Германия мемлекетінің саяси жүйесі




Презентация қосу
Германия
мемлекетінің саяси
жүйесі
«Спартак одағы» Кеңестің I съезінде жеңіліс тапқаннан кейін,
революцияның сабақтарын ескере отырып, маркстік партия
құру керек екенін түсіне бастады. 1918 жылдың соңында
желтоқсан айының 30-ы күні партия конференциясында
Германия коммунистік партиясының құрылғандығы
жарияланды. Конференция жұмысында РЛюксембург
партияның бағдарламасы туралы соз сөйлеп, ГКП-ның негізгі
мақсаты – социалистік революция арқылы пролетариат
диктатурасын орнату екендігін айтты. Конференцияда сөз
сөйлеген К.Либкнехт партияның Ұлттық жиналысқа
көзқарасы туралы айтып, Ұлттық жиналыс сайлауына
бойкот (бас тарту) жариялады.

Коммунистік
Коммунистік партия
партия конференциясында
конференциясында қабылданған
қабылданған
шешімдер
шешімдер сол
сол кездегі
кездегі тактикалық
тактикалық қателіктерге
қателіктерге апарды.
апарды.
Бұқара
Бұқара халық
халық үшін
үшін күресте
күресте өздерінен
өздерінен өздері
өздері оқшауланды.
оқшауланды.
Кейіннен
Кейіннен В.И.Ленин
В.И.Ленин бұлбұл қателіктерді
қателіктерді «солшылдардың
«солшылдардың
балалық
балалық ауруы»
ауруы» деп
деп бағалады.
бағалады. Германия
Германия коммунистік
коммунистік
партиясы
партиясы Еуропа
Еуропа елдерімдері
елдерімдері тұңғыш
тұңғыш маркстік
маркстік партия
партия
болды.
болды. Ол
Ол таптық
таптық мүддеге
мүддеге бағытталып
бағытталып құрылып,
құрылып, марксизм-
марксизм-
ленинизм
ленинизм ілімін
ілімін жақтап
жақтап неміс
неміс пролетариаты
пролетариаты арасында
арасында кең
кең
түрде
түрде үгіт-насихат
үгіт-насихат жұмысын
жұмысын жүргізді.
жүргізді.
1919 жылдың басында Германияда революциялық толқулар күшейе бастады. ГКП халықты
қарулы көтеріліске шақырып, үгіт-насихат жұмысын белсенді түрде жүргізді. Буржуазия
революциялық қозғалыстан сескеніп, жұмысшы табына қарсы күреске шығуға дайындалды.
Кеңес съезінде жеңіліс тапқан революциялық топтар билікті қарудың күшімен алуға шықты.
Халық көтерілісінің басталуына Берлин қаласының полиция бастығы Э.Эйхгорнның
жұмыстан босатылуы себеп болды. Берлин жұмысшы табы және солшыл саяси күштер
ТСДП және ГКП үкіметке қарсы саяси талаптар қойып, ереуілге шақырды. Эйхгорнның қайта
жұмысқа алынуын талап етті, контрреволюцияға Қарсы қайтадан қарулы көтеріліске
шақырды. Қаңтар айының 5-і күні Берлин қаласында 100 мың адам демонстрацияға шықты.
Олар Эбердің үкіметтен кетуі, Халық уәкілдер кеңесін тарату туралы саяси талаптар
қойды. Революцияны басқару үшін ТСДП басшылығымен қимыл комитеті кұрылды.
Тәуелсіз социал-демократ партия басшысы үкіметпен келісімге келіп, халық қозғалысын
басуға шақырып отырды. ГКП-ның мүшелері де бұл көзқарасты қолдады. Сөйтіп, каңтар
айындағы ереуіл біртіндеп жеңіліс таба бастады. Революциялық өрлеуді Германияның
Брауншвейг, Гамбург, Галле, Бремен қалаларындағы жұмысшы тобы да қолдады. Берлин
қаласындағы ереуілді басу үшін қаңтардың 12-і күні Германия әскер басшысы Носкенің
басқаруымен еріктілер әскерлері келіп, ереуілге қатысушылар мен үкімет әскерлерінің
арасындағы соғыс қимылдары бірнеше күнге созылды.1919 жылы қаңтардың 15-і күні
контрреволюцияшылдардың қолынан Роза Люксембург пен Карл Либкнехт қаза тапты.
Революция жеңіліс тауып, караша революциясы барысында құрылған кеңес атқару комитеттер
таратылды. 1919 жылы революция жалғасын тауып, сәуір айында Бавария Кеңес
Республикасы құрылды. Бірақ та қолдарында күштері бар контрреволюция, оны қолдаған
ТСДП-ның басшылары мамыр айында жеңіске жетіп, Германиядағы тұңғыш Бавария кеңес
өкіметі құлады. Қараша революциясының үшінші кезеңі 1919 жылғы 19 қаңтардағы Ұлттық
жиналыс сайлауының өтуімен, революциялық күштердің жеңіліс табуымен аяқталды.

Германиядағы
Германиядағы қараша
қараша революциясының
революциясының мәнімәні туралы
туралы Кеңес
Кеңес тарихнамасында
тарихнамасында
социалистік
социалистік революция
революция болды
болды деген
деген көзқарас
көзқарас болып
болып келді.
келді. Оның
Оның себебі
себебі –
– 1918
1918
жылы
жылы қаңтардың
қаңтардың 9-ы9-ы күні
күні К.Либкнехт
К.Либкнехт Берлин
Берлин жұмысшы
жұмысшы табының
табының алдында
алдында сөзсөз
сөйлеп,
сөйлеп, «Социалистік
«Социалистік революция
революция жасасын»
жасасын» деп деп ұран
ұран тастаған
тастаған болатын.
болатын. Екінші
Екінші
себебі
себебі –– революция
революция барысында
барысында құрылған
құрылған кеңес
кеңес өкіметі
өкіметі болды.
болды. Бірақ
Бірақ
социалистік
социалистік революцияның
революцияның негізгі
негізгі мақсатының
мақсатының шешілуіне
шешілуіне елде
елде жағдай
жағдай жоқ
жоқ
болатын.
болатын. Революцияға
Революцияға жұмысшы
жұмысшы тобының
тобының одақтасы
одақтасы –– шаруалар
шаруалар қатысқан
қатысқан жоқ,
жоқ,
жер
жер мәселесі
мәселесі буржуазия
буржуазия мүддесіне
мүддесіне сәйкес
сәйкес шешілді.
шешілді. Германияда
Германияда монархия
монархия
құлатылып,
құлатылып, буржуазиялық
буржуазиялық республика
республика құрылды.
құрылды. 1918-1919
1918-1919 жылдардағы
жылдардағы
қараша
қараша революциясы
революциясы мәнімәні жағынан
жағынан буржуазиялық-демократиялық
буржуазиялық-демократиялық революцияреволюция
болды.
болды. Қараша
Қараша революциясын
революциясын төрт
төрт кезеңге
кезеңге бөлуге
бөлуге болады.
болады. Бірінші
Бірінші кезеңі
кезеңі –

қараша
қараша айының
айының 10 10 күні
күні Халықтық
Халықтық кеңес
кеңес үкіметінің
үкіметінің құрылуы;
құрылуы; екінші
екінші кезеңі
кезеңі --
қарашаның
қарашаның 10-нан
10-нан желтоқсан
желтоқсан айының
айының 16-ы
16-ы аралығындағы
аралығындағы Кеңестің
Кеңестің 1 1 съезінің
съезінің
шақырылған
шақырылған күніне
күніне дейін;
дейін; үшінші
үшінші кезеңі
кезеңі -желтоқсанның
-желтоқсанның 16-нан
16-нан 1919
1919 жылдың
жылдың
қаңтар
қаңтар айының
айының 19-ы
19-ы аралығындағы
аралығындағы Ұлттық
Ұлттық жиналыстың
жиналыстың сайлауына
сайлауына дейін;
дейін;
төртінші
төртінші кезеңі
кезеңі 1919
1919 жылдың
жылдың ақпан
ақпан айында
айында Веймар
Веймар буржуазиялық
буржуазиялық
Республикасының
Республикасының құрылуымен
құрылуымен аяқталды.
аяқталды. Германия
Германия тарихында
тарихында буржуазиялық
буржуазиялық
республиканың
республиканың құрылуының
құрылуының маңызы
маңызы зор
зор болды.
болды. Германияның
Германияның қоғамдық-саяси
қоғамдық-саяси
дамуы
дамуы демократиялық
демократиялық дамудаму жолына
жолына түсті.
түсті.
Веймар Республикасының құрылуы және
оның Конституциясы.
1919 жылы қаңтар айының 19-ы күні Германияда Ұлттық жиналысқа сайлау өтті. Сайлауда 54,5%
дауыспен буржуазиялық партиялар жеңіске жетіп, Ұлттық жиналысқа (парламент) буржуазиялық
депутаттар сайланды. Сайлаудан кейін ақпан айының 6-ы күні Веймар қаласында Ұлттық
жиналыстың сессиясы өз жұмысын бастады. Елдің Веймар Республикасы болып аталуы
Веймар қаласының атымен байланысты болды. Ұлттық жиналыстың шақырылуы елдегі саяси
тұрақсыздықпен сәйкес келді. Ол 1919 жылғы қаңтар айында басталған революцияға жалғасты,
буржуазия үкіметті өз қолына алғанымен, Германия бірінші дүниежүзілік соғыста жеңілгендігін
мойындады. Саяси қиындыққа қарамастан, Ұлттық жиналыс депутаттары Германияның
жаңа үкіметін құруға, алдағы үкіметтің міндеттерін анықтауға кірісті. Ұлттық жиналыстың
қолдауымен Ф.Шейдеман бастаған үкімет құрылды. Үкіметтің құрамына ГСДП, Центр
және Герман демократиялық партияларынан өкілдер кірді. Веймар Республикасының президенті
болып Ф.Эберт сайланды.
Халық
Халық жиналысында
жиналысында Конституцияның
Конституцияның
жобасын
жобасын қабылдау
қабылдау мәселесі
мәселесі өте
өте тартысты
тартысты
жүрді.
жүрді. Үкіметтің
Үкіметтің әлеуметтік
әлеуметтік бағдарламасы
бағдарламасы
да
да қызу
қызу тартыста
тартыста өтті.
өтті. Елдегі
Елдегі саяси
саяси
күштердін
күштердін ара
ара салмағын
салмағын ескере
ескере отырып,
отырып,
Ұлттық
Ұлттық жиналыс
жиналыс шілде
шілде айының
айының 31-ы
31-ы күні
күні
Веймар
Веймар Республикасы
Республикасы Конституциясының
Конституциясының
жобасын
жобасын бекітті.
бекітті. 1919
1919 жылы
жылы тамыз
тамыз айының
айының
4-і
4-і күні
күні Конституция
Конституция өзөз күшіне
күшіне енді.
енді.
Веймар Конституциясы Германияны республика деп
жариялады. Халық – өкіметтік биліктің негізгі тірегі болды.
Сонымен қатар еңбек етуге, адам құқықтарын қорғауға, білім
алуға Констигуция кепілдік берді. 20 жасқа толған азаматтарға
жалпыға бірдей сайлау құқығы берілді және референдум
(жалпыхалықтық сұрау) өткізуге рұқсат етілді. Конституция
бойынша Германияның заң шығарушы парламенті – Рейхстаг.
Жергілікті неміс жерінде заң шығарушы парламент – ландтаг
болды. Ландтаг депутаттарының сайлауымен Германия
парламентінің жоғарғы палатасы Рейхсрат болды. Рейхсратқа 68
депутат сайланды. Германия парламенті Конституция бойынша
екі палатадан тұрды. Рейхстаг – жалпыға бірдей сайлау
арқылы; жоғарғы палата Рейхсрат – жергілікті неміс жерінің
парламент депутаттарынан құрылды. Рейхсрат рейхстаг
жұмысын тежеуге және шыққан заңдарды бекітуге құқылы.
Рейхсрат-бақылаушы орган және вето қоюға құқылы болды.
Конституция бойынша атқарушы билік президенттің колында
болды. Президент өкімет басшысын (канцлер) және
министрлерді тағайындады. Президент елдің жоғарғы әскери
қолбасшысы болды. Президент конституцияның 48-бабына
сәйкес, елде төтенше жағдай жариялауға, парламентті
(рейхстаг) таратуға және Конституцияның баптарына
өзгерістер енгізуте құқылы болды. Президент
жалпыхалықтық сайлау арқылы 7 жылға сайланды. Веймар
Республикасының Конституциясы президентке жеке билік
жүргізуге мүмкіндік жасады. Веймар Конституциясы
буржуазиялық демократияның қалыптасып, дамуына жол
ашты.
1919
1919 жылы
жылы наурыз
наурыз айында
айында Ұлттық
Ұлттық жиналыс
жиналыс экономикалық-әлеуметтік
экономикалық-әлеуметтік бағдарламаны
бағдарламаны
бекітті.
бекітті. Бұл
Бұл бағдарлама
бағдарлама бойынша
бойынша жеке
жеке меншіктің
меншіктің барлық
барлық түріне
түріне кеңшілік
кеңшілік жасалды.
жасалды.
Өндірісті
Өндірісті басқару
басқару және
және реттеу
реттеу мемлекеттің
мемлекеттің құзырында
құзырында болды.
болды. Көмір
Көмір өндірісіндс
өндірісіндс жеке
жеке
меншікті
меншікті сақтай
сақтай отырып
отырып мемлекеттік
мемлекеттік реттеуге
реттеуге берді.
берді. Көмір
Көмір өндірісін
өндірісін басқару
басқару үшін
үшін
«Империялық
«Империялық көмір
көмір кеңесі»
кеңесі» деп
деп аталган
аталган мемлекеттік
мемлекеттік мекеме
мекеме құрылды.
құрылды. 1919
1919 жылы
жылы сәуір
сәуір
айында
айында Ұлттық
Ұлттық жиналыс
жиналыс өндірісті
өндірісті басқаруда
басқаруда фабрика-завод
фабрика-завод комитеттерін
комитеттерін құрды.
құрды.
Бұған
Бұған жұмысшылар
жұмысшылар кең кең қамтылды.
қамтылды. Өндірістік
Өндірістік кеңес
кеңес ең
ең жоғарғы
жоғарғы басқару
басқару құқына
құқына иеие болды.
болды.
Әлеуметтік
Әлеуметтік бағдарлама
бағдарлама мемлекеттік
мемлекеттік реттеудің
реттеудің жаңа
жаңа үлгісі
үлгісі –– мемлекеттік-монополиялық
мемлекеттік-монополиялық
капитализмнің
капитализмнің негізгі
негізгі механизмі
механизмі болса,
болса, фабрика-завод
фабрика-завод комитеті
комитеті өндірістегі
өндірістегі еңбек
еңбек
ынтымақтастығын
ынтымақтастығын қалыптастырудағы
қалыптастырудағы басқару
басқару жүйесі
жүйесі болды.
болды. Ұлттық
Ұлттық жиналыс
жиналыс арқылы
арқылы
буржуазия
буржуазия реформаны
реформаны кең кең түрде
түрде жүргізе
жүргізе алды.
алды. Әлеуметтік
Әлеуметтік реформа
реформа қараша
қараша
революциясынан
революциясынан кейінгі
кейінгі еңбекші
еңбекші халықтың
халықтың жеңісі
жеңісі бола
бола алды.
алды.
1923 жылы қаңтардың 11-і күні Франция мен Бельгия әскерлері Рейн-Рур облысын басып
алды. Ол Батыс Германиядағы ең ірі өндіріс орталығы болатын. Көмірдің 70%, болат және
шойынның 50%-ы Франция мен Белгияның қолына көшті. Олардың Рур облысын басып
алуы немістердің ашуызасын келтіріп, елде саяси дағдарыстың тереңдеуіне әкелді. ГКП-сы
халықты революцияға шақырып, біртұтас жұмысшы майданын құру арқылы буржуазиялық
үкіметке қарсы күреске шақырды. Неміс буржуазиясы халықты отан қорғауға, «Отанға
қауіп төнді» деген ұрандармен Ұлттық бірігуге бастады. Куно бастаған үкімет халықты
жаулап алған жерді қайтарып алуға шақырды. ГСДП және кәсіподақ ұйымы үкіметтің
саясатын қолдап, жұмысшы тобы бірлігіне шақырып, Ұлттың санасын оятып, елді жаудан
қорғауға үгіт-насихат жұмысын белсенді түрде жүргізді. Рур оқиғасы Германияның
экономиялық дамуына кері әсер етті, өндіріс өндіру көлемі азайды, инфляция дамып,
жалақы төмендеді. Елдің қаржы-ақша құрылысы алтын қорының азаюына әкелді. Үкімет
екінші жағынан бұл саясатқа сылбыр келісіп, өзіндік саясат жүргізді.
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Мемлекетті басқару түрлері
Иранның жағдайы
Нұр - Сұлтан қаласы
Ғұндардың тұрмысы мен шаруашылығы
Америкадағы геосаяси кеіңстік
Дипломатиялық қатынастардың қалыптасуы
Ұжымдық қауіпсіздік
Қарахан мемлекетінің құрұлуы мен қоғамдық құрылысы
Австрияның жаңа
Италия мен Германиядағы фашизм
Пәндер