Ерлер мен әйелдердің эмоционалдық интеллекті (EQ) және ақыл-ой (IQ): психологиялық ерекшеліктер

Ш. Еенов атындағы Каспий технологиялар және инжиниринг университеті «Білім беру мектебі» факультеті «Педагогикалық технологиялар» кафедрасы Пәні:Эмоциональды интеллект Тақырыбы:Ер адам мен әйел адамның эмоционалдық интеллекті (EQ) мен ақылдың (IQ) ерекшеліктері Пән оқытушысы:Нұрова Құндыз Орындаған:ПМНО 19-1 5-топ Мықтыбаева Аружан Қалмомын Азиза Досан Асылзат Сәулебаева Мадина Сабырова Толқын Рахатова Балдай

Ерлер мен әйелдердің психологиялық ерекшеліктерін зерттеу тек бір адамға ғана қатысты емес, бұкіл қоғамды қамтитын мәселе.

Р. Лазарустың концепциясында екі ереже басты болып табылады

Әрбір эмоциялық реакция мазмұнына қарамастан танымның немесе бағалаудың ерекше түрінің функциясы болып табылады;

1. Эмоциялық жауап әлдебір синдромды білдіреді, оның әр компоненттері жалпы реакцияда қандай да бір маңызды сәтті көрсетеді. Эмоциялардың пайда болу схемасы, концепция авторларының пікірінше, былайша болып келеді: қабылдау - бастапқы бағалау 2. - зерттеу белсенділігі - (бағаланатын ситуациядағы эмоцияның жеке мәні) - екінші бағалау - әрекет тенденциясы - күйзелістер, физиологиялық өзгерістер және моторлы реакциялар тенденциясы түріндегі эмоция.

Эмоция түрлері:

Күрделі эмоциялар. Күрделі эмоциялардың бірі - көңіл. Кейпіне қарап адамдарды шат, жайдары, жылы жүзді, ақжарқын, не көңілге кірбің кіру, ызалы, түсі суық т. б. деп ажыратады. Адамның көңіліне айналасын қоршаған дүние әсер етіп отырады. Егер оның қызметі жақсы жүріп жатса, ұжымы ынтымақты болса, отбасы жағдайы жарасымды болса, көңілі де көтеріңкі болады. Көңілге адамның денсаулық жағдайы, жүйке жүйелерінің ерекшеліктері де әсер етеді.

Кішкентай балалардың эмоциялық дамуы:

Балалардың қарапайым эмоциялары туған күнінен бастап-ақ

көрінеді. Бала есейген сайын эмоциялар біртіндеп дами түседі. Мәселен, екі жарым жасар бала қол-аяғы байлаулы адамның суретін көргенде, оған жаны аіыып жылаған. Төрт жасар бала анасы кітаптан иттің кірпіпі ұстап алайын деп түрған жерін оқығанда қатты күйзелген. Төрт-бес жасар балаларда оғары сезімдердің (моральдық, эстетикалық) элементтері кездеседі. Мәселен, осы

жастагы баладан: «біреудің нәрсесін сұраусыз алуға бола ма?» десең,

«Сұраусыз алсаң, ұры атанып ұсталасың, жаза тартасың» - деп жауап

береді.

Үшінші, төртінші сынып оқушыларының сезімдері бірте-бірте күрделене түседі, олар көңіл күйін бірқалыпты етіп ұстауға үйренеді

Әйел адамадар да эмоционалды-еріктік жағдай тікелей қобалжу фрустрациямен байланысты. Екі қасиет өзара тәуелді және де мінез-құлық нормалары мен еріктік өзіндік реттеу қасиеттеріне кері тәуелділік орын алады. Мәселен, қобалжу мен фрустрация жоғары болған сайын мінезқұлық нормаларын сақтау мен еріктік өзіндік реттеу төмен болады.

Ер адамдар да керісінше, тыныштық пен реакция қайтарудың төмен деңгейі еріктік өзіндік реттелумен байланыстырылады. Бұл факторда тәртіптілік төменгі доминанттылық пен жауапкершілікпен сәйкестендіріледі. Ер адамдар да алынған мәліметтер бойынша келесідей қорытынды жасауға болады: әйелдердің интеллектісі қарым-қатынаспен шартталады, ал ерлер де интеллекттің ең жоғарғы деңгейі төменгі доминанттылықта байқалады. Ер адамдарда интеллект пен еріктік қасиеттерінің арасында тікелей байланыс жоқ екендігі анықталды. Сонымен қатар ер адамдарда ашықтық пен батылдық қасиеттерінің факторлары бір сызықта, яғни өзара байланысты жүзеге асатын қасиеттер болып табылады. Ер адамдарда эмоционалды тұрақсыздыққа әсер ететін ең бірінші фактор - тәрбие.