Арифметикалық есептер: анықтамасы, құрамы, түрлері және шешу әдістері

Арифметикалық есептер

Орындаған : Арибжанова Дана

Тобы : ПМНО 18-7

Есеп деген не?

Арифметикалық есеп деп өзара да, ізделінді шамамен де белгілі-бір байланыстағы шамалардың сән сәндері бойынша ізделінуі шаманың сән мәнін ауытқуды талап ететін сұрауды айтады. Әрбір арифметикалық есепте мынадай элементтер болады:

03. 11. 2020

Есептерде берілген және ізделіп отырған сандар бар.

Берілген немесе деректі сандар. Олар есепте берілген сандардың арасындағы қатынастарды сипаттайды: шамалардың мәндері, жиындардың сандық сипаттамалары, олардың арасындағы сандық қатынастар.

Ізделінді сан. Ізделіп отырған белгісіз шаманың мәні.

Ізделінді сандар - жас натуралистерге бөлінген ағаштарының жиын саны; машинаның жүрген жолы; екінші бөлігі үшін түсім түсірген ақша; азайтқыш.

03. 11. 2020

Барлық арифметикалық есептер, оларды шешу үшін орындалатын амалдар санына қарай 2-ге бөлінеді:

Бір ғана амалмен орындалатын есеп жай есеп деп аталады. . Жай есептерді, не оларды шығару үшін қолданылатын амалдарға (қосу, азайту, көбейту, бөлу амалымен шығарылатын жай есептер), немесе оларды шығару үстінде қалыптасатын түсініктерге байланысты түрлерге бөлуге болады.

Шығару үшін өзара байланысты бірнеше амал орындалатын есеп құрама есеп деп аталады.

Құрама есептер үшін классификациялаудың белгілі бір топтарға бөлуге мүмкіндік беретіндей негізі жоқ. Алайда методикалық тұрғыдан алғанда барлық әр түрлі есептерден не математикалық құрлысы жағынан ұқсас (қосындыны санға бөлу), не шешу тәсілі жағынан ұқсас (тұрақты шаманың мәнін табу тәсілімен шығарылатын есептер), не нақты мазмұны жағынан ұқсас (қозғалысқа байланысты есептер) .

Құрама және жай арифметикалық есептерді шығарғанда 3 түрлі мақсат қойылады:

03. 11. 2020

Құрама есеп және жәй есеп шешу әдістері

03. 11. 2020

Жай есептерді шығаруда көрнекілік үлкен рөл атқарады. Суреттер, плакаттар оқушыларға есептің шартын жақсы түсінуге, сұрауын дұрыс қойып, амалды дұрыс таңдап алуға көмектеседі. Оқушыларды есептің шарты мен сұрауын ажырата білуге үйрету үшін, бір-екі оқушыға есептің шарты мен сұрауын ажырата білгеннен кейін оларға үйде шығарып келуге есептер беруге болады. Бірақ бұл есептердің шешуін алғашқы кезде сыныпта талқылап алу керек. Амалды таңдап алуын түсіндіре білуге оқушыларды біртіндеп үйрету керек.

Арифметикалық амалдарды қолданудың түрлі жағдайларын қарастырайық.

Қосу амалы: 1) барлық бөліктері берілген кезде бүтіннің өзін табу үшін және 2) санды бірнеше бірліктер қосып арттыру үшін қолданылады. Мысалы: «Жүмысшы алған еңбекақысынан 19 теңгені жинақ кассасына салды, 42 теңгені тамағына, 2 теңгені пәтеріне жұмсалды, сонда қолында тағы 35 теңгесі қалды. Жүмысшының айлық еңбекақысы неше теңге?»Жүмысшының еңбек ақысы бүл бүтін сан; Жинау кассасына салғаны, тамаққа ұстағаны, пәтерге төлегені және қалған ақшасы бұлар бүтін бөліктері. Есеп қосу арқылы шешіледі: 19+2+42+35=98 (теңге) .