ДӘРУМЕНІ НАН

Презентация қосу

Оңтүстік Қазақстан медициналық академиясы

Презентация
Тақырыбы:Суда еритін витаминдер

Орындаған:Ералы Балнұр
Тобы:ЖМҚБ-03-19
Қабылдаған:Карабасова Ботагоз
Жоспар

Кіріспе
Негізгі бөлім
Суда еритін витаминдер
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе

ВИТАМИНДЕР - ОРГАНИЗМ ТІРШІЛІГІ ҮШІН МАҢЫЗЫ ЗОР,
ОРГАНИЗМДЕ ӨТЕ
АЗ НЕ МҮЛДЕМ ТҮЗІЛМЕЙТІН ОРГАНИКАЛЫҚ ХИМИЯЛЫҚ
ҚОСЫЛЫСТАР.
ВИТАМИНДЕР ЗАТ АЛМАСУДЫҢ ҚАЛЫПТЫ ӨТУІН ҚАМТАМАССЫЗ
ЕТЕТІН
РЕТТЕУШІ ЗАТТАРҒА ЖАТЫП, МЕТАБОЛИТИКАЛЫҚ ПРОЦЕСТЕРДЕГІ
ХИМИЯЛЫҚ
РЕАКЦИЯЛАРДЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ КАТАЛИЗАТОРЫ БОЛЫП,
ФЕРМЕНТТЕР
ҚҰРАМЫНА КІРІП, КОФЕРМЕНТТІК ҚЫЗМЕТ АТҚАРАДЫ.
БАРЛЫҚ ВИТАМИНДЕР МАЙДА ЖӘНЕ СУДА ЕРИТІНДЕР ДЕП ЕКІ ТОПҚА
БӨЛІНЕДІ. М АЙДА ЕРИТІНДЕРГЕ А, D, Е, К ВИТАМИНДЕРІ ЖАТАДЫ. С
УДА ЕРИТІН ВИТАМИНДЕРГЕ С, РР ЖӘНЕ В ТОБЫНДАҒЫ БАРЛЫҚ
ВИТАМИНДЕР ЖАТАДЫ.
Суда еритін витаминдерге В1, В2, В3, В5 /РР/, В6, Вс, В12, Н, С және Р жатады. В
тобындағы витаминдер – суда еритін, организмдегі зат алмасуға үлкен әсер ететін
активті заттар. Бұл витаминдер және олардың туындылары көптеген
ферменттердің құрамына кофермент ретінде енеді. Организмдегі зат алмасудың
жүйелілігі және бағыты осыларға байланысты. В тобындағы витаминдердің
біреуі жетіспесе, организмдегі биохимиялық реакциялар бұзылып, алуан түрлі
патологиялық процестер пайда болады. В1 витамині / тиамин. Тиаминнің
биологиялық активтігі фосфорлану процесінен кейін ғана пайда болады.
Тиаминнің фосфорлы туындысы тиаминпирофосфат липоев қышқылымен
бәрігіп, пирожүзім қышқылын карбоксилсыздандыру құбылысына қатысатын
ферменттер құрамына кіреді.Тиамин жетіспегенде карбоксилазаның пайда болуы
бұзылып, пирожүзім қышқылы одан әрі ыдырамағандықтан оның қандағы
мөлшері бірсыпыра көбейеді. Ал пирожүзім қышқылының жиналуы орталық
және шеткі жүйке жүйелері бөлімдерінің қызметіне ұнамсыз әсер ететіндіктен
полиневрит ауруы пайда болады.
В1 ВИТАМИНI ( ТИАМИН )

АҒЗАДА ДҰРЫС ЗАТ АЛМАСУЫ ҮШІН АСА ҚАЖЕТ.ДӘРУМЕН ЖЕТІСПЕГЕНДЕ
ШАРШАҒАНДЫҚ СЕЗІЛІП, АС ҚОРЫТУ ПРОЦЕСІ БҰЗЫЛАДЫ. АҒЗА ТИАМИНГЕ ЗӘРУ
БОЛҒАН ЖАҒДАЙДА ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІ ҮЛКЕН АУРУҒА ШАЛДЫҒУЫ МҮМКІН. В 1
ДӘРУМЕНІНЕ ӘСІРЕСЕ СЫРА АШЫТҚЫСЫ, КЕЛТІРІЛГЕН ЖӘНЕ ТЫҒЫЗДАЛҒАН
НАУБАЙХАНАЛЫҚ ШИКІЗАТТАР АНАҒҰРЛЫМ БАЙ. А Л ТАҒАМДЫҚ АЗЫҚТАРДЫҢ
ІШІНДЕ, ӘСІРЕСЕ ЖАРМАЛАР ( КӨБІНЕ ҚАРА ҚҰМЫҚ ЖӘНЕ СҰЛЫ ЖАРМАЛАРЫ ),
ҚҰНАРСЫЗ ҰН СОРТТАРЫНАН ПІСІРІЛГЕН НАН БОЛҒАНЫ ЖӨН. Д ЕНЕ ЖӘНЕ ОЙ
ЕҢБЕГІМЕН КӨП ШҰҒЫЛДАНҒАНДА ЖӘНЕ СУЫҚТА ҰЗАҚ БОЛҒАНДА АҒЗА В 1
ДӘРУМЕНІН КӨП ҚАЖЕТ ЕТЕДІ.
В2 ВИТАМИНІ ( РИБОФЛАВИН )

БАСҚА ДА ДӘРУМЕНДЕР СИЯҚТЫ АҒЗАНЫҢ БІРҚАЛЫПТЫ ӨСУІНЕ
ҚАЖЕТТІ, ОЛ БИОЛОГИЯЛЫҚ ТОТЫҒУ ПРОЦЕСТЕРІНЕ ҚАТЫСАДЫ.
Ж АРАҚАТТАРДЫҢ ТЕЗ ЖАЗЫЛУЫНА МҮМКІНДІК БЕРЕДІ, КӨЗДІҢ
ЖАҚСЫ КӨРУ ҚАБІЛЕТІН САҚТАЙДЫ. Б ҰЛ ДӘРУМЕН ЖЕТІСПЕГЕН
ЖАҒДАЙДА ЕРІН ҚҰРҒАП, КЕЗЕРЕДІ, ҰШЫҚ ШЫҒАДЫ, ДЕНЕГЕ
ТҮСКЕН ЖАРАҚАТ БАЯУ ЖАЗЫЛАДЫ. В2 ДӘРУМЕНІ НАН
АШЫТҚЫСЫНДА, БАУЫРДА, СОНДАЙ - АҚ СҮТ ПЕН СҮТ
ТАҒАМДАРЫНДА КӨБІРЕК БОЛАДЫ. ДӘРУМЕН ЫСТЫҚҚА ТӨЗІМДІ,
БІРАҚ ЖАРЫҚТЫҚ ӘСЕРІНЕН ТЕЗ БҰЗЫЛАДЫ.
В6 ВИТАМИНІНІҢ ( ПИРИДОКСИН )

АҚУЫЗДАРДЫҢ ҚҰРАМДАС БӨЛІГІ БОЛЫП ТАБЫЛАТЫН АМИН
ҚЫШҚЫЛДАРЫНЫҢ АЛМАСУЫ НА ҚАТЫСАДЫ. В 6 ДӘРУМЕНІНІҢ
ЖЕТІСПЕУШІЛІГІ ЖАС БАЛАЛАРДЫҢ БОЙЫНЫҢ ӨСУІН ТЕЖЕП,
ҚАН АЗДЫҒЫ МЕН СЕЗІМІНЕ ТЕЗ ҚОЗҒЫШТЫҒЫН ТУДЫРАДЫ, АЛ
ЕКІҚАБАТ ӘЙЕЛДЕРДІҢ БЕТІНДЕ ҚАРА ДАҚ ПАЙДА БОЛАДЫ. В6
ДӘРУМЕНІ МАЛ ЕТІНДЕ, БАЛЫҚТА, СҮТТЕ, ІРІ ҚАРА МАЛДЫҢ
БАУЫРЫНДА, АШЫТҚЫЛАРДА ЖӘНЕ КӨПТЕГЕН ӨСІМДІК
ӨНІМДЕРІНЕ БАР ; ӘДЕТТЕГІДЕЙ ДҰРЫС ТАМАҚТАНЫП ЖҮРГЕН
ЖАҒДАЙДА БҰЛ ДӘРУМЕН АҒЗАДА ЖЕТКІЛІКТІ БОЛАДЫ. В6
ДӘРУМЕНІН МОЛЫРАҚ ҚАЖЕТСІНУ АҒЗАНЫҢ ӨСУІ, ӘЙЕЛДІҢ
ЕКІҚАБАТ ЖӘНЕ БАЛА ЕМІЗУ КЕЗЕҢДЕРІНДЕ ЖИІРЕК БАЙҚАЛУЫ
МҮМКІН.
В5 ВИТАМИНІНІҢ ( ПАНТОТЕН )

БЕЛОК, МАЙ, КӨМІРСУ АЛМАСУЫНА ҚАТЫСАТЫНФЕРМЕНТТЕР
ҚҰРАМЫНА КІРЕДІ. Ж ЫНЫС ГОРМОНДАРЫНЫҢ ( ЭКСТРОГЕН )
ТҮЗІЛУІНЕ ҚАТЫСАДЫ. В5 ВИТАМИНІНІҢ ЖЕТІСПЕУШІЛІГІНЕН
АЯҚ
БАСЫНЫҢ АШЫЛЫП ҚАЛУЫ, ӘЛСІЗДІК, ШАРШАҒЫШТЫҚ, ТЕРІНІҢ
ТҮЛЕУІ, ШАШ ТҮСУ, АСҚАЗАН - ІШЕК БҰЗЫЛЫСТАРЫ БАЙҚАЛАДЫ.
ҚОРЫТЫНДЫ

Қорыта келе, витаминдер адам ағзасы үшін маңызды орын алады.Ағзаның дұрыс
өсіп
дамуы үшін, әр түрлі аурулардың алдын алу үшін күнделікті тағамдық
рационымызда
ағзаға жеткілікті мөлшерде болатындай витаминдер болуы қажет.Біз денсаулығымыз
жайында көбірек ойлауымыз керек. Рухани тәрбиенің орны бөлек. Ал денсаулығына
тікелей әсер ететін жәй – дұрыс тамақтануы, жеміс-жидекке үйір болуы, дәріге емес,
дәруменге, яғни,витаминдерге, онда да жасандысына емес,табиғиларына жақын
жүруі.
ПАйдаланылған әдебиеттер

Б.Ж.Шырынбекова “Биологиялық химия пәнінен лекциялар
жинағы”,Түркістан 2011
ИНТЕРНЕТ WWW/GOOGLE/RU
С.М.Әдекенов” Биологиялық химия”,Қарағанды 2007

Ұқсас жұмыстар

ЕРКІН РАДИКАЛДАРДЫҢ ЗАҚЫМДАНУЫМЕН КҮРЕСУ СУЫҚПЕН, ВИРУСТАРМЕН ЖӘНЕ ТҰМАУМЕН КҮРЕС

Балық майында

Суда еритіндер Майда еритіндер

Дәрумен немесе витамин - салыстырмалы құрылысы күрделі емес және әртүрлы табиғаты бар төменгі молекулярлы органикалық қосылыстардың тобы

Тағамдық өнімдердегі витаминдерді сақтау жолдары

Тағамдық өсімдіктер- дәрумендер көзі. Майда және суда еритін дәрумендер

Пәндер