Микрохирургия әдісі




Презентация қосу
Микрохирургия ( клетка
деңгейіндегі микрохирургия)
және радиоавтография
әдістері
Жоспары:
1. Микрохирургия әдісі.
2. Микрохирургия – жалпы хирургияның бір тармағы ретінде.
3. Микрохирургиялық құралдар.
4. Радиоавтография әдісі.
5. Радиоавтография әдісінің қолданылуы.
Пайдаланылған әдебиеттер.
Микрохирургия әдісі
Микрохирургия әдісі тірі жасушаларды зерттеу, жеке органдардың функцияларын анықтау
үшін қолданылады. Бұл хирургиялық араласу және жасушаға әсер ету әдісі, соның ішінде
жеке органеллаларды алып тастау немесе имплантациялау. Бұл әдіс сонымен қатар
органеллаларды жасушадан жасушаға ауыстыруды, жасушаға үлкен макромолекулаларды
енгізуді қарастырады.
Микрохирургия әдістері тіндік жасушаларды немесе бір Жақында қолданыла бастаған күрделі микрохирургиялық
клеткалы органоидтарды жаңа культуралық ортаға немесе операциялардың қатарына ядроларды, ядрошықтарды және
жануарлар ағзасына беру кезінде кеңінен қолданылады, бұл жасушаның басқа органоидтарын алу және
клондарды алу үшін өте маңызды. трансплантациялау жатады.

Бұл операциялар үшін негізінен протозоа және басқа бір Ядролық трансплантация операциялары ядро мен
цитоплазманың жасуша өміріндегі рөлін зерттеуге, ядросыз
клеткалы организмдердің үлкен жасушалары, сондай-ақ жасушаларда болатын өзгерістерді зерттеуге, ядро мен
кейбір көп клеткалы жануарлардың, мысалы, цитоплазманың белгілі бір белгілердің тұқым қуалауына
қосмекенділердің үлкен жасушалары қолайлы.
қатысуын анықтауға мүмкіндік береді.
Микрохирургия әдісінде микроманипулятордың көмегімен клетканың жеке бөлімдерін
алып тастауға, жаңа бөлімдер қосуға немесе қандай да болсын өзгеріс енгізуге болады.
Амебаның ірі клеткасының негізгі үш компоненті –клетка мембранасы, цитоплазма және
ядро бөліп алып, соңынан қайта жинап тірі клетка алуға болады. Осындай жолмен
амебаның бірнеше особінен жиналған құрамды клетка алуға болады.
Микрохирургия (микро және
хирургия) – жалпы хирургияның
бір тармағы. Кейінгі уақытта
жедел дамып келе жатқан
хирургияның бұл түрінде
хирургиялық операциялар ұсақ,
көлемі кішкентай органдар мен
тіндерге жасалады.
Микрохирургиялық операциялардың өзіндік
ерекшеліктері көп, сондықтан олар іске асырылатын
бөлмеде арнайы аспаптар (микроскоп, арнайы көзілдірік,
т.б.), операцияға қажетті саймандар, ине, жіптер болуы
қажет.
Қазіргі уақытта Микрохирургиялық операциялар қан
тамырлары мен жүрек және жүйке жүйесінің ауруларына,
бір органды алмастыру кезінде, қол, аяқ, мұрын, құлақ
жарақаттарын (олар денеден бөлініп, ажырап кеткенде)
орнына қайта тігу, т.б. кезінде жасалады.
Микрохирургиялық құралдар
Микрохирургиялық ине ұстағыштар жұмыс бетінің әдеттегі өлшемдерінен (оның ұзындығы
1 см — ден аспайды, ені 1 мм), сондай-ақ серіппелі механизмнің болуымен ерекшеленеді.
Инені пневматикалық немесе гидравликалық механизммен ұстап тұратын ине ұстағыштар
да жасалды. Тіндерді бекіту үшін әртүрлі микрокрючкалар, цапкалар, микрокөтергіштер,
пинцеттер жасалды.
Микрохирургиялық құралдар өте алуан түрлі; олар әр
операция үшін, тіпті оның жеке кезеңі үшін де жасалады.
60-жылдардың соңында М. ыдыстарына арналған
арнайы құралдар шығарыла бастады; оларды төрт топқа
бөлуге болады. Ажыратқыштар-скальпельдер,
скальпельдер-найзалар, арнайы ұстағыштағы ұстара
жүздер, алмас скальпельдер . операцияның әртүрлі
кезеңдеріне бейімделген серіппелер және браншалар
түріндегі тұтқалары бар микрохирургиялық қайшылар.
Ұстап тұратын құралдар-түрлі жараны кеңейтушілер,
ілгектер. Көмекші және арнайы құралдар-әртүрлі
мақсаттағы пинцеттер, буждар, өткізгіштер, клипстер,
тамыр қысқыштары, ине ұстағыштар.

Микроскоппен микрохирургиялық
операция жүргізу; КСРО м3
Бүкілодақтық клиникалық және
эксперименттік хирургия ҒЗИ. Сур. 2.
Кесу жиегінің әр түрлі қайрау
формасы бар алмаз скальпельдер.
Сур. 3. Микро тамыр хирургиясына
арналған құралдар жиынтығы;
өлшеу сызғышы (төменде)
Радиоавтография әдісі
Радиоавтография әдісі клеткадағы зат алмасу үрдісін зерттеуде қолданылады. Ол үшін
фосфор, көміртегі, сутегі радиоактивті элементтер немесе олардың қосындылары
пайдаланылады. Зерттеліп отырған ортаға немесе ағзаға метоболизм үрдісі кезінде,
жасушалармен сіңірілетін радиоактивті изотоп енгізіледі.
Изотоптардың радиоактивті сәулеленуі салдарынан олардың орныққан жерін анықтауға
болады. Бұл әдісті қолдану кезінде клеткалардың жұқа кесінділерін үлбірге салады.
Радиоактивті изотоптар бар жерлерде үлбір қараяды.
Радиоактивті изотоптар
Радиоактивті изотоптар ядроның ыдырауы кезінде арнайы құрылғыларда тіркеуге
болатын зарядталған бөлшектерді (электрондар) немесе сәулеленуді (мысалы, гамма
сәулелері) шығарады. Радиоактивті изотоптар радиоавтография әдісінде қолданылады.
Мысалы, 3Н-тимидин радиоизотоптарының көмегімен ядроның ДНҚ-сы, 3Н - уридин-РНҚ
арқылы зерттеледі.
гн
о
үи
сб
р
якө
ел
о
л
ті
п
ы
ш
ні
қи
ен
як
п
ао
ғт
н
ае
л
ы
қр
и
қ
ан
м
т
етеа
ы
р
м
у
сеү
лі
тс
м
ш
ы
о
еін
қγ-
л
,
ео
с
кл
әи
уд
ун
ал
л
т
ан
е
ул
л
з
ағе
д
ар
р
е
б
д
ш
л
о
ы
ы
г
ал
ғе
аан
н
д
ы
р
з
Авторадиография әдісімен алынған зерттелетін объектідегі
радиоактивті заттардың таралуының фотографиялық бейнесі
авторадиограмма немесе радиоавтограф деп аталады
ҚЫЗАНАҚ ЖАПЫРАҚТАРЫНДАҒЫ ФОСФОРДЫҢ ТРИТИЙМЕН ТАҢБАЛАНҒАН ТИМИНДІ ДӘНЕКЕР
ТАРАЛУЫН КӨРСЕТЕТІН АВТОРАДИОГРАММА ТІНІНІҢ ЖАСУШАЛАРЫНЫҢ ЯДРОЛАРЫНА ҚОСУ(Н3-Т)
Уақыт өте келе ұйқы безінің жасушаларында амин
қышқылы лейцинінің таралуы. Лейцин тритий
атомымен (3Н) белгіленген.
Радиоавтография әдісінің схемасы
нысан 3 Н тимидин - (3 НТ), - ДНК ға қосылуы
1. Тритий бар ортаға батыру.

2. Таза әйнекке ауыстыру.

3. Фиксация.

4. Фотоэмульсияға құю.

5. Көрініс беруі және боялу.

6. Жоғардан көрініс.
Авторадиография әдісімен
нақты анықталды:
ДНҚ әрқашан ядрода болады және ол ешқайда кетпейді.

РНҚ, керісінше, ядрода синтезделеді, содан кейін цитоплазмаға енеді.

Ақуыз ешқашан ядрода синтезделмейді.

Ақуыз синтезінің орны – цитоплазманың рибосомалары. Осы жерден
ақуыз ядроға да, цитоплазма органелласына да ене алады.
Радиоавтография әдісінің қолданылуы
Авторадиография әдісі биологияда, медицинада, ветеринарияда қолданылады.
Радиоизотоптармен белгіленген қосылыстарды ағзаға енгізу және Авторадиография
арқылы ұлпалар мен жасушаларды одан әрі зерттеу белгілі бір процестердің қандай
жасушаларда немесе жасушалық құрылымдарда жүретіні, белгілі бір заттардың
локализацияланғаны және бірқатар процестердің уақыт параметрлерін белгілеу туралы
нақты мәліметтер алуға мүмкіндік береді.
Мысалы,
радиоактивті фосфорды қолдану және Авторадиография өсіп келе жатқан сүйекте қарқынды
метаболизмнің болуын анықтауға мүмкіндік берді;
● радиоиодты қолдану және Авторадиография қалқанша без қызметінің заңдылықтарын
нақтылауға мүмкіндік берді;
белгіленген ақуыз және нуклеин қышқылдарының прекурсорлық қосылыстарын енгізу және
Авторадиография белгілі бір жасушалық құрылымдардың өмірлік маңызды қосылыстарының
алмасуындағы рөлін түсінуге көмектесті.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР:
1. Цитология, эмбриология және гистология : оқу құралы / Ж.О. Аяпова; Алматы :
Эверо, 2009.
2. Цитология және гистология : оқу құралы / Ж.Ө. Өтесінов. - Алматы : Эверо, 2016.
3. Цитология және гистология [Электронный ресурс] : электронды кітап / З.Б.
Тұңғышбаева. 2018 ж.
4. https://foxford.ru/wiki/biologiya/metody-izucheniya-kletki
5. http://profmed.blogspot.com/2013/04/blog-post_28.html
Назарыңызға
көп рахмет!

Ұқсас жұмыстар
КЛЕТКАНЫ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІ ЦИТОЛОГИЯ ГИСТОЛОГИЯ
Электронды микроскоппен зерттеу
Қараңғы өріс микроскопиясы
Клеткаларды зерттеу әдістері
Көбейту биотехнологиясының әдістері
Хирургиядағы ақпараттық - компьютерлік технология. Лапароскопиялық хирургия. Эндо-видеохирургия. Лапароскопиялық хирургияның Қазақстанда дамуы. Телемедицина
Рекомбинантты ДНҚ құрылысы. Рекомбинантты ДНҚ технологиясы (РДТ)
Жасуша және жасушалық емес құрылымдар
МЕДИЦИНА ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІНІҢ ТУБЕРКУЛЕЗ
Халық ауыз
Пәндер