Географиялық картаның типтері

Презентация қосу

Тақырыбы: Географиялық картаның
типтері
Орындаған: Каирова Асель
Тексерген: Акынбеков А.К.

Алматы, 2020
Рекомендательные

Аналитикалық Деректік

Зерттеу әдісіне
байланысты
картаның түрлері

Болжамды
Ойдан шығарылған

Бағалау Синтетикалық
Аналитикалық карталар

Аз қамтылған объектінің тек қана бөлек жақтарын немесе қандай да бір жаратылысты көрсететін карта.

Ауа температурасының, желдің, жауын-шашын мөлшерінің, биіктік белдеудің, климат және т.б. карталар жатады.
Синтетикалық карта

Объектінің интегралдық көрінісі немесе жаратылысын синтетикалық құрамда көрсететін карта.

Мысалы, ландшафтық карта, климаттық аймақтың көрсеткіштер жиынтығы (температура, жауын-шашын
мөлшері,т.б.) көрсетілген климаттық аудандастыру картасы, территорияны экономикалық қолданудың синтетикалық
сипаттамалары және т.б.
Көптеген карталарда аналитикалық және синтетикалық көрсеткіштер қолданылады. Мысалы, экономикалық
карталарда аналитикалық әдістер өнеркәсіп үшін, ал синтетикалық картаға түсіру әдістері ауыл шаруашылығы үшін жиі
қолданылады. Синтетикалық картаға синтездеу үшін қолданылатын кейбір талдамалық көрсеткіштерді енгізгенде, оның
мәні тек аңызда түсіндірілгенде, неғұрлым сенімді бола алады. Мысалы, климаттық аудандастырудың синтетикалық
картасын негізгі метеорологиялық сипаттамалармен байыту.
Бұл үшін пайдаланылатын «Әлемнің климаттық аймақтары мен аймақтары» картасында көрсетілген:
1) жылдың ең суық айындағы ауаның орташа температурасы, жауын-шашынның жылдық ағымының ерекшеліктері
және бірқатар типтік нүктелер үшін көрсетілген басқа да көрсеткіштер;
2) қаңтар мен шілдедегі желдің басым бағыттары және оның жиілігі;
3) суық және жылы теңіз ағындары.
Рекомендательные карты

Құбылыстың бірнеше қасиеттерін немесе өзара байланысты бірнеше құбылыстарды бірге көрсетеді, бірақ әрқайсысы
өз көрсеткіштерінде бөлек. Бұл, былайша айтқанда, көп салалы карталар..

Топографиялық карта Кешенді карта

Синоптикалық карта Жем-шөп картасы
Деректі карталар

Табиғаттағы картаға түсірілген құбылыстарды тікелей зерттеу нәтижесінде нақты құбылыстарды (фактілерді,
процестерді) көрсетеді.

Мысалы, халық санағы түрінде, өнеркәсіпте, ауыл шаруашылығында және т.б.).
Тендерлік карталар

мазмұны бойынша әдейі бұрмаланған элементтерді қамтитын біржақты, алдын-ала жасалған идеяларға бағынышты
және жалған карталар

Мысалы, мұндай карталармемлекеттік шекаралардың дұрыс көрсетілмеуінен көрінуі мүмкін, бұл шарттарды немесе
қолданыстағы шындықты емес, елдің бір жақты саяси талаптарын көрсетеді. Бұл карта түріне геосаяси карталар
жатады, олар физикалық және экономикалық географияның деректерін мемлекеттердің агрессивті саясатын негіздеу
үшін теріс түсіндіреді.
Көркем карталар

аңызға айналған оқиғалар(мысалы, Апостол Павел саяхаттарының картасы) немесе ойдан шығарылған
(мысалы, 1908 жылы Ф. Куктың Солтүстік полюске жету жолының картасы). Ойдан шығарылған карталарға ойдан
шығарылған шығармаларда, негізінен шытырман оқиғалы әдебиеттерде сирек кездесетін ойлап табылған карталар
жатады.
Бағалау карталары

табиғи жағдайлар мен ресурстарды олардың экономикалық және өндірістік қызметтің нақты түрлеріне
жарамдылығына (күрделілігіне) (мысалы, жерді мелиорациялауға, жолдар мен құбырларды салуға және т.б.)
сәйкес, олардың адам өміріне ыңғайлылығына қарай немесе ресурстарды мүмкін пайдаланудың экономикалық
тиімділігі дәрежесіне сәйкес сипаттау картасы (мысалы, су электр станцияларын салуда)
Рекомендательные карты

табиғи жағдайларды қорғау мен жақсарту және ресурстарды ұтымды пайдалану бойынша ұсынылатын шаралардың
орналасуын анықтау.Олардың басты мақсаты - аумақтың географиялық ерекшеліктерін ескере отырып, табиғи
ресурстарды ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету (мысалы, оларды жақсарту бойынша ұсыныстар көрсетілген
жемшөп жерлерінің карталары, малдың жекелеген түрлерінің пайдалану маусымы).
Болжамдық карталар

карталар әлі болмаған немесе белгісіз құбылыстарды ғылыми болжауға бағытталған

Олар процестердің уақыт бойынша дамуын белгілей алады (мысалы, болашақ синоптикалық жағдай) немесе
құбылыстардың кеңістіктегі болуын немесе жай-күйін болжай алады, яғни әлі белгісіз фактілерді немесе
құбылыстардың кейбір қасиеттерін болжай алады (мысалы, пайдалы қазбалар шөгінділері, қар көшкіні жүретін
аймақтар және т.б.). Табиғат құбылыстарының болашақ күйін немесе барысын көрсететін болжамды карталар,
мысалы, адам қызметінің нәтижесінде эрозия процестері ерекше өзекті болып табылады.

Ұқсас жұмыстар

Топографиялық картаның рамкасы

Картографиялық проекция

Картографиялық проекция, кескін

Картадағы бұрмаланулар

Тарихи - географиялық аймақтар және дүниежүзінің саяси картасы

ҰЗЫНДЫҚ БҰРМАЛАНУ

Карталардың проекциялары

Проекция таңдау факторлары

Карта - Жер шарының бетін немесе оның бөліктерін белгілі бір картографиялық проекцияда жазықтыққа кішірейтіп және жинақтап бейнелеу

Картографиялық жұмыстардың түрлері

Пәндер