Компьютерлік деңгейдегі интерфейсі




Презентация қосу
СС-11
Компьютерлік жүйелерді
ұйымдастыру және
Дайындаған: архитектурасы пәні

Сисенов Д.
Сырым Е.
Балмұрзаева
Д.
Көп ұпай жинап, жеңіске
жет!
Тақырыпты анықта (15
ұпай)
1-ойын (әр сұраққа 5 ұпай)
Тест (әр сұраққа 5 ұпай)
Викторина (әр сұраққа 5
ұпай)
Жасырынған сөз (50 ұпай)

START
Соңында жеңімпазға арнайы сыйлық бар
және
жүйелерді ұйымдастыру

Қазақ әліпбиін
ашыңыз
Тақырыбын анықтау

Тізбекті және
Пһеягзпһ
параллельді
дюқг
архитектурасы

ңэоэййгйъвһ.
интерфейстер
Интерфейстің сипаттары.
ёқпгоугжөпго
3 әріп оңға
Ёқпгоугжөпһл өёқэппэощ жылжытыңыз
Компьютерлік

60 сек 15 ұпай

Тақырыпты бірінші
табыңыз
А

және
Жоспа 1 Интерфейс ұғымы

жүйелерді ұйымдастыру
ры 2 Интерфейс түрлері

архитектурасы
3 Интерфейс функциялары

ЭЕМ интерфейсінің

Компьютерлік
жүйесі
Ф

Интерфейс Жүйе элемменттерінің
арасындағы өзара
түсінігі әрекеттесулердің әдіс-
ережелері мен
құралдарының жиынтығы
және
Программалаушылардың кәсіптік тілінде – өзара
әрекеттесу «жазықтығы» пайдаланушы мен
Интерфе компьютердің қарым-қатынасы, яғни екі жүйенің

жүйелерді ұйымдастыру
немесе адам мен компьютердің өзара мәліметтер
йс алмасуын жасақтайтын аппараттық-
программалық құралдардың жиынтығы;

inter

архитектурасы
Есептеуіш жүйе құрылғыларының немесе
программалардың өзара әсерлесуін жасақтайтын
өзара құралдар мен ережелер жиынтығы; есептуіш
жүйедегі құрылғыларды үйлестіру немесе
жүйелер арасында үйлестіруге пайдаланылатын
үйлестіргіш техникалық және программалық
face құралдар жиынтығы; жүйелердің, құрылғылардың
немесе программалардың екі арасын бөлу

Компьютерлік
бет жағы шекарасы; екі қызметтік құрылғының және
олардың қосылу, алмасу сигналдары және т.б.
Сипаттамаларымен анықталған шекарасы;

Ішкі программаға басқаруды беру мен бастапқы
программаға қайту процедурасы туралы
сипаттамалар мен келісімдер жиынтығы.

МЕ
Интерфейс
сипаттамас
ы
басқа модульмен
Т Өткізу қабілеті –
интерфейс арқылы бірлік
уақытта жіберілетін
ақпарат
Интерфейстегі
желілердің
ортақ саны
Интерфейс арқылы
ақпараттық сигналдарды
максималды жіберу
жиілігі

әрекеттесу үшін оған
қажетті ақпараты бар
программаның
декларативтік бөлігі.

Интерфейстің ақпараттық ені –
Қосылған құрылғылардың
интерфейс арқылы параллель
арасындағы мүмкін деген
жіберілетін деректердің биттер
максимал ара қашықтығы
мен байттар саны

И
РСІ

және
интерфейсінің сипаты
ішкі

жүйелерді ұйымдастыру
К

архитектурасы
А

Компьютерлік
Қазіргі кезде РСІ ең көп таралған интерфейс болып табылады. Оның
көмегімен аналық үстіртке кеңейту құрылғыларын қосады: дыбыс
карталары, SCSI бақылаушылары, модемдер, видео басылым карталары,
желілік карталар және басқа бөлшектер.
Осылайша интерфейстің

Л
процессордың нақты түрінде

және
бағынбауын және оның РСІ бірнеше
құрылғыларымен қатарлап жұмыс

жүйелерді ұйымдастыру
істеуін қамтамасыз етуге қол
жеткізілді.
Интерфейс Bes Mastering режимін ұстап
тұруды және орнату кезінде

архитектурасы
бөлшектердің автоматты кескін
үйлесімін(Plug and Play) қамтамасыз
PCI(Peripheral Component Interconnect) – етеді. РСІ барлық бөліктері аналық
ішкі бөлшектердің бірігуі. РСІ үстіртте сегментке жинақталған,
интерфейсінің «бітелуі» 1991 жылы сегментте ажыратулар саны төртпен
көктемде Intel корпорациясының шектелінген. Егер сегменттер бірнеше
қойнауында өтті. 80486 және Pentium болса, олар «көпірлер(bridge)» арқылы

Компьютерлік
болашағы зор процессорлар жаңа біріктіріледі.
ұйымның перифериялы
бөлшектермен өзара әрекеттесуді
талап етті. Intel инженерлері
«нөлден» бастауға шешім
қабылдады және нәтижесінде
тікелей жүйелімен байланыспаған
шинаны ойлап тапты.
Ы Қ
Л Пайдаланушы

және
интерфейсі

жүйелерді ұйымдастыру
Пайдаланушыға арналған компьютермен
Пайдаланушының жүйемен жылдам әрекеттесу тәсілдері, оның
әрекеттестігін жасақтайтын мынадай ерекшеліктерін атауға болады:

архитектурасы
программалық құралдар кешені; • жүйелік объектілерді(файлдар,
пайдаланушы мен жүйе құрылғылар, терезелер), меню және
арасындағы байланыс құралы. мәліметтерді бейнелеу үшін
Мұндай стандарттар программа пиктограммаларды(белгішелер)
қызметтерімен операцияларын пайдалану;
қолайлы түрде пайдалануды • Объектілерді таңдау, белгілі бір іс-
қаматамасыз ететін экран әрекетті бастау, терезені ашу және
пішімі мен орындалатын объектілерді жылжыту үшін сілтеуіш
командалардың меню құрылғыларды, мысалы, тышқанды

Компьютерлік
құрылымын тағайындайды. пайдалану;
• экранды жұмыс үстелі немесе басқару
тақтасы ретінде пайдалану.
Пайдаланушы И

және
интерфейсі

жүйелерді ұйымдастыру
Соңғы жылдарда компьютерлік жүйелерді көптеп қолдануда.
Басты себептерінің бірі пайдаланушы мен программалық
қосымшаның өзара қарым-қатынас интерфейстерінің ролі зор .
Жалпы алғанда, интерфейс түсінігі кең мағыналы және

архитектурасы
компьютерлік технологиялардың әр түрлі салаларында
қолданылады.

Аталмыш курста қарастырылатын негізгі мәселе - пайдаланушылық
интерфейстер және олардың қосымша деңгейінің программалы -
аппараттық интерфейстері арасындағы байланыстары болып
табылады. Осы мәселеге қызығушылық тек есептеу техникасы

Компьютерлік
мамандарының ғана емес, сонымен қатар эргономисттердің ,
психологтардың, социологтардың және графикалық жүйелерді
жасаушылардың да қызығушылығын туғызып отыр. Тәжірибе
көрсеткендей, компьютерлік жүйелердегі көптеген қолданбалы
есептерді шешу үшін интерфейсті таңдау мен (немесе)
құрастырудағы проблемаларды толығымен, жан-жақты қарастыру
қажет. Пайдаланушылық және программалы-аппараттық

К
интерфейстерді құру технологиялары кешенді түрде қарастырылуы
тиіс.
Интерфейсті құрушы өз білімдерін пайдаланушылар
жұмысына жағдай жасауға қолдана білуі керек. Ол

және
оның талаптарын қолданбалы міндеттеріне сай
қанағаттандырып қана емес, пайдаланушының
физикалық және психологиялық сұранысына сай

жүйелерді ұйымдастыру
Интерфейсте интерфейс жасап шығуы қажет.

рді Адамның психикасының бейімделу мүмкіндігін
ескеру керек. Адамдар тез үйренеді, соған карай
құрудың

архитектурасы
олардың психологиялық сұраныстары және жұмыс
жалпы тәсілдері өзгеріп отырады. Компьютер ойындарын
жасаушылар көп күштерін адам мен компьютер
принциптері арасындағы интерфейсті жобалауға жұмсайды,
мысалы компьютер ойынының өзі - интерфейс
болып табылады.
Түр-түс, дыбыс, графиканы пайдалану кездейсоқтық
емес, саналы турде қабылдаған шешімі. Ойындар

Компьютерлік
ішіне бейімделу элементтері кіреді, сол арқылы
пайдаланушының ойынға қызығушылығын
қолдайды.

Ойын жасаушылар ақпараттық және программалық
құрылғылардың мүмкіндіктерін біліп, сондай-ақ
ойлау мүмкіндіктері жақсы болып, шешім шығару
кезінде тапқырлық көрсете білулері керек. Сонымен
мұндай операциялардың негізінде жалпы
Ы

және
Соңғы жылдары адам-компьютер
жүйесінде интерфейсті ұйымдастыру Интерфейсті жалпылама құрылым
айтарлықтай дамып, логикалық түріндегі функциясы бар бірнеше бөлікке

жүйелерді ұйымдастыру
аяқталуына келді. бөлуге болады. Мұндай интерпретация әр
құрылымның құрылысын түсіндіреді
және оларды қолдану қағидаларын
негіздеуге мүмкіндік береді.

архитектурасы
Мысалға, интерактивті Web-
қосымшаларды жобалауда,
жасаушыларға бірнеше интерфейстерді
таңдауға тура келеді:
- пайдаланушының клиенттік
бағдарламамен өзара қарым-қатынас

Компьютерлік
деңгейдегі интерфейсі;
- клиенттік машина мен сервер машина
арасындағы өзара қарым-қатынас
деңгейдегі интерфейс;
- сервердің шеттік бағдарламамен немесе
басқа сервермен өзара қарым-қатынас
деңгейдегі интерфейсі.
Компьютерлік жүйелер
интерфейсі түсініктемесінің

және
бірнешеуі бар

жүйелерді ұйымдастыру
Қатынас интерфейсі қандай да бір есептерді
шығару үшін, адам мен ЭЕМ арасында сенімді
қатынасты қамтамасыз ететін, аппаратты-
бағдарламалық, ақпаратты көрсету

архитектурасы
құрылғылардың және ақпарат алмасу
хаттамаларының жиынтығы арқылы да
анықталады.

Компьютердің аппараттық интерфейсі ретінде ДК-
дің кез келген периферийлік құрылғысының әртүрлі
сипаттамалар жинағын түсінеміз. Ол олардың

Компьютерлік
арасында және орталық үдерістер арасындағы
ақпарат алмасуды ұйымдастырады. Олар электрлік
және уақыттық параметрлер, басқару сигналдар
жинағы, деректер алмасу хаттамасы және
қосылудың конструктивті артықшылықтары.
Қ
Интерфейстің қазіргі түрлері

және
жүйелерді ұйымдастыру
Командалық интерфейс. SILK - интерфейс WIMP - интерфейс
Командалық интерфейс осылай (Сөйлеу - сөйлеу, кескін - (Терезе - терезе, Сурет - сурет,
аталады, өйткені интерфейстің сурет, тіл - тіл, ноу - білім). Мәзір - мәзір, Көрсеткіш -

архитектурасы
бұл түрінде адам компьютерге Интерфейстің бұл түрі меңзер). Интерфейстің бұл
«командалар» береді, ал әдеттегі, адами қарым- түрінің ерекшелігі -
компьютер оларды орындайды қатынас формасына жақын. қолданушымен диалог
және адамға нәтиже береді. Осы интерфейс аясында адам командалардың көмегімен
Командалық интерфейс мен компьютер арасында емес, графикалық кескіндер -
пакеттік технология және қалыпты «әңгіме» жүреді. мәзірлер, терезелер және
командалық желі технологиясы Сонымен бірге компьютер өзі басқа элементтердің
ретінде жүзеге асырылады. үшін командаларды табады, көмегімен жүзеге асырылады.
адамның сөйлеу қабілетін Бұл интерфейсте

Компьютерлік
талдайды және ондағы негізгі машиналарға командалар
тіркестерді табады. Ол берілгенімен, бұл графикалық
сонымен қатар кескіндер арқылы «жанама»
командалардың орындалу орындалады. Мұндай
нәтижесін адам оқи алатын интерфейс технологиялардың
пішінге айналдырады. екі деңгейінде жүзеге
Интерфейстің бұл түрі асырылады: қарапайым
компьютердің аппараттық графикалық интерфейс және
ресурстарында ең сұранысқа «таза» WIMP - интерфейс.
ие, сондықтан ол негізінен
4фото –
1сөз
ойыны
Графикал
ық
интерфейс
Тұжырымдаманың аппараттық негізі,
әрине, компьютерлерде әріптік-

және
сандық дисплейлердің пайда болуы
болды және бұл дисплейлерде

жүйелерді ұйымдастыру
кейіпкерлердің «жыпылықтауы»,
түстердің инверсиясы сияқты әсерлер
болды (қара фонда ақ белгілердің
стилін керісінше өзгерту, яғни ақ

архитектурасы
фонда қара белгілерді өзгерту) ),
астын сызу таңбалары. Бұл эффекттер
Оның идеясы 70-жылдардың бүкіл экранға таралмады, тек бір
ортасында, Xerox Palo Alto ғылыми- немесе бірнеше таңбаларға қатысты
зерттеу орталығында (PARC) болды
визуалды интерфейс
тұжырымдамасы жасалған кезде

Компьютерлік
пайда болды. Графикалық
интерфейс үшін міндетті шарт -
команданың жауап беру уақытының
азаюы, жедел жады көлемінің
артуы, сонымен қатар
компьютерлердің техникалық
базасының дамуы. Л
Р
Ы
Ерте кезден бастап және осы тұжырымдамалардың әсерінен
қолданбалы бағдарламалар арқылы пернетақта мен тінтуірді
біріктіру процесі жүрді. Осы екі бағыттың бірігуі
пайдаланушылық интерфейсті құруға алып келді, оның
көмегімен қызметкерлерді қайта даярлауға аз уақыт пен
қаражат жұмсап, сіз кез-келген бағдарламалық өніммен жұмыс
жасай аласыз. Барлық қосымшалар мен амалдық жүйелерге
ортақ осы интерфейстің сипаттамасы осы бөліктің тақырыбы
болып табылады.
Қарапайым
графикалық
интерфейс
Таңбаларды көрсету Графикалық интерфейстің Пернетақтадан басқа,
Бірінші кезеңде кезінде кейбір нақты орындалуына пернетақтада сұр
символдарды түсті, кері байланысты, курсор тек
графикалық сурет, астын сызу және жыпылықтайтын
курсордың батырмалары
көбірек қолданылады
интерфейс жыпылықтау арқылы тіктөртбұрыш ретінде ғана
командалық желі бөлектеуге рұқсат етілді. емес, сонымен қатар
Бұл кескіннің бірнеше белгілерді және
технологиясына экспрессивтілігін тіпті экранның бір бөлігін
өте ұқсас болды. арттырды. қамтитын белгілі бір
аймақ ретінде көрінуі
Пәрмен жолы мүмкін. Бұл таңдау басқа
технологиясынан таңдалмаған бөліктерден
ерекшеленеді (әдетте түсі
айырмашылықтар бойынша).
келесідей болды.

Графикалық интерфейсті қайта
қарау кезінде манипуляторлар Enter пернесін басу әрқашан
(мысалы, тінтуір, трекбол және команданы орындай бермейді
т.с.с.) қолданыла бастады.Олар және келесі жолға өтеді. Кез-
экранның қалаған бөлігін тез келген пернені басуға реакция
таңдауға және жүгіргіні көбінесе курсордың экранда
жылжытуға мүмкіндік берді. тұрғанына байланысты болады.
Интерфейстің
келесідей Экранның Мәтін мәнге байланысты
ерекшеліктері аудандарын таңдау пернетақтаның пернелерін
қайта анықтаңыз
н келтіруге
болады

Курсорды басқару үшін
манипуляторлар мен сұр түрлі-түсті мониторларды
клавиатуралық кең қолдану
пернелерді қолдану

Ы
Тес
т
Виктори
на
Термометр аязда -3
Айдынның Асқардан
градус көрсетіп тұр.
Жанат
бойы ұзын, бірақ -3
Осындай екі термометр
Жанаттан кіші. Кім ұзын?
неше градус көрсетеді?

Үстел үстінде 3 стакан Көшеде екі әкесі, екі баласы
шие тұр. Марат 1 стакан және атасы немересімен
шиені жеп қойды. Неше 3
қыдырып жүр. Көшеде неше
стакан қалды? адам жүр?

Допты лақтырғанда, сол Ойлаған санға 1-ді қостым,
оны 2-ге көбейттім, оны 4-ке
ізімен кері қайтуы үшін
Жоғары
оны қалай лақтыру 7
бөлдім, одан 3-ті азайттым, 1
шықты. Мен қандай сан
керек? ойладым?

6*8+20:4-2=40 Бір жылда ең көп
6*(8+20):4-2=40
Жақшаларды дұрыстап 53
дегенде неше жексенбі
болуы мүмкін?
қойыңыз

Жарыста сіз 2-ші
орындағы жүйрікті басып 1000+40+1000+30+
оздыңыз. Сіз қазір 4100
1000+10+1000+10=?
нешінші орныдасыз?
Жасырынған
Арифметикалық -
логикалық
сөзді таптыңыз
?
құрылғы
ба
Көп ұпай жинап, жеңіске
жет!
Досым! Біздің дайындаған
СЫЙЛЫҚ!
сыйлығымыз жоқ, ренжіме!
Бірақ жарайсың)

START
және
Қорытынды Біз сіздермен ақпараттық

жүйелерді ұйымдастыру
технологиялардың күннен-
күнге дамып келе жатқанын
байқаймыз. Бірақ компьютерлік
әлемде баяу дамып келе жатқан

архитектурасы
бір маңызды аймағы бар.
Бағдарламалау, кодтау және
тағы басқа кез-келген үстемені
құру үшін қажет элементтер
қазіргі кезде баяу дамуда.
Құжат жасаушы шектелген
логикалық құрылым

Компьютерлік
жиынтығын және стандартты
мәліметтер үлгісін қолданады.

Ұқсас жұмыстар
Қолданбалы программаның дестелері
Векторлы графика программалары
Пайдаланушы деңгейіндегі технологиялар
Желілік операциялық жүйелер
MS DOS Windows,UNIX ,LINUX
Объектілерді енгізу
Windows операциялық жүйелері
Операциялық жүйенің стандартты қосымшалары
Сабақтың типі
Қолданбалы жүйелік программалар
Пәндер