Торайларды трихинеллезге

Презентация қосу

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым
министрлігі
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік
Университеті
«Ауылшаруашылық ғылымдары» Жоғарғы мектебі

ТРИХИНЕЛЛЕЗ АУРУЫНДА
ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ
САНИТАРЛЫҚ САРАПТАУ
ЖОСПАРЫ:
• I.Кіріспе.
• Триханеллез-инвазиялық ауру
• II.Негізгі бөлім:
• 1. Сойғаннан кейінгі диагностика
• 2. Триханеллезге зерттеу үшін үлгі алу
• 4. Трихинелла табылған етті ветеринариялық- санитариялық тұрғыдан
бағалау
• 5. Трихинелланы ауа қапшықтарынан, цистицерктерден, саркоцистерден
ажырату
• III.Қорытынды.
• VI.Пайдаланылған әдебиеттер.
•
Трихинеллез – көптеген сүт қоректілерде кездесетін, жіті және созылмалы
түрде өтетін, Айқын аллергиялық өзгерістер туғызатын инвазиялық ауру.
Аурудың қоздырғышы – жұмыр құрттардың өнімі. Trichinella тұқымына
жататын құрт.
Сойылатын малдардан трихинеллезбен шошқа ғана ауырады. Ал табиғи
жағдайда трихинеллезбен көптеген жабайы аңдар: аю, тағы қабандар, борсық,
түлкі, қасқыр және т.б, бұдан басқа кеміргіштер шалдығады, сондай ақ адам да
ауырады. Ауруға шалдыққан жануарларауру қоздырғышын тарататын негізгі
ошақ деп есептелінеді.
Қоздырғыштын екі түрі кездеседі:
1.Ішекті мекендейтін (сақа құрт)
2.Бұлшық етті мекендейтін (балаң құрт)
Екеуін салыстырғанда адамдар үшін және үлкен мал дәрігерлік маңызы бар
бұлшық етті мекендейін балаң құрт. Ол тек көлденен жолақты етті мекендейді.
Сыртынан қабықпен қоршалады (капсула). Ол тегіс ет тканінде, жүрек етінде,
май тканінде мекендейді, бірақ шошқаның шпигі арасындағы етте кездесе
береді.
Капсула ішінде спираль тәріздес жұмыр құрт болады. Капсуланың формасы
сопақ, не дөңгелек болып келеді. Көбінесе көк ет, тіл, кеңірдек, мойын,
қабырға аралық және құрсақ еттерінде орналасады.
Сойғаннан кейінгі диагностика.
Диагностиканның бір – ақ әдісі бар
– трихинеллоскопия. Мал дірігерлік
сараптауда шошқа ұшасы мен
жабайы жануарлардың тағамға
пайдаланарда қолданатын әдіс -
етті трихинеллезге тексеру.
Торайларды трихинеллезге 3
аптадан асқанынан соң тексереді.
Сынама үшін көк еттен
(диафрагмадан) 60 г. ет алады, ал
одан алынбаса қабырға аралық,
белдеме, күйіс қайыратын, мойын
еттерінен бірінен аламыз.
Зерттеуге қыйсық қайшы мен сұлы
дәнінің көлеміндей етіп ет
кескіндерін дайындаймыз. Ет
кескінің компрессориумның
төменгі шынысына (барлығы 24
кескін) салып, жоғарғы шыныны
жауып, газеттердің жазуын
оқығанға дейін қатты қысады.
Кесіндіні 50 – 70 есе көбейтетін
тексергенде, бір мезгілде бар
кесіндіні көріп, сағатына 45 – 60
зерттеу жүргізуге болады.
Ал ет комбинаттарында
трихинеллезге жалпылама зерттеу
қолданылады. Ол үшін арнайы
ерітінді де бірнеше шошқа
ұшасынан алынған сынамаларды
қорытады да, балаң құрттар тұнбаға
түседі. Сынамаларды АВТ
аппаратының көмегімен тексереді.
Сынамаларды трихинеллез
кездесетін шаруашылықтардан 5 г-
нан 20 ұшадан алады, ал
трихинеллез кездеспейтін
шаруашылықтардан (8-10 жылдан
бері) 100 ұшадан 100г. сынама
дайындап, ұсақтайды, реттік
сандары бойынша, стаканға
жинайды. Арнаулы ерітіндіні сынама
мен араластырып, 45 минут
араластырады. Егер трихинелла бар
болса, онда ол тұнбаға түседі,
сондықтан тұнбаны микроскоп пен,
лупа мен микропроектор мен
компрессориум
трихинеллоскоп
Көрінісі

трихинеллоскопия
Сақталған шошқа етін (мұздатылған, тұздалған) қалай трихинеллезге тексереміз? Мұздатылған етті
(қазақша айтса жібітеді) жұмсартады. Кесіндінің қалыңдығы 1,5 мм-ден аспауы керек. Компрессориумның
астыңғы шынысына кесіндіні салып, жоғарғы шыны мен аздап қысамыз. Сонан оны алып (жоғарғы
шыныны) әрбір кесіндіге тұз қышқылының 0,5 % ерітіндісінен, не болмаса көгілдір метилен ерітіндісінен бір
тамшы тамызамыз. Жоғарғы шыныны салып, микроскоптың астында тексереміз.
Тұз қышқылының әсерінен еттер кесіндісі мөлдірлене түседі де сұрғылт түске боялады. Капсула күміс
түстес шеңберге айналып, ал ішіндегі сұйық ағарады (белоктың ұюы әсерінен). Ал көгілдір метилен мен
боялған кесінділерде капсуланың іші ашық – көк түске, паразит боялмайды да өте жақсы көрінеді.
Ал тұздалған шошқа етін тексеру үшін кесіндінің қалыңдығы екі есе жұқарады (0,8) да, глицерин мен су
қосындысының ерітіндісінен не 5% сүт қышқылынан бір – бір тамшы тамызады (кесіндіні ағарту
мақсатында).

Шошқа қыртыс майын (шпигін) трихинеллезге тексеру

Трихинеллалар тері асты майында орналасып, ет жолақтары арасында көзге
көрінбеуі мүмкін. Сынаманы шпиктің ішкі қабатынан ет жолақтары жанынан
алады. 0,5 мм қалыңдығындағы 5 не одан көп кесіндіні алып, 5 – 8 минутқа 1
%-ті фуксин ерітіндісі бар, 5% - ті натри тотығы ерітіндісіне салып қояды.
Уақыт өткен соң компрессориум мен тексереді. Боялған май клеткаларының
арасында трихинелла ашық – қызыл, не сарғыш – қызыл түске боялады.
Трихинелла табылған етті
ветеринариялық- санитариялық
тұрғыдан бағалау

Компресориумдағы 24 кесіндінің біреуінен өлі не тірі трихинелла табылса, онда
ұшаны тұтасымен, ішкі мүшелерді, бас- сирақтарды, тік ішек пен өңешті
техникалық тұрғыдан қайта өңдеуге жібереді. Тері асты майын (шпиг) ерітіп,
100 °С -та 20-25 минут қайнатады.
Іш майы бөгетсіз қолданылады. Ішектерін (тік ішектен басқасын) жақсылап
жуғаннан кейін қолдана беруге болады. Терісінің етін сылып тастап қолдануға
рұқсат етеді.
Трихинелланы ауа қапшықтарынан, цистицерктерден,
саркоцистерден ажырату;
Цистицерктер трихинелладан ірі,
оның көлемі 2 мм және одан да
Ауа қапшықтары - дөңгелек, не
үлкен болады. Цистицерктер
сопақша болады, ал шеті анық
қалыпты жағдайда бұлшық ет
қара шеңбермен қапталынады.
арасындағы жіпшелерде
Егерде шыныларды бір-біріне
орналасады. Микроскоппен
қысса, олар жоғалады.
қарағанда құрылысы анық
көрінеді.

Саркоцистер (Мишер
қапшықтары) сопақша, ұзындау
келген, бұлшық еттің ішінде
орналасады. Олардың денелері
споралар орналасқан камераларға
бөлінген. Трихинелладан
айырмашылығы әктену үрдісі
ортасынан басталады және әктену
сыртында дәнекер ұлпалы қабық
болмайды. Көршілес орналасқан
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Дюсембаев С.Т. Ветеринариялық - санитариялық сараптау.
Алматы 2013ж, б.266-268,269-271,275-277.
2. Нұрғалиев Б.Е. Мал және құс өнімдерін ветеринариялық -
санитариялық сараптау. Алматы 2011 ж, б.171-177.
3. Сенченко Б. С. «Ветеринарно-санитарная экспертиза
продуктов животного и растительного происхождения».
Ростов на Дону, 2001 г.с. 240-248.
4. Макаров В. А. «Ветеринарно-санитарная экспертиза с
основами технологии переработки продуктов
животноводства». Москва, 1991 г.с. 73-75.
5. Макаров В.А. Практикум по ветеринарно-санитарной
экспертизе с основами технологии продуктов
животноводства. – М: ВО Агропромиздат, 1987. – 271 с.

Ұқсас жұмыстар

Шошқаларды ұстау жүйелері

ШОШҚАНЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЖӘНЕ ШАРУАШЫЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

Гастрит жіктелуі

Шошқалар гигенасы және күтімі

Өндірістік мал шаруашылығы кешендеріндегі ветеринариялық шаралар жоспары

ШОШҚАНЫ БОРДАҚЫЛАУ ТҮРЛЕРІ

Бұлшық етті финноз бен трихинеллезге зерттеу

Шошқаның атрофиялық ринитін дауалау, індет ошағынан арылу шаралары

Вирустық транмисивтік гастроэнтеритті балау және індетке қарсы шаралар

Шошқа аскаридозын, жылқы параскаридозын диагностикалау

Пәндер