Қылмыстық құқық бұзушылықтар жиынтығы бойынша жаза тағайындау

Презентация қосу

М.Х.ДУЛАТИ АТЫНДАҒЫ ТАРАЗ ӨҢІРЛІК УНИВЕРСИТЕТІ
ЗАҢ ФАКУЛЬТЕТІ
«ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚҰҚЫҚ ЖӘНЕ ПРОЦЕСС» КАФЕДРАСЫ

• БАУБЕРИКОВА АЙЖАН
БАУБЕРИКОВНА

• ҚҰҚЫҚ МАГИСТРІ
АҒА ОҚЫТУШЫ
Тақырып 16.Жаза тағайындау
• Қылмыстық жауаптылық пен жазаны жеңiлдететiн және
ауырлататын мән-жайлар. Белгілі бір қылмыстық құқық
бұзушылық үшін көзделген жазадан гөрі неғұрлым жеңiл
жаза тағайындау. Аяқталмаған қылмыс үшiн жаза
тағайындау. Сыбайлас қатысып жасалған қылмыстық
құқық бұзушылық үшiн жаза тағайындау. Қылмыстық
құқық бұзушылықтар жиынтығы бойынша жаза
тағайындау. Қылмыстардың қайталануы, қылмыстардың
қауіпті қайталануы кезінде жаза тағайындау. Үкiмдердiң
жиынтығы бойынша жаза тағайындау. Жаза мерзiмдерiн
қосу кезiнде мерзімдерді айқындау тәртiбi. Жаза
мерзiмдерiн есептеу және жазаны есепке алу. Шартты түрде
соттау.
Жаза тағайындаудың жалпы негіздері

Қылмыстық құқық бұзушылық жасауға кінәлі деп танылған адамға ҚК Ерекше
бөлiгiнiң тиiстi бабында белгiленген шектерде және ҚК Жалпы бөлiгiнiң ережелерi
ескерiле отырып, әдiл жаза тағайындалады.

Сот жаза тағайындау кезінде ескереді

құқық бұзушылықтың сипаты мен кінәлі адамның жеке басы,
қоғамға қауiптiлiк дәрежесi оның ішінде құқық бұзушылық
жасағанға дейiнгi және одан
кейiнгi оның мiнез-құлқы

тағайындалған жазаның сотталған жауаптылық пен жазаны
адамның түзелуiне және оның жеңiлдететiн және ауырлататын
отбасының немесе оның а мән-жайлар
сырауындағы адамдардың
тiршiлiк жағдайына ықпалы
Қылмыстық жауаптылықты және жазаны
жеңілдететін немесе ауырлататын мән-жайлар

•мән-жайлардың кездейсоқ тоғысуы салдарынан алғаш рет қылмыстық теріс қылық не алғаш рет онша ауыр емес
немесе ауырлығы орташа қылмыс жасау;
2) кінәлі адамның кәмелетке толмауы;
3) жүктілік;
4) кінәлі адамның жас балаларының болуы;
5) медициналық немесе өзге де көмекті көрсету салдарына қарамастан, қылмыстық құқық бұзушылық жасағаннан
кейiн жәбірленушіге тiкелей осындай көмек көрсету;
6) қылмыстық құқық бұзушылық салдарынан келтiрiлген мүлiктiк залалды ерікті түрде өтеу, қылмыстық құқық
бұзушылықпен келтірілген моральдық және өзге де зиянның орнын толтыру;
7) жеке басындағы, отбасылық немесе өзге де ауыр мән-жайлардың тоғысуы салдарынан не жаны ашығандық
уәжімен қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
8) күштеп немесе психикалық мәжбүрлеу салдарынан не материалдық, қызметтiк немесе өзге де тәуелдiлiгiне
қарай қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
9) қажеттi қорғаныстың, аса қажеттiлiктің, құқық бұзушылық жасаған адамды ұстап алудың, негізді тәуекелдің,
бұйрықты немесе өкiмдi орындаудың, жедел-іздестіру іс-шараларын немесе жасырын тергеу әрекеттерін жүзеге
асыру кезінде құқыққа сыйымдылық шарттарын бұзу жағдайында қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
10) жәбiрленушiнiң қылмыстық құқық бұзушылыққа түрткi болған заңға қайшы немесе бейморальдық мінез-құлқы;
11) шын ниетпен өкiну, айыбын мойындап келу, қылмыстық құқық бұзушылықты ашуға, қылмыстық құқық
бұзушылықтың басқа да сыбайлас қатысушыларын әшкерелеуге және қылмыстық құқық бұзушылық нәтижесiнде
алынған мүлiктi іздестіруге белсенді түрде ықпал ету.
Қылмыстық жауаптылық пен жазаны
ауырлататын мән – жайлар

1) қылмыстық құқық бұзушылықтардың бірнеше рет жасалуы, қылмыстардың қайталануы, қылмыстардың қауіпті қайталануы;
2) қылмыстық құқық бұзушылық арқылы ауыр зардаптар келтiру;
3) қылмыстық құқық бұзушылықты адамдар тобының, алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобының жасауы, қылмыстық топ
құрамында жасау;
4) қылмыстық құқық бұзушылық жасағанда айрықша белсендi рөл атқару;
5) кінәлі адамға психикасының бұзылуының ауыр түрiнен зардап шегетiнi көрінеу белгiлi адамдарды не қылмыстық жауаптылық
жасына толмаған адамдарды қылмыстық құқық бұзушылық жасауға тарту;
6) ұлттық, нәсiлдiк және дiни өшпендiлiк немесе араздық уәжі бойынша, басқа адамдардың құқыққа сыйымды әрекеттері үшiн кек
алу, сондай-ақ басқа қылмыстық құқық бұзушылықты жасыру немесе оны жасауды оңайлату мақсатында қылмыстық құқық
бұзушылық жасау;
7) кінәлі адамға жүктiлiк жағдайда екені көрінеу белгiлi әйелге қатысты, сондай-ақ жас балаға, басқа да қорғансыз немесе дәрменсiз
адамға не кінәлі адамға тәуелдi адамға қатысты қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
8) адамның өзiнiң қызметтiк, кәсiптік немесе қоғамдық борышын орындауына байланысты осы адамға немесе оның жақындарына
қатысты қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
9) аса қатыгездiкпен, садизммен, қорлаумен, сондай-ақ жәбiрленушiнi қинаумен қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
10) қару, оқ-дәрiлер, жарылғыш заттар, жарылыс немесе оларды имитациялайтын құрылғылар, арнайы дайындалған техникалық
құралдар, тез тұтанатын және жанғыш сұйықтықтар, улы және радиоактивтi заттар, дәрiлiк және өзге де химиялық-
фармакологиялық препараттар пайдаланып, сондай-ақ күштеп немесе психикалық мәжбүрлеуді қолданып не жалпы қауiптi тәсілмен
қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
11) төтенше жағдай, төтенше ахуал кезінде, сондай-ақ жаппай тәртiпсіздіктер барысында қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
12) алкогольден, есiрткiден немесе уытқұмарлықтан масаң күйде қылмыстық құқық бұзушылық жасау. Сот қылмыстық құқық
бұзушылықтың сипатына қарай бұл мән-жайды ауырлататын мән-жай деп танымауға құқылы;
13) адамның өзi берген сертін немесе кәсiби антын бұза отырып, қылмыстық құқық бұзушылық жасауы;
14) кінәлі адамға оның қызмет бабына немесе шартқа қарай көрсетiлген сенiмдi пайдаланып қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
15) билік өкiлiнiң нысанды киiмiн немесе құжаттарын пайдаланып қылмыстық құқық бұзушылық жасау;
16) құқық қорғау немесе арнаулы мемлекеттік орган қызметкерінің, судьяның өзінің қызмет бабын пайдаланып қылмыстық құқық
бұзушылық жасауы.
Белгілі бір қылмыстық құқық бұзушылық
үшін көзделген жазадан гөрі неғұрлым жеңiл
жаза тағайындау

1. Егер ҚК Ерекше бөлігінің адам кінәлі деп танылған бабында немесе бабының бір
бөлігінде бас бостандығынан айырудан гөрі онша қатаң емес жазаның негізгі түрі көзделсе,
адамды:
1) онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыс жасағаны үшін соттау кезінде,
қылмыспен келтірілген мүліктік залалды адам өз еркiмен өтеген, моральдық және өзге
зиянды қалпына келтірген жағдайда;
2) ҚК 218, 248 және 249-баптарында көзделгендерді қоспағанда, экономикалық қызмет
саласында қылмыс жасағаны үшін соттау кезінде, қылмыспен келтірілген мүліктік залалды
адам өз еркімен өтеген жағдайда, бас бостандығынан айыру тағайындалмайды.

2. Жасалған қылмыс белгісі ретінде көзделмеген жеңiлдететiн мән-жай болған және
ауырлататын мән-жайлар болмаған кезде, жаза мерзімін немесе мөлшерін осы
Кодекстiң Ерекше бөлiгiнiң тиiстi бабында көзделген жазаның анағұрлым қатаң түрінің ең
жоғары мерзiмiнiң нeмece мөлшерiнiң:
1) онша ауыр емес немесе ауырлығы орташа қылмыс жасаған кезде – жартысынан;
2) ауыр қылмыс жасаған кезде – үштен екiсiнен;
3) аса ауыр қылмыс жасаған кезде төрттен үшiнен асыруға болмайды.
Жаза мерзiмдерiн қосу кезiнде мерзімдерді
айқындау тәртiбi

1. Қылмыстық құқық бұзушылықтардың жиынтығы және үкiмдердiң жиынтығы бойынша
жазаларды iшiнара немесе толық қосу кезiнде бас бостандығынан айырудың бiр күнiне:

1) қамаққа алудың бір 2) бас бостандығын 3) қоғамдық
күні; шектеудiң бір күнi; жұмыстарға тартудың
төрт сағаты сәйкес
келедi.

Арнаулы, әскери немесе құрметтi атақтан, сыныптық шеннен, дипломатиялық дәрежеден, бiлiктiлiк
сыныбынан және мемлекеттiк наградалардан айыру, белгiлi бiр лауазымдарды атқару немесе белгiлi бiр
қызметпен айналысу құқығынан айыру, шетелдікті немесе азаматтығы жоқ адамды Қазақстан
Республикасының шегінен тысқары жерге шығарып жіберу, мүлiктi тәркiлеу, сондай-ақ медициналық
сипаттағы мәжбүрлеу шаралары оларды қоғамдық жұмыстарға тартумен, бас бостандығын шектеумен,
қамаққа алумен, бас бостандығынан айырумен қосқан кезде дербес орындалады.
Шартты түрде соттау
Егер сот бас бостандығынан айыру түрінде жаза
тағайындағанда сотталған адамның жазаны өтемей
түзелуi мүмкiн деген түйінге келсе, ол тағайындалған
жазаны шартты деп санауға қаулы шығарады.

Шартты түрде соттаудың күшін жою

1) қоғамдық тәртіп 2) электрондық 3) қылмыстық теріс
пен имандылыққа, бақылау құралдарын қылық жасаған
кәмелетке қасақана зақымдаған жағдайларда, сот
толмағандардың (бүлдірген) не пробациялық
құқықтарына, жеке дәлелсіз себептермен бақылауды жүзеге
адамға қол сұғатын тіркелуге келмеген асыратын органның
және отбасылық- немесе пробациялық ұсынуы бойынша
тұрмыстық қарым- бақылауды жүзеге пробациялық бақылау
қатынастар асыратын органға мерзімін ұзарта
саласында әкімшілік хабарламай алады, бірақ бір
құқық бұзушылық тұрғылықты жерін жылдан аспайтын
жасағаны үшiн өзіне ауыстырған; мерзімге ұзартады.
әкiмшiлiк жаза
қолданылған
әкімшілік құқық
бұзушылық жасаған;
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Жаза тағайындау

ШАРТТЫ ТҮРДЕ СОТТАУ

Қылмыстық құқық бұзушылықтар

Қылмыстық жауапкершілік

ҚЫЛМЫСТЫҚ ҚҰҚЫҚ

Қылмыстың көптілігі

Құқық бұзушылық белгілері

Қылмыстық құқық. ҚР Қылмыстық кодексі

БИЗНЕС ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚ ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ

ТӘРТІПТІК ЖАУАПТЫЛЫҚ

Пәндер