Буддизм - әлемдік дін

Презентация қосу

Буддизмнің діни
этикасы-өзін-өзі
жеке жетілдіру
этикасы

Орындаған: Рамазанов Дарын
Ээк 20-12
darynramazanov@mail.ru
Буддизм діні

Буддизм-діни-философиялық ілім, пайда болған
уақыты бойынша бірінші әлемдік дін
(христиандықпен және исламмен қатар). Қазіргі
әлемде буддизм көптеген түрлерден тұрады.
Бағыттардың алуан түрлілігі арқасында бұл ілім
үнемі байып отырады, бұл бірінші кезекте Батыс
елдеріне тән. Буддтзмнің теориясы мен
тәжірибесі кез келген кішкентай-мальсканың
білімқұмар және күтпеген адамға қол жетімді,
қазіргі заманғы әлем өзіне өте және өте көп көне
даналықтың қазына екенін мойындауға дайын.

Буддизм меншіктен бас тартуға, барлық адамдардың
теңдігіне, қауымдастықтағы өмірге үйретеді (сангхе).
Ол діни өмірдің салттық формаларына қарсы,
абстрактілі-догматикалық ізденістерге қарсы шықты.
Сыртқы діншілдікті жоққа шығара отырып, тарихи даму
барысында буддизм оны мойындауға келді. Будда
Универсуммен ерекшеленіп, Будданың Ғарыштық
денесінің теориясы пайда болды.
Буддизмнің культі отбасылық-тұрмыстық өмірді,
мерекелерді қамти бастады, буддизмді өз өңірлері —
мектептері мен дәстүрлерімен біртұтас діни мемлекет
ретінде қарастыруға мүмкіндік беретін әлеуметтік
институттар жүйесін құрды.
Буддизмнің пайда
болу тарихы

Буддизм-әлемдік дін. Басқа әлемдік діндер
кейінірек пайда болды: христиандық
буддизмнен кейін шамамен бес жүз
жылдан кейін, ал ислам-мыңнан астам
уақыттан кейін пайда болды. Буддизм
әлемдік дін ретінде аталған екі басқа
діндер ғана: христиан және ислам сияқты,
буддизм өзінің жер шарында таралуында
этностық-конфессиялық және
этномемлекеттік шекараны батал шегіп,
әртүрлі мәдени және діни дәстүрлермен
әртүрлі халықтардың дініне айналды.

Буддизмнің негізін қалаушы-Үнді ханзада
Сиддхарта Гаутама-Будда. Буддизмнің
краугольді тасы-қайта түрленуге сенім,
нирванды босату және оған жету жолдары
туралы ілім-шынайы білім алудың ең
жоғары рухани жағдайы. Будданың
біртұтас ілімі алғашқы жүзжылдықта 18
мектепке бөлінді.
Буддизмнің екі негізгі тармақтары:
Хинаяна(кіші дөңгелек) және
Махаяна(үлкен дөңгелек).
Буддизмнің
философиялық-этикалық
идеясы

Буддизмнің негізгі философиялық-этикалық идеясы төрт
асыл ақиқат туралы іліммен байланысты:

1) үнемі жаңарып келе жатқан туулар мен өлімдерден пайда
болған өмірдің азабы бар;
2) бұл қайғы-қасірет, өз-өзіне қанағаттанушылық, аурулар,
жетілмеушілік себебі;
3) тоқтату азап жасалады жеткізуде жай-күйін
просветленного вмещения, онда мүмкіндік жасалуда шығу
айналымдарының болмыстың жерінде;
4) азапты тоқтату жолы жер бетіндегі болмыстың себептерін
жою үшін жетілдіруге бағытталған элементтерді біртіндеп
күшейтуден және Ұлы ақиқатқа жақындаудан тұрады.

Шындыққа “сегіздік жол”бар:
1) дұрыс ойлау;
2) сөйлеу;
3) әрекет;
4) тану;
5) өмір;
6) еңбек;
7) естеліктер;
8) өзін-өзі ұстау концентрациясы.
Буддизмдегі моральдық
құндылықтар

Буддистер келесі қағидаттарды ескере
отырып, барлық моральдық құндылықтарға
сәйкес келеді:
-ақыл ойды тазарту және даналықты
дамыту;
-ендеше наставления;
-Карма Заңының және қайта туудың
үзілмегендігі;
-жасанды әдістерге бағыттылығы;
-мейірімділік, сондай-ақ жанашырлық
Экология

Әсіресе буддистер үйлесімнің
маңыздылығын атап өтіп, экологиялық
тепе-теңдік бүкіл табиғи әлемге таралуы
тиіс екендігін көрсетеді. Буддистер
табиғаттағы тепе-теңдікті этикалық
басымдық ретінде қамтамасыз ету
қажеттілігін қарастырады. Буддизм
махаббат, түсіністік және жанашырлық діні
болып табылады және ол зорлық идеалына
ұмтылады. Буддизм жабайы жануарларды
қорғау және қоршаған ортаны қорғау ісіне
үлкен мән береді.

Бірінші нұсқауға сәйкес, барлық буддистер-
вегетариандықтар. Олар жануарларды өлтіру ауру
мен азапты көбейтеді деп санайды, ал
жануарларды асырайтын және бір орыннан екінші
орынға тасымалдайтын әдісті адамдардың басуға
деген ұмтылысымен ғана түсіндіруге болады.
Вегетариандықтар ет жеу адамдарға тән ашкөздік
және ет жеуге, тірі табиғатқа қарсы қылмысқа
қатысушылар деп санайды. Алайда, әрбір
ережеден ерекше жағдайлар бар. Бірақ батыстағы
буддистер егер адам буддист болғысы келсе, онда
ол вегетариандыққа өтуі тиіс деп санайды.

Біз айтқандай, буддизмде адамдардың өмір сүруі керек
екенін сипаттайтын ақиқатқа сегіздік жол бар. Буддизм егер
адам оның барлық санаттарында сегіздік жол керек болса,
онда ол үйлесім мен бақытқа қол жеткізе алады, нирвана
жағдайына қол жеткізе алады. Ал бұл сегіздік жолдың
мағынасы неде?
1) Әділ білім. Бұл бастапқы кезең. Адам өзі тұрған жағдайды
түсінуі тиіс, өзін, өзінің ішкі әлемін сезінуі тиіс, сонда бұл
одан әрі дамудың бастапқы нүктесі болады.
2) Праведная батылдығы. Сен қандай жағдайда
табылатынын түсінгеннен кейін, зұлымдық пен жақсылық
пен олардың өз өзіне бөлінуін түсінгеннен кейін, сен мұны
тек қана жақсылық жеңуге және оны дамытуға шешім
қабылдау керек.

3) Әділ сөздер. Сен Жақсылық жолымен жүруге
шешім қабылдағаннан кейін осы жолмен жүру керек.
Кейбір дұрыс санаттармен ойлау жеткіліксіз, Сенің
сөздерің таза болуы керек.
4) Праведные іс-әрекет. Егер сен шындықты түсініп,
ақиқат жолына тұруға бел байласаң, сенің іс-
әрекетің ақиқат түсінігін көрсетуі тиіс. Басқа
адамдармен өз қарым-қатынасын дұрыс құру қажет.
5) Әділ өмір салты. Бұл күн сайын жасайтын нақты
әрекеттер ғана емес. Бұл дегеніміз, сен шындықты
түсінуге қайшы келетін қызметпен айналыса
алмайсың. Сондықтан буддизм нашақорлық,
жезөкшелік, алкоголизм сияқты құбылыстар туралы
жол берілмейтін нәрсе деп айтады.

Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Буддизмнің пайда болу тарихы

Дін анықтамалары

Дін – қазақ халқының ұлттық мәдениетінің құрамдас бөлігі және оның халықтың ұлттық сана - сезімін қалыптастырудағы рөлі

СЕНІМНІҢ ЖҮЙЕСІН ЖӘНЕ БЕЛСЕНДІ АЗАМАТТЫҚ КӨЗҚАРАСЫН ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫ ТҮСІНДІРУ

БУДДА ДІНІ

Әлемдік діндер

Діндер классификациясы: ұлттық және әлемдік

Буддизм діңі

Ұлттық діндер

Ислам діні туралы

Пәндер