Балалық шағы Әскердегі кезі Қайраттың студенттік шағы

Презентация қосу

Желтоқсанның арманы –
Тәуелсіздік таңдары
1986 жылы 16-17 желтоқсанда Алматы қаласы бұрынғы
астанамыз, қазіргі бас қаламызда мыңдаған қазақ
жастары наразылық білдіріп,шеруге шықты. Олар:
«Тәуелсіздік керек!» қазақ елінің өз көсемі сайлансын!-
деген тілек білдірді.Сол кездегі Қазақстан
Компартиясының орталық комитетінің 18 минутқа
созылған Дінмұхамед Ахметұлы Қонаевтың орнына
Кеңестер одағының Комунистік партиясы
Разуловсийдің ұсынысы бойынша Генадий Колбинді
тағайындаған. Республика жұртшылығы бұл адаммен
мүлдем бейтаныс болатын, бұл сылтау ғана, елі киіздің
көп жылдар бойы ой санасына қордаланып жатып шыдам
– шарқы таусылып барып, бұрқ етіп шыққан арман
көрінісі еді. Өз елінің тәуелсіздігін талап етіп шеруге
шыққан жастарға «Бұзақылар», «Ұятшылдар» ,
«Нашақорлар» деген кінәлар тағылды.
Қазақ халқы 1986 жылдың желтоқсанында тар жол
тайғақ кешуден өтті. 1986ж. Желтоқсан оқиғасы
қазақтың басы бірігіп бір жұдырықтай жұмылған әрі
бақытты, әрі қайғылы күн еді. Бүкіл ұлттың сүйегіне
таңба түсіріп, әділетсіз шешім қабылданып, халықтың
ар-намысы таразыға салынған сын сағатта дүлей күшке
қаймықпай қарсы шыға келген жастарымыздың ерен
еңбегі ешқашан ұмытылмайды.
Тәуелсіздік құрбандары мәңгі
ел есінде!

Дауылға желтоқсанның желі айналды.
Ашуға мінді алатау кәрі, айбарлы
Күтпеген іс ақыры не болды деп
Күллі әлем алматыға қарай қалды
Кез емес жаугершілік «аттан» атты,
Алаңның шеруі емес салтанатты.
Қытымыр қыстың басы, сол бір айда
Желтоқсан желі әлемді жалт қаратты.
Желтоқсан құрбаны- Қайрат Рысқұлбеков
Алматы
архитектура құрылыс институтының студенті.
1988 жылы КСРО Жоғарғы Кеңесі оған берілген
ату
жазасын 20 жыл бас бостандығынан айыру
жазасымен ауыстырды.1988 жылғы мамырда
қайтыс болды.
Қайрат
1996 жылғы 9 желтоқсан – «Халық
Рысқұлбеков
1966-1988 ж.ж қаһарманы» атағы берілді.
«Алаңға мен Қонаевты да, басқаны да
қорғауға емес, қазақ қыздарын
шашынан сүйреп, ұрып жатыр деген
соң бардым және бір милиционер
қарындасымыздың шашынан сүйреп
бара жатқанда, оны ұрып
қарындасымызды арашалап қалдым.
Ол үшін милиционерден кешірім
сұраймын. Керісінше мақтан етемін.
Егер осы жағдай қайталанса, дәл
осылай жасар едім.»
Күнәдан таза басым бар,
Жиырма бірде жасым бар,
(Қайрат Рысқұлбековтің сотқа берген Қасқалдақтай қаным бар,
жауабынан)
Бозтоғайдай жаным бар,
Халық Қаһарманы Алам десең, алыңдар!

(1966-1988) Қайрат деген атым бар,
Қазақ деген затым бар,

Қайрат “Еркек тоқты - құрбандық”,
Атам десең, атыңдар!
(Қайрат Рысқұлбеков шығармаларынан)
Рысқұлбеков
Балалық шағы Әскердегі кезі Қайраттың
студенттік шағы

Қайраттың отбасы
Л.Асанова 1986 жылы 17-18
желтоқсанда болған қазақ
жастарының отаршылдық
және әміршілдік жүйеге
қарсы азаттық көтерілісіне
белсене қатысқан. Ол
Орталықтың билеп-төстеуіне
қарсылық білдіріп,
Республика алаңына
алғашқы барушылардың
қатарында болды.
Қазақ КСР ҚК-нің 65-бабымен айыпталып, қамауға алынды. 1986
жылы 17-18 желтоқсанда Алматыда болған оқиғаларға түпкілікті
баға беру жөніндегі Жоғарғы кеңесінің Төралқасы құрған комиссия
мүшесі Ф. Игнатовтың мәліметтеріне қарғанда, Ләззаттың мәйіті
бірнеше күннен кейін музыкалық училищенің жатақханасынан
табылған. Мәйітті Алматы облысы, Панфилов ауданынындағы
Ақжазық ауылына Ішкі істер министрлігі мен Мемлекеттік
қауіпсіздік комитетінің қызметкерлері арнайы қарауылдап апарған
көрінеді. Жерлеу рәсімін жедел түрде өткізу бұйырылған. Алайда,
қызын бар жан-тәнімен жақсы көрген анасы Алтынай оған қарсы
болып, Ләззатты жерлеудің алдында денесін ашып көргенде, оның
денесінің сау екендігін, тек шүйдесі ойылып кеткендігін байқайды.
Ана жүрек «бесінші қабаттан құлап өлді» дегенге сенбей, кісі
қолынан қаза тапқан болуы әбден мүмкін деген байламға
келеді.1997 жылы Бас прокуратураның тексеруімен қазақтың өжет
қызы ақталып, 2004 жылы «Халық қаһарманы» атағына ұсынылған
болатын. Өкінішке орай Л. Асановаға ол атақ берілмеді.
Ләззат
12 жаста 1982 ж

Ләззат
бауырларымен Ләззат 10 жаста
бірге 1980 жыл
Есімнен еш кетпейді
(Ерболдың әскерден жолдаған хаты)

Мен бұл күндері туған ауылымнан тым алыста, кең байтақ
Отанымыздың бір қиыр шетінде азаматтық борышымды
атқарып жүрмін. Армия қатарына шақырылғаныма біраз
уақыт болғанына әскери өмірге үйреніп те қалдым.
Мұнда, әр алуан ұлттың өкілдері бір семьяның
баласындай тату-тәтті қалыппен өз борышымызды
абыроймен өтеп жүрміз.
Жырақ жерде жүргенде балалық-бал дәуренімді өткізген
ауылымды жиі еске аламын. Құлын – тайдай бірге өткен
достарым, туған ауылымның көрікті табиғаты жадымнан
еш шыққан емес. Сонымен қатар он жыл білім алған
алтын ұя мектебім, білім нәрімен сусындатқан Еңбекші
орта мектебінің мұғалімдері туралы да тебірене
ойлаймын. Мен үшін әсіресе, Д.Әділов, Ұ.Әріпжанов,
С.Арынбеков, Ұ.Рафикова, Т.Қастеев, М.Танекеева сынды
ұстаздарымның бейнесі тым ыстық. Олар «Әліппенің»
бетін ашып, алғаш әріп танытқан кезден бастап-ақ мен
сияқты талай шәкіртті азамат етіп тәрбиеледі. Туған жерді,
Отанды сүюге баулыды. Қазір мен сол қымбатты
ұстаздарымның сенімінен шығу үшін өзімнің бар күш –
жігерімді жұмсап, Отан алдындағы азаматтық
борышымды абыроймен өтеуге тырысып жүрмін.
ЕРБОЛ СЫПАТАЕВ, кіші сержант, Н бөлімшесі.
Сабира Мұхамеджанова
(1970-1986 жж)
Студент қыздардың бұл әрекеттері
ұлтшылдық деп бағаланып, сол күні
кештен бастап партия, кеңес, комсомол,
мемлекеттік қауіпсіздік, құқық қорғау
орындары тарапынан тергеу, олардан
жауап алу басталады. Сөйтіп орынсыз
қорлау мен жала жабу мен тергеуге
шыдай алмаған Сәбира
Мұхамеджанова барлығын
ұйымдастырған «мен» деп мәлімдеп,
жатақхананың бесінші қабатынан
секіріп, мерт болады. Сәбира -
тәуелсіздік жолындағы алғашқы
құрбандардың бірі еді. Желтоқсан
Сабира Мұхамеджанова
құрбаны Сәбира Мұхамеджановаға
(1970-1986 жж)
2001 жылы “Тарбағатай ауданынының
құрметті азаматшасы” деген атағы
берілді.
Жаркент
қаласының орталығында Ләззаттың анасы Алтынай
Желтоқсан Асанова Алматыдағы
көтерілісінің Республика алаңында
құрбандары Ләззат қызының рухына тағзым
Асанова мен Ербол етуде.
Сыпатаевқа 17 желтоқсан. 2007
қойылған ескерткіш
Халық қаһарманы Қайрат Рысқұлбековке
орнатылған ескерткіш. Семей қаласы
Тәуелсіздігіміздің арқасында
қанатымызды кеңге жайып жүрміз.
Тек тәуелсіздік жолында жанын
құрбан еткен аға-әпкелеріміздің
ерлігін ұмытпағанымыз жөн. Бүгінде
"Желтоқсан оқиғасына-34 жыл", ал
тәуелсіздік жолында 29 жылды
артқа тастап отырмыз.
Тәуелсіздігіміз тұғырлы болсын!

Ұқсас жұмыстар

XX ғасырдың 20-80 жылдарындағы көтерілістер

Желтоқсан құрбаны - Қайрат Рұсқұлбеков Алматы архитектура құрылыс институтының студенті

Қайраттың отбасы

Ар намысым, қасіретім, мақтанышым - Желтоқсан

Желтоқсан - тәуелсіздік шежіресі

ЖЕЛТОҚСАН ЖАҢҒЫРЫҒЫ

Желтоқсан жастары

Лаула, лаула желтоқсанның мұзға жаққан алауы

Ар намысым, қасіретім, мақтанышым – Желтоқсан ( Тәрбие сағаты )

Фридрих Ницше өмірбаяны

Пәндер