(бос уақыттың, материалдық құралдардың болуы), профилактикалық
мекемелер, экологиялық бақылау;

Жеке: адамның құндылық бағдарларының жүйесі, ішкі құрылымды
стандарттау.

Салауатты өмір салтын насихаттау деп оны танымал етуге бағытталған
бірқатар іс-шаралар түсініледі, олардың ішінде ағартушылық және
көшпелі бағдарламалар, БАҚ-тағы Жарнама (радио, теледидар, Интернет)
маңызды болып табылады.
МЕДИТАЦИЯ
Медитация (лат. meditatio — "ой жүгірту")
— рухани-діни немесе сауықтыру
практикасы құрамында пайдаланылатын
психикалық жаттығулар қатары немесе осы
жаттығулар нәтижесінде туындайтын
ерекше психикалық жай-күй. Медитацияны
ойлаудың бір түрі ретінде қарастыруға
болады.
Медитация жасағанда ешқандай күш салудың қажеті жоқ, адам
толығымен демалу керек. Медитация - бұл босаңсыған көңіл-күй,
онда не болып жатқанын бөлек бақылау жүреді. Медитация
дегеніміз, біз бір нәрсеге орын береміз, оны дамытуға, байқауға,
толықтай қабылдауға мүмкіндік береміз. Медитациямен
айналысатын адам ойларға, сезімдерге және ағзадағы процестерге
еркіндік бере отырып, ештеңені бағаламауы керек.
МЕДИТАЦИЯНЫҢ ПАЙДАСЫ
Стресстен арылуға;
Сабырлы болуға;
Жан тыныштығына;
Денсаулықты жақсартуға;
Шығармашылық қабілетті дамытуға;
Ой тазалығына;
Жақсы дамыған интуицияға;
Жан рахатына жол салады.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ !

Ұқсас жұмыстар

ҰЙЫМДАҒЫ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ ЖОСПАР

Мәдениет тілі

Мектеп жасына дейінгі балалар тобында психологтың жұмыс ерекшеліктері

Стресске тұрақтылық түсінігі

Мектепке дейінгі мекемедегі психолог кабинеті

Ұйымдағы психологиялық денсаулық

САЛАУАТТЫ ӨМІР САЛТЫНЫҢ ҚАЗІРГІ КЕЗДЕГІ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Арнайы психологияның зерттеу пәні

Тұлға психологиясы бөлімі

Психология адам мінез - құлығын зерттеу

Пәндер