Негізгі хабарламалар

Презентация қосу

Қызылорда медициналық жоғарғы колледжі

Қабылдаған:Әбішева І.Қ
Тобы: ҚБ-202
Орындаған: Нұрымбетова М.

Қызылорда 2020 жыл
КІРІСПЕ
НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.Мейірбикенің кәсіби қызметіндегі коммуникативтік дағдылардың мәні
2.Коммуникация қағидалары
3.Мейірбикенің пациентпен тиімсіз қарым-қатынасының себептері
4.Мейірбике мен пациент қарым-қатынасының тиімділігін арттыру
5.Модуль 10: Мейірбике ісі және мүмкіндіктерін кеңейту -
патронаттық жұмысшылардың коммуникативтік дағдыларын арттыру
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Коммуникативтік дағдылар, яғни адамдармен қарым-қатынас орната білу,
олармен тіл табысу, оларды өзіне бейімдеу медициналық қызметкерлерге аса қажет.
Бұл шеберлік өмірлік және кәсіптік табыстың негізінде жатыр.
Тілектестікпен, емдеу рәсімдері мен іс-әрекеттерін техникалық жағынан сауатты
орындаумен қатар, бикелік іс ретінде адам-клиентпен немесе психологиялық және
физикалық қиындықтарды, басыңқылықты, үрейді, кейде агрессияшылдықты да
басынан өткізетін адам-пациентпен қарым-қатынас түсініледі.
Медициналық бике өз жұмысында тиімді жемісті қарым-қатынас үшін белгілі
бір ережелерді пайдаланады, оларды қолдану өзі мен пациенттің арасындағы өзара
қатынастарды орнатуға көмектеседі.
Олардың шеңберінде мейіргерлік персонал
функцияларының кеңеюі жүріп жатқан,
денсаулық сақтаудағы заманауи реформалар
науқас адаммен тиімді қарым-қатынас жасау
шеберлігін олардың табысты қызметінің қажетті
шарты етеді.
Бұл пациенттерде орын алған проблемалар
туралы ақпаратты, сондай-ақ бұл
проблемаларды объективті бағалаумен, оларды
белсенді талқылаумен емдеу-
диагностикалық процестің бір бөлігіне,
ынтымақтастық іс-әрекетке айналдыруды
көздейтініне байланысты, оның мақсаты – халық
санасында денсаулық үшін күресте жеке
Емдеу мекемесіне көмек үшін келген адам мейірбикеге өз денсаулығының
проблемалары туралы (егжей-тегжейлі) әңгімелеуге ниетті болуға, ал мейірбике оны
тыңдай білуге, түсінуге және бастапқы психологиялық диагнозды қалыптастыра отырып,
дұрыс қорытындылар жасауы тиіс.
Маңызды! Мейірбикенің коммуникативтік дайындық деңгейі, оның эмпатияға
дайындығы – оның емдеу-диагностикалық процестегі өз міндетін орындауға дайындығы
мен кәсіби жетілуінің көрсеткіші.
Қарым-қатынас дағдыларын меңгеру мейірбикеге пациенттің өзінде ғана емес,
сондай-ақ оның отбасында да сенімге; емдеу процесіне қатысатын дәрігерлермен және
басқа мамандармен сындарлы өзара әрекеттестікке қол жеткізуге мүмкіндік береді.
Мейірбике өз жұмысында тиімді жемісті қарым-қатынасқа қол жеткізу үшін
белгілі бір ережелерді пайдаланады, оларды қолдану өзі мен пациенттің
арасындағы өзара қатынастарды орнатуға көмектеседі.
Мейірбике бірнеше маңызды тәсілдердің көмегімен сенім мен ынтымақтастықтың байсалды,
құрметті, достық пейілді ахуалын жасай және сақтай алады:
"Пациенттің есімі"
пациентпен әңгімелесуді өзін таныстырудан, өз аты-жөнін, лауазымы мен әңгімелесу мақсатын
атай отырып бастайды;
сондай-ақ пациентке аты мен әкесінің аты бойынша (егер бұны жасы талап етсе) және "сіз" деп
сөйлейді, бұл адамның жеке тұлға ретінде орнығуына септігін тигізеді, онда қанағаттанушылық сезімін
туындатады және оң эмоцияларды туындатады . Егер пациенттің өзі мұны ұсынған жағдайда ғана "сенге"
көшуге болады.
"Жайлы жағдай жасау"
Пациентпен әңгімені жарықтандыруды, шудың бар-жоқтығын, жиһаз, үй-жайды, бөгде адамдардың
бар/жоқтығын және т.б. ескере, оған мүмкіндігінше қолайлы орынды қамтамасыз ете отырып жүргізеді.
Жеке тұлғалық арақашықтық туралы еске алу керек, беттің пациент бетімен бір деңгейде
орналасқаны жөн. Пациентке әңгімелесудің құпиялылығы туралы міндетті түрде еске салады.
"Әңгіме құру"
Пациентпен әңгімені денсаулық проблемасын жоюдағы оның артықшылықтары мен оң жетістіктерін
атап көрсетуден бастайды. Әңгімелесуді медициналық терминологияны пайдалана отырып, пациент үшін
күрделі әңгімеден бастамаған жөн.
Неғұрлым толқынысты және кірпияз мәселелерге біртіндеп жақындайды. Пациент проблемалары
шыдамдылықпен және зер сала тыңдалады. Мән жайды нақтылай отырып, әңгімені керекті бағытта
өрбіткен жөн. Бұл кез келген адамның ең маңызды қажеттіліктерінің біріне – өзін-өзі орнықтыру
қажеттілігіне әкеледі, бұл оңды эмоциялардың түзілуіне қарай бастайды және пациенттің сенім арту
көзқарасын туындатады.
"Кілт сөздер"
Қабылдау сендіру әсеріне септігін тигізетін қолпаштау сөздерін айтуға негізделеді.
Онымен әңгімелесу жүргізіліп отырған адамның артықшылығын көре білген, түсінген және
бағалаған дұрыс. Бұл мақұлдау және мақтау сөздерімен білдіріледі. Осылайша, пациенттің жетілдірудегі
қажеттілігін "сырттай" қанағаттандырғандай болады, бұл да оның оң эмоцияларының түзілуіне әкеледі
және медициналық қызметкерге ниеттестікке септігін тигізеді.

"Шешендік қабілеттері"
Әңгімелесуші айтылғанды дұрыс түсініп отырғанын тексере отырып, айқын, асықпай, тапқыр,
достық пейілін барынша таныта отырып (жағымпазданбай), сөйлеу керек. Әңгімелесуді пациенттің жеке,
жас және жеке тұлғалық ерекшеліктерін, талғамдары мен ниеттерін ескере отырып, жүргізуге тырысу
керек.
Әңгімелесуде үзілісті ұстау керек: бұл пациентті бақылау және оған да, медициналық қызметкерге
де ойларын жинақтау мүмкіндігін береді.
Пациенттермен коммуникация процесінде міндетті түрде мейірбикеде пациентке қоятын
сауалдар туындайды. Дұрыс тұжырымдалған сұрақтар қарым-қатынасты неғұрлым тиімді етеді.
Сұрақтар жабық және ашық болып бөлінеді.
Жабық сұрақтарға қарапайым жауап беріге болады: "Иә" немесе "Жоқ". Жабық сұрақтар:
"Сіз …орындай аласыз ба?", "Сіз …ниеттісіз бе?", "Сізге … керек пе?", "Сізде... бар ма?" және
т.б.сөздерден басталады.
Ашық сұрақтарға неғұрлым немесе бұдан аздау кең көлемді жауап алуға болады. Ашық
сұрақтар: "Маған айтыңызшы,…?", "Не…?", "Қашан…?", "Неліктен…?", "Қайда...?" және т.б.
сөздерден басталады.
"Кәсіби үзіліс"

Пациентпен әңгімелесу кезінде медициналық терминдерді қолданбау керек.
Пациент емдеу іс-шаралары мен күтілетін нәтижелер туралы кәсіптік құзырет
шектерінде ақпараттандырылады.
Пациенттен күтім жасау заттары мен дәрілердің нақты атауын атау талап
етілмейді, қажет болған кезде оларды жай ғана көрсету өтініледі.
Пациенттің қызметкерлер есімдерін, кабинеттердің нөмірін еске сақтауын күтудің
қажеті жоқ. Егер бұған қажеттілік бар болса, онда ақпаратты қағазға түсіреді және
пациентке қалдырады.
Пациентте нұсқаулықтарды немесе ұсынымдарды дәл орындамағаны үшін
кінәлілік сезімін жасауға болмайды.
Оған мүмкіндігінше айқын және нақты кеңестер мен ұсынымдар беріледі.

"Өзара түсіністік"

Әңгіменің соңында мағыналық кедергінің туындағаны-туындамағаны
нақтыланады.
Тиімсіз қарым-қатынастың жағдайлары коммуникацияның әртүрлі элементтерін бұзу
болуы мүмкін.

Тиімсіз қарым-қатынастың аса жиі кездесетін себептері:

1.Хабарламаның айқын еместігі. Хабарлама баяу дауыспен жасалған немесе нашар
жазумен жазылған, ең сорақысы, түсініксіз терминдер орын алған (өз әңгімелесушіңізбен
сіз шетел тілінде сөйлегендей).
2.Әдептен тыс арнаны пайдалану. Жөнелтуші (яғни сіз) ақпарат беру үшін дұрыс емес
арнаны пайдаланады. Мысалы, естуінде проблемалары бар адамға ақпаратты ауызша
сөздермен береді, ал көруінде проблемалары бар адамға ұсақ медициналық жазумен
жазылған жазбаша нұсқаулықты береді.
3.Ақпараттың дұрыс түсінілгенін растаудың жоқтығы. Егер хабарламаны алушы
ақпаратты жөнелтуші (яғни сіз) жоспарлағандай, түсінгенін растамаса, онда бұл қарым-
қатынасты қанағаттанғысыз деп есептеуге болады. Мысалы, мейірбикенің: "Сіз өзіңізге
тағайындалған дәріні қалай қабылдау керектігін түсіндіңіз бе?" деген сұрағына пациент:
"Иә, түсіндім!", – деп жауап береді, пациент сізді сіз оған айтқандай түсінді деп
ойламаңызшы.
Хабарламаны пациенттің дұрыс түсінгенін растау үшін, мейірбике ақпаратты дұрыс
қабылдауды растайтын бірнеше ТЕКСЕРУШІ ашық сұрақтар беруі тиіс.
"Сіз өзіңізге тағайындалған дәріні қалай қабылдайтыныңызды айтыңызшы",
"Сіз дәрігердің қабылдауына қанша уақыттан кейін келуге тиіссіз?", "Сіз бұл
дәріні немен ішесіз?" және т.б. Бұл жағдайда пациент медициналық бике
хабарламасын қалай түсінгенін қайталап айтып береді. Және де бұл жерде оны
түзетімдеу мүмкін болады – ал бұл ең бастысы. Сіз өз ақпаратыңыздың дұрыс
қабылданғанына көз жеткізесіз.
эмпатия ;
акцептация (науқасты сөзсіз қабылдау);
аутентистілік, немесе өзіндік конгруэнттілік (мінез-құлықтың табиғилығы, сезімдер мен
оларды білдірудің келісілгендігі, шынайылығы).
Мейірбике мен пациенттің қарым-
қатынасының тиімділігін арттыруға болады,
егер:

алушының назарын өз хабарламасына
ынталандырса (егер адамның қолы бос болмаса, ал
хабарлама жедел болмаса – әңгімені кейінге
қалдырыңыз);
қарапайым қысқа сөздермен баяу, жақсы
дауыс ырғағымен айтылса;
әңгімелесушіге түсініксіз, арнаулы
терминологияны пайдаланбаса;
нақты пациентпен қарым-қатынас кезінде
сөз екпіні жағдаятқа сәйкес келсе (мысалы:
мейірбике хабарламаны пациент санасына дейін
жеткізуге тырыса отырып, өте баяу сөйлейді,
пациент болса, мейірбике өзін ақылсыз деп
есептейді, және оның ақпарат қабылдау
мүмкіндігін жете бағаламайды деп ойлайды. Егер
де мейірбике өте жылдам сөйлесе, пациент ол
өзінен жылдамырақ құтылғысы келіп отыр деп
ойлайды және жалпы оны тыңдауды мүлдем
қояды);
қарым-қатынас үшін уақытты дұрыс таңдап
алу:
ақпарат бағытталған адамда әңгімелесуге қызығушылық болуы тиіс және ол асықпауы
тиіс. Қарым-қатынас үшін үздік уақыт –пациенттің өзі өзінің жай-күйі, күтім жасау жоспары,
мейірбикелік араласулар және т. б. туралы сұрақтар беретін уақыт;
пациентпен дәрігер оны емдеудің қолайсыз барысы немесе аурудың жазылмайтындығы
туралы хабардар еткеннен кейін бірден әңгімелеспегені жөн. Пациент алғашқы ақпаратты ой
елегінен өткізуі тиіс, ал біз оған келесісін береміз; дауыс ырғағын қадағалау, дауыс ырғағының
өзіңіз айтатын мәселенің мазмұнына сәйкес келетіндігіне көз жеткізу. Хабарлама сарыны
қызығушылықты, немқұрайдылықты, қамқорлықты, тітіркенуді, қорқынышты, ашу-ызаны
білдіруі мүмкін ;
пациентпен сөйлесе отырып, керекті сарынды таңдап алыңыз: өзіңізді еститіндей
сөйлеңіз, бірақ сөзді айқайға көшірмеңіз;
юмор – тиімді ауызша қарым-қатынастағы, бірақ юмор сезімінен құралақан емес
пациенттермен ауызша қарым-қатынаста ғана жақсы көмекші. Әзіл-қалжың өте сақ және әдепті
айтылуы тиіс. Пациенттерге күтім жасау кезінде мейірбикелер қысылу мен мүмкін болатын
үрейді баса отырып, пациентте күлкі туындату үшін өз іс-тәжірибесінен күлкілі оқиғаларды
әңгімелеуі және сөздер ойынын пайдалануы мүмкін. Әзіл-қалжыңның пациентті сабырға
түсіруге, шиеленіс пен ауырсынуды алып тастауға, эмоциялық қолдауды қамтамасыз етуге және
ауруды қабылдауды жұмсартуға көмектесетіні байқалған;
қарым-қатынас тиімділігі кері байланыс арқылы расталады (өзіңізді дұрыс түсінгеніне көз
жеткізіңіз, адамға ашық сұрақтар қойыңыз). "Сіз тексеріп-зерттеуге қалай дайындаласыз?", деп
сұраңыз, бірақ "Сіз зерттеп-тексеруге қалай дайындалу керек екендігін түсіндіңіз бе?" емес (бұл
жабық сұрақ және пациент жабық сұраққа тіпті егер ештеңені түсінбесе де, "Иә" деп жауап беруі
мүмкін).
Модульден күтілетін нәтижелер
Осы модульді аяқтай отырып, сіз:
- Үйге тиімді бару үшін жақсы қарым-қатынастың маңыздылығын түсіну .
- ауызша туралы біліңіз ші және вербальды емес ші әсеріні және байланыс процесіне.
- ашық және жабық сұраққа арасындағы айырмашылықты үйреніңіз с және олар қалай қарым-қатынас
ықпал етеді.
- қарым-қатынас процесінде әлеуметтік-мәдени сипаттамалардың маңыздылығын түсіну .
- тиімді тыңдау маңыздылығын түсіну жанашырлықпен және көзайымы оған .
- Отбасылық үйге бару провайдерінің ерекшеліктерін біліп алыңыз және осы сипаттамаларды сіздің үйге
бару тәжірибесіне қалай енгізуге болатындығын қарастырыңыз.
- отбасылармен тиімді байланыс нәтижелерін сипаттаңыз.

Негізгі хабарламалар
Жақсы қарым-қатынас дағдылары мен тұлғааралық қарым-қатынас дағдылары отбасылармен жұмыс істеуде
шешуші рөл атқарады.
Егер сіз сотсыз тыңдай алатын болсаңыз, аналар мен әкелерге қатысты айыптаусыз немесе қамқоршы
болмай кеңес беріңіз, егер сіз жылы, объективті, эмпатиялы және рефлексивті болсаңыз, жанашыр әрі ойлы
болсаңыз, сіз отбасыларыңызбен нәтижелі қарым-қатынас құра аласыз өзара сенім мен құрмет.
Отбасымен қарым-қатынас кезінде сіз әрқашан баланың мүдделерін ескеруіңіз керек. Баланың жағдайын
анықтау барысында ата-анасымен / қамқоршысымен сыйластық қарым-қатынас орнату өте маңызды. Олар
сізге ашылуы, сенімдерімен бөлісуі, кеңестеріңізге сүйенуі және балаңыз және өздері туралы маңызды
ақпаратпен қамтамасыз етуі үшін ата-аналар сізге сеніп, өздеріңізді қауіпсіз сезінуі керек.
Қарым-қатынас әркімнің күнделікті өмірінің бөлігі болғанымен, сіздің кәсіби өсуіңіз бен үздіксіз
біліміңіздің бір бөлігі ретінде жақсы қарым-қатынас дағдыларын жетілдіру қажет.
Ортақ әрекеттесудің қажетті шарты – арақатынас жасау арқылы адамдар арасында
жанасу бекітіліп, дамуы, ақпарат алмасуы, бірін бірі тануы және қоса әрекеттесуі.
Дәрігер өз міндетін атқару барысында, басқа адамдармен түрлі қарым - қатынас,
байланыс, сұхбат жасауға мәжбүр болады: оның ішінде – науқаспен, оның
туысқандарымен, әріптестерімен, басқа медициналық қызметкерлермен т.б. Дәрігер мен
науқас адамның қарым - қатынасының жоғары дәрежеде болуы, маманның кәсіби
дамуына үздіксіз әсер етеді.
Денсаулықты қорғау, тек жағдайы жеткілікті, айрықша құқықтығы бар, шектелген
бір топтардың ғана емес, қоғамдағы әр адамның құқығы болуы, қазіргі таңдағы
медициналық этиканың ең бір маңызды мәселесі. Адамгершілік қасиеттеріне сәйкес
жекешелігі, бостандығы, құндылығы, тұлғалардың құқығы да тең болуы қажет.
1.https://med.mcfr.kz/article/793-meyrbiken-kommunikativtk-dadylary
2.Module 10_КОММУНИКАТИВНЫЕ_НАВЫКИ

Ұқсас жұмыстар

Деректер қор құрлымы және объектілері

КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТТІ МЕМЛЕКЕТТІК РЕТТЕУ

Компьютерлік желілер. Электронды пошта қызметі. Әлеуметтік желі

Ауқымды компьютерлік желі - Интернет

Электрондық почтаның қарапайым почта қызметінен айырмашылығы

Айнымалының мәндерін шығару форматы түрлендіру спецификаторының көмегімен беріледі - символынан басталатын символдар тізбегі

*Компьютерлік желілер. Электронды пошта қызметі. Әлеуметтік желілер

"Электронды қызмет түрлері. Электронды құжат айналымы. Электронды оқулықтар дайындау."

Рефсум синдромы

Электронды қызмет түрлері. Электронды Кұжат айналымы. Электронды оқулықтар дайындау туралы ақпарат

Пәндер