САНА ҚАСИЕТІ

Презентация қосу

Сананың шығу тегі
мен мәні негізгі
концепциялары

Орындаған: Қуанышб
Тобы:ТТ-19-1
Тексерген:Абдрахманова А. А
Сана туралы түсінік

Сыртқы дүние мида түйсік, қабылдау, елестеу, ой-сезім түрінде
бейнеледі. Бұлардың бәрін бір сөзбен адамның санасы
немесе психикасы деп атайды.
Сана- сыртқы дүниенің бейнесі. Біздің миымыз сыртқы
әсерлердің бәрін қабылдауға, бейнелеуге қабілетті. Мидағы
бейне, образ сол бейнеленген зат пен құбылысқа сәйкес.
Сана шындықтың жай суреті, оның жансыз көшірмесі емес,
ол адамның миында жүйке жүйесінде жасалы жататын
шындықтың күрделі бейнесі.
Сананың дамуы
Жер бетіндегі тіршілік эволюциясының
қолы жеткен ең жоғарғы жетістігі – ойлай
білетін адамның дүниеге келуі. Адамның
еңбек етуі, еңбек құралдарын жасап, оны
пайдалануы оның санасының дамуына зор
ықпал жасады. Адамды жаратқан да осы
өндіруші еңбек. Еңбек ету арқылы ол өзінің
түрлі тіршілік қажеттерін қанағаттандырып
қоймай, айналасындағы бейнені тану түсуге
де мүмкіндік алады. Еңбек ету арқылы адам
тек материалдық игіліктерді өндіріп қана
қоймай, өзінің ой-санасын, психологиясын да
қалыптастырады.
Сана ұғымы философияда негізінен адам
болмысы тұрғысынан, яғни қоғамдық үдірістердің көрінісі, құбылыс
және адамзаттық тарих пен мәдениетті жалғастыруды қамтамас етуші әдіс
ретінде қарастырылады. Сана қоғамдық және жеке «өлшем» бірлігінен көрінеді.
Шын мәнінде, сана арқылы қоғамдағы байланыста жеке адам белсенді болады.
Сана концепциясы
Сана – болған жағдайдың бейнеленуінің жоғарғы формасы. Адам
санасы сыртқы ортамен мақсатты бағытталған қарым – қатынас
формасы ретінде көрінеді. Оларда белгілі бір субьективті шынайылық
ретінде, сана болған жағдайдың субьективті ренжу,
айналасындағылардың барлығына сананың қатынасы бар. Жинақталған
білімнің шынайы әрекеттермен қатынасы және адамның жеке
тәжірибесін қосу болған жағдайдың саналы түрде шындықты ұғыну
процесі болып табылады. Тұлға санасы сыртқы объектілерді ұғыну емес,
сонымен қатар өзін және өзінің психикалық әрекеттерін түсіну болып
табылады. Сана айналадағы өмірдің барлық өзара байланысын
бейнелейді, әлемнің бейнесі бірдей жүйе ретінде. Сондықтан сана — іс-
әрекет бейнесінің жоғарғы формасы болып табылады. Сана арқылы
адам қоршаған әлеммен қарым-қатынас формасы реттеледі. Сана іс-
әрекеттің субьективті жағдайларында көрініс табады. Сана адам
айналасындағы барлық жағдайларда тиісті болып келеді.
Сана туралы тұжырымдар
“Сана дегеніміз- ең таяу ортаны тану және өзін түсіне
бастаған индивидтен тыс басқа адамдармен және
заттармен арадағы шектеулі байланысты тану болып
табылады”,- деп жазды К.Маркс.
Сана жеке адамға тән қасиет. Адамда жеке санамен
қатар өмір сүрген ортасына байланысты қалыптасқан
қоғамдық сана да болады. Ол екеуі тығыз байланысты .
Сананың дамуы сыртқы ортадан тәуелді болып отырады
дейтін түсінікті ғылымда детерминистік принцип деп
аталады. Детерминизм тек сана құбылыстарының пайда
болу, даму жолдарын ғана емес , табиғаттағы заттардың
барлығының шығу тегі объективті себептіліктің
заңдылықтарына бағынады деп үйретеді.
САНА ҚАСИЕТІ

Адам өте ертедегі адам тектес маймылдан шыққан. Адамның
дене бітімінің қазіргі жоғары дамыған маймылдардың дене
бітіміне ұқсауы сондықтан. Алайда, адам маймылдардың қазіргі
типінен тарады деу жаңсақтық болар еді. Ғылым осыдан
шамамен 50 миллион жыл бұрын жар-тылай маймылдар —
лемуарлар, одан кейінірек шамамен осыдан 30 миллион жыл
бұрын төменгі дәрежеде дамыған маймылдар — парапитектер —
адам тәріздес маймылдардың арғы аталарының пайда болғанын
дәлелдеп отыр.
Қорытынды

Қазіргі кезге дейін сана және оның табиғаты мен
қызметі аз зертттелмеген. Олар жайында әр
кезеңнің пәлсапашылары өз ойларын қорытып келді.Аса
талантты ақын С.Торайғыровтың пікірінше, адам
табиғаттың туындысы, ондағы себептіліктің жемісі. Адам
дүние сырларын біртіндеп ашып, шама-шарқынша
өзгертіп отыратын белсенді тұлға. Ол сыртқы ортамен
байланысып өз ақыл-ойын дамытады.

Ұқсас жұмыстар

Психика және сана

Психиканың перцептивті сатысы

Болмыс философиясы

САНА ФОРМАЛАРЫ

Психика мен сананың дамуы

Жануарлар психикасының дамуы

Сана және тіл

Адам санасы

Адамға тән психикалық ерекшеліктері

Адамның психикалық қызметтерінің ерекшеліктері. (зейін, түйсік, ой, сана, сөз) туралы

Пәндер