Презентациялар

Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғаты және ішкі мүшелердің вегетативті жүйке жүйесі арқылы реттелуі

Тақырыбы: Мінез-құлықтың рефлекторлық табиғаты

Ішкі мүшелер жұмысының жүйкелік реттелуі

Биология пәні мұғалімі: Аманова Айдана Оралқызы

Нұр-Сұлтан қаласы әкімдігінің

“Әлихан Бөкейхан атындағы № 76 мектеп-лицей” ШЖҚ МКК

*

Оқу мақсаты:

7. 1. 7. 6 - мінез-құлықтың рефлекторлық табиғатын түсіндіру;

7. 1. 7. 7 - вегетативті жүйке-жүйесінің қызметін сипаттау;

Бағалау критерийі

«рефлекс», «рефлекторлық доға» түсініктеріне дұрыс анықтама береді;

рефлекторлық доғаның құрамдас бөліктерін біледі;

вегетативті жүйке жүйе дегеніміз не екенін түсінеді;

вегетативті жүйке жүйесінің маңызын сипаттайды;

*

Жүйке жүйесі

Жүйке жүйесі - адам мен жануарлар организмдерінің қоршаған ортаға бейімделуін реттейтін жүйе.

Жүйке жүйесін зерттейтін морфологияның бөлімін гр. neurologia (грек, neuron - жүйке, жүйке жасушасы; logos - ілім) деп атайды.

*

Рефлекс

Рефлекс - бұл ағзаның рецепторлардың тітіркенуіне ессіз жауап реакциясы. Кез-келген тітіркендіргіш ағзаның кері жауап қайтаруын тудырады.

Мысалы: ыстық заттан қолымызды бірден тартып аламыз. Бұл реакция «рефлекс» деп аталады. Рефлекс болу үшін жүйке импульсі тітіркендіргішті сезу мүшесінен эффектор мүшеге өтуі тиіс.

Жүйке импульсінің рецептордан эффекторға өтетін ара қашықтығын «рефлекторлық доға» деп атайды.

*

Өсімдктер

Рефлекс туралы түсінікті алғаш рет ұсынған француз философы Р. Декарт (1596- 1650) .

Бұл ілімді орыс ғалымдары

И. М. Сеченов пен И. П. Павлов одан әрі дамытты.

*

Өсімдктер

Рефлекс

Шартты

Шартсыз

Жүйке жүйесінің жүре пайда болған қасиеті

Жүйке жүйесінің туа пайда болған қасиеті

*

туа пайда болады;

тұқым қуалайды;

тұрақты болады;

түрішіндегі барлық ағзаларға тән;

өмір бойы сақталады;

Шартсыз рефлекс

*

*

жеке ағзаның тіршілік ету барысында пайда болады;

тұқым қуаламайды;

тұрақты емес;

Шартты рефлекс

*

*

Рефлекстік доға

Рефлекстік доға 5 бөлімнен тұрады:

жүйке ұштары - рецепторлар (латынша - қабылдаймын, қабылдаушы) ;

сезгіш нейрондар (қозуды орталық жүйке жүйесіне өткізеді) ;

жүйке орталығы (орталық жүйке жүйесі) ;

қозғалтқыш нейрондар;

тітіркендіруге жауап қайтаратын мүшелер (бұлшықеттер және т. б. ) .

Рецептор

Сезгіш нейрон

Эффектор (бұлшықет)

Қозғалтқыш нейрон

Байланыстырғыш нейрон

Жұлын

*

*

Вегетативті жүйке жүйесі

Вегетативті жүйке жүйесі ішкі мүшелердің жұмысын реттейді

*

*

*

*

Вегетативті жүйке жүйесі

Симпатикалық

Парасимпатикалық

*

*

Симпатикалық ЖЖ

Парасимпатикалық ЖЖ

Қантамырларын тарылтуға байланысты қан қысымын көтеруге септігін тигізеді

Көз қарашығының ұлғаюына әсер етеді

Жылу беруді жоғарылатады

Жүректің жиырылу мөлшерін арттырады

Ас қорыту мүшелерінің әрекетін тежейді

Қуықтың бірыңғай салалы бұлшықет ұлпасын босаңсытады

Қантамырларын кеңейтеді

Көз қарашығын кішірейтеді

Жылу беруді төмендетеді

Жүректің іс-әрекетін ретке келтіреді

Асқорыту мүшелерінің іс-әрекетін қоздырады

Қуықтың бұлшықет тонусынжоғарылатады.

*

*

1 тапсырма

*

*

1 тапсырма

*

*

1 тапсырма

Ұқсас жұмыстар

Вегетативті (автономды) жүйке жүйесі: құрылымы, функциялары және клиникалық аспектілері

Вегетативті (автономдық) жүйке жүйесінің құрылымы мен қызметі

Орталық жүйке жүйесінің физиологиясы: құрылымы, нейрондық механизмдер және рефлекторлық үдерістер

Жүйке жүйесінің құрылысы, бөлімдері және рефлекстік реттелуі

Орталық жүйке жүйесінің анатомиялық құрылысы, өткізгіш жолдары және рефлекторлық доғасы

Ауытқымалы (девиантты) мінез-құлықтың әлеуметтанулық талдауы мен классификациясы

№4 зертханалық жұмыс: Вегетативті жүйке жүйесінің симпатикалық және парасимпатикалық бөлімдерінің құрылысы мен қызметі

Жүйке жүйесінің құрылымы мен дамуы: рефлекторлық доғалар, ми қыртысы және анализаторлар

Суицидтік мінез-құлықтың психологиялық ерекшеліктері мен себептері

Девиантты мінез-құлықтың әлеуметтенуі: ұғымы, түрлері және себептері

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz