Еңбекке жарамды




Презентация қосу
ХАЛЫҚ ЖӘНЕ ЕҢБЕК ОРЫНДАҒАН: ТОҚТАР Д.
РЕСУРСТАРЫНЫҢ
СТАТИСТИКАСЫ
Халық — берілген аумақта тұратын адамдар. Халық
статистикасының бақылау объектісіне тұтас халық
және оның жеке белгілі топтары (жұмысбасты,
жұмыссыз, еңбекке жарамды, қалалық, ауылдық
ерлер және әйелдер, т.б.) жатады. Бақылау бірлігі -
адам, отбасы және үй шаруашылығы. Халық санына
есеп жүргізу барысында белгілі уақыт кезіндегі
жағдайы (күйі) бойынша халық саны ескеріледі.
Еңбекке жарамдылық белгісіне қарай халықтың
тағы басқа категориялары бар: еңбек жасындағы
халық саны, еңбек жасындағы еңбекке қабілетті
халық саны, еңбек ресурстары.
Еңбекке жарамды жастағы (тұрғындар) халық саны,
ҚР еңбек заңына сәйкес, ой қабілеттілігімен және
Әлеуметтік қорғау орнынан
күшімен енбекке жарамды (ерлер жасының шегі - 16-
зейнетақы алатын, еңбекке
63, әйелдер - 16-58 жас) халықтың бөлігі болып қабілетті жастағы, І-II топтағы
есептеледі. мүгедектер саны, еңбек жасына
байланысты қосымша шартпеп
Еңбекке жарамды
Еңбекке жарамды зейнетақы алатын, еңбекке
жастағы еңбекке
жастағы тұрақты жарамды жастағы, жұмыс
қабілетті халық
халық саны істемейтін зейнеткерлер саны.
саны
Халық және еңбек статистикасының
міндеттері:

4) халық санын
болжау

3) еңбек нарығын,
халықтың жұмысбас-
тылғын
жәнежұмыссыздығын
зерттеу
2) халықтың
миграциялық
қозғалысын зерттеу

1) халықтың табиғи
қозғалысын
зерттеу
Халық 1. Халық санағы – критикалық сәт кезіндегі күйі бойынша қазақстан
Республикасындағы әр азаматты сипаттайтын демографиялық және
туралы әлеуметтік мәліметтерді жинау процесі.

ақпарат
көздері:
2. Халық туралы халық санақтары арасындағы ағымдағы есеп:
– азаматтық күй актысы
– қалпындағы жазбалар
– халықтың табиғи қозғалысы түрдегі перзентханада, загстерде,
аудандық кеңестегі халық есебі;
– миграциялық (көшіп-қону) процестер
– келу парғына тіркелетін статистикалық есеп талоны, ішкі істер
органдарының және паспорт рұқсатнама қызметінің мәліметі.

3. Ішінара зерттеу халық санақтары арасында жүргізіледі. Оның
мақсаты – Қазақстан Республикасындағы және оның жекелеген
аумақтарындағы халықтың әлеуметтік- экономикалық құрамы туралы
қосымша мәліметтерді жинау.

4. Ұйымдардың еңбек туралы есеп берулері жұмыс істейтін халықтың
еңбек қызметтерін сипаттайды.
Халық санын анықтаудың әдістері:

Халық статистикасын
зерттеудегі негізгі әдіске халық
санағы жатады.
Халық санағы - белгілі бір
уақыт шеңберінде бүкіл елдің
халқының немесе оның бір
бөлігінің демографиялық,
экономикалық, әлеуметтік
сипаттағы ақпаратын жинау,
өңдеу, жариялау, тарату
мақсатындағы жалпы
мемлекеттік статистикалық
шаралар.
Халық санын анықтаудың әдістері:
Халық санағының негізгі принциптері

1. жалпылық;
2. санақ бағдарламасының болуы және оның бірлігі;
3. жекелеп тіркеу;
4. мәліметті тікелей халықтан жинау;
5. бақылаудың экспедициялық әдісі;
6. санақтың біркезділігі;
7. санақтың орталықтандырылуы;
8. мәліметтерді автоматы түрде өңдеу;
9. санақ құпиясын сақтау;
10. 10 жылда бір рет жүргізіледі.
Ұлттық санақ қорытындысы
Ұлттық санақ қорытындысы
Халықтың жыныстық құрамы
Ұлттық санақ қорытындысы
Этностардың саны, үлесі
Аймақтар бойынша халық саны
Азаматтығы бойынша халық саны
Діни сенім бойынша халықтың үлесі
• ИСЛАМ 70, 2%
• ХРИСТИАН 26, 2%
• ИУДАИЗМ 0,0%
• БУДДА 0,1%
• басқа да 0,2%

• сонымен қатар:
• дінге СЕНБЕЙТІНДЕР2,8%
• Көрсетуден бас тартқандар 0,5%

• ел халқының 70% - дан астамы ислам дінін ұстанады, ал 26% -
христиан дінін ұстанады.

• 1999 жылғы Қазақстан Республикасы халқының Бірінші Ұлттық
санағының 3С санақ парағына діни сенім туралы мәселе енгізілмеген.
Жұмысбастылық және жұмыссыздық статистикасы

Еңбек ресурстары-еңбекке жарамды халық

Еңбек
ресурстары
экономикалық
белсенділік
мәртебесі
бойынша

Экономи Экономи
калық калық
белсенді
белсенді емес
халық халық
Экономикалық белсенді халық өндірістік
Экономикалық белсенді халық өндірістік
тауарлар мен қызметті өндіруді жұмыс
тауарлар мен қызметті өндіруді жұмыс
күшімен қамтамасыз ететін халықтың
күшімен қамтамасыз ететін халықтың
бір бөлігі.
бір бөлігі.
Халықаралық стандарттарға сәйкес белсенді
Халықаралық стандарттарға сәйкес белсенді
халыққа15-24 жас аралығындағы жұмыспен
халыққа15-24 жас аралығындағы жұмыспен
қамтылған және жұмыссыздар жатады.
қамтылған және жұмыссыздар жатады.

Экономикалық белсенді халық саны
Экономикалық белсенді халық саны
= жұмыспен қамтылған халық саны +
= жұмыспен қамтылған халық саны +
жұмыссыздар саны
жұмыссыздар саны
Жұмыспен қамтылған халық
саласында нақты жұмыс істеп жүрген хал
(жұмысбасты) – жасына қарамастан экономикаық. Осыған
байланысты халық екіге бөлінеді: жалдамалы
жұмысшылар және өз бетімен жұмыспен
айналысушылар.

Жұмыссыздар – экономикалық белсенді
жастағы халық, жұмыс орны жоқ, бірақ белсенді
жұмыс іздеп жүрген және жұмысқа дайын адамдар.
Экономикалық белсенді емес халық – үй
Экономикалық белсенді емес халық – үй
шаруашылығымен айналысатын,экономикалық белсенді жастағы
шаруашылығымен айналысатын,экономикалық белсенді жастағы
халық және күндізгі оқу бөлімінде оқитындар.
халық және күндізгі оқу бөлімінде оқитындар.
Экономикалық қызмет жасамайтын, еңбекке жарамды
Экономикалық қызмет жасамайтын, еңбекке жарамды
жастағы, еңбек етуге қабілетті халыққа жататындар:
жастағы, еңбек етуге қабілетті халыққа жататындар:
мүгедектер, асыраушы адамды жоғалтқандар, жеңілдік шарты
мүгедектер, асыраушы адамды жоғалтқандар, жеңілдік шарты
бойынша зейнетақы алатындар; жұмысты іздемейтіндер, бірақ
бойынша зейнетақы алатындар; жұмысты іздемейтіндер, бірақ
жұмыс істеуге мүмкіншілігі бар және жұмыс істеуге дайындар,
жұмыс істеуге мүмкіншілігі бар және жұмыс істеуге дайындар,
табыс көзіне қарамай, жұмыс істеуге қажеттіліктері жоқ адамдар.
табыс көзіне қарамай, жұмыс істеуге қажеттіліктері жоқ адамдар.

Экономикадағы жұмыспен қамтылмаған
Экономикадағы жұмыспен қамтылмаған
халықтың саны = халықтың жалпы саны –
халықтың саны = халықтың жалпы саны –
экономикадағы жұмыспен қамтылған халықтың саны.
экономикадағы жұмыспен қамтылған халықтың саны.
ХАЛЫҚ ҚОЗҒАЛЫСЫНЫҢ СТАТИСТИКАСЫ
Туу және өлу процестерінің әсер етуі есебінен халық санының өзгеруі табиғи
қозғалыс деп аталады. Қазақстан Республикасына, Қазақстан Республикасынан
және аймақтар ішінде тұратын мекендеуге келгендер және шетелге тұрақты
мекендеуге кеткендер халықтың миграциялық қозғалысы деп аталады.
Халықтың жалпы қозғалысы табиғи миграциялық қозғалыста туындайды.
Халық қозғалысының абсолютті көрсеткіштері:
1. N – туылған балалар саны.
2. М - өлгендер саны.
3. m – ағымдағы жылда 1 жасқа толмай шетінеп кеткен сәбилердің саны.
4. таб. =N-M – халықтың табиғи өсімі.
5. Н – некеге тұру саны.
6. А – ажырасу саны.
7. В - Қазақстан Республикасынан, аймақтарынан кеткендер саны.
8. П- Қазақстан Республикасына, аймақтарына келгендер саны.
9. миг. – П-В – халықтың миграциялық өсімі.
10. П+В – халықтың миграциялық айналымы.
11. жалпы = таб.+ миг. = N- N+П-В= Sс – Sб – халықтың жалпы өсімі.
12. Sб – жыл басындағы халықтың саны.
13. Sс – жыл соңындағы халықтың саны.
14. Sс = Sб + N –М +П-В – жыл соңындағы халықты есептеу үшін осы баланстық
әдіс пайдаланылады.
Экономикалық белсенді халық — халықтың
жұмыспен қамтылған бөлігі (жеке қосалқы
шаруашылықпен айналысатындарды қоса), еңбекке
қабілетті адамдардың басым көпшілігі. "
Экономикалық белсенді халық" ұғымы елдің
экономикалык дамуында адам ресурстарының рөлін
кешенді талдауда маңызды орын алады. "
Экономикалық белсенді халық " термині ұғымдардың
халықаралық стандарттық жүйесінде қолданылады.
БҰҰ- ның ұсынысы бойынша экономикалық белсенді
халыққа тек жұмысшылар, қызметшілер және
кәсіпкерлер ғана емес, олармен бірге ақылы жұмыс
іздеуші жұмыссыздар да жатқызылады. Соған
байланысты Экономикалық белсенді халықтан жұмыс
істейтіндер белек көрсетіледі. Қазақстанда
Экономикалық белсенді халыққа: 1) жұмыс жасындағы
бүкіл еңбекке қабілетті адамдар (өндірістен кол үзіп
оқитын оқушылар мен Қарулы Күштер қызметшілерін
және үй шаруасындағы адамдарды қоспағанда); 2)
жұмыс жасынан тыс, бірақ қоғамдық өндірісте
жұмыспен қамтылған адамдар; 3) жеке қосалқы ауыл
шаруашылығымен айналысатын адамдар жатады.
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Халық саны және еңбек статистикасы
Халық пен еңбек статистикасы
Халық және еңбек статистика сы
Реактивті кадр саясаты
Халықты еңбекпен қамту
Халықты еңбекпен қамту мен әлеуметтік қорғауцды мемлекеттік реттеу
еңбек статистикасы және халық
Кәсіпкерлік қызметте еңбекақы төлеуді ұйымдастыру
ХАЛЫҚАРАЛЫҚ САУДА ШАРТТАРЫ
Халық және еңбек статистикасы
Пәндер