Қазақтың тыйым сөздері: ұлттық тәрбие көзі ретінде

Скачать

Қазақтың тыйым сөзі-ұлттық тәрбие көзі.

Жобаның мазмұны:

1. Кіріспе бөлім

Аталар сөзі-ақылдың көзі.

2. Негізгі бөлім

Ырым-тыйым ұлағат көзі

3. Қорытынды.

Даналығын халқымның мақтан етем

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Тыйымдар

Қоршаған ортаға байланысты, ыдыс-аяқтарға қатысты

Үй тұрмысына қатысты, тағамдарға қатысты

Іс-әрекетке қатысты, бесікке қатысты, киім киюге қатысты

Жол жүруге қатысты

Қыз балаға қатысты

Аталар сөзі-ақылдың көзі

*Жағыңды таянба . . .

*Қолыңды төбеге қойма…

*Табалдырықты баспа . . .

*Аманатқа қиянат жасауға болмайды….

*Саусақты, қолды орынсыз ауызға салуға болмайды….

*Тізеңді құшақтама . . .

*Үлкеннің жолын кесуге болмайды . . .

*Асты ысыраптауға болмайды . . .

Ырым-тыйым ұлағат көзі

*Қыз бала басына ақ, қара орамал салмайды. Ақ- жаулықтың, қара - қайғының белгісі.

*Әйелге түнде суға баруға болмайды, өткені қорқып, шошыма ауруына ұшырауы мүмкін.

*Қонақ қыз босағаға емес, қарттар отыратын құрметті орынға отырады. Әйтпесе үй иесі бақытсыздыққа ұшырайды.

*Әйелге шашын жайып жүруіне болмайды. Өйткені қаралы әйел ғана шашын жайып жіберетін болған.

Нанға қатысты ырым-тыйымдар

Ыдыс-аяқ, тағамдарға қатысты ырым-тыйымдар

Жол жүруге қатысты

Сейсенбі күні алыс жолға шықпайcың. Сәрсенбі күні жолға шыққан жолаушының жолы болады.

Жолда кездескен адамнан «кайда барасың ?» деп сұрамайды, «жол оң болсын» деу керек.

Жүкпен жолға шыққанда, үйден тұз алмайды.

Жүрер жолдың уақытын кесіп айтуға болмайды. Ол құдайға астамшылық, күпірлік болады. Жол жүретін адам «Алла жазса», «Алла жол берсе», «Құдай қаласа», «Барар жердің дәмі тартса» деп тілек тілегенде, жол бойындағы кедергілердің бәрі аластатылады.

Жұма күні көшуге болмайды. Жұма - қасиетті күн. Бұл күні ата - баба әруақтары шаңыраққа келіп, дұға дәметеді.

Киім киюге қатысты тыйымдар

*Киімді оң қолдан бастап киіп, сол қолдан бастап шешеді. Оң қолдан бастап киім кию жақсы ырым саналады.

*Киімді желбегей жамылмайды, өйткені екі қолы жоқ адам ғана киімді желбегей жамылып жүреді.

*Тозбаған киімді тастауға болмайды. Қазақ халқында тозбаған киімді тастау - жаман ырым. Егер оны адам кигісі келмесе, біреуге сыйлау керек.

*Көпшіліктің алдында ашық-шашық киіммен жүруге болмайды. Бұл әдепсіздік болып саналады.

*Өте ұзын немесе қысқа киім киюге болмайды. Бұлай киіну адам жұмыс істеген кезде қолайсыздық тудырады.

*Киімді сілкіп киген жөн, өйткені киімге жабысқан жәндіктер болса ұшып түседі.

*Қыздарға ер баланың киімін киюге болмайды. Ер баланың киімін кию жаман ырым саналады.

Оқушылардан сауалнама алу сәті

Ауыл әжелерінен сауалнама алу сәті

Сауалнама қорытындысы

Ұсыныс:

*Қазақтың ырым-тыйым сөздері туралы баспасөз беттеріне жариялап, оқырман қауымға ұсынылса;

*Ырым-тыйым сөздер туралы мектепте сыныптан тыс іс-шаралар өткізілсе;

*Ата-бабаларымыздан келе жатқан қазақтың ырым-тыйым сөздері туралы кітапшалар көбірек шығарылса.

Thank You !

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс