Мәдени мұра ұғымы

Презентация қосу

«Филология және әлем тілдері» факультеті

СӨЖ
Мәдени мұра
Жоспар:

Мәдени мұра ұғымы.
Рухани жаңғыру
Ұлы даланың жеті қыры
Пайдаланылған әдебиеттер.
Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы Қазақстан
Республикасы Президенті Н.Ә.Назарбаев бастамасымен іске
асырылуда. Бағдарлама халықтың үлкен мәдени мұрасын,
оның ішінде заманауи ұлттық мәдениет, фольклор және
салт-дәстүрлерін; ұлттық тарих үшін ерекше маңызы бар
тарихи-мәдени және сәулет ескерткіштерін қалпына келтіру;
ұлттық әдебиет пен жазбаның ғасырлар бойындағы
тәжірибесін жалпылау; мемлекеттік тілде әлемдік ғылыми
ойлар, мәдениет және әдебиет жетістіктерінің үздіктері
негізінде толымды қор жасауды зерттеу жүйесін құруды
қарастырады.
«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы рухани және
білім беруді дамыту салаларындағы негізгі құжат,
стратегиялық ұлттық жоба болып табылады.
Қазақстанның мәдени мұра жобасы — Қазақстан
Республикасы
Президенті Н.Ә.Назарбаев бастамасымен іске
асырылған мемлекеттік бағдарлама, стратегиялық
ұлттық жоба.
Қазақстандағы мәдени, экономикалық және
әлеуметтік капитал,
жалпы адамзаттық мәдениеттің құрылымдық бөлігі,
этнос, қоғам,
адам парасатының дамуы мен құрылуының
бастауы, тарихи естеліктерің зерттейді.
мақсаты

ұлттық мәдениетке ерекше маңызы бар
тарихи-мәдени және сәулет
ескерткіштерін қалпына келтіру;

археологиялық зерттеулер;

қазақ халқының мәдени мұрасы
саласындағы ғылыми жұмыстар;

ұлттық әдебиет пен жазулар
тәжірибесін ортақтастыру,
кеңейтілген бейне және жұмыс
қатарларын құру.
Рухани жаңғыру

Еліміз жаңа тарихи кезеңге аяқ басты. Елбасы халыққа
Жолдауында Қазақстанның үшінші жаңғыруы
басталғанын жариялады. Осылайша, біз қайта түлеудің
айрықша маңызды екі процесі – саяси реформа мен
экономикалық жаңғыруды қолға алдық. Біздің мақсатымыз
айқын, бағытымыз белгілі, ол – әлемдегі ең дамыған 30
елдің қатарына қосылу
Күллі жер жүзі біздің көз алдымызда өзгеруде.
Әлемде бағыты әлі бұлыңғыр, жаңа тарихи кезең
басталды. Күн санап өзгеріп жатқан дүбірлі дүниеде
сана-сезіміміз бен дүниетанымымызға әбден сіңіп
қалған таптаурын қағидалардан арылмасақ, көш
басындағы елдермен тереземізді теңеп, иық түйістіру
мүмкін емес. Өзгеру үшін өзімізді мықтап қолға
алып, заман ағымына икемделу арқылы жаңа дәуірдің
жағымды жақтарын бойға сіңіруіміз керек.
Жаңа тұрпатты жаңғырудың ең басты шарты –
сол ұлттық кодыңды сақтай білу. Онсыз
жаңғыру дегеніңіздің құр жаңғырыққа
айналуы оп-оңай.
Жаңғыру атаулы бұрынғыдай тарихи тәжірибе
мен ұлттық дәстүрлерге шекеден
қарамауға тиіс.
Рухани жаңғыру ұлттық сананың түрлі
полюстерін қиыннан қиыстырып, жарастыра
алатын құдіретімен маңызды.
Қоғамның санасын жаңғыртудың
бірнеше бағыты

• Бәсекелік қабілет
• Прагматизм
• Ұлттық бірегейлікті сақтау
• Білімнің салтанат құруы
• Қазақстанның революциялық емес,
эволюциялық дамуы
• Сананың ашықтығы
Табысты болудың ең іргелі, басты
факторы білім екенін әркім терең
түсінуі керек. Жастарымыз басымдық
беретін межелердің қатарында білім
әрдайым бірінші орында тұруы шарт.
Себебі, құндылықтар жүйесінде білімді
бәрінен биік қоятын ұлт қана табысқа
жетеді
Көптеген проблема әлемнің қарқынды өзгеріп жатқанына
қарамастан, бұқаралық сана-сезімнің «от басы, ошақ
қасы» аясында қалуынан туындайды.
Сананың ашықтығы:
- Жер шарының өзіңе қатысты аумағында және өз еліңнің
айналасында не болып жатқанын түсінуге мүмкіндік
береді;
- ол жаңа технологияның ағыны алып келетін
өзгерістердің бәріне дайын болу деген сөз;
- бұл – өзгелердің тәжірибесін алып, ең озық жетістіктерін
бойға сіңіру мүмкіндігі. Азиядағы екі ұлы держава –
Жапония мен Қытайдың бүгінгі келбеті – осы
мүмкіндіктерді тиімді пайдаланудың нағыз үлгісі.
Білімді, көзі ашық, көкірегі ояу болуға ұмтылу – біздің
қанымызда бар қасиет. Білімнің салтанаты жалпыға ортақ
болуға тиіс. Жылдам дәуірде кәсібін неғұрлым қиналмай,
жеңіл өзгертуге қабілетті, аса білімдар адамдар ғана
табысқа жетеді.
Кеңістік – барлық нәрсенің, ал уақыт – бүкіл оқиғаның өлшемі.
Уақыт пен кеңістіктің көкжиегі тоғысқан кезде ұлт тарихы
басталады. Бұл – жай ғана әдемі афоризм емес. Шын мәнінде,
немістердің, италиялықтардың немесе үнді халықтарының
жылнамасына көз жүгіртсек, олардың мыңдаған жылды
қамтитын төл
тарихындағы ұлы жетістіктерінің дені осы елдер қазір мекен етіп
жатқан аумақтарға қатыстылығы жөнінде сұрақ туындайтыны
орынды. Әрине, ежелгі Рим деген қазіргі Италия емес, бірақ
италиялықтар өздерінің тарихи тамырымен мақтана алады. Бұл
орынды мақтаныш. Сол сияқты, ежелгі гот-тар мен бүгінгі
немістер де бір халық емес, бірақ олар да Германияның мол
тарихи
мұрасының бір бөлшегі.
Атқа міну мәдениеті мен жылқы шаруашылығы жер жүзіне
Ұлы даладан тарағаны тарихтан белгілі. Еліміздің солтүстік
өңіріндегі энеолит дәуіріне тиесілі «Ботай» қонысында
жүргізілген қазба жұмыстары жылқының тұңғыш рет
қазіргі Қазақстан аумағында қолға үйретілгенін дәлелдеді.
Жылқыны қолға үйрету арқылы біздің бабаларымыз өз
дәуірінде адам айтқысыз үстемдікке ие болды. Ал
жаһандық ауқымда алсақ, шаруашылық пен әскери
саладағы теңдессіз революцияға жол ашты. Жылқының
қолға үйретілуі атқа міну мәдениетінің де негізін қалады.
Бес қаруын асынған салт атты сарбаз айбарлы көшпенділер
империялары тарих сахнасына шыққан дәуірдің символына
айналды.
Металл өндірудің амал-тәсілдерін табу тарихтың
жаңа кезеңіне жол ашып, адамзат дамуының
барысын түбегейлі
өзгертті. Сан алуан металл кендеріне бай қазақ жері –
металлургия пайда болған алғашқы орталықтардың
бірі. Ежелгі заманда-ақ Қазақстанның Орталық,
Солтүстік және Шығыс аймақтарында тау-кен
өндірісінің ошақтары пайда болып, қола, мыс, мырыш,
темір, күміс пен алтын қорытпалары алына бастады.
Жоғарыдағы Жезқазған, Ұлытау,
Жезді аймақтарындағы ежелгі қоныстар мен өңдіріс
ошақтардың, түсті металлургия кеніштерінің қола,
сақ, орта ғасырлар дәуірлерін қамтып айтқанда 1
миллионнан астам тонна мыс рудасы алынған. Аса ірі
көне кен орнына «Кенқазған» жатады.
Біздің ата-бабаларымыз қоршаған ортамен етене өмір
сүріп, өздерін табиғаттың ажырамас бөлшегі санаған.
Бұл басты тұрмыс қағидаты Ұлы даланы мекендеген
халықтардың дүниетанымы мен құндылықтарын
қалыптастырды. Өз жазуы мен мифологиясы бар.
Жануарлар бейнесін тұрмыста пайдалану адам мен
табиғаттың өзара байланысының символына
баланып, көшпенділердің рухани бағдарын айқындап
отырған. Олар жыртқыштардың, негізінен мысық
тұқымдас аңдардың суретін көбірек қолданған.
Егемен Қазақстанның символдарының бірі –
жергілікті жануарлар әлемінде сирек кездесетін
тұрпаты текті қар барысы екені кездейсоқ емес.
Керуен жолдарын мінсіз ұйымдастырып,
қауіпсіздігін
қамтамасыз еткен Ұлы дала халқы ежелгі
және орта ғасырлардағы аса маңызды сауда
қатынасының басты дәнекері саналды. Дала
белдеуі Қытай, Үнді, Парсы, Жерорта теңізі,
Таяу Шығыс және славян өркениеттерін
байланыстырды. Алғаш пайда болған сәттен
бастап, Ұлы Жібек жолы картасы, негізінен,
Түрік империяларының аумағын қамтыды.
Орталық Еуразияда түркілер үстемдік құрған
кезеңде
Ұлы Жібек жолы гүлдену шегіне жетіп,
халықаралық ауқымда экономиканы
өркендетуге және мәдениетті дамытуға
септігін тигізді.
Қорытынды

«Рухани жаңғыру»
жалпыұлттық бағдарламасының жаңа компоненттері
ата-бабаларымыздың көп ғасырлық мұрасының
цифрлық өркениет жағдайында түсінікті әрі сұранысқа
ие болуын қамтамасыз ете отырып, оны жаңғыртуға
мүмкіндік береді. Төл тарихын білетін, бағалайтын
және мақтан ететін халықтың болашағы зор болады
деп сенемін. Өткенін мақтан тұтып, бүгінін нақты
бағалай білу және болашаққа оң көзқарас таныту –
еліміздің табысты болуының кепілі дегеніміз осы.
Пайдаланылған әдебиеттер:

www.Wikipedia
Stud.kz
Martebe.kz

Ұқсас жұмыстар

Көшпенділер өркениеті Көшпенділердің жол серігі

МӘДЕНИЕТ - ЖЕКЕ

Мәдени мұра Мемлекеттік бағдарламасы

МӘДЕНИ МҰРА

Мәдениет тілі

Қазақ халқының мәдени мұрасы

Мәдени мұра бағдарламасы

Мәдени мұра мемлекеттік бағдарла

Мәдени мұра- баға жетпес байлық

МӘДЕНИ МҰРА БАҒДАРЛАМАСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ МАҢЫЗЫ

Пәндер