ТАУ - КЕН ІСІ КАРЬЕР ЖӘНЕ ШАХТА ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ

Презентация қосу

ТАУ-КЕН ІСІ КАРЬЕР ЖӘНЕ
ШАХТА ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ
ТҮСІНІК
Орындаған:Ахмет Арна
Тексерген:Апшикур Байтақ
1.Жалпы түсінік
Тау-кен ісі кен ісі
– ғылым мен техниканың жер
қойнауын игеру, пайдалы
қазылымдар өндіру
жұмыстарын қамтитын саласы

Алынған пайдалы
қазылымдарды алғашқы
Ол жер қыртысына
өңдеуден өткізу және тау-кен
техногендік әсер етудің барлық
технологиясы саласында
түрін қамтиды.
ғылыми-зерттеуші
жұмыстарын жүргізеді

Тау-кен ісі негізінен жер
қойнауындағы пайдалы
қазбаларға барлау жүргізу,
құрамы мен сапасын анықтау,
өндіру жүйесін тағайындаумен
айналысады.
ТАУ-КЕН ІСІ ҚАЗАҚСТАНДА
• Қазақстанда 18 ғ-да Риддер, Бұқтырма, Зырян,
Белоусов, Николаев, т.б. кен орындары ашылып, кен
өндіріле бастады. 18 – 19 ғ-ларда тек Кенді
Алтайда ғана түсті металдардың 850-ге тарта кен
орындары ашылды. 1920 – 80 ж. Қазақстанда кен
өндіру өнеркәсіп орындары қарқынды дамыды. Осы
жылдарда барлау жұмыстарының көлемі ұлғайып,
түсті және қара металдар, тау-кен хим. шикізаттар,
көмір мен мұнай, алтын және сирек металдар, хром,
т.б. пайдалы қазылымдардың жаңа кен орындары
ашылды. Сонымен қатар бұрынғы су басып қираған
кеніштер қалпына келтірілді. 2-дүниежүз. соғыс
жылдары Қазақстан стратег. маңызы бар металдар
мен отындар – марганец, қорғасын, молибден, хром,
көмір, т.б. пайдалы қазылымдарды өндірудің негізгі
орталықтарының біріне айналды. 1991 – 2000 ж.
пайдалы қазылымдардың өндірілуі күрт төмендеді.
Ал қазіргі уақытта пайдалы қазылымдарды өндіру
біртіндеп қалпына келтіріліп, мұнай өндіру
қарқындап өсуде;
Пайдалы қазбалар
Қазіргі таңда пайдалы қазбаларды қазудың 4 тәсілі яғни қолмен,
бұрғылау жарылыспен және гидравликалық.

Пайдалы қазбаларды шығару (қазу) тау кен ісін жүргізумен
тікелей байланысты. Тау кен жұмыстары-пайдалы қазбаларды
қазу орны өңдеу орындары және оларды қолдау болы табылады.
Олар жер астындық және ашық болып бөлінеді.

Пайдалы қазбалардың орын зерттеу, барлаумен немесе өңдеумен
айналыстатын өнер-кәсіптік мекеме, тау кен өнеркәсібі болып
табылады. Тау-кен өнеркәсібі пайдалы қазбаларды өңдейтін тау-
кен өнеркәсіп орны тау кен байыту мекемесі деп аталады.
Пайдалы қазбаларды шахтада, кенде, карьерде шығарады
Шахта

Шахта ішінде кен қазу,
Шахтада бірнеше мыңға дейін тас көмір қабатын бұзу, кенді
Шахта — жер астынан
жұмысшылар мен инженерлер тиеу, тасу және жұмыс
пайдалы кен қазу
жұмыс істейді. қауіпсіздігін сақтау үшін
жұмыстарын жүзеге асыратын
тіреулер орнату, т.б.
тау-кен кәсіпорны.Ол жер Шахтаның тереңдігі кеннің жұмыстарды машина
астындағы кен қазбасынан орналасу қалпына (жатысына) атқарады . Ірі Шахтадың
және жер үстіндегі және оның құндылығына арнаулы темір жолы, құрал-
құрылыстардан құралады. байланысты. жабдық жасайтын
шеберханалары, т.б. болады.
Карьер
• пайдалы қазбаларвн ашық немесе пайдалы
қазбаларды өңдеу барысында қалыптасқан
тау- кен өңдеудің кешенді әдістерімен тау-
кен өңдеуші кен кәсіпорны. Көмірді ашық
тәсілмен қазу барысында карьер разрез
Карьер (қима) деп аталады.

• тау-кен орнын ашуда ұзындығы көлденең
кесіндісіне қарағанда недәуір ұзын өңдеу.
Олар тағайындалуы бойынша күрделі және
қималы болып бөлінеді. Күрделі-жердің
үстіңгі бетінен пайдалы қазбаның шыққан
жеріне жетуге, ал қималы пайдалы қазба
Траншея немесе ашылатын жынысқа қазынды үшін
жұмыс майданын жасауға мүмкіндік береді.
Қорытынды
• Тау-кен ісі адамзат қоғамы пайда болуымен байланысты
тым көне заманнан басталды. Тау-кен ісінің алғашқы
өндірген шикізаты кремний болды. Темір кенін қазу
және өңдеу туралы алғашқы жазба мәліметтер 3-
мыңжылдықтың орта шенін меңзейді. біздің
заманымыздан бұрынғы 6 – 5 мыңжылдықтарда мыс,
алтын, қалайы, күшәла, қорғасын өндіріле бастаған, 9 –
8 ғ-ларда темір кендері, антиквар кезеңде және орта
ғасырларда мұнай мен көмір, ал 20 ғ-да – радиоактивті
кендер мен газ ерекше маңызға ие бола бастады.
Антиквар кезеңдегі елдерде (Ежелгі Грекия, Ежелгі Рим
мен Жерорта т. елдерінде) 100 м-ден астам тереңдіктен
кенді көтеріп шығаратын күрделі механикалық тетіктер,
су төгетін механизмдер пайда болды. Су ағысын
пайдаланып алтын өндіру жұмысы (Колхида, Испания),
900 м-ге дейінгі тереңдіктен диам. 12 – 15 см ұңғыма
көмегімен тұз өндіру тәсілі едәуір жетілдірілді. Бу
қазандарын, бу қозғалтқыштарын ойлап табу шахта
жұмыстарының пайдалы қазылымдарды жер бетіне
көтеру, су төгу, желдету, ұңғыманы бұрғылау сияқты
қол еңбегін көп қажет ететін жұмыстарды
механикаландыруға оң ықпал жасады. Тау-кен ісінің
сапа жағынан дамуының жаңа кезеңі 18 ғ-дың соңы мен
19 ғ-дың басында болды.

Ұқсас жұмыстар

Виктор Васильевич Гурбаның биографиясы

Лазерлік сканерлеу. 3D Лазерлік сканерлеу және 3D Модельдеу

Карьерлік самосвалдардың сипаттамасы

КӨМІРДІ АЛУ ЖӘНЕ ӨҢДЕУДІҢ ЭКОЛОГИЯЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ

ГИДРОГЕОЛОГИЯ ҒЫЛЫМ РЕТІНДЕ

Жезқазған қаласы

Орталығы Теміртау қаласындағы Қарағанды металлургия комбинаты

Бал жинау ойыны

Есенберлин қазақ әдебиетінің ғана емес, қазақ халқы тарихының төрінен лайықты орын алатын дара тұлға

Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндіруі мен қолдануының дамуы

Пәндер