Әкімшілік - құқықтық нысандар мен басқару әдістер ұғымы

Презентация қосу

Әкімшілік-құқықтық нысандар
мен басқару әдістер ұғымы
Ораз
Назерке
Қт-201
• Әкімшілік-құқықтық нысандар-бұл мемлекеттік
басқару органының (лауазымды тұлғаның)
құзыреті шеңберінде қабылданатын нормативтік
және жеке сипаттағы құқықтық актілер және
олардың негізінде жасалатын заңдық маңызы
Рррррр
бар іс-әрекеттер. Мысалы:міндетті мемлекеттік
тіркеуді жүзеге асыру және т.б.
Мемлекеттік басқарудың әкімшілік-құқықтық нысандарының
мынадай түрлері болады:

1.Әрекетінің
сипатына қарай:

А) Құқықтық 2. Мақсаттылығына
Б) Құқықтық емес байланысты:

А)Ішкі ұйымдастыру мәселелерін
шешуге қолданылады
Б)Сыртқы –органның міндеттері 3. Көрсетілу әдісіне
мен функцияларын орындау қарай:
мақсатында қолданылады

А) Ауызша және жазбаша
Б) Конклюдентті
Басқару қызметінің нысандарының ішінде ең көп тараған классификациясы оны
құқықтық және құқықтық емес деп бөлу.Құқықтық нысандар нақты
айқындалған құқықтық салдарларға әкеледі,ал құқықтық емес нысандар
құқықтық салдарларға әкелмейді. Құқықтық нысандарға мыналар жатады:

1. нормативті-құқықтық актілерді дайындау және қабылдау (құқық
шығармашылық депте атауға болады

2. жеке нормативті актілерді шығару (немесе құқық қолданушылық);

3. әкімшілік-құқықтық шарттар жасасу;

4. әкімшілік-іс жүргізушілік әрекеттер жасау:

5. мәні бар өзге де әрекеттерді жасау.
Яғни, басқарудың құқықтық нысанын құқық шығару, құқық қолдану, шарт жасасу
деп
жіктеуге болады.

Нормативтік құқықтық актілерді дайындау және қабылдау атқарушы билік органдарының
негізгі жұмысы, осы актілерді қабылдау арқылы заңдардың орындалуын қамтамасыз етеді.

Нормативтік актілерді дайындау, талқылау, қабылдау және жариялау тәртібі заңмен белгіленед
і.

Келісім шартқа отыру басқару қызметін бірігіп жүргізуді көздейді. Келісім шартқа отыру
мемлекеттік басқару органдары қызметінің көлденең деңгейдегі
үйлесімділігін қамтамасыз етеді.
Атқару биліктің негізгі міндеті – заңдардың орындалуын қамтамасыз ету. Бұл
тапсырма әр түрлі басқару нысандарда жүзеге асырылады.
Әкімшілік құқықта басқару нысаны деп әрекеттің (құжаттың) сыртқы
көрінісі мен басқару нәтижелері айтылады. Басқару нысандары заңдарда
белгіленеді.
Атқару- қарау қызметі өрісіндегі келісім жасау сияқты басқарудың құқықтық
нысаны мемлекеттік басқару органдары іс-әрекетінің горизонталды денгейде
үйлесуін қамтамасыз етудің, арнайы басқару еңбектің бірігуін жүзеге асырудың,
ведомстволық быдыранқылықты басудың мумкіндігін береді.
Келісімде субъектілер еркіне мемлекетпен арнайы шығарылған ережелермен
тыйым салынганына байланысты, ол жария мүдделер өрісінде қызмет етеді.
Мемлекеттік басқару әдістер ұғымы

Мемлекеттік басқару әдістер-
бұл басқару субъектісінің басқару объектісіне ықпал ету тәсілі (ам
алы); Ол басқарудың алдына қойылған мақсаттары мен міндетте
ріне қол жеткізу үшін басқарудың функцияларын
іске асыру үшін пайдаланылады.
Басқару әдісі – бұл әкімшілік құқық субъектісінің кызметін ұйымдастырудың ,
басқару кезінде пайда болатын нақты мәселелерді шешудің , басқарудағылардың
еркіне әсер етудің тәсілі.
Басқару кезінде пайда болатын мәселелер министрмен, мемлекеттік комитет
төрағасымен жеке немесе алқамен коллегияда , ғылыми – әдістемелік кеңесте
шешілуі мумкін. Бұл шешімдер қаулы, бұйрық ,нұсқау нысандарында шығарылады.
Басқару әдістер басқару кезінде шешілетін нақты тапсырмалардың әсерімен
қалыптасады.
Мемлекеттік басқару
әдістері ықпал ету си
паты бойынша

Тікелей Жанама
Тікелей әдістерге – иландыру мен мәжбүрлеу жатады.
Иландыру–
басқару субъектісінің басқарылатын объектіге мақсатты бағытталған ықпал
ету процесі, соның нәтижесінде басқару субъектісінің идеялары, құндылықтары м
ен нұсқаулары басқару объектісінің ішкі идеяларына, жеке нұсқауларына айналады.
Мәжбүрлеу–
арнайы өкілетті субъектінің қоғамдық тәртіп пен қоғамдық қауіпсіздікті
қамтамасыз ету мақсатында белгіленген процессуалдық нысандарда қолданатын, ә
кімшілік құқықтың нормаларына негізделген психикалық, физикалық, материалдық не
месе ұйымдастырушылық ықпал жасау құралдары.
Жанама әдістерге әлеуметтік-психологиялық және экономикалық әдістер жатады.
Мемлекеттік басқару әдісінің белгілеріне мыналар жатады
:

- алға қойылған басқару мақсатын
а
нақты жағдайларда қол жеткізуді
ң қолайлы тәсілі;

- мемлекеттік қызметтің белгілі
бір түрін мақсатты түрде танумен
табиғи байланысты болады;
- белгілі бір мерзімдік шеңберлері
болады.

- басқару қызметі
субъектісінің объектіге басқару ы
қпалын білдіреді:
- басқару субъектісінің өз құқық
өкілеттігін іске асырудың
құралы(амалы);
- тиісті объектіге арналған;
Атқарушы билік органдары азаматтар мен қоғамның саяси, әлеуметтік-экономикалық және басқа да мүдделері мен қажеттіліктерін жүзеге асыруда әкімшілік құқықтың 2 түрлі әдісі бар:

Субординация Координация
• Субординация- • Координация- шешукезінде
төменгі сатыдағы қызметшілерді бір- бірімен үйлескен әрекеттер
ң жоғарытұрған қызметшілерге жасалуын қамтамасыз етумен
қызмет бабында сипатталады. Координация тек
қатаң бағынуын білдіреді. Суборд бір- біріне бағынбайтын
инация дегеніміз кіші өктемқабілетті органдар,
кызметкерлердің өзінен жоғары қызметтер, лауазымды адамдар
кызметкерлерге қызмет бабында арасында ғана қолданылады. Ә
бағынуы болады.
Басқарудың ұйымдық-әкімшілік әдістері дегеніміз өндіріс процесінде қызметкерлер
арасында қалыптасатын ұйымдық қатынастарға тікелей басқарушылық ықпал жасау
тәсілдері мен жолдары құралдарының жиынтығы болып табылады. Басқарудың ұйымдық-
әкімшілік әдістері ұжымдарға және солар арқылы өндіріс процестері мен кәсіпорынның
шаруашылық қызметіне ықпал еуге үлкен роль атқарады.
Бұл ықпал жасау әдістері жұмыстағы айқындық пен ынтымақтастықты, тәртіптілікті,
жүйе жұмысының орамдылығы мен тиімділігін қамтамасыз етуге, жұмыста қажетті
реттілікті сақтауға, басшы органдармен адамдардың барлық шешімін іске қосуға, кадрлар
мен жұмысты іске асыруға тиіс.

Басқарудың ұйымдық-әкімшілдік әдістері

.
Қорытынды:
Басқару әдістері дегеніміз бұл басқарудың мақсатқа жетудегі іс-әрекеттік жолдары. Басқару субъектісінің
басқару объектісіне ықпал жасау әдістері басқару әдістері деп түсіндіріледі. Басқару әдістері ұжымдар
қызметінің жоғары тиімділігін, олардың ынтымақты жұмысын қамтамасыз етуге тиіс. Мұның өзі
басқару әдістерін өндірістік-шаруашылық міндеттерді шешу процесінде қолданылатын басқа да
техникалық және технологиялық әдістерден ерекшеленеді. Басқару әдістері басқару процесін мүлтіксіз
ұйымдастыру, осы замаңғы техниканы пайдалану, еңбек пен өндірісті прогресті жолмен ұйымдастыру
үшін жағдайлар жасайды, олардың барынша тиімді болуын қамтамасыз етеді. Сонымен, әдістер-басқару
қызметінің мәні және негізгі мазмұны болып табылады, өйткені басқару міндеттері солар арқылы іске
асырылады.

Басқару ілімінде бірнеше әдістер бар:
1.Әкімшілік әдістері
2.Экономикалық
3.Әлеуметтік-психологиялық
Басқарудың шеберлігі осы әдістерді толық, пайдаланып, алға қойған мақсатқа байланысты олардың ара-
салмағын дұрыс ұстауда.Ең негізгі әдіске — әкімшілік әдіс жатады.

Ұқсас жұмыстар

Құқықтық қатынастардың субъектілері

ҚР ӘКІМШІЛІК ҚҰҚЫҒЫНЫҢ НЕГІЗДЕРІ

ӘКІМШІЛІК ҚҰҚЫҚ ҮШІН ТӘН ҚҰҚЫҚТЫҚ РЕТТЕУ ӘДІСТЕРІ

Әкімшілік құқық

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ҚҰҚЫҚ

Әкімшілік құқықтың нормалары

Әкімшілік құқық пәнінің қатынастары

Әкімшілік құқыққа сипаттама

Сот практикасының қорытындылары

ҚҰҚЫҚ НЕГІЗДЕРІ ТУРАЛЫ

Пәндер