Қайта өрлеу кезеңінің сәулет өнері




Презентация қосу
Қайта өрлеу кезеңінің сәулет өнері

Орындаған:
Абсатарова Диана
Акимбай Әділет
Ажибаева Ажар
Бейсекеева
Нурайым
Бекежан Алина
Бекарысқызы
Самал
Ишанбекова
Зарина
Жақсыбек Кәусар
Қазбекқызы Амина
Мазмұны:

•Кіріспе
•Проторенессанс
•Алғашқы қайта өрлеу
•Жоғарғы қайта өрлеу
•Кейінгі қайта өрлеу
Ренессанс «Қайта жаңғыру»
термині осы дәуірдің белгілі
суретшісі, сәулетшісі және өнер
тарихының асқан білгірі Джорджо
Базари өзінің «Жизнеописание
наиболее знаменитых
живописцев, ваятелей и зодчих»
(XVI ғасыр) деген еңбегінде алғаш
рет қолданған. Демек, бұл
терминнің мағынасы — көне
заман мәдениетін жаңғырту
болып табылады.
Ренессанс немесе Қайта өрлеу
заманыны 4 кезеңнен тұрады
• Проторенессанс (XIII ғасырдың
2ші жартысы — XIV ғасы)
• Алғашқы қайта өрлеу(XV ғасыр
басы—XV ғасыр соңы)
• Жоғарғы қайта өрлеу(XV ғасыр
соңы —XVI ғасырдың алғашқы
20жылы)
• Кейінгі қайта өрлеу(XVI ғасыр
ортасы — 1590 жыл)
Ренессанс архитектуралық
стиль ретінде құрылымдардың
негізгі түрлерін готикадан
алған. Олар: сарай, ратуша,
базиликалық ғибадатхана.

Алайда құрылымдардың
.

жаңа түрлері де пайда
болды. Мысалы, білім беру
мекемелері, мектептер,
ауруханалар, балалар үйі.
Проторенессанс – дученто
және треченто атты
кезеңдерді қамтиды.

Проторенессанс сәулеті
байсалдылық пен
тыныштықпен ерекшеленеді.
Ұзақ уақыт бойы итальяндық
сәулет өнері ортағасырлық
дәстүрлерді ұстанды, ол
Проторенессанс кезеңі
сәулет өнерінде,
Тосканадағы
полихромды мәрмәрмен
қаптаулар және
жіңішке бөлшектенген
қабырғалар мен
антикалық
элементтерден бастау
алады.
Проторенессанс сәулет өнерінің
жарқын мысалдарының бірі -
Флоренциядағы ең үлкен Санта-Кроче
флоренциялық шіркеуі. Оны Арнольфо
ди Камбио 13 ғасырдың соңында
бастаған. Ғибадатхана кең
аралықтарымен, бірыңғай жарық
кеңістігімен ерекшеленеді; күрделі
готикалық қоймалардың орнына ағаш
төбелер қолданылған
Осы кезеңдегі ең әйгілі
ғимараттардың
қатарына
Флоренциядағы Палаццо
делла Синьория сияқты
қала сарайлары жатады.
Оны Арнольфо ди
Камбио салған деп
санайды. Бұл биік
мұнарасы бар, өрескел
таспен қапталған ауыр
текше. Қасбетте әр түрлі
көлемдегі терезелер бар,
шет жағында көзге
көрінбейтін кіреберіс
орналасқан. Қуатты
сарай Флоренцияның
тәуелсіздік символы
болды.
Палаццо Публико
Италиядағы Сиена
қаласында орналасқан.
Оны 1298 жылы
Арнольфо ди Камбио
салған. Ғимарат қасбеті
дель Кампо алаңына
қарайды. Тау
бөктеріндегі
амфитеатрға ұқсас, дель
Кампо алаңында-
Еуропадағы турнирлер
мен театр
қойылымдарын өткізетін
алғашқы мерекелік қала
орталығы.
Ди Камбио сол уақыттың
екі ұлы мүсіншісімен -
Никколо және Джованни
Пизаномен бірлесіп
жасаған Перуджиядағы
орталық алаңдағы әдемі
Маджор фонтаны.
Алғашқы қайта
өрлеу – Кватроченто
кезеңін қамтиды

Алғашқы қайта өрлеу
бастапқыда Флоренцияда
қалыптасты, кейін Италияның
көптеген басқа қалаларында:
Мантуа, Падуа, Верона,
Урбино, Прадо сияқты
жерлерде архитектуралық
ескерткіштер пайда болды.
Алғашқы қайта өрлеу кезеңінің жетекші
сәулетшісі Ф.Бунеллески (1377-1446) болды,
оны көбінесе жаңа стильдің сәулетшісі деп
атайды. Бір қызығы, Флоренциядағы
алғашқы Ренессанс ғимараты 1421 жылы
Брунеллески жобалаған Тәрбие үйі кешені
(балалар үйі) болды.
1420жылы Сан-Лоренцо шіркеуінің
құрылысы мен Санта-Мария дель Фьор
соборының күмбезі басталды. Собордың
1296 жылы сәулетші Арнольфо ди
Камбионың жобасы бойынша басталды
Собордың құрылысы үзіліп, 1360 жылға
қарай оның жоспары айтарлықтай
өзгерді. 1420 жылы Брунеллески
сегізбұрышқа күмбез тұрғызуды ұсыну
арқылы шығындар мен еңбек
шығындарын азайтты. Собордың күмбезін
тұрғызған кезде Брунеллески ежелгі
дерек көздерін және ең алдымен Пантеон
күмбезін зерттеді. Нәтижесінде,
Брунеллески пантеоннан төмен, бар-жоғы
бір метрлік күмбез дизайнын жасай алды,
бірақ бұл күмбез техникада жаңа сөз
болды. Санта-Мария дель Фиор
соборының күмбезі екі қабықтан тұрды.
1430-1443 жылдары
Брунеллескидің жобасы
бойынша Санта-Кроче
монастырының ауласында
Пацци капелласы салынды.
Брунеллески парустарда
күмбезді пайдаланады және
коринфтік орден
бағандарымен безендірілген
портик салады. Бұл
құрылымдағы ең маңызды
нәрсе - оның адаммен
пропорционалдығы.
Жоғарғы қайта өрлеу
Чинквеченто кезеңі
Осы кезеңдегі ең көрнекті сәулетші Донато Браманте (1444-1514) болды. 1489 жылы Римде Рим Папасы
Риарио Рафаэльге арнап Браманте жобасы бойынша олар Палаццо дель Канчеллерия(канцелярия
сарайы) салуды бастады. Алғаш рет сарай екі түрлі функцияны біріктірді: мемлекеттік канцелярия
және папалық резиденция. Сарайда дәстүрлі үлкен аула болды, оны аркадтар қоршап тұрды.
Канцелярия сарайы қасбеттің бойымен үш ярусқа бөлінген үлкен параллелепипед формалы ғимарат.
Пилястрлер қабырғалардан шығып тұрады, терезелер әртүрлі пішінге ие және шығыңқы
платформалармен қоршалған. Ішкі аула екі деңгейлі галереямен қоршалған. Дәл осы Браманттің
сәулетші ретіндегі жұмысы сәулет тарихындағы жаңа кезең - жоғары ренессанс кезеңін бастады.
Брамантенің екінші ірі жобасы
- Ватиканды және Римдегі ескі
Әулие Петр соборын қалпына
келтіру. Папа Юлий II
Брамантке соборды центрлік
композиция түрінде салуға
бұйрық берді, ол кейінірек
латын кресті түрінде
композицияға айналды.
Алайда, Браманте тірі кезінде
собордың құрылысын аяқтай
алмады.Сәулетші, суретші
Рафаэль Санти собордың
құрылысын
жалғастырды.Рафаэль
собордың жоспарын
ұзартылған латын түрінде
қайта жасады.
1513 жылы Рим еркін қала
деп жариялануы керек
еді, сол мерекеге
байланысты сәулетші
Джулиано ди
Сангаллоның жобасы
бойынша римдік сәулетші
Россели ағаш театр
тұрғызды. һ
1494 жылы
Микеланджело
Флоренцияда Сан-
Лоренцо шіркеуін
салуға бұйрық
алады.Бірақ
ғибадатхана
салынбаған, тек
нобайлар мен
сызбалар ғана
сақталған.
Кейінгі қайта өрлеу Чинквеченто
кезеңінің басы және Сейченто
1519 жылы Флоренция
билеушісі Лоренцио
Медичи қайтыс болғаннан
кейін, Микеланджело
Лоренциоға арналған
кішігірім часовня (зират)
тұрғызды. Бұл капеллада
сәулет стилінің
тенденциялары -
манеризм (кеш Ренессанс)
алғаш рет пайда бола
бастады.
Сәулет өнеріндегі
маньеризмнің
мысалы - Мантуа
маңындағы
Палаццо-дель-Де-
Джулио Романо
(1524-1525),
лоджиялары,
растикалы
қабырғалары,
саябақтың
гротталары және
кең фрескалары бар.
Кейінгі Ренессанс
архитектурасында
манеризм кезеңінің
басталуы,
бөлшектердің
күрделенуі,
элементтердің
үйлесуі,
қасбеттердің көркем
декорына деген
ұмтылыс
композицияның
үнемі жоғарылай
түсуіне бағытталған.
Кейіннен барокко
стилі осыдан
жалғасын тапты.
Назарыңызға
рақмет!

Ұқсас жұмыстар
ҚАЙТА ӨРЛЕУ ДӘУІРІНІҢ МӘДЕНИЕТІ
Аристотельдің өнер философиясы
Ортағасырлардағы Батыс Еуропа мәдениеті
КЛАССИЦИЗМ ӨНЕРІНІҢ ТУЫП ҚАЛЫПТАСУЫ
РЕНЦО ПИАНО
Үнді орта ғасыр өнері
Махабалипурам өнері
ЕЖЕЛГІ ГРЕК - РИМ МӘДЕНИЕТІ
Гомер дәуірінің мәдениеті
Қазақ халқының өнер философиясы
Пәндер