Сыртқы функция Ішкі функциялар
Презентация қосу
1.Кіріспе.
2. Негізгі бөлім
2.1. Темперамент түсінігі
2.2. Темперамент типтері
2.3. Мінез адам тұлғасының қасиеті ретінде
2.4. Мінез – құлық формалары мен функциялары
2.5. Қабілет туралы түсінік
3.Қорытынды
4.Сұрақтар
5.Пайдаланылған әдебиеттер
Ежелгі дәуірлерден бастап зерттеушілер адамдардың дене құрылымы
және физиологиялық қызметінің ерекшеліктерімен сай келетін көп түрлі
әрекет–қылықтарды топтап, ретке келтіруге ат салысты. Осыған орай
темпераменттің көп түрлі типологиясы қалыптасты. Мінез –
даралықтың негізгі құраушы бөлігі.
«Мінез» сөзі өмірде және көркем әдебиетте кеңінен қолданылады. Басқа
адамдармен қатынаса отырып әр адам өз мінезі танытады және өзгенікін
бағалайды. Күнделікті өмірде қауым мінезді «жақсы», «жаман», «ауыр»,
«жеңіл» деп сипаттайды. Қабілет - тұлғаның қызмет түрлерін атқару
тәсілдерін жетік меңгеруінен көрініс табатын, оларды игеру мүмкіндігін
шарттастыратын, жемісті нәтижеге қол жеткізу мүмкіндіктерін
көрсететін дара - психологиялық ерекшелігі
Сангиванакалық. Еті тірі, қабілетті, қозғалғыш оқушы. Ондай адам ақкөңіл
және қызу, жеңіл мінезді, ренжігенде тез қайтып кетеді, сәтсіздігін жеңіл өткізеді.
Коллектив арасында жүргенді адаммен тез тіл қымтырылмайды, кісіге қайырымды.
Меланхоликалық.Бұл темперамент өкілінде психикалық процесстер өте баяу
жүреді. Қатты тітіркендіргіштерге жауап бере алмайды, ұзақ және қатты күш түсірсе, олар
жұмыс істей алмайды. Олар өте тез шаршайды. Бірақ қалыпты қоршаған ортада,
мысалы,үйде ондай балалар өздерін жақсы ұстап, іс-әрекеттерді жақсы орындайды.
Эмоциялары баяу туады, бірақ тереңдігімен және күштілігімен ерекшеленеді.
Холирикалық. Бұл темперамент өкілі тездігімен, шапшаңдылығымен, ұстамсыздығымен,
тым қозғалғыштығымен ерекшеленеді. Күйгелектік сондай акдамдарға тән. Ол жұмыс
істеуге жақсы қарқынмен кірісіп, күші таусылғанда оны тастап кете береді. Адамдармен
қарым-қатынаста тынымсыз,
агрессивті,шамданғыш болып келеді.
Флагматикалық. Бұл типтің өкілі баяу, байсалды, асықпайды. Істі
ойланып, төзімділікпен істейді. Жинақылықты, қалыпты жағдайды ұнатады. Өзгерістерді
ұнатпайды. Бастаған ісін аяғына дейін жеткізеді. Психикалық процесстер флегматикте баяу
жүреді. Бұл баяулық оған оқу жолында
кедергі келтіреді, ең кедергі келтіретін жері:тез есте сақтау, тез ойланып жауап беру.
Негізгі бөлім:
Темперамент түсінігі
Темперамент (латын тілінен аударғанда
– сәйкестік)- әр адамның психологиялық
қызметінің қозғалысын (психологиялық
динамикасын), немесе мінез-құлќын
сипаттайтын ерекшелік. Темперамент –
организмнің физиологиялық
өзгешеліктерімен, әсіресе жоғары нерв
қызметінің тума қасиеттерімен шарттас
психикалық құбылыс.
Табиғи Мәдени байланыстылық
Әлеуметтік Мінез-құлық және
интерпсихикалық функциялар
примивті жоғары примивті жоғары
Сыртқы функция Ішкі функциялар
Спонтанды Жоғары психикалық
психикалы функция функция
Адам қабілетін аз, көп деп сан жағынан өлшеудің
ғылымға қажеттілігі шамалы. Өйткені алғашқы
кезде түрлі себептермен көріне алмаған қабілеттің
оның есейген шағында көрінуі ғажап емес. Жас
шақта сөзге олақ адамдардың есейе келе ірі ақын,
жазушы болғандары; көрген нәрсесін есінде жөнді
сақтай алмайтын адамдардың кейіннен суретші
болып шыққандары да бар. Мәселен, ескі заманның
аса көрнекті ораторы (шешені) Демосфен бала
кезінде тұттықпа кекеш бола тұрса да өзін ерекше
жаттықтырудың арқасында Қабілетінің кемістігін
жойып, аты-шулы шешен деген атаққа ие болған
Нақтылап айтқанда, темперамент – организмнің физиологиялық
өзгешеліктерімен, әсіресе жоғары нерв қызметінің тума қасиеттерімен
шарттас психикалық құбылыс. Темперамент адамның жалпы қозғалысынан
да (мәселен біреулер шапшаң қозғалады, тез қимылдайды, енді біреулер жай
қимылдап, асықпай істейді), психиканың күші мен тереңдігінен де (мәселен,
біреу өжет, алғыр болса, екінші біреу керісінше, сылбыр, өнегесіз болады),
адамның көңіл-күйінің ерекшелектерінен де (салмақты, тұрақты, жеңіл,
тұрақсыз, т.б.) эмоция сезімдерінен де (біреу сабырлы, екінші біреу күйгелек
т.б.) жақсы байқалып отырады.
Бала мінезін тәрбиелеу мұғалімнің жаңашылдығы мен шығармашылығын
үнемі қажет ететін, бұл жолда ылғи да жалықпай, қажымай әрекет
етпейінше, тиісті нәтиже шығармайтын өте жауапты жұмыс болып
табылады.
Ерекше жаратылыс иесі адамдардың ақыл-ой өрісі, қабілеті мен бейімділігі,
мінезі мен түр әлпеті әрқилы. Әйтеуір, бұл мәселеде бір-біріне жүз пайызға
ұқсасы жоқ. Бұл өзі жаратылыстың, адам табиғатының тағы бір құпия сыры.
Соған қарамастан, әркім өз ерік күшіне сәйкес өз қабілетін танып-білуге, оны
1. Жарықбаев Құбығұл «психология негіздері»
Алматы 2005. 343-370б.
2. Т,Тәжібаев «Жалпы психилогия» Алматы1993.
223-232б
3.http://kk.wikipedia.org/
4.http://bigox.kz/kabilet/
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz