Рухани білім

МӘдениет морфологиясы

Орындаған: Магеш Бекасыл

Мемлекеттік және жергілікті басқару, 1-курс

Мәдениет

Мәдениет - жеке адамның өмір сүру мақсаты мен құндылық жүйесі, адамның өмір сүрген ортамен қарым-қатынасы. Ол - өзара қарым-қатынас нәтижесінде қалыптасатын ерекше құбылыс

Адамдар өздерін қоршаған ортаға, оның әлеуметтік және мәдени қатынасына әсер етеді, өзгертеді. Олар оны өз мақсатына пайдаланады. Болашақ қоғамға, ұрпаққа мұра етіп қалдырады, ал ол мұра белгілі жағдайда үнемі дамуда болады. Мәдениет әр түрлі әлеуметтік құрылымдардың, топтардың, таптардың, жіктердің, ұлттардың, жеке адамдардың өмір сүру жағдайына, талабына сәйкес пайда болып, қалыптасады. Мысалы: аң аулау, еңбек құралдарын жасау, от жағу, тамақ пісіру, киіну, жарасымды өмір сүру, екінші біреуге ұнау, ортамен қатынаста болу, т. б. Бұл талап-тілектер қоғамдық прогреске, өрлеуге тікелей байланыста. әр қоғамдық кезеңде жаңа талап, тілектер пайда болады, өндіріс құралдары дамиды. Мәселен, бір кездерде жазба әдебиеті болмады соның нәтижесінде фольклор қалыптасты, кейінірек те білімнің қалыптасып, жазудың шығуы жаңа талап қойды. Бүкіл құндылықты, мифті жазып қалдыру талабы пайда болды. Информатика дамыды, оларды микрофон, магнитофон, компьютерге түсіру арқылы мәңгі ету қажеттігі туды. Сөйтіп, мәдениет әлеуметтік құрылымдардың, жеке адамның тілегіне, талабына сәкес қалыптасты. Қоғамда адам тілегінен тыс мәдениет қалыптаспайды. Мәдениет - әлеуметтік фактор, қоғамның қозғаушы күші. Мәдениеттің дамуы қоғамды ілгері жылжытады. Жеке адам мәдениеті мен қоғам талабы тікелей байланысты.

Мәдениет - адамдықтың өлшемі, ол адамның қоғамдық мән есебінде дамуын сипаттайды. Сондықтан мәдениет адаммен тікелей қатынаста өмір сүреді.

Мәдениет - бұл өте күрделі, көп деңгейлі жүйе. Мәдениетті оның жеткізуі бойынша бөлеміз, әлемдік және ұлттық мәдениетті бөлу. Әрбір мәдениет этносқа, халыққа қатысты болады, ұлттық болып табылады. Алайда осы мәселе бойынша әр түрлі көзқарастар бар. Ежелгі заманда мәдениеттің этноұлттық сипатына көзқараста екі қарама-қарсы тенденция пайда болды: этноцентризм және космополитизм. Біріншісіне сәйкес қандай да бір этнос өзінің мәдениетін үлгі мен эталонның кейбір үлгісі ретінде қарастырады, оны басқадан жоғары қояды, басқа мәдениеттерді сенімсіз немесе өшпенділікпен, кейде ксенофобия - басқадан қорғау түрінде қабылдайды. Екінші тенденция үшін өзінің этносы мен елінің шеңберінен шығып, әлем азаматы болуға тырысу керек. Бұл жағынан космополитизм патриотизмге қарама-қарсы болады.

Мәдениет өмірінің бар кезеңінде болатын, адамдардың көптеген іс-қылықтарынан, әрекеттерінен тұратын, мәдениетті құрайтын айрықша сыңарлас бөліктері-олар;

Нормалар іс-әрекетті басынан аяғына дейін түгел емес, тек қана принциптің параметрін қамтиды. Нормалардың мазмұны, олардың қатынасы бар нақты өріс қарекеттерінің әр түрлілігі, біркелкі шамаланбаған, ал олардың мазмұны мен мөлшерлеу тәсілдері әр мәдениетте әр түрлі.

Нормалардың тұрақты түрлері ұзақ уақыт ұрпақтар өмірінде сақталады, ізгі өнегелілік тарапынан негізделеді, дін беделімен жиі түсіндіріледі және заңнан қолдау табады.

Білімнің көптеген түрлері өмірдегі іс-әрекеттердің белгілі типтерімен, деңгейімен ара-қатынаста болады.

Мағыналар-маңыз, мән, белгілер адам мен табиғатты немесе жалпы субъекті мен объектіне белгілеу арқылы қауыштыратын арнайы мәдени құралдар. Белгілер жүйесінің қатарына табиғи және жасанды тілдер, әртүрлі дыбыс белгілер жүйесі, бейнелеу жүйесінің тілдері жатады.

Ұқсас жұмыстар

Рухани - адамгершілік білім беру бағдарламасы

Ізгілік педагогикасының манифесі

Өзін өзі - тану

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ҚЫЗДАР ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ

Рухани жаңғыру

Сананың құрылымы

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы білім және тәрбие

Адамзаттың жаһандық мәселелерін шешудегі білім берудің рөлі

Мәдениет морфологиясының мазмұны

ӨЗІН-ӨЗІ ТАНУДЫҢ МЕМЛЕКЕТТІК ЖАЛПЫҒА МІНДЕТТІ СТАНДАРТЫНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Пәндер