Мұғалімнің этнопедагогикалық құзыреттілігі

Презентация қосу

Мұғалімнің этнопедагогикалық
құзыреттілігі

------------------------------------------------
Оқу тобы: --------------
ОРЫНДАҒАН: ----------------
ҚАБЫЛДАҒАН: ------------------

Мазмұны:
Кіріспе.
1. Педагогикалық құзіреттілік.
2. Этнопедагогикалық құзыреттілікті қалыптасуының
критерийлері мен көрсеткіштері.
3. Этнопедагогикалық құзіреттіліктің қалыптасу деңгейлері.
4. Қ.Болеев ұсынған компоненттер.
Қорытынды.
Қолданылған әдебиеттер тізімі.

Кіріспе
Болашақ ұрпақтың рухани дамуын жаңа заман талабына сай жүргізу ісінде қазақ
халқының ғасырлар бойы жинақтаған халық мұраларының озық үлгілерінің маңызы зор,
олар жеке тұлғаның жан-жақты дамуына өз əсерін тигізеді. Сол себепті қазіргі таңда жас
ұрпақты халықтың қолданбалы өнер түрлерін жинақтап, зерделеуге қатысты тəлім-
тəрбиесі мен мол тəжірибесі негізінде тəрбиелеудің қажеттігі өсе түсуде.

Жас ұрпаққа ұлттық тəрбие беру — халықтың бүкіл тарихи өміріндегі өзекті болатын
мəселе.

Себебі тəрбиенің ұлттық сипаты жоғалса, халықтың болашағы бұлыңғыр болатыны
сөзсіз.

Ұлттық тəрбие беру процесінде жастардың
білім саласындағы этномəдени
қажеттіліктеріне үнемі талдау жасап, тиісті
шара қабылдап отыру қажет.

Мектептерде, оқу орындарынан тысқары
тəлім-тəрбие орындарында ұлттық өнерді
өмірге кеңінен кіргізу керек.
Педагогикалық колледждер мен
гимназияларда, институттарда,
университеттерде ұлттық өнерді оқыту
бойынша мамандар даярлауды жетілдіру
де өзекті мəселе.

Педагогикалық құзіреттілік

Кәсіби білімді маманның құзіреттілігі сол маманның жеке тұлға ретіндегі қасиеттерінің
және ішкі психикалық жағдайларының күрделі жүйесі, оның кәсіби қызметі мен қабілетін
іске асыру.

Құзіреттілік – қызмет атқарушының жеке мүмкіншілігі оның квалификациясы (білімі мен
тәжірибесі), шешім кабылдай алуы немесе белгілі бір білім мен дағдыларына сәйкес
шешім қабылдауы.

Құзіреттілік - жеке тұлғаның теориялық білімі мен практикалық тәжірибесін белгілі бір
міндеттерді орындауға даярлығы мен қабілеті. Ол жансыз жаттанды білім түрінде емес
жеке тұлғаның танымға, ойлауға қатысын және әрекетке, белгілі мәселелерді ұсынып,
шешім жасауға, оның барысы мен нәтижелерін талдауға, ұдайы түрде ұтымды түзетулер
енгізіп отыруға деген икемділігінің белсенділігінен көрінеді.

Құзіреттілік бірінші орынға білімгердің ақпаратты сауаттылығын емес, оның мәселені
дұрыс шеше білу қасиетін қояды. Егер болашақ педагогтың құзыреттілігінің қалыптасуын
орта кәсіби білім беру жүйесінің аумағында қарастырсақ, онда білім, білік, дағды
мүмкіншілігі, яғни, бір сөзбен педагогикалық қызметке маманның қаншалықты дайын
екендігі туралы айтуға болады. Кәсіби құзіреттілік деп педагогтың жеке бас сапалары мен
оның психологиялық-педагогикалық және теориялық білімінің, кәсіби біліктілігі мен
дағдысының, тәжірибесінің бір арнада тоғысуы деуге болады. Болашақ маман өз ісінің
шебері, жақсы мұғалім болу үшін мамандығына қажетті қабілеттерді және жалпы
әлемдік мәдениетті, өз елінің мәдениетін, қарым-қатынас мәдениетін, тіл мәдениетін
игеріп, интеграциялық үрдістерді меңгеріп, әлемдік білім кеңістігінің өресінен шыға алуға
талпынуы керек. Кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру жеке шығармашылық қабілетті
дамытуды, педагогикалық инновацияларды дұрыс қабылдауы, күнделікті өзгеріп
жататын педагогикалық ортаға тез бейімделуді қажет етеді.

Кәсіби құзыреттілікті қалыптастыру жеке шығармашылық
қабілетті дамытуды, педагогикалық инновацияларды дұрыс
қабылдауы, күнделікті өзгеріп жататын педагогикалық ортаға
тез бейімделуді қажет етеді. Болашақ маман дайындау мәселесі
оның тұлғалық сапалары мен қасиеттерін қалыптастырудың
мазызын көрсетеді. Тұлғалық-бағдарлық бағытта білім беру
нәтижесі білім, біліктілік және дағды жүйесінде, шығармашылық
іс-әрекет тәжірибесіне және эмоционалды көңіл-күйді көрсете
білуге, ерікті қарым-қатынасқа педагогикалық бейімделген
тұлғаны қалыптастыру ретінде түсіндіріледі .

Этнопедагогикалық құзыреттілікті қалыптасуының
критерийлері мен көрсеткіштері
Компоненттер Критерийлер Көрсеткіштер Формы и методы
диагностики
Танымдық этнопедагогикалық, - этнопедагогикалық, сұрақ қою, бақылау,
этнопсихологиялық, арнайы этнопсихологиялық, әдістемелік әңгімелесу, тестілеу,
және әдістемелік білім білімдерді игеру деңгейі; оқушының оқу қызметін
жүйесінің толықтығы - алынған білім мөлшері талдау, сараптамалық
бағалау

Белсенді алынған теориялық білімді - этнопедагогикалық біліктер мен өзіндік жұмыс нәтижелерін
көпұлтты ортада іс жүзінде дағдыларды қалыптастыру; талдау. Кәсіби шеберліктің
қолдана білу - алған білімдерін практикада қолдана өзін-өзі бағалауы,
білу; шығармашылық
- мәселелерді өз бетінше шешу жұмыстардың сараптамалық
мүмкіндігі бағасы

Мотивациялық - этномәдени бағытталған білім - өзін-өзі дамыту қажеттілігі; тестілеу, сұрақ қою, өзіндік
қажеттіліктік беру процесінің белсенді - тәуелсіздік және жауапкершілік; есеп беру, бақылау
субъектісінің позициясын - оқушылардың рефлексиялық
анықтайтын кәсіби және жеке қатынасын дамыту
қасиеттерді қалыптастыру

Этнопедагогикалық құзіреттіліктің
қалыптасу деңгейлері
Болашақ мұғалімнің этнопедагогикалық құзыреттілігін қалыптастырудың деңгейлері бар:
төменгі, орта және жоғары деңгейлер.

Төмен деңгей - бұл деңгей Еділ бойындағы халықтардың материалдық мәдениетіне
деген қызығушылықтың аздығымен, этнопедагогикалық тұжырымдамаларға әлсіз
бағдармен, көпұлтты ұжыммен жұмыс істеу дағдылары мен дағдыларының жеткіліксіз
дамуымен, студенттерге этно-ұлттық және көпмәдениетті білім беруді ұйымдастыру
әдістемесіндегі қиындықтармен, тәрбиелік ықпал етудің бірдей әдістері мен тәсілдерін
қолданумен сипатталады, этно-бағытталған білім беру процесінің белсенді субъектісі
позициясының жеке сапалары арасындағы сәйкессіздік, коммуникативті қабілеттердің
төмен дамуы, толеранттық сипаттамалардың белгісіз көрінісі, этно-патриоттық сезімнің
әлсіз дамуы.

Орта деңгей этнопедагогика, этнопсихология
негіздерін жақсы білумен ерекшеленеді, бұл
әртүрлі ұлт өкілдерімен табысты өзара
әрекеттесу үдерісін құруға, студенттердің
көпұлтты тобымен жұмыс істеу дағдыларын
иеленуге, жеке қасиеттерін жеткілікті
дамытуға, ұлттық мәдениет құндылықтарын
белсенді аудармашы ретінде, педагогикада
этномәдени білімнің рөлін жоғары бағалауға
және мойындауға мүмкіндік береді. іс-
шаралар, эмпатияның көрінісі.

0
Жоғары деңгей - осы деңгейге жеткен
студенттер этнопедагогикалық және
технологиялық білімдерді, біліктер мен
дағдыларды қалыптастырудың жоғары
деңгейімен, этникалық мұраны сақтау және жас
ұрпаққа беру қажеттілігіне деген сенімділігімен,
балаларды этно-патриотизм мен этно-
толеранттылық рухында тәрбиелеудің
теориялары мен әдістерін еркін, жүйелі
көзқараспен, үйлесімділігімен ерекшеленеді.
ұлтаралық құндылықтар аудармашысының
сипаттамалары тұлғалық құрылымындағы
үйлесімділік.

Қ.Болеев ұсынған
компоненттер
• қазақ этнопедагогикасы жəне қазақ этнопедагогикасының тарихы оқу пəндері
бойынша этнопедагогикалық білімдер беру;

• қазақ этнопедагогикасы бойынша жəне қазақ этнопедагогикасының тарихы бойынша
арнайы курстар, семинарлар жəне факультативтер;

• казақ этнопедагогикасы бойынша жəне қазақ этнопедагогикасының тарихы бойынша
арнайы зерттеулер жүргізу;

• педагогикалық практика кезіндегі студенттердің оқушылармен ұлттық тəрбиені жүзеге
асыруы жəне ата-аналар арасында ұлттық тəрбиені насихаттауы.

Ал болашақ мұғалімдердің этнопедагогикалық даярлығы
критерийлері ретінде оқушыларға ұлттық тəрбие беру
бойынша мынадай іс-əрекеттерін алған:
• пəн сабақтарында оқушыларға ұлттық тəрбие
беру;
• мектептен жəне сыныптан тыс жұмыстарда
оқушыларға ұлттық тəрбие беру;
• сынып жетекшілік жұмыста оқушыларға
ұлттық тəрбие беру;
• ата-аналар арасында ұлттық тəрбиені
насихаттауы.

Қорытынды
Мұғалімнің этнопедагогикалық құзыреттілігі дегеніміз - білім, білік және тәжірибе
жиынтығында, мінез-құлық тәжірибесінде көрінетін және тиімді көп ұлтты білім беру
қызметіне ықпал ететін адамның интегративті сапасы.

Мұғалімнің кәсіби құзыреттілігін қалыптастыруда педагогикалық практика үлкен рөл
атқарады. Педагогикалық практиканы өту кезінде студенттің педагогикалық іскерлігі мен
дағдылары жылдам қалыптасады. Оның шығармашылық және педагогикалық
құбылыстарды зерттеуге деген қабілеті дамиды, педагогикалық шеберліктің негіздері
қаланады.

Қолданылған әдебиет:
1. Жиентаева Б.Ж. Оқушыларға технология сабағында халықтық қолданбалы өнер
арқылы ұлттық тəрбие беру (5–7сынып): Пед. ғыл. канд. ... дис. автореф. —
Қарағанды, 2004. — 26-б.
2. Бөлеев Қ. Болашақ мұғалімдерді оқушыларға ұлттық тəрбие беруге дайындаудың
теориясы мен практикасы: Пед. ғыл. д-ры ... дис. — Қарағанды,
3. Сластенин В.А. О современных подходах к подготовке учителя // Технология
психолого-педагогической подготовки учителя к воспитательной деятельности. —
Барнаул,
4. Дурай-Новакова К.М. Формирование профессиональной готовности студентов к
педагогической деятельности: Автореф. дис. ... д-ра пед. наук. — М., 1983. — 32 с.
5. Харитонов М.Г. Этнопедагогическая подготовка учителя начальных классов
национальной школы (историография,теория, опыт). — М.: Прометей, 1999. — 228 с.
6. Гершунский Б.С. Россия: образование и будущее. Кризис образования в России на
пороге XXI века. — М.

Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

БОЛАШАҚ ОҚЫТУШЫЛАРДЫҢ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ БІЛІМІНІҢ МАЗМҰНЫ

БИОЛОГИЯ ПӘНІНДЕ ЭТНОПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕРДІ ПАЙДАЛАНУ ЖОЛДАРЫ

Болжау іскерлігі

Қазіргі мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі

Интербелсенді әдістері

Мұғалімнің құзыреттілігі

Мұғалім тұлғасы

Мұғалімнің теориялық дайындығы

Педагогтың тұлғасы және оның кәсіби құзыреттілігі

Педагогикалық құзыреттілік ұғымы

Пәндер