Саңырауқұлақ гифасы


Slide 1

Қазақстан Республикасы Ғылым және Білім министрлігі

Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті

Саңырауқұлақтар бөлімі

Дайындаған: Оспанкулова Э. Б.

Тексерген: Ануарова Л. Е.

Докторанттың өзіндік жұмысы #3

Slide 2

Күшті Саңырауқұлақтар

Саңырауқұлақтар түрлері көп және кең таралған.

Олар құрлықтағы экожүйелердің көпшілігі үшін маңызды, өйткені олар органикалық заттарды ыдыратады және өмірлік маңызды қоректік заттарды қайта өңдейді.

Саңырауқұлақтар - гетеротрофтар және қоректік заттарды өз денесінің сыртынан сіңіреді.

Саңырауқұлақтар ферменттерді қолдана отырып, әр түрлі күрделі молекулаларды ұсақ органикалық қосылыстарға ыдыратады.

Бұл ферменттердің әмбебаптығы саңырауқұлақтардың экологиялық жетістігіне ықпал етеді.

Slide 3

Дене құрылымы жағынан ең көп таралғандар - көп жасушалы жіптер және жалғыз жасушалар (ашытқы) .

Кейбір түрлері жіп тәрізді немесе ашытқы түрінде өседі; қалғандарында екеуі де болады.

Саңырауқұлақтардың тіршіліктері әртүрлі:

Редуценттер (ыдыратушылар) / сапрофиттер

Паразиттер + -

Мутуалистер + +

Slide 4

Саңырауқұлақтарды өсімдіктер және жануарлармен салыстыру

Ерекшеліктер

Саңырауқұлақтар

Өсімдіктер

Жануарлар

Қоректенуі

гетеротрофтар

автотрофтар

гетеротрофтар

Жасуша қабырғасы

Бар

Бар

Жоқ

Хитин

Бар (жасуша қабырғасында)

Жоқ

Бар (буынаяқтылардың экзоқаңқасында)

Хлоропласт

Жоқ

Бар

Жоқ

Қоректік заттар қор заты

Гликоген

Крахмал

Гликоген

Қозғалу қабілеті

Жоқ

Жоқ

Бар

Тіршілік бойы өсу

Бар

Жоқ

Бар

Спора түзу

Бар

Жоқ

Бар

Slide 5

Саңырауқұлақ морфологиясы: гифалар

Көп жасушалы саңырауқұлақтардың морфологиясы олардың қоректік заттарды сіңіру қабілетін арттырады.

Саңырауқұлақтар мицелийден, сіңіруге бейімделген тармақталған гифалардан тұрады.

Саңырауқұлақтардың көпшілігінде хитиннен жасалған жасуша қабырғалары бар.

Slide 6

Көп жасушалы саңырауқұлақ: Гифалар

Репродуктивті құрылым

Спора түзетін құрылымдар

Гифалар

Мицелий

20 µm

Slide 7

Септалы саңырауқұлақтар - кейбір саңырауқұлақтарда органеллалардың жасушалар арасында қозғалысына мүмкіндік беретін саңылаулы жасушаларға, септа арқылы бөлінген гифалары.

Синцитийлы саңырауқұлақтарда септа болмайды.

Кейбір ерекше саңырауқұлақтарда қожайынның ұлпасына енуге мүмкіндік беретін гаустория деп аталатын арнайы гифалар бар.

Slide 8

Гифаның екі түрі

(b) Синцитийлы гифа

Септа

(a) Септалы гифа

Саңылау

Ядролар

Ядролар

Жасуша қабырғасы

Жасуша қабырғасы

Slide 9

Микоризалы саңырауқұлақтардағы арнайы гифалар + +

Микоризалар + + бұл саңырауқұлақтар мен өсімдік тамырлары арасындағы өзара тиімді симбиотикалық байланыс.

Эктомикоризалы саңырауқұлақтар тамырдың сыртында гифалардан қабат түзіп, тамыр қыртысының жасушалар арасы кеңістікке еніп өседі.

Арбускулярлы микориза (эндомикориза) гифалары тамыр жасушаларының қабырғалары арқылы таралады және тамыр жасушалары мембранасына инвагинациясы нәтижесінде пайда болған түтіктерге таралады

Slide 10

Саңырауқұлақ-тарда - арнайы гифалар

(b) Гаусторияның - өсімдік жасушасы қабырғасына енеді ++ немесе +-

(a) Гифалар олжаны құртуға және өлтіруге бейімделген

Нематода

Өсімдік жасушасы қабырғасы

Гаустория

Өсімдік жасушасының плазмалық мембранасы

Өсімдік жасушасы

Саңырауқұлақ гифасы

Гифа

25 µm

Slide 11

Саңырауқұлақ споралары жынысты және жыныссыз өмірлік циклдар арқылы түзіледі

Саңырауқұлақтар жынысты немесе жыныссыз жолмен көптеген споралар түзу көбейеді.

Саңырауқұлақ ядролары әдетте гаплоидты болады.

Жынысты көбею үшін әр түрлі көбею гифа типтерінің қосылуын қажет етеді.

Саңырауқұлақтарда көбею гифа типтері өз ара коммуникация үшін феромондарды (жыныстық сигнал молекулаларын) пайдаланады

Slide 12

Саңырауқұлақтардың тіршілік циклі

Споралар

Спора түзетін құрылымдар

ӨНУ

ЖЫНЫССЫЗ КӨБЕЮ

Мицелий

Кілт

Гетерокариотикалық

(әр түрлі ата-аналардан қосылмаған ядролары)

Гаплоидты (n)

Диплоидты (2n)

ЖЫНЫСТЫ КӨБЕЮ

КАРИОГАМИЯ

(ядролардың қосылуы)

ПЛАЗМОГАМИЯ

(цитоплазманың қосылуы)

Гетерокариотикалық

кезең

Зигота

2n

Споралар

ӨНУ

МЕЙОЗ

Slide 13

Плазмогамия - бұл екі ата-аналық гифалардың қосылып мицелийді құру.

Саңырауқұлақтардың көпшілігінде ата-аналық гаплоидты ядролары бірден қосылмайлы; олар гифада қатар өмір сүреді, бұл мицелий гетерокарионды деп аталады

Кейбір саңырауқұлақтарда гаплоидты ядролар екіге дейін жасушада жұптасады; мұндай мицелий дикариотикалық болып.

Кариогамия барысында гаплоидты ядролар бірігіп диплоидты жасуша пайда болады: n + n = 2n.

Slide 14

Кариогамия, ядролардың қосылуы бір неше сағат немесе ғасырлар өткеннен кейін болады.

Диплоидты фаза ұзаққа созылмай гаплоидты споралар түзетін мейозға ұшырайды.

Slide 15

Жыныссыз көбею

Көптеген саңырауқұлақтар жынысты жолмен бірге жыныссыз жолмен де көбейеді.

Зең саңырауқұлақтары митоз арқылы гаплоидты споралар мен көзбен көрінетін мицелий түзеді

Жыныссыз жолмен көбейе алатын басқа саңырауқұлақтарға - ылғалды ортада өмір сүретін ашытқылар жатады.

Ашытқы саңырауқұлақтар бүршіктену арқылы көбейеді. Аналық жасушадан кішкентай бүршік пайда болып үлкейеді.

Slide 16

Пенициллин: тағамды ыдырататын зең. Зең митоз арқылы жыныссыз

түрде спора түзеді.

2. 5 µm

Slide 17

Saccharomyces cerevisiae ашытқысы бүршіктену арқылы жыныссыз көбеюдің бірнеше сатысында.

10 µm

Аналық жасуша

бүршік

Slide 18

Саңырауқұлақтар және олардың жақын туыстары

Жануарлар (және оларға жақын протист туыстары)

Other fungi

Nucleariids

Chytrids

Бір жасушалы,

Талшықты

Арғы ата

Fungi

Опистоконттар

Slide 19

Саңырауқұлақтардың Алуан Түрлілігі

Хитридиялар (1, 000 түр)

Зигомицеттер (1, 000 түр)

Гифа

25 µm

Гломеромицеттер (160 түр)

Саңырауқұлақ гифасы

Аскомицеттер (65, 000 түр)

Базидиомицеттер (30, 000 түр)

Slide 20

Зигомицеттер

Зигомицеттер өмір тарихының алуан түрлілігін көрсетеді.

Оларға тез өсетін зеңдер, паразиттер және комменсальды симбиондар жатады.

Зигомицеттердің атауы олардың жынысты жолмен түзелетін зигоспорангия атынан келеді.

Зигоспорангийлер қолайсыз жағдайларға (мұздату, кеуіп кету) өте төзімді.

Slide 21

Зигомицеттің тіршілік циклі Rhizopus қара нан зеңі

Нан тілімде өсіп жатқан Rhizopus

Жынысты көбею

Жас зигоспорангий (гетерокариоткалық)

Гаплоидты ядролы гаметогангий

Жұптасу

түрі(-)

Жұптасу

түрі(+)

диплоид (2n)

гаплоид (n)

гетерекариотикалық (n + n)

плазмогамия

Кілт

Диплоидты ядро

Зигоспорангий

100 µm

кариогамия

мейоз

Спорангий

Споралар

Таралу және өну

Жыныссыз көбею

Таралу және өну

Спорангий

Мицелий

50 µm

Slide 22

Аскомицеттер

Aскомицеттер тұщы, теңіз суларда және құрлықта тіршілік етеді.

Аскомицеттердің басты ерекшелігі жыныс процесінің нәтижесінде түзілетін қалталарының (аскаларының) болуы.

Аскомицеттерді қалталы саңырауқұлақтар деп атайды.

Аскомицеттер мөлшері мен күрделілігі бойынша алуан түрлі (бір жасушалы ашытқылар, тыржынқұлақтар (қозықұйрықтар) )

Slide 23

Аскомицеттер - қалталы саңырауқұлақтар

Tuber melanosporum, трюфель

Morchella esculenta,

Дәмді тыржынқұлақ

Slide 24

Аскомицеттерге өсімдік ауруларының қоздырғыштары, редуценттер, симбионттар жатады

Аскомицеттер жыныссыз жолмен көбейіп, конидия деп аталатын көптеген жыныссыз споралар түзеді.

Конидиялар спорангий ішінде пайда болмайды; олар конидиофорлар деп аталатын ерекше гифалардың ұштарында жыныссыз жолмен түзіледі

Нейроспора - бұл геномы жақсы зерттелген модель организм.

Slide 25

Кілт

Гаплоид (n)

Диплоид (2n)

Дикариотикалық (n + n)

Конидиофора

Мицелий

ЖЫНЫССЫЗ КӨБЕЮ

Өну

Гифа

ПЛАЗМОГАМИЯ

Гаплоидты спора (конидия)

Конидия;

Жұптасу

Түрі (-)

Жұптасу

Түрі(+)

ЖЫНЫСТЫ КӨБЕЮ

Дикариотикалық гифа

Аскус

(дикариотикалық)

Мицелий

КАРИОГАМИЯ

диплоидты ядро

(зигота)

Өну

Аскалар

Таралу

Таралу

Аскокарп

Сегіз аскспоралар

Төрт гаплоидты ядролар

МЕЙОЗ

Нейроспораның тіршілік айналымы, аскомицет

Slide 26

Базидиомицеттер

Базидиомицеттер қалпақшалы саңырауқұлақтар, селбесіп тіршілік етеді, өсімдік паразиттеріде бар.

Атауы тіршілік циклінің өтпелі диплоидты кезеңі - базидий деп аталатын құрылымнан келеді.

Slide 27

Базидиомицеттер қалпақшалы саңырауқұлақтар

Трутовик

Dictyphora - жеуге жарамды саңырауқұлақ

Puffball саңырауқұлағы спораларын шашуда

Slide 28

Саңырауқұлақтар қоректік заттардың айналымында, экологиялық өзара әрекеттесуде және адамның күнделікті өмірінде маңызды рөл атқарады

Саңырауқұлақтар басқа организмдермен әртүрлі жолдармен әрекеттеседі.

Саңырауқұлақтар ыдыратушылар. Тірі және тірі емес әлем арасында химиялық элементтердің айналымын қамтамасыз етеді.

Саңырауқұлақтар өсімдіктер, балдыр цианобактерия және жануарлармен селбесіп тіршілік етеді.

Slide 29

Саңырауқұлақтар Мен Өсімдіктердің Мутуализмі + +

Микоризалар ++ өсімдік тамырларында симбиотикалық түрде тіршілік етеді және табиғи экожүйелер мен ауыл шаруашылығында өте маңызды.

Өсімдіктерде жапырақтардың немесе өсімдіктердің басқа бөліктерінің ішінде өмір сүретін зиянсыз симбиотикалық эндофиттер бар ++

Эндофиттер шөпқоректі жануарларды тежейтін және патогендерден қорғайтын токсиндер шығарады.

Slide 30

Эндофиттердің ағаш өсімдікке пайдасы бар ма?

Эндофит те, патоген де бар (Э+П+)

Эндофит жоқ; патоген бар (Э - П+)

Жапырақтардың зақымдануы (%)

Жапырақтардың өлімі(%)

30

10

20

10

15

5

0

0

Э+П+

Э-П+

Э-П+

Э+П+

НӘТИЖЕ

Slide 31

Саңырауқұлақтар Мен Жануарлардың Симбиозы

Кейбір саңырауқұлақтар ас қорыту қызметін жануарлармен бөліседі.

Бұл саңырауқұлақтар сиырлардың және басқа күйіс қайыратын сүтқоректілердің ішектеріндегі өсімдік материалын ыдыратуға көмектеседі.

Құмырсқалар мен термиттердің көптеген түрлері саңырауқұлақтардың ас қорыту қабілетін оларды «фермаларда» өсіру арқылы пайдаланады.

Slide 32

Саңырауқұлақ өсіретін жәндіктер : Жапырақ кескіш құмырсқалар өсімдік материалын қорек ретінде пайдалануы үшін саңырауқұлаққа тәуелді + +.

Slide 33

Қыналар


Ұқсас жұмыстар
Фитофтораның өмірлік циклы
Саңырауқұлақтар әлемі
Металл қоспаларының мөлшері
Қына –ерекше тірі ағза
Саңырауқұлақты инфекциялар
Температураға байланысты саңырауқұлақтардың өсу коэффициенттері
Лейшманиоз және токсоплазмоз
Жалдан түбіртек саңырауқұлағының қалпақшаң сының астыңғы жағы қою сарғылт - жасыл
Саңырауқұлақтардың биогеоценоздағы маңызы
Жапырақ пішінді қына
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz