Егде жастағы адамдар көбінесе

Орындаған: 301 ҚДС тобы

Сағынбек Аружан

Сагитова Азель

Серікқалиқызы Жанерке

Мазатов Мерамбек

Қабылдаған: Даниярова Г. Д

Нұр-Сұлтан 2020 ж

КЕАҚ”Астана Медицина Университеті”

“Қоғамдық денсаулық және менеджмент” кафедрасы

Халық өмірінің ұзақтығын арттыру - адамзаттың ең көрнекті жетістіктерінің бірі деп айта аламыз. Қоғамдық денсаулық сақтаудың тиімді шаралары мысалға, халықты таза ауыз сумен қамтамасыз ету, санитарлық-гигиеналық инфрақұрылым мен тәжірибені жақсарту, вакцинация, жедел жәрдем көмекті дамыту сияқты маңызды жетістіктері орта жастағы адамдардың өлім-жітімді төмендетіп, нәтижесінде халықтың орташа өмір сүру ұзақтығының өсуіне әкелді. Жасы ұлғайған адамдар санының абсолюттік және салыстырмалы өсуі - соңғы кездері қол жеткізген экономикалық табыстарға қатер тудыруы мүмкін. Өйткені, жасы ұлғайған адамдар басқаларға қарағанда, жиі ауырып, денсаулық сақтау қызметіне жиі жүгінеді, яғни, денсаулық сақтау саласына кететін мемлекеттік шығын көбейеді. Ұлттық нақты қажеттіліктер мен мақсаттар негізінде, қартаю проблемасына байланысты саясатты әзірлеу және жүзеге асыру - әр мемлекеттің тәуелсіз құқығы және міндеті.

Адамдардың қартаюы күрделі факторлар кешенімен негізделеді, олар халықтың ұдайы өсу ерекшеліктерін, халықтың көші - қон қарқындылығы мен бағыттылығын, соғыстардың санитарлы - демографиялық зардаптарын қамтиды . Егде және қарт жастағы адамдар аурушаңдығының жоғары көрсеткіштері медициналық қызметтерге жоғары қажеттілікті анықтайды және соның салдары ретінде стационарлық және амбулаторлық - емханалық ұйымдарға жүгіну деңгейінің артуын айқындайды .

Егде жастағы адамдар көбінесе медициналық көмекті дұрыс пайдаланбайды. Бұл медициналық қызметтерді - диагностикалық және емдік процедураларды, сондай-ақ ауруға немесе денсаулық жағдайына сәйкес келмейтін дәрілік препараттарды шамадан тыс немесе жеткіліксіз тұтынумен көрінеді.

1 ) Қартаю мәселесі бойынша 1982 жылы қабылданған Веналық халықаралық жұмыс жоспары . Бұл құжат денсаулық сақтау және тамақтану, кәрі адамдарды қорғау, тұрғын үй құрылысы және қоршаған орта, отбасы, әлеуметтік қамтамасыз ету, табыс және жұмыс болу кепілдігі, білім, сонымен қатар зерттеу мәліметтерін жинау мен сараптау мәселелері бойынша нақты шаралар қолдануға шақырады .

2 ) 1991 жылы Бас Ассамблея Біріккен Ұлттар Ұйымының қарт адамдарға 18 пункттен тұратын ұстанымдарын қабылдады, ол қарт адамдардың тәуелсіздігі және бір нәрселерге қатысуы, олардың күтімі, сонымен қатар өзін өзі жетілдіруі мен абыройын көтеруі туралы болды .

3 ) Қартаю мәселесі бойынша Мадридтік халықаралық жұмыс жоспары ( ҚМХЖЖ ) . Мұнда « қарт адамдар және даму », егде жаста денсаулық жағдайын жақсарту және әл ауқатын көтеру, сонымен қатар қолайлы және жағымды жағдай жасау сияқты басты бағыттар бойынша нақты ұсыныстар берілген .

Елімізде қарт адамдарға байланысты мемлекеттік саясатының құқықтық негіздері Халықтың қартаю мәселесі бойынша негізгі халықаралық құжаттар болып табылады :

2000 жылдың қыркүйегінде 189 мемлекет басшысы БҰҰ Мыңжылдық декларациясын қабылдады және даму күн тәртібін бекітті. Бұл елдер мен дамудың серіктестері үшін кедейлік пен аштықты азайту, білім беру мен гендерлік теңдікті жақсарту, таза суға қол жетімділік пен экологиялық тұрақтылықты қамтамасыз ету бойынша бірлесіп жұмыс жасаудың жоспары болды.

МЫҢЖЫЛДЫҚТЫҢ ДАМУЫНЫҢ СЕГІЗ МАҚСАТЫ

-Кедейлік пен аштықты жою

-Бастауыш біліммен жалпылай қамту

Гендерлік теңдікке ықпал ету және әйелдердің мүмкіндіктерін кеңейту

Бала өлімін қысқарту

Ана денсаулығын қорғауды күшейту

АИТВ / ЖИТС, безгек және басқа аурулармен күресті жалғастыру

Қоршаған ортаның тұрақтылығын қамтамасыз ету

Даму мақсатында жаһандық серіктестікті қалыптастыру

МЫҢЖЫЛДЫҚТЫҢ ДАМУ МАҚСАТТАРЫ

2015 жылғы 25 қыркүйекте Нью-Йорктегі БҰҰ-ның штаб-пәтерінде әлемдік көшбасшылар, соның ішінде мемлекеттер және үкіметтер басшылары кедейлікті жоюға, теңсіздік пен әділетсіздікке қарсы күресуге, сондай-ақ климаттық өзгерістерге байланысты мәселелерді шешуге бағытталған тұрақты дамуды қамтитын 2030 жылға дейінгі кезеңге арналған тұрақты даму саласындағы Күн тәртібін қабылдады.

ТҰРАҚТЫ ДАМУ МАҚСАТТАРЫ

Кейбір елдер қазірдің өзінде ДДСҰ-ның қартаю және денсаулық мәселелері жөніндегі жаһандық стратегиясына сәйкес көреген инвестицияларды жүзеге асыруда. ДДСҰ - ның қартаю және денсаулық мәселесі жөніндегі жаһандық стратегиясы-Бразилияда қарттарға жан-жақты бағалау жүргізілді және оларға қызмет көрсету кеңейтілді; Жапонияда адамдарды шығындардан қорғау үшін ұзақ мерзімді медициналық сақтандыру интеграциясы жүзеге асырылды; Таиландта Медициналық және әлеуметтік көмек интеграциясы оны адамдардың тұрғылықты жерлеріне барынша жақындату үшін күшейтілуде; ал Вьетнамның Денсаулық сақтау министрлігі денсаулық сақтаудың кешенді жүйесін және көптеген клубтарды егде жастағы адамдардың қажеттіліктерін қоғамдастық деңгейінде жақсы қанағаттандыру үшін пайдаланады.

Жалпы тәжірибелік дәрігермен немесе біріншілік топ мамандарымен қамтамасыз етілетін алғашқы медициналық көмек

Сонымен, ДДСҰ сарапшылары қарттарға медициналық көрсетудің келесі түрлерін бөліп көрсетеді :

Оған медициналық, әлеуметтік және психологиялық көмек жатады.

1. Алғашқы медициналық - санитариялық көмек

2. Гериатриялық көмек,

құрамында кешенді

бригадасы бар медициналық

мамандармен

құрамдастырылған.

Халықтың қартаюы қоғамның алдына медициналық көмек және қарттарға күтім жасау мәселесін ғана қоймай, сонымен қатар қарттықты лайықты қамтамасыз ету, зейнетақы мен жәрдемақылар төлеу мәселелерін де қояды .

Сонымен, ДДСҰ сарапшылары қарттарға медициналық көрсетудің келесі түрлерін бөліп көрсетеді :

Ұлыбритания

Қарт адамдарға және мүгедектерге үйде көрсетілетін, қоршаған ортамен қатынасуды дамытуға, өмір сүру жағдайын жақсартуға мүмкіндік беретін әлеуметтік және медициналық көмек жалғыздықпен және өмірге деген қызығушылықты жоғалтумен байланысты осы категория тұлғаларының көптеген мәселелерін шешуге мүмкіндік береді.

Ұлыбританияның қарт азаматтарға және мүгедектерге қатысты мемлекеттік саясаты олардың үй жағдайында өмір сүруі үшін, алдымен кеңінен әлеуметтік қызмет көрсетудің стационарлық емес формалары мен түрлері есебінен толыққанды жағдай құруға бағдарланған .

Мұның себептерінің бірі жеке медициналық қызметтің және қарқынды медициналық және тұрмыстық күтім жасау жағдайларының болмауынан осы категория тұлғаларына толыққанды желілерінің жеткіліксіз дамуы болып табылады .

1 деңгей - өзіне - өзі және өзара көмек көрсету . Бұл жедел кеңес беру телефон желілерін кеңінен қолдануға негізделген халыққа көмек көрсетудің ең аз шығынды түрі . Бұл деңгейде әлеуметтік көмек те көрсетіледі, медициналық ұйымдармен емес әртүрлі қоғамдық ұйымдармен көрсетіледі .

3деңгей мейірбике көмегі . Ол балаларға, мүгедектерге, қарттарға, кейбір созылмалы аурулармен сырқаттанған адамдарға ( бронх демікпесі, қант диабеті және т. б. ) үйде күтім жасау және көмек көрсету жүйесін қамтиды .

4 деңгей жедел көмек және диагностикалық қызметтер .

5 деңгей мамандандырылған көмек ( нейрохирургия, жүректі ұштастыру, ағзалардың орнын ауыстыру ) . Бұл көмек түрі мемлекеттің бірнеше Ұлттық медициналық орталықтарында көрсетіледі .

Ұлыбританияда медициналық - әлеуметтік көмектің барлық түрлері адамдарға 5 деңгей ұстанымы бойынша көрсетіледі :

2 деңгей медициналық - әлеуметтік көмек. Ұлыбританияда барлық медициналық қызметтердің шамамен 90 % жалпы тәжірибе дәрігерлерімен көрсетіледі, олар ұлттық денсаулық сақтау органдарымен келісім бойынша жұмыс істейді .

АҚШ

Жапония 65-70 жастағы және одан жоғары жастағы тұлғаларға медициналық көмек көрсету жергілікті билік органдарымен және сақтандыру жүйелерімен қамтамасыз етіледі Өмір сүру ұзақтығының барынша өсуі егде және қарт адамдарға әлеуметтік қызмет көрсету жүйесін жетілдіру қажеттілігіне алып келді . Әлеуметтік қамтамасыз ету саласындағы жаңа саясат қарт азаматтар үшін арналған аралык ( үй мен госпитал арасындағы ) медициналық - әлеуметтік мекемелер желісінің жылдам дамуын қарастырады . Жапонияда медициналық - әлеуметтік көмек көрсетуде аса маңыздылары егде және қарт адамдар мен мүгедектерді оңалту бойынша іс шаралар ; медициналық іс - шаралар ; жұмысқа орналастыру ; әлеуметтік сақтандыру және қамту ; орын ауыстыру құралдарымен қамту және тасымалдау ; ақпаратпен қамту ; спорттық, ойын - сауық және іс - шаралар ; халықаралық ұйымдармен ынтымақтасу болып табылады .

АҚШ - та егде адамдардың үйде жатуы үшінжағдайлар құрудың нақты бір үрдісі байқалады. Саясатты іске асыру үшін мемлекеттік немесе жеке меншік ұйымдармен көрсетілетін әлеуметтік көмектің стационарлы емес түрлерінің жүйесі арқылы, сонымен қатар сол немесе баска әлеуметтік қызметтерді өз бетімен сатып алу үшін ақшалай төлем беру жолымен жүзеге асырылады. Мемлекетте медициналық көмек төлемін, арзан баспана ұсынуды, тамақтану өнімдерін, көлік қызметтерін және т. с. с. қамтамасыз ететін әртүрлі қорлар бар .

Жапония