Митохондриялық аурулардың жіктелуі

Презентация қосу

Нақты мтДНҚ мутац
патологиялар
Жоспар
1. Кіріспе. Тарихи анықтама.Митохондрияның
қызметі мен құрылысы.
2. Митохондриялық аурулардың жіктелуі.
3. Митохондриялық аурулар патогенезі.
4. Митохондриялық аурулар клиникасы.
5. Митохондриялық аурулар диагностикасы.
6. Митохондриялық ауруларды емдеу жолдары.
7. Кейбір синдромдарға сипаттама.
8. Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер.
Кіріспе. Митохондрияның қызметі мен
құрылысы. Тарихи анықтама.
Митохондриялық аурулар – митохондридің қызметінің дефектісіне
байланысты болатын,жасушадағы энергетикалық қызметтің
бұзылуына әкелетін тұқым қуалайтын аурулардың тобы
Митохондрияның негізгі қызметтері:
•АТФ түрінде жасушаларға энергия өндіру;
•Май қышқылдарының β тотығуы;
•Үш карбонқышқылының циклі;
•Жасуша ішілік сигнал беруге,апоптозға қатысу;
•Аминқышқылдар,липидтер,стероидтар,нулеотидтер метаболизміне қатысу;
Кодон мтДНҚ-да ядролық ДНҚ-да
кодтайтын кодтайтын
аминқышқылы аминқышқылы

АУА Метионин Изолейцин

УГА Триптофан Стоп-кодон

АГА,АГГ Терминациялық Аргинин
кодондар
Алғашқы митохондриялық аурулар мтДНҚ
ашылмай тұрып белгілі болған.
1958 – синдром Кернс-Сейра
1962 - Люфт ауруы
1963-мтДНҚ-ның ашылуы
1981 – адамның митохондриялық геномы оқылды
1988 – мтДНҚ-дағы мутациялар белгілі бола
бастады
Митохондриялық аурулардың жіктелуі.
Митохондриялық аурулар патогенезі

Митохондриялық ДНҚ-да мутаци
ядролық
ДНҚ-ға қарағанда 5 есе жиі болады
Митохондрий өзіне жұтылған оттегінің
90% сіңіреді.
Митохондрий айналасында мембрананы
бұзушы бос радикалдар түзіледі.

Митохондрий геномы гистондық
ақуыздармен қорғалмаған;
Репарация митохондрийде ядроға
қарағанда жетілмеген
Кейбір синдромдарға
мысалдар

Лебер синдромы LHON (1871 ж.)
-тұқым қуалайтын аналық көру қабілетінің
жоғалуы 20-30 жастағы адамдарда пайда
боладыоптикалық нервтің атрофиясы
жәнеретина жасушаларының ганглион
қабатының дегенерациясы
Ауру nd гендерінің бірінде анадан берілетін
митохондриялық ДНҚ мутациясымен байланысты (I
кешен).70% жағдайда бұл G11778A (ND4), ал
Жапонияда 90%%13% жағдайда G3460A (ND1);14%
жағдайда T14484C (ND6)

Мутация гомоплазмалық жағдайда болады
N отбасындағы Лебер синдромының ДНҚ
диагнозын біз алғаш рет 2006 жылы
жасадық

745 п.н. G11778
634 п.н.
G11778A ауысуы

Сау Пробанд Либер
синдромы бар
анасы пробанд
адам әпкесі
Лебер синдромының
жұмбақтары
?? 80-85% жағдайда ер адамдар зардап
шегеді (Х хромосома сезімталдықтың
қандай да бір локусын көтереді ме ?)
?? I кешеннің патогендік мутациясын
тасымалдаушылардың тек 50% - ында және
әйелдердің 10% - ында көру қабілетінің
жоғалуы байқалады
??
Көбінесе Лебер синдромына әкелетін
мутациялар J гаплогруппасының mtdna-да
кездеседі; бұл топты еуропалықтардың
шамамен 15% көтереді
Аурудың қалыптасуына қосымша
факторлар қатысады ( ???)
тРНҚ гендерінің мутациясы

Ең жиі кездесетін нүктелік мутация: лейциндік
тРНҚ-да А3243GСиндромы бар науқастардың
көпшілігінде кездеседі
MELAS

Миопатия инсультоподоб
лактат- ные (stroke-
энцефалопат like) эпизоды
ия ацидоз
Мутация тек гетероплазмалық күйде болады

Кейбір отбасыларда A3243G негізінен
??? кардиомиопатияны, басқаларында қант диабеті
мен саңырауды, үшінші PEO – ны, төртіншіден
энцефалопатияны тудырады
MELAS синдромының ДНҚ
диагнозын алғаш рет біз 2007
жылы жасадық
Анам: фенотиптік дені сау
әйел өте кішкентай бойлы
I неке
II неке
1-бала 2-бала
3-бала
1988-2000 1991-2007 1998ж дүниеге
Кардиопатия, Менингоэнцефали келді
ЗПР, ЗФР. т
миопатия,
Жарақттан Мишықтың
ишемиляық миокардио-
кейін ерте
қайтыс болды инфаркт дистрофия
салдарынан
қайтыс
Melas мутациясы ұлда (қандағы мутантты
молекулалардың 80%) анада (40% )
Лей синдромы-ауыр
нейродегенеративті ауру:
– ОЖЖ-базальды ганглия, таламус, ми діңі,
жұлын субкортикалық аймақтарындағы
симметриялы некротикалық зақымданулар;
- демиелинация, тамырлы пролиферация
және " глиозис»;
- моторлы және ақыл-ой регрессиясы,
атаксия, дистония, аномальді тыныс алу

Ауру ерте балалық шақта, сирек
ересектерде басталады;

Өлім әдетте аурудың басталуынан екі
жыл өткен соң пайда болады
ПИРСОН СИНДРОМЫ
Алғаш 1979 жылы Пирсон анықтаған.
Негізгі себебі мтДнқ-сының ірі
делециялары.
Симптомдары туылған күннен немесе
алғашқы айдалардан басталады.Аса
ауыр анемия, инсультке тәуелді қант
диабеті.
Бала ұйқышыл, салмақ қоспайды және
бозаруы, диарея байқалады.
БАРТА СИНДРОМЫ
Сирек кездесетін тұқым қуалайтын ауру
Х- хромомомада орналасқан G4.5 (TAZ)
генінің мутациялануынан дамиды.
1981 жылы анықталған.
Ер балаларда болатын жүйке бұлшықеті
бұзылысы.
Симптомдары: бұлшықет әлсіздігі,
дамудың тежелуі, физикалық дамуы
төмендеген, жақсы тамақтанғанның
өзінде салмағы төмен,гипотония,
кардиомиопатия, созылмалы
шаршаңқылық, иммундық жұйенің
әлсіреуі.

Ұқсас жұмыстар

Митохондриялық ДНҚ

Митохондриялық тұқым қуалайтын аурулар

Митохондриялық аурулар клиникасы

Митохондриялық тұқым қуалау

Саңырауқұлақтардың митохондриялық геномы

Генетикалық материалдың өзгергіштігі

Жарық репарациясы репарация репарациясы

Цитоплазмалық тұқымқуалау

АУРУЛАРДЫҢ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЖІКТЕМЕСІ

Бауырдағы этанол метаболизмі

Пәндер