Адам құлағының құрылысы мен есту және тепе-теңдік функциялары

Адам есту мүшесі арқылы коршаған ортадан әр түрлі дыбыстарды қабылдап талдайды. Есту мүшесі дыбыстарды анықтап ажыратуға көмектеседі. Адамдармен сөз арқылы қарым-қатынас жасайды. Еңбек майданында да есту мүшесінің алатын орны ерекше. Есту мүшесі дыбыс пен тепе-теңдікті сезеді. Құрылысы: есту мүшесі - құлақ. Құлақ 3 бөлімнен тұрады: сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақ. Сыртқы құлаққа құлақ қалқаны мен сыртқы дыбыс жолы жатады. Құлақ қалқаны ауадағы дыбыс тербелістерін құлақтың ішіне бағыттайды. Сыртқы дыбыс жолдарының ішкі шеті жұқа, тығыз, керілген дабыл жарғағымен бітеді. Сыртқы дыбыс жолдары арқылы дыбыс толқындары дабыл жарғағына, содан соң ортаңғы құлаққа өтеді. Дабыл жарғағы сыртқы құлақты ортаңғы құлақтан бөліп тұрады.

1 - завиток; 2 - балғашық; 3 - төс сүйекшесі; 4 - үзеңгіше; 5 - жарты шеңберлі өзектер; 6 - ұлу; 7 - кіреберіс; 8 - сыртқы есту жолы ; 9 -қалқанның шиыршығы; 10 - ішкі құлақ; 11 - ортаңғы құлақ; 12 - дабыл жарғағы; 13 - сыртқы есту жолы; 14 - қалқан бүртігі; 16 - құлақ шеміршегі; 17 - есту түтігі; 18 - сыртқы құлақ

Сыртқы, ортаңғы және ішкі құлақ

Есту тепе-теңдік мүшесі

Сыртқы құлақ

Ортаңғы құлақ

Ішкі құлақ

Ұлу

Сыртқы есту

жолы

Есту

сүйекшелері

Дабыл

жарғағы

Дабыл қуысы

Есту түтігі

Ұлу

Кіреберіс

Жартылай иірімді

түтікшелер

1 - балғашықтың басы; 2 - үзеңгіше сүйекшенің қысқа аяғы; 3 - үзеңгіше сүйекшенің ұзын аяғы; 4 - төсше сүейекше; 5 - есту түтігі; 6 - дабыл жарғағы

Дабыл жарғағы мен есту сүйекшелері

Ішкі құлақ (внутреннее ухо) ; auris interna - есту және тепе-тендік сақтау рецепторлары орналасқан құлақ бөлігі. Ол самай сүйектің тастық (қайыршық) бөлігінде орналасады, сыртқы сүйектік және оның ішіндегі жарғақтық шытырмандардан (лабиринт) құралған. Мұндағы шытырманның сыртқысы - сүйекті, ал ішкісі - жарғақты шытырман деп аталады. Шытырмандар - есту мен тепе-теңдік мүшелері. Сүйекті шытырманның ішінде жарғақты шытырман орналасады. Жарғақты шытырманның қабырғалары жалпақ эпителиймен қапталған жұқа дәнекер тақташадан (пластинка) түзілген. Жарғақты шытырманның ішінде лимфа сұйықтығы болады. Оралма тәрізді ширатылған ұлу-дене - есту мүшесі. Бұл ұлудененің куысы сұйықтыққа толы болады. Ұлуденедегі сезімтал жасушалар дыбыс толқынынкабылдап, козуды есту жүйкесіне өткізеді. Қозу есту жүйкесі арқылы ми қыртысының самай бөлігіндегі есту орталығына жеткізіліп, талданып жинақталады.