Жүктіліктің ерте мерзімінде қан кетулер




Презентация қосу
Қ.А.Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті.
Шымкент медицина институты.
Жоғары медициналық білімнен кейінгі білім беру факультеті.
Акушерлік және гинекология кафедрасы.

Тақырыбы:Жүктілік кезіндегі қан кетулер.

Қабылдаған: Бегімбекова Л. М.
Орындаған: Қалыбекова Л.К
Тобы: РОМҚ -104

Шымкент - 2020
Жоспар.
• Кіріспе.
• Негізгі бөлім:
• Жүктіліктің ерте мерзімінде қан кетулер
• Жүктіліктің кеш мерзімінде қан кетулер
• Классификациясы
• Диагностикасы
• Емдік шаралары
• Қорытынды.
• Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе.
• Жүктіліктің,босанудың және босанғаннан кейінгі
кезеңнің ең жиі асқынуларының бірі қан кету
болып табылады.Ана өлімінің себептерінде қан
кету бірінші орын алады.Анасында қан кеткен
жағдайда нәрестенің перинаталдық өлімі де
жоғары. Қан кету ана мен нәресте өміріне ең
қауіпті асқыну болып табылады.
• Соңғы жылдары жиілігі босанудың жалпы
санының 2,7-2,9% құрайды.20-25% олар ана
өлімінің себебі болып табылады.
ж
ін
а
д
р
е
т
гі
ы
қ
с
а
ы
н
н
к
д
е
ағ
т
ы
у
қ
л
а
е
н
р:
к
ет
у
л
е
р
• Жүктіліктің бірінші жартысындағы қан
кетулер – жүктіліктің 22 аптасына дейін
пайда болған жыныстық жолдардан қанды
бөліністер. Себептері:
• Өздігінен түсіктер
• Жатырдан тыс жүктілік
• Жатыр мойнының патологиясы,
цервикалды каналдың полипі, децидуалды
полип, жатыр мойнының рагы (сирек
кездеседі).
Өздігінен болған түсік
• Өздігінен болған түсік – жүктіліктің 22 аптасына дейінгі
өздігінен үзілуі немесе жүктіліктің салмағы 500г кем,
бойы 25см қысқа, тіршілік етуге қабілетсіз ұрықтың
туылуымен аяқталуы.
• Өздігінен болған түсікке себепші факторлары: ұрықтың
хромосомды аномалиялары, имплантация ақаулары,
инфекциялық аурулар, жатыр ақаулары, иммунды
қайшылықтар және т.б.
мерзіміне байланысты:
• Ерте өздігінен түсік - жүктіліктің 13 аптасына дейін
спонтанды түсік.
• Кеш өздігінен түсік - 13-тен 22 аптаға дейін спонтанды
түсік.
Өзіндік түсіктер өзінің сатылы ағымымен
сипатталады:
• Түсік қаупі
• Басталған түсік
• Толық емес өзіндік түсік
• Толық өзіндік түсік
Диагностикалық критерилері.
• Шағымдар мен анамнез:
- жыныс мүшелерінен әр түрлі қарқынды қан кету (әрқашан сыртқы);
- ауыру сезімінің әр түрлі қарқынды синдромы (іштің төменгі жағы).

Физикалық тексеру:
1. Етеккірдің соңғы келу уақыты бойынша болжалған жүктіліктің мерзімін анықтау.
2. Жатыр мойнын айнамен тексеру, іншекті тексеру:
- қайдан қан кеткенін анықтау (цервикальдық эпителияның эктопиясы, полиптер,
іншектің жарақаттануы, инфекциялық ошақтар);
• - ауыру кезіндегі цервикальдық өзектің керілуін анықтау;
- етеккірдің келмеуіне сәйкес жатыр үлкейген, консистенциясы жұмсақ;
- іштегі нәрестенің немесе жұмыртқа тіндерінің пассажы.

Инструменталдық зерттеулер:
Жатыр УДЗ:
- жатыр қуысында ұрықтың (эмбрион) болуы;
- ұрықтың өмір сүруге қабілеттілігі;
- cары қаптың бар-жоқтығы және көлемі;
- іштегі нәрестенің шеке-құйымшақтық көлемі (ШҚК) жүктілік мерзіміне сәйкестігі;
- хорионды (бала жолдасы) таратпау;
- хромосомдық ауытқу маркерлерін шығару (жағалық кеңістіктің қалыңдығы, кіндік қан
тамырларының саны және т.б.).
Емі
Жатыр қуысын қыру, ұрық
жұмыртқасын алып тастау жатады.
Қан шығымы оның көлеміне және әйел
жағдайына байланысты
толықтырылады.
• Жатырдан тыс жүктілік – ұрықтанған
аналық жұмыртқасының имплантациясы
мен дамуы жатыр қуысынан тыс жерде
орын алады
• Жатырдан тыс жүктілікке алып келетін
себептер: жедел сальпингоофорит, іш
қуысы мен жамбас қуысына жасалған
оперативті кірісулер, жамбас қуысындағы
жабыспалы процесс, жатырішілік
контрацептивтер, инфантилизм мен
түтікшелердің даму ақаулары, т.б.
Классификациясы.
• Ұрықтық аналық жұмыртқа жасушасының имплантациялану орнына қарай:
-Түтіктік жүктілік (98-99%﴿:
• а. Түтіктің ампулярлық бөліміндегі жүктілік;
• d. Түтіктің истмикалық бөліміндегі жүктілік;
• c. Түтіктің интерстициаллдық бөлігіндегі жүктілік.
-Ана бездік жүктілік (0,1-0,7%﴿:
• а. Интрафолликулярлы;
• d. Эпиофоральды.
– кұрсақтық жүктілік (0,3-0,4%﴿;
– жатыр мойындық жүктілік, мүйізшесіндегі;
– жатырдың рудиментарлы жүктілік (0,1-0,9%).

• Клиникасына байланысты жүктілік:
- Үдеген жатырдан тыс жүктілік;
- Үзілген жатырдан тыс жүктілік:
• а. Жатырлық түтіктің жыртылуы;
• d. Түтіктік аборт.
Емі.
• Хирургиялық тактика –жатырдан тыс жүктілік
үзілген түрінде таңдаулы шара – лапаротомия
болып табылады. Ұрық жұмыртқасының жатыр
түтігінің интерстициальді бөлімінде немесе
жатырдың рудиментарлы мүйізінде орналасуы
жатыр ампутациясына көрсеткіш болып
саналады, басқа жағдайларда, жатыр түтігіне
сальпинготомия, сальпингостомия көлемінде
мүшесақтаушы операциялар жасалуы мүмкін.
• Жүктіліктің екінші жартысында қан кетудің
себептері:
Плацентаның төмен орналасуы;
Қалыпты орналасқан плацентаның мерзімінен
бұрын ажырауы;
Босану жолдарының жарақаты (жатыр мойны мен
денесінің, қынап, жыныс жолдарының
жыртылуы);
Жатыр мойнының аурулары (қатерлі ісік, мойын
жарасы)
Плацентаның төмен орналасуы.
• Плацентаның төмен орналасуы-плацентаның
орналасуының ауытқуы, жатырдың ішкі ернеуін
жартылай немесе толық жаба отырып, төменгі
сегмент аймағында орналасады, яғни плацента
нәрестенің алда жатқан бөлігінен төмен, босану
жолдарында орналасады. Қалыпты жағдайда
плацента жатырдың алдыңғы немесе артқы
қабырғасында, ішкі жатыр мойын тесігінен 7см
жоғары орнығады.
Плацента жатуының себептері
• Қазіргі кезде плацентаның жатуы ААА
(асқынған акушерлік анамнезбен) қайта
босанатын әйелдерде жиі кездеседі: жатырдың
шырышты қабатындағы атрофиялық және
дистрофиялық өзгерістерді тудыратын
жасанды түсікті көптеп жасау;
• босанудың эндометритпен асқынуы;
• жатырдың ісіктері – миомалық түйіндер
• тыртықтар және жатырдың даму ақаулары
Плацентаның төмен орнығуының түрлері.

• Толық – жатырдың ішкі мойын тесігін
плацентарлық тінмен толықтай жауып
орналасуы.
• Жартылай – жатырдың ішкі мойын тесігінің
бір бөлігін ғана плацентарлық тінмен жауып
жатады.
• Төменгі плацентация – төменгі сегментте
орналасқан, плацентаның төменгі шеті
7 см немесе одан да аз ішкі ернеуден жоғары
орналасады
• Клиникалық белгілері:
• Плацентаның төмен орнығуындағы қан кетудің
ерекшелігі: қан шығыны кенеттен пайда болып ,тез тоқтап
тез қайталанады.
• Бұл асқынудың ең бір өзіне тән белгісі — жатырдан
қанның кетуі, бұл көбінесе жүктіліктің екінші
жартысында, әсіресе 27—28-ші апталарында кездеседі.
Толғақ басталған кезде, қағанақ суы кеткеннен кейін, қан
ағуы бірден тоқтауы мүмкін, себебі нәрестенің басы төмен
жылжып, қан аққан тамырларды бітейді.
• Плацентанын, төмен орналасуының келесі бір белгісі —
жүктіліктің үзілу қаупі, нәрестенің жүрек соғысының
нашарлауы, онық жатырда дұрыс жатпауы (көлденең, не
қиғаш, не болмаса құйрығымен жатуы). Оның себебі
нәресте басының темен қарай жылжып, дұрыс
орналасуына плацента ткані кедергі жасайды.
Жүргізу тактикасы.
• Нәресте басының жамбастың кіре-беріс
жазықтығынан жоғары тұруы.
• Қасаға сүйегінен жоғары жұмсақтау
томпақшаны қолмен сипап анықтау.
• Қынаптық зерттеу де жатыр мойны ашылған
жағдайда плацента ұлпасын анықтау.
• Ультрадыбысты қолданып нақты мәлімет
алуға болады.
• Плацентаның төмен орнығуының толық-орталық,
жартылай түрінде –қан шығыны артып, босану жолдары
дайын болмаса, әйелді тек кесар тілігі арқылы
босандырады.
• Босану кезеңінде, әйелдің күй жағдайы жақсы болып, қан
шығыны шамалы болса, амниотомия жасауға болады.
Осыдан кейін нәрестенің басы төмен түсіп , қанаған қан
тамырларын басады да қан тоқтайды. Әйелдің өзі босанған
жағдайда жатыр қуысын қолмен тексеріп, гипо-атониялық
қан шығынының профилактикасын жасайды.
• Егер кесар тілігінен кейін немесе босану кезеңдерінде
гипо-атониялық қан шығыны байқалса жатырды қосалқы
мүшесімен тек жатыр мойнын қалдырып (ампутация),
немесе жатыр мойнымен толық алып тастайды
(экстирпация)
Қалыпты орналасқан плацентаның
мерзімінен бұрын бөлінуі
(ҚОПМБ)
• ҚОПМБ – бұл жүктіліктің 20
аптасынан бастап немесе одан
жоғарғы мерзімінде қалыпты
орналасқан плацентаның жатыр
қабырғасынан жартылай немесе толық
ажырауы. Бұл патология әйел үшін де,
нәресте үшін де қауіпті.
• Классификациясы.
• ҚОПМБ -қан кетудің 3 түрі бар:
• Сыртқы қан кету- плацентаның шетінен бастап
ажырауы және қан жыныс жолдарына ағады.
• Жасырын қан кету- ретроплацентарлы қан
кету, плацента ортасынан бастап ажырайды,
қан жатырға сіңеді. Қан жыныс жолдарына
бөлінбейді.
• Аралас қан кету - қанның бір бөлігі жыныс
жолдарына бөлінеді және ретроплацентарлы
жатыр қабырғасына сіңеді.
Клиникалық жіктелуі.
• Жеңіл дәрежесі – ретроплацентарлы қан кету пайда болғанда, жыныс
жолдарынан қан кету 100 мл ден аспайды, сыртқы қан кету болмайды. Жатыр
тонусы сал жоғарылайды. Ұрықтың жүрек соғу жиілігі қалыпты. Жүкті
әйелдің немесе босанушының жағдайы қанағаттанарлық. Коагуляция
жүйесінің негізгі физиологиялық параметрлері мен көрсеткіштетері қалыпты
(ҚҚ, пульс, ТАЖ, гемоглобин, тромбоциттер, гематокрит, фибриноген.)
• Орташа дәрежесі - жыныс жолдарынан қан жоғалту мөлшері- 100-500 мл.
Ретроплацентарлы гематоманың пайда болуымен сыртқы қан кету болмайды.
Жатыр тонусы жоғары, пальпация кезінде ауырсыну болуы мүмкін. Ұрық
жүрек соғысының өзгеруі (тахикардия,брадикардия) немесе мүлде
анықталмайды. Жүкті әйелде тахикардия, ортастатикалық гипатония және
артериялдық қысым мен пульстік қысымның төмендеуі болады. Гемоглобин,
тромбоциттер, гематокрит, фибриноген денгейінің төмендеу болады.
• Ауыр дәрежесі – қан жоғалту 500 мл-ден асады. . Ретроплацентарлы
гематоманың пайда болуымен сыртқы қан кету болмайды. Жатыр күрт
кернеулі. Пальпация кезінде ауырсынады. Ұрықтың антенатальды өлімі.
Жүкті әйелде геморрагиялық шок пайда болады және ТҚШҰ-синдромы
дамиды.
Емі

• Шұғыл босандыру (жүктілік кезінде,
босанудың І кезеңінде – кесар тілігі,
“Кювелер” жатыры кезінде – жатырдың
экстирпациясы)
Кювелер жатыры
Пайдаланылған әдебиеттер.
• ҚР ДСМ 27 желтоқсан 2017жылғы №36 хаттамасы.
(Плацентаның төмен орналасуы және ҚОПМБ)
• ҚР ДСМ 1 наурыз 2019 жылғы №56 хаттамасы.(Жатырдан
тыс жүктілік)
• ҚР ӘД ДСМ 2 қыркүйек 2016 жылғы №15 хаттамасы
( Жүктілікті көтереалмаушылық)

Ұқсас жұмыстар
Мезгілінен ерте босану
Мезгілінен бұрын босану
Жүктіліктің бірінші жартысындағы қан кетулердің себептері
Медикаментозды түсік
Мерзімінен ерте мерзімінен ұзарған жүктілік
Жүктілікпен байланнысты гипартензиялар
Адам эмбриогенезі. Дамудың қауіпті кезеңдері туралы
Адам эмбриогенезі. Дамудың қауіпті кезеңдері
Акушерлік және гинекологиялық көмекті ұйымдастыру
Құрсақішілік инфекция
Пәндер