Фрикционды және бұрамалы берілістер




Презентация қосу
Фрикционды және
бұрамалы берілістер
Жетектеуші жәше жетектелуші дөнгелектер жұмысшы беттерімен өзара

мықты қысылысады. Осы қысылыстың арқасында пайда болған үйкеліс

күші берілетін күштен артық болуы тиіс.

Сонымен фрикциондық беріліс деп қозғалыс жетектеуші денеден

жетектелуші денеге үйкеліс күші арқылы берілетін берілісті айтады.
Үйкеліс берілістерінің артықшылығы:
- конструкция мен техникалық қызмет көрсетудің қарапайымдылығы;
- қозғалыстың бірқалыпты берілуі және жылдамдығын басқару және
шулы жұмыс;
- үлкен кинематикалық мүмкіндіктер (айналмалы қозғалысты
іргелмеліге айналдыру, жылдамдықты қадамсыз өзгерту, қозғалыс
кезінде кері айналу мүмкіндігі, редукторды тоқтаусыз қосу және
өшіру мүмкіндігі);
- сырғып кету мүмкіндігіне байланысты беріліс қауіпсіздігі бар.
Алайда, тайып болғаннан кейін беріліс, әдетте, оның қасиеттерін күрт
нашарлатады - роликтерде қасқалша пайда болады, үйкеліс беттер
біркелкі болмайды және т.б. Сондықтан сырғанауды қауіпсіздік
шарасы ретінде пайдалану ұсынылмайды;
- кері редуктор кезінде тұйықталудың болмауы;
- құрылғыларға ыңғайлы біркелкі айналу;
- берілісті тоқтатпай беріліс коэффициентін қадамсыз реттеу
мүмкіндігі.
Кемшіліктері:
- сырғанау салдарынан беріліс санының сәйкес келмеуі;
- берілетін қуаттың аздығы (ашық берілістер - 10-20 кВт дейін;
жабық - 200-300 кВт дейін);
- ашық берілістер үшін, тиімділігі төмен;
- сырғанау кезінде роликтердің үлкен және біркелкі емес тозуы;
- арнайы конструкцияның білік тіректерін қысқыш
қондырғылармен пайдалану қажеттілігі (бұл берілісті
қиындатады);
- ашық қуатты берілістер үшін кішкене шеткергі жылдамдық (v≤ 7-
10 м / с);
- Ft қысқыш күшінен біліктер мен мойынтіректердегі үлкен
жүктемелер түседі, бұл олардың көлемін ұлғайтады және беріліске
кедергі келтіреді. Бұл кемшілік берілетін қуаттың мөлшерін
шектейді;
- үйкеліске шығындар.
Фрикционды беріліс

Барлық фрикционды берілістер негізгі
екі топқа бөлінеді:реттелмейтін
(беріліс қатынасы бірқалыпты) және
үздіксіз (сатысыз реттелетін)
реттелетін берілістер немесе
вариаторлар. Аталған топтарға
жататын берілістер құрылысына және
арналуына байланысты осьтері
параллель және айқасқан,
катоктары цилиндрлі, конусты, шар немесе торлы, катоктары
үнемі қысылып немесе автоматты түрде реттеліп отыратын,
аралық фрикционды элементі бар және т.б. болып бөлінеді.

Қолданылу диапазоны – 10-20 кВт.
Беттік (лобовой) вариатор

Реттелу диапазоны:

Д=3...10
Конустары жылжымалы вариатор

Д=1,5…5
Торлы вариатор
Артықшылығы: геометрия -
лық параметрларын өзгерту
арқылы сырғанауды азай –
туға болады.
Кемшіліктері: құрылысы-
ның күрделілігі, жасау мен
құрастыруға үлкен талап
қойылуы.

m – ролик саны
Дискілі вариаторлар

m – түйісу саны, с – жетекші біліктер саны
Басқа ваиаторлардың принципиалдық сүлбесі: а – қозғалмалы белдікті конус-ты,
б – екі дискілі беттік, в – конусты, г – қарапайым шарлы, д – шарлы қосарланған

Есептеу негіздері
БҰРАМАЛЫ (ҚҰРТТЫҚ) БЕРІЛІСТЕР

Бұрамалы беріліс деп білік осьтері айқасатын іліністі берілісті
айтамыз. Айқасу бұрышы әдетте 90 градус. Басқа да бұрыштар
болуы мүмкін, бірақ олар сирек кездеседі.
Жіктелуі:
- ойма жасалатын беттің формасы бойынша:
- цилиндрлік және глобоидты
-ойма пішінінің формасы бойынша:
- тік және қисық сызықты
Бұрамалық берілістерінің артықшылығы:

- беріліс коэффициенті үлкен (бір сатылы) беріліс мүмкіндігі:
кинематикалық берілістерде i = 500 және одан да көп, ал күштік
беріліс қорабында i = 8 ... 80, ерекшелік ретінде 120.

- жұмыстың тегіс және шусыз болуы;

- өздігінен тежегіш беріліс жасау мүмкіндігі (қолмен көтергіштер)
(мұндай беріліс үшін тиімділігі 50% -дан аз);

- демпферлік қасиеттері машиналардың діріл деңгейін
төмендетеді;

- дәл және кішігірім қозғалыстарды алу мүмкіндігі;

- беріліс құрылымының ықшамдылығы мен салыстырмалы түрде
аз салмағы.
Кемшіліктері:

- Эвольвентті ілінуден бұрандалы берілістің айырмашылығы, бұранда
бұрылуы доңғалақтың тісі бойымен сырғанайды. Демек, құрттың
берілістердің фундаменталды кемшілікгі: ілінудегі жоғары үйкеліс;

- салыстырмалы түрде төмен ПӘК (0,7-0,92), өздігінен тежегіштерде - 0,5
дейін;

- Энергияның көп бөлігі жылуға кететіндіктен механизм қызады, жылуды
қосымша жүйе арқылы суыту қажет. Бұл іс жүзінде қолданылатын
редукторлардың қуатын 10-20 кВт-қа дейін шектейді, бірақ кішігірім күштер
үшін бұл редукторлар ең кең қолдануды тапты;

- доңғалақ үшін қымбат антифрикциялық материалдарды (қола) және құрт
доңғалақтарының (құрт кескіштердің) тістерін кесуге, сонымен қатар құртты
тегістеуге арналған құралдарды қолдану қажеттілігі;

- тозу мен айқасудың жоғарылауы;
Сонымен қатар, артықшылықтар мен кемшіліктерден басқа, құрттың
берілісі маңызды қасиетке ие: қозғалыс тек құрттан дөңгелекке өтеді,
керісінше емес. Дөңгелекке қолданылған момент құрттың айналуына
әкелмейді. Сондықтан лифтілер лифт сияқты көтергіш механизмдерде
қолданылады. Онда электр қозғалтқышы құртқа қосылады, ал
жолаушылар салонының кабелі өздігінен түсіп кету немесе құлап кетпес
үшін құрт доңғалағының білігіне оралады. Бұл сипат механизмнің
қайтымдылығымен шатастырылмауы керек. Өйткені, құрттың айналу
бағыты кез-келген болуы мүмкін, ол сол лифт машинасының көтерілуіне
немесе түсуіне әкеледі.

Құрт берілістер редукторларды бөлу және беру механизмдерінде тісті
кескіш станоктарға, бойлық фрезерлік станоктарға, терең ұңғылау
станоктарына, жүк көтергіш және тартқыштарына, жүк көтергіштерге,
жүк көтергіш механизмдерге, автокөлік және теміржол крандарының,
экскаваторларға, лифтілерге, троллейбустарға және басқа машиналарға
арналған берілістерді бөлу және беру механизмдерінде қолданылады.

Қызып кетудің алдын алу үшін құрт берілістер үздіксіз жұмыс істегеннен
гөрі мерзімді периодты жұмыстарда қолданылған жөн.
Негізгі геометриялық көрсеткіштері

- - бұраманың бөлгіш диаметрі,

мұндағы q = d1/m – бұрама диаметрінің коэффициенті;
- бұраманың виннтік сызығының көтерілу
бұрышы;
;

Z1 = 1 немесе 2 болғанда
Z1 = 3 немесе 4 болғанда
Z1 = 1…3 болғанда
Z1 = 4 болғанда

- келтірілген үйкеліс бұрышы, тәжірибе жүзінде анықталады ;
ПӘК- тің мәні бұраманың орам саны артқанда (γ артады) және үйкеліс бұрышы
немесе үйкеліс коэффициенті кемігенде артады.
-

Ұқсас жұмыстар
Фрикциялық берілістердің артықшылықтары
Вирустардың таксономиясы
КАРДАНДЫ БЕРІЛІС БАСТЫ БЕРІЛІС ДИФФЕРЕНЦИАЛ
Беріліс қорабының сұлбасы
Автомобильдің беріліс қорабы
Цилиндрлік тісті доңғалақ жасау
Арналы рециркуляциялық жылытқышы бар туннельді пештер
Кардандық берілісті бөлшектеу және жинау
Машина сенімділігінің негізгі теориясы
Бұрғылау білдектері
Пәндер