Кәсіби ортадағы конфликт жағдайындағы тұлғаның мінез-құлық модельдері мен тұлға ішілік дау-дамайлары

Конфликт - күрделі қайшылықтардың пайда болуы, қарама-қарсы қызығушылықтардың қақтығыстары, күшті эмоциялық күйлермен байланысты әр түрлі мәселерге бойынша өзара түсіністіктің болмауы.

Әлеуметтік мінез-құлық дегеніміз адамның қоршаған ортада қалыптасқан салт-дәстүр мен әдет-ғұрыпқа икемделу динамикасына байланысты көрініс беретін энергиясы.

Симбиоздық одақтастық қатынас адамның тәуелділігінің, басқа адамсыз өмір сүре алмайтындығының көрсеткіші.

Шектеулілік - жеке тұлғаның өзгелерден тәуелсіз боламын деп, өзгелерді менсінбестен, өзімен-өзі болу.

Деструкциялық - шектелудің белсенді түрі, өзін қоршағандардан өзін қорғаудың бір түрі ретінде өзгелерге зиян келтіріп, оларды талқандауға дейін бару (өсек таратып т. с. с. агрессия білдіру арқылы) .

Сүйіспеншілік қатынас игілікке бағытталған, ізгі ниетті білдіретін қатынас. Ол өзін қоршағандарға қамқорлықпен қарауға, жауакершілікке, ынтымақтастыққе негізделген қатынас. Өнімділікке бағытталған типтерге тән қатынас түрі.

Тұлға ішілік дау-дамайлар

Тұлға ішілік дау-дамайларды ғылыми зерттеу ХІХ ғасырдың соңында бастады. Тұлға ішілік дау-дамайлар мәселесі шетел психологиясында белсенді түрде қарастырылып келеді. К. Хорниде тұлға ішілік дау-дамай екі ұстанымда талданады. Біріншіден, бұл тілектерді қанағаттандыру менкауіпсіздікке деген ұмтылыстардың қайшы келуі. Екіншіден, тұлға ішілік дау-дамай «невротикалық қажеттіліктердің» қайшылығы болып табылады, оларды қанағаттандыру басқалардың фрустрациясына әкеп соқтырады.

Тұлға ішілік дау-дамайдың түрлері

Тұлғаның ішкі жан дүниесінің қандай жақтары ішкі дау-дамайға түсетіндігіне байланысты тұлға ішілік дау-дамайдың алты негізгі түрлерін бөліп көрсетеді.

Мотивациялық дау-дамай

Адамгершілікті дау-дамай

Жүзеге аспаған тілектер дау-дамайлары

Рөлдік дау-дамай

Бейімдеушілік дау-дамай

Өзін-өзі бағалаудың сәйкессіздігі туралы дау-дамайы