АДАМГЕРШІЛІК ТӘРБИЕСІНІҢ МІНДЕТТЕРІ

Презентация қосу

СӨЖ
Дәріс сабағы

12-тақырып: Тәрбиелеудің
негізгі бағыттары
ЖОСПАРЫ:
1. МШ балалардың адамгершілік және
эстетикалық тәрбиесі.

2. МШ балаларға эстетикалық тәрбие берудің
мақсаты мен міндеттері, құралдары.

3. МШ балаларды азаматтыққа және патриоттыққа
тәрбиелеу.

4. Экономикалық тәрбие және арнайы мектепте
ұйымдастырудың ерекшеліктері.
Рухани-адамгершілік
Азаматтық – тәрбие
патриоттық тәрбие

Дене тәрбиесі, Ұлттық тәрбие
салауатты өмір салты

Ақпараттық
Құқықтық мәдениет
тәрбие Тәрбие тәрбиесі
бағыттары
Зияткерлік Отбасы тәрбиесі
тәрбие

Еңбек
Полимәдениетті экономикалық
және көркем- Экологиялық
тәрбие
эстетикалық тәрбие тәрбие
азаматтық ұстанымды

патриоттық сананы

Қазақстанның басқа құқықтық және
халықтарының полимәдениетті
мәдениетін зерттеу
және игеруге қалыптасқан ұлттық өзіндік
негізделген сананы

ұлт аралық мәдени қарым-
қатынасты

әлеуметтік және діни
төзімділікті қалыптастыруы
тиіс.
• құқықтық санасын,
• олардың балалар мен
Қазіргі жағдайда жастар ортасында құқық
тәрбиеленушілер бұзушыларға қарсы тұруға
дің: дайындығын
қалыптастыру аса
маңызды мәселе.

Адамгершілік тәрбиесі – оқушылардың бойында
мінез-құлықтың белгілі бір сипаттарын қалыптастыру
және олардың өздерінің де
• бір-біріне,
• басқа адамдарға,
• Отанға деген қатынасын анықтайтын мінез құқтары
мен ережелерін дарыту жөніндегі тәрбиешілердің
арнаулы мақсат көздеген қызметі.
Адамгершілік тәрбиесі жан-жақты тәрбиенің аса
маңызды құрамды бөлігі болып табылады.

Тәрбие теориясының негізгі саласы жас
ұрпаққа адамгершілік тәрбие беру
проблемасымен ұлы педагогтар А.С.
Макаренко, В.А.Сухомлинский, т.б.
шұғылданған.
Олар өзінің еңбектерінде, баяндамалары
мен сөйлеген сөздерінде философия ілімі А.С. Макаренко
негізінде оқыту мен тәрбие беру мәселерін
қарастырды.
Жаңа қоғам орнату ісінде жас ұрпақты
адамгершілік рухында тәрбиелеу, оларда
қоғамдық көзқарасты қалыптастыру
мектептердің ең негізгі міндеттерінің бірі
деп саналады.
В.А.Сухомлинский
Педагогикалық еңбектерінде мектеп оқушыларын:

патриотизм
қоғам еңбекке деген
мүлкіне сүйіспеншілік
ұқыптылық
гуманизм
тәртіптілік

кішіпейілдік интернационализм

шыншылдық коллективизм

адалдық

сияқты адамгершілік мораль қасиеттерін тәрбиелеуге тиіс
деп есептеді.
МОРАЛЬ ДЕГЕНІМІЗ НЕ?
Біздің еліміз өте жоғары қарқынды жаңару құрылсын
жүргізіп отырған шақта адамдардың саяси адамгершілік
саналығын тәрбиелеу қоғам дамуының ең бір басты
айқындаушы міндеті болып табылады. Осы міндетті
жүзеге асыру жолдарын жақсылап анықтау үшін ең
алдымен мораль дегеніміз не, оның қандай түрлері
болады? – соған тоқталайық.

Мораль – адамдардың бір-біріне және қоғамға
деген міндеттері мен қатынастарын айқындайтын
ортақ тұрмысы мен мінез–құлқының нормалары мен
ережелерінің жиынтығы .
Адамгершілік моральдың үш түрі көрсетілген:
коллективтік гуманистік белсенді
мораль мораль әрекетшіл мораль
Коллективтік мораль «Біріміз бәріміз үшін, бәріміз
біріміз үшін»-деген принципке негізделеді. Ол
өзімшілдікпен және менмендікпен пайдакүнемдікпен
сыйыспайды, жалпы халықтық коллективтік және жеке
мүдделерді үйлесімді ұштастырады.

Гуманистік мораль. Ол еңбек адамның мәртебесін
көтереді, оған деген терең құрметтеу сезіміне толы, оның
абырой-атағына нұқсан келтіруге төзбестікпен қарайды.
Адамдар арасындағы шынайы адамгершілік қатынастарды
– жолдастық ынтымақтастық және өзара көмек
қатыныстарын, адалдықты, қарапайымдылық пен
кішіпейділікті орнықтырады.

Белсенді, әрекетшіл мораль. Ол адамды еңбектегі
творчестволық жаңа жеңістерге,коллективтің және бүкіл
елдің өміріне ынта-ықыласпен араласуына,табанды күреске
жетелейді. Бұл анықтамада қазіргі дәуір адамына қажетті
адамгершілік қасиеттер жинақталып көрсетілген.
АДАМГЕРШІЛІК ТӘРБИЕСІНІҢ
МІНДЕТТЕРІ
Адамгершілік тәрбиесінің міндеттері: оқушыларға
адамгершілік тәрбие беру мектептің ең маңызды міндеттерінің
бірі.
Адамгершілікке тәрбиелеудің маңызды педагогикалық
міндеттері:

оқушылардың белсенді өмірлік позициясын

қоғамдық борышқа саналы көзқарасын

сөз бен істің бірлігін

адамгершілік құнды негізден ауытқушыларға жол бермеуді
қалыптастыру болып табылады.
Қоғамда адамның жеке басына қойылатын жалпы
адамзаттық талаптарға байланысты адамгершілік
тәрбиесінің негізгі міндеттері мыналар;

-жас ұрпақтың Отанға, қоғамға, еңбекке, адамдарға, өз-
өзіне деген қарым-қатынасына бағытталған адамгершілік
сезімді тәрбиелеу, дамыту;

-адамгершілік
саналы, тұрақты -ізгілік,
-сенімді
адамгершілік парасаттылық
көзқарасты
сенімді қасиеттерін
тәрбиелеу;
көзқарасты тәрбиелеу.
тәрбиелеу;
Адамгершілік тәрбиесінің өзекті міндеті - өзі
өмір сүріп отырған кезеңдегі қоғамның алдында
тұрған мақсат мүддесіне сай адамгершілік
қасиеттердің тұтастығын тәрбиелеу.

Психологтер жеке адамның бойындағы қасиеттерін
зерттеген кезде мынадай қорытындыға келді: барлық
қасиеттердің құрылысы бірдей болады және олар төрт
түрлі бөліктен тұрады:

мінез-
сезім, сана, сенім, дағдысы.
АДАМГЕРШІЛІК СЕЗДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ
Жеке адамның адамгершілік жағынан қалыптасу
процесінде адамгершілік сезімдер ерекше орын алады.
Адамгершілік сезімді тәрбиелеу көп қырлы процесс.

Сезім – әлеуметтік және табиғи өмірдің сан алуан
жақтарына эмоциялық қатынас.

Жоғарғы сезімдер арасында адамгершілік сезімдер
орын алады.
К.Д.Ушинский «Адам тәрбие жемісі» деген еңбегінде:
«Біздің өзімізді, біздің дүниеге қалыптасуымызды, біздің
сезіміміз де, ойымызда, тіпті қылығымыз да сезімдей анық
және дұрыс білдіре алмайды, біздің сезімдеріміз де жеке ой
ғана, жеке шешімдер ғана емес, адам жанының мазмұны,
оның жүйесі түгелдей көрініп тұрады, -деп дәл сипаттама
берген.
АДАМГЕРШІЛІК ТӘРБИЕСІНІҢ
ҚҰРАЛДАРЫ

Жалпы азаматтық мораль

Мінез – құлық нормалары

Өзін – өзі тану пәні

Ұлттық дәстүрлер
ГУМАНИЗМ
Адамгершілік тәрбиенің басты міндеттерінің бірі
гуманизмге, яғни бірізділікке оқушыларды тәрбиелеу.

Гуманизм – адамгершілік, биік парасаттылық.

Гуманизм адамды силау, оған қамқорлық жасау
және оның күшіне сену рухында, адамның
басқалармен, қоғаммен қарым-қатынасындағы
мінезін реттеп отырады.
Гуманизм
адамға көрсетілетін құрмет,
әлеуметтік әділеттікпен,
оларға қойылатын адамгершілік талаппен
ұштастырылады.
Жас ұрпақтың бойына адамгершілік қасиеттерді сіңіру –
ата-ана мен ұстаздардың басты міндеті.
Адамгершілік әр адамға тән асыл қасиеттер.
Адамгершіліктің қайнар бұлағы - халқында, отбасында,
олардың өнерлерінде, әдет-ғұрпында. Әр адам адамгершілікті
күнделікті тұрмыс — тіршілігінен, өзін қоршаған табиғаттан
бойына сіңіреді.

Көрнекті педагог В. Сухомлинский
«Егер балаға қуаныш пен бақыт бере
білсек, ол бала солай бола алады», —
дейді.

Демек, шәкіртке жан - жақты терең білім беріп, оның
жүрегіне адамгершіліктің асыл қасиеттерін үздіксіз ұялата
білсек, ертеңгі азамат жеке тұлғаның өзіндік
көзқарасының қалыптасуына, айналасымен санасуына
ықпал етері сөзсіз.
ТӘРТІП
Тәртіп – бұл әрі мақсат, әрі ойдағыдай тәрбие мен
оқытудың қажетті құралы, әрі барлық оқу тәрбие
процесінің нәтижесі.

Оқушыларды еңбекке, өмірге даярлау үшін оларда
саналы тәртіп дағдыларын тәрбиелеудің маңызы зор.
Тәртіптілік өмірде кездесетін қиындықты жеңуге
жәрдемдеседі, қоғам мүддесін өз басының мүддесінен
жоғары қоюға үйретеді.

Тәртіптілік - тәрбиенің жемісі, ол қасиет
адамгершілікке тәрбиелеу процесі барысында
қалыптасады.
ЭСТЕТИКАЛЫҚ ТӘРБИЕ
Эстетикалық тәрбие рухани – адамгершілік
құндылықтарды әсемдік арқылы, көркем мәдениет арқылы,
халықтар мен дәуірдің әлемдік көркем құндылықтары
арқылы, ұлттық және жалпы адамзаттық құндылықтарын
зерделеу арқылы қалыптастыруды көздейді.

Эстетикалық тәрбие – жаратылыс дүниесіндегі
немесе өнер туындысындағы сұлулық пен әсемдікті
қабылдап, ғибраттануға баулитын, адамның эстетикалық
сезімін, талғамын қалыптастыратын тәрбие.

Эстетикалық тәрбиенің мақсаты – балалардың
шығармашылық қабілеттерін, әлемді сұлулық заңдары
арқылы тануға қызығушылықтары мен талпыныстарын
дамыту.
ЭСТЕТИКАЛЫҚ ТӘРБИЕНІҢ
МІНДЕТТЕРІ:
ата-
эстетикалық эстетикалық бабаларымыздан
білімдерді мәдентиетке қалған асыл
қалыптастыру; тәрбиелеу; мәдени мұраны
игеру;

шынайы
адамды өмірдегі,
қоршаған ортаға эстетикалық
табиғаттағы,
эстетикалық сезімдерді
еңбектегі
қатынасты қалыптастыру;
әсемдікке баулу;
орнату;

өз өмірін және іс-
әрекеттерін сұлулық
заңдарына сай құру
қажеттіліктерін дамыту;
Эстетикалық тәрбиенің құралдары

Күнделікті Қоршаған
тұрмыс дүние

Бейнелеу
Қолөнер
өнері

Көркем Мерекелер
Музыкалық
әдеби мен Табиғи орта
туындылар
шығармалар сауықтар
КОМПОНЕТТЕРІ:

Эстетикалық қабылдау Эстетикалық сезім

ісемдікті қабылдау процесін
айтады, мұның нәтижесі адамның рухани өмірін
эстетикалық әсерлену, эмоция жоғары да әр тарапты
болып табылады. дамытудың қажетті шарты
адам рухани жағынан бай
болып, өсімдікті көре біліп,
одан ләззат ала білуге тиіс.
Эстетикалық талғам

әсемдікті дұрыс бағалай білуге, тәрбиелеу.
Эстетикалық талғам немесе көркемдік талғам
әрбір адам өзі жасайтын белгілі бір
эстетикалық мұратты бейнелейді.
ПАТРИОТТЫҚ ТӘРБИЕ
Патриоттық тəрбие — Отан түсінігі бір-
бірінен ажырамайтын ұғымдар.
Отанға құрмет көрсету тұрғысындағы
сезім жалпы адам баласына тән туған түйсік-
қасиет, оның еліне, туған жеріне, өз тілі мен
мәдениетіне, ұлттық құндылықтарына жеке
қатынасын, өзіндік бағасын, қуаттап-қолдауын
пайымдайтын сезім көрсеткіші болып
табылады.
МАҚСАТЫ:
еліміздің тәуелсіздігі мен егемендігін,тыныштық пен
бейбітшілікті сақтайтын

ұлтаралық мәдениетті дамытатын, еліміздің
рәміздеріне құрметпен қарайтын

әлемдік деңгейде
бейбітшілік пен
намысын қаһарман,
өркениеттілікке өз
қайсар, жігерлі жас
үлесін қосатын
ұрпақты тәрбиелеу.
адамгершілік мұраты
биік патриот
МІНДЕТТЕРІ:
• ҚР Конституциясын, мемлекеттік рәміздерін (Елтаңба,
Әнұран, Ту) құрметтеуге тәрбиелеу;
• Жас ұрпақты қазақстандық патриотизм мен
интернационализм рухында тәрбиелеу;
• Адамгершілікке, ізгілікке, имандылыққа тәрбиелеу, туған
жерге, Отанға деген сүйіспеншілік пен халықтар достығын
құрметтеуге тәрбиелеу;
• Мемлекетіміздің ұлттық тілін, мәдениетін, салт – дәстүрін
білу;
• Мемлекет пен құқық жайлы білімдерді меңгерту;
• Өз өлкесінің мәдени құндылықтарын, тарихын, оның
дамуына үлес қосқан адамдардыңөмірі мен қызметін білу;
• Құқықтық жаппай оқытуды оқу – тәрбие үдерісіне енгізу;
• Мемлекет пен заңдарға зор құрметпен қарау сезімдерін
қалыптастыру.
В.И.Дальдың сөздігінде «патриот» ұғымына
мынадай анықтама берілген:

«Патриот - Отанын сүюші,
оның игілігін қызу қолдаушы,
Отансүйгіш, Отандас».
Тағы бір сөздікте:
«Патриот – өз Отанын
сүйетін, өз халқына
берілген, өз Отанының
мүдделері жолында
құрбандыққа дайын, ерлік
жасайтын адам».
ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТӘРБИЕ
Кәсіби тұлға
қалыптастыру

Экономикалық іс –
әрекетке бейімдеу

Экономикалық білімдерін
жетілдіру

Мамандық таңдауға
ықпал ету

Ұқсас жұмыстар

Сауықтыру міндеттері

ЕҢБЕК – ТҰЛҒАНЫ ТӘРБИЕЛЕУ ҚҰРАЛЫ

Дене тәрбиесі теориясы - адам денесін жетілдіру процесін басқарудың жалпы заңдары туралы ғылым

Дене шынықтыру тәрбиесінің қағидалары

ТӘРБИЕНІҢ МАЗМҰНЫ

Психология пәнінің теориялық және методологиялық негізі, ғылыми негізі

Тәрбие әлеуметтік құбылыс

Еңбек тәрбиесі

Тәрбие - тәрбиелеу үрдісін ғылыми байыптаудың негізгі категориясы

УНИВЕРСИТЕТІ ТАРИХ ЖӘНЕ ПЕДАГОГИКА

Пәндер