Иммунитет теориясы

Презентация қосу

ИММУНОЛОГИЯ
ПӘНІНЕ ЖАЛПЫ
ТҮСІНІК
Жоспары:
1. Иммунология пәні, маңызы
2. Иммунитет, теориялары, түрлері
3. Иммундық жүйенің құрылысы, қызметтері
4. Антигендер
5. Иммуноглобулиндер.
6. Бейспецификалық иммунитетке қатысатын жасушалар. Фагоцитоз
7. Қорытынды.
ИММУНОЛОГИЯ
• – бұл ағзаның генетикалық бөгде денелерден (антигендерден)
қорғану тәсілдері мен механизмдерін зерттейтін жалпы биологиялық
және медициналық ғылым
И
м
н
м
у
о
н
д
л
ы
қ
о
г
и
я
Иммунологияның бөлімдері:

Жұқпалы иммунология

Жұқпалы емес иммунология

Транплантациялық иммунология

Репродуктивті иммунология

Ісік иммунологиясы
Иммунология зерттейді :

иммундық жүйенің құрылысын;
иммундық реакциялардың даму заңдылықтары мен
механизмдерін;
иммундық реакцияларды бақылау және реттеу
механизмдерін;
иммундық жүйенің ауруларын және оның
қызметтерінің бұзылуын;
иммундық патологиялардың дамуын және оларды
жоюды;
мүшелер мен ұлпаларды көшіру мәселелерін.
ИММУНИТЕТ
• (лат. immunitas – бір нәрседен азат болу) – бұл ағзаның генетикалық

бөгделік белгісі бар денелерден және заттардан қорғану әдісі.
Иммунитет теориясы:
Иммунитеттің фагоциттік теориясы

Иммунитеттің гуморалдық (бүйірлі тізбек) теориясы

Клондық -селекциялық теория Ф.Бернет
мр
а
еу
бі
Иммунитеттің түрлері:
н
п
ат
и
кйт
е
де
нат
е
ы
р
а
гі
м
н
е
у
ек
ц
р
қ
у
з
лі
ия
иц
р
к
у
т
кт
и
а
с
ия
т
л
ті
н
и
а
ға
ы
р
у
т
е-
қ
ц
и
я
с
т-
и
в
т-
ы
е
я
т
л
ті
ы
қ
Иммундық жүйе
көп жасушалы ағзалардың пайда болуы нәтижесінде түзілген
олардың өмір сүруін қамтамасыз ететін фактор ретінде дамыған
иммунологиялық механизмдер бұрын жұқпалы ауруларға қарсы
қорғаныс болып табылмаған, бірақ осы қызметті эволюция
процесінде атқара бастаған (мысалы, қабықты жануарларда
өзінікі мен бөгдені тану өз-өзінен көбеюді тежеп,
гетерозиготтықты қамтамасыз ету механизмі болып табылған
Иммундық жүйенің орталық мүшелері
●
Өз антигендерін тани алатын Т-жасушалық, антигендік рецепторларды жетілдіреді.
●
Тимус (айырша безі)
●
Мұнда өз антигендерін (аутоантигендерді) танитын клондардың элиминациялануы жүреді.
●
Сүйек кемігі
●
Сүйек кемігі иммундық жүйенің біріншілік мүшесі болып табылады, себебі мұнда екіншілік
лимфоидтық мүшелер, әсіресе көк бауыр және лимфа түйіндер үшін В-жасушалар жетіледі.

Иммундық жүйенің шеткі мүшелері
●
ас қорыту жүйесінің лимфа ұлпалары (бадамша, аденоидтар, аппендикс, пейер табақшалары)
●
лимфа түйіндері
●
бронхтардың лимфа ұлпалары
●
басқа шырышты қабаттардың лимфа ұлпалары
●
бауыр
●
көк бауыр
Антигендер – организмге түскенде иммундық жауапты түзетін
генетикалық бөгде денелер.

Антигендердің қасиеттері:
иммуногендік – антиденелердің немесе иммундық лимфоциттердің өндірілуіне алып
келетін иммундық жауапты іске қосу әрекеті

спецификалық – антигендердің антиденелермен немесе жасушалармен әсерлесу
қабілеті
н
и
т
г
и
е
г
н
е
д
н
е
д
р
е
р
:
Гуморалдық иммунитет біріншілік және
екіншілік иммундық жауаптың іске
қосылуын қамтамасыз етеді.
Біріншілік иммундық жауап комплемент жүйесінің,
пропердиннің, бета-лизиннің, интерферонның,
лактоферриннің, трансферриннің,
лактопероксидазаның, лизоцимнің қатысумен іске
асады.

Екіншілік иммундық жауапты антиденелер
атқарады.
Иммуноглобулиндер (Ig) қан плазмасының ақуыздары,
плазматикалық жасушалармен өнідіріледі, организмде
антиденелердің қызметін атқарады
Иммуноглобулиндердің негізгі
эффекторлық қызметтері:
Антигендермен байланысып, оларды агглютинациялайды

Комплемент компоненттерімен бірге цитотоксикалық реакцияларда қатысады

Опсонизация, яғни фагоцитозды күшейтеді

Токсиндерді, вирустарды, микроорганизмдердің ферменттерін бейтараптайды
Иммуноглобулин
құрылысы және
оның түрлері.
Бейспецификалық иммунитетке қатысатын
жасушалар:

Мононуклеарлық фагоциттер – моноцитттер,
ұлпа макрофагтары

Гранулоциттер – нейтрофилдер,
эозинофилдер, базофилдер

Киллерлік жасушалар
Мононуклеарлық фагоциттер жүйесі
• Плевралық және перитонеалдық макрофагтар
• Купфер жасушалары (бауыр
ретикулоэндотелиоциттері)
• Альвеолярлық макрофагтар
• Айырша безі макрофагтары
• Сүйек кемігі макрофагтары
• Остеокласттар
• Мидың глиалдық жасушалары
• Лимфа түйіндері мен көк бауырдың дендритті
жасушалары
• Тері және шырышты қабаттардың Лангерганс
жасушалары
Макрофагтың қызметі:

Фагоцитоз
Секреторлық және синтездеу
Спецификалық иммундық жауапты түзу,өз кезегінде
бөлінеді:
антигенді таныстыру немесе презентациялау
иммундық жауапты реттеу
цитотоксикалық қызмет көрсету
Фагоцитоз –
омыртқалыларда инфекцияға қарсы
бейспецификалық механизм –
қарапайымдыларда қоректену қызметін
атқарады.
Фагоцитоз кезеңдері
• Фагоциттік жасушаның белсенуі (антиген енгеннен кейін)
• Хемотаксис – фагоциттік жасушаның бөгде денеге қарай жылжуы
• Адгезия – антигенге жабысу
• Эндоцитоз немесе пиноцитоз - антигенді жұту
• Процессинг – антигенді ыдырату
• Элиминация – ағзадан шығару
• Презентация – антигендерді есте сақтау жасушаларына таныстыру
• Т-киллердің мақсатты жасушасын жоюы.
• Т- лимфоцит мақсатты жасушасын жоюы.
Қорытынды:
• Иммунология- антиген деп аталатын генетикалық бөгде субстанцияларға организмнің
жауап қайтаруының молекулалық механизмдерін зерттейтін иммунитет жөніндегі ғылым.
• Заманауи иммунологияның алдында келесі мақсаттар тұр.
1. Адам мен жануарларды жұқпалы аурулардан қорғау мен алдын алудың әдістерін
жасақтап күрес тәсілдерін жетілдіру.
2. Жасанды табиғи токсиндер мен аллергендерге сондай-ақ биотехнологиялық жолмен
жасалып шығарылған синтетикалық антигендерге қарсы иммунитетті стимулдеу жолдарын
қарастыру.
З. Адам организміндегі иммундық жүйенің күйін бағалау ,оның қалыпты қызметіне жағдай
жасау.
4. Иммундык жүйенің ауруларын зерттеу, әртүрлі табиғатты иммуномодуляторлар
көмегімен иммундық түзету жасау әдістерін жетілдіру.
5. Трансплантациялық иммунитетті зерттеу, қатерлі ісік аурулардың алдын алу диагностика
әдістерін табу.
6. Аллергиянын алдын алу оны емдеу.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Жалпы иммунология. Оқулық | Шортанбаев Ә.Ә., Кожанова С.В.
2. Толысбаев, Б.Т. . Микробиология және иммунология: оқулық / Б.Т.
Толысбаев; К.Б. Бияшев.
3. Гистология, цитология және эмбриология атласы: медициналық
жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған оқу құралы. / П.
Қазымбет, М. Рысұлы, Ж.Б. Ахметов. - Астана, 2005. – 400 б.
4. Гистология: Оқу құралы. Ажаев С.А. Төрт бөлімді. Кентау: Еркін и К –
ХХI, 2004.
Назарыңызға
көп рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Антигентаныстырушы жасушалар

Эвристикалық кезең

Иммунология даму тарихы. Иммунитет теориясы

Иммунология даму тарихы

Қартаю типтері туралы Мечниковтің теориясы және қазіргі заманғы қартаю туралы теориялар

Зиянды организмдерге өсімдік төзімділігін бағалау

Минералды заттар

ӨСІМДІК ИММУНИТЕТІ

Иммунитет филогенезі

Организмнің бейарнамалы қорғаныш факторлары, сыртқы және ішкі тосқауылдар. Фагоцитоз

Пәндер