Азимуттық проекция

Презентация қосу

Проекцияларды
таңдау мен тану
Орындаған: Каирова Асель
Тексерген: Акынбеков А.К.
• Картографиялық проекция – бұл карта жазықтығына
шар(глобус) немесе эллипсоидты планета беткейінің
математикалық түрдегі анықталған кескіні.
Азимуттық проекциялардың арасынан шардың жазықтыққа
түсірілуі кезіндегі олардың нүктелерінің орналасуы бойынша
әртүрлі түрлерге ажыратылады
Азимуттық проекция

Шартты Жалған конустық
проекциялар проекциялар

Көпконусты проекциялар Жалғанцилиндрлік
проекциялар
Шартты проекциялар
Шартты проекциялар – жай геометриялық
аналогтарды таңдап коюға келмейтін
проекциялар. Оларды белгілі бер берілген
шарттар бойынша құрастырады, мысалы,
географиялық тордың таңдалған түрі, картада
бұрмаланулардың жіктелуі және т.б. Көбіне
шартты проекциялар құрамына жалған
цилиндрлік, жалған конустық, жалған
азимуттық және бір немесе бірнеше
проекцияларды құрастыру барысында
алынған басқа да проекциялар жатады.
Жалғанцилиндрлік проекциялар
• Жалғанцилиндрлік проекциялар – параллельдері – түзу (әдеттегі
цилиндрлік проекциялардағыдай) болатын, орта меридианы –
оларға перпендикуляр болатын түзуі , ал қалған меридиандары –
орта меридианнан әрі қисықтығы жоғарылайтын қисық
сызықтары бар проекцияларды атайды.

Көбіне бұл проекцияларды Дүниежүзі картасы мен Тынық мұхиты
картасына қолданады.
Жалған конустық проекциялар
• Жалған конустық проекциялар – барлық параллельдері
концентрациялық шеңбердің доғасымен (әдеттегі конусты
проекциялардағыдай) суреттелген, орта меридиандары – түзу
сызықтар, ал қалған меридиандары – қисық сызықтар, олардың
қисықтығы орта меридианнан алшақтаған сайын жоғарылайды.

Ресей, Еуразия және де басқа құрлықтардың карталары үшін
пайдаланылады.
Көпконусты проекциялар
• Көпконусты проекциялар – шарды (эллипсоидты) көптеген
конустарға жобалау нәтижесінде алынған проекциялар. Әдеттегі
көпконусты проекцияларда параллелдер эксцентрлі
шеңберлердің доғаларында көрсетілген, ал меридиандар болса
түзу орта меридианға салыстырмалы түрде симметриялы
қисықтар болып табылады.

Көбіне мұндай проекциялар дүниежүзі карталарында
қолданылады.
Поликонустық проекцияның құрылу принципі.
Жалған азимуттық проекция
• Жалған азимуттық проекция – түрі өзгертілген азимуттық
проекциялар. Полярлық жалған азимуттық проекцияларда
параллельдер концентрациялық айналым түрінде болады, ал
меридиандар – қисық сызықтар, бір немесе екі тік меридандарға
қатысты симметриялық қисық сызықтар. Көлденең және қисық
жалған азимуттық проекциялар жалпы сопақша пішінге ие және
әдетте Атлант мұхиты немесе Атлант мұхиты мен Солтүстік Мұзды
мұхиты карталарында пайдаланылады.
Проекция таңдау факторлары
• Картографияланатын аумақтың географиялық ерекшеліктері, оның Жер
шарындағы орны, өлшемдері мен кескіндемесі

• Картаны пайдалану жағдайлары мен әдістері, карта
бойынша шешілетін тапсырмалар, өлшемдер
нәтижесінің нақтылығына қойылатын талаптар

• Проекцияның өзінің ерекшеліктері – ұзындықтар, аудандар, бұрыштардың бұрмалану
шамасы мен олардың территория бойынша таралуы, меридиандар мен параллельдер
пішіні, олардың симметриялылығы пөлюстер суреті, сызықтардың ең қысқа
қашықтықтағы қисықтылығы
Қорытынды
Карталық проекциялар құрылысы бойынша ерекшеленеді. Дәрежелік
желіні глобустан карта жазықтығына ауыстыру әдістеріне байланысты
келесі проекциялар бар: азимутальды, цилиндрлік, конустық
Азимуттық проекцияда параллельдер тұйық шеңбер құрайды, ал меридиандар бір
нүктеден барлық бағытта алшақтап, бойлық бұрыштарының көрсеткіштеріне сәйкес
бөлінген түзулер. Азимутальды проекция жекелеген континенттер мен полюстер
аймақтарын картаға түсіру үшін кеңінен қолданылады.

Цилиндрлік проекцияда параллельдер мен меридиандар көп жағдайда бір-біріне тік бұрышта
орналасады. Бұл экватордағы және орта ендіктердегі проекция өте аз бұрмалануды тудырады,
сондықтан әлем карталарының барлық түрлерінде қолданылады.

Конустық проекциялар қоңыржай ендіктерде орналасқан аймақтарды бейнелеу үшін
өте ыңғайлы, өйткені бұл жағдайда бұрмаланулар минималды болады. Ресей,
Қазақстан және басқа ТМД елдерінің карталары негізінен осы проекция негізінде
құрастырылған.

Ұқсас жұмыстар

Картографиялық проекция, картографиялық кескін – Жер эллипсоидының (шардың) немесе планетаның бетін математикалық тәсілдер арқылы жазықтықта бейнелеу

Картографиялық проекция

Картографиялық проекция, кескін

Картографиялық проекция теориясы

Гаус крюгер проекциясы

Проекция таңдау факторлары

Карталардың проекциялары

Карта план жайлы жалпы түсінік

Картографиялық бұрмалану

Цилиндрлік проекция

Пәндер