Қазақстандағы дамуы, саяси ойшылдар

Презентация қосу

Саяси ойлардың
Қазақстандағы дамуы,
саяси ойшылдар

ОРЫНДАҒАН: Әсафи Н.Б
ТОБЫ:103
Жоспары:
I. Кіріспе

II.Негізгі бөлім
1. Саясат туралы ұғым
2. Қазақстандағы саяси ойшылдар:Әбу Насыр Әл-Фараби,Жүсіп
Хасхаджиб Баласағұни,Құтты білік,Махмұд Қашқари, Диуани
лұғат-ат-түрік,Жеті Жарғы,ШоқанУалиханов ,Ыбырай
Алтынсарин ,Абай Құнанбаев ;

III. Пайдаланылған әдебиеттер
Саяси ойлар тарихы адамзат өмірінде ерекше
орын алатын сөзсіз қажетті ғылыми, мәдени мұра
болып табылады. Ғасырлар бойы жинақталған
зерттелген, қоғамның пайда болуы мен дамуы
олардың саяси жүйелерінің қызметтері туралы
мол мағлұматтар береді. Саяси ілімдер
тарихынан хабардар болу, оны танып білу
бүгінде жүріп жатқан тіршілік үшін, қоғам,
мемлекет, үкіметтер үшін өте қажет. Әлемдік
деңгейдегі ойшылдардың саяси ілімдер
тарихына қосқан ғылыми зерттеулері адамзат
баласы үшін маңызы өте зор.
Саяси ілімдердің аяғынан тік тұрып қалыптасу
кезеңі адамзаттың діни-мифологиялық
танымынан өтіп ақыл-ойға сүйенген мезгілімен
қабаттас келді. Сондай-ақ, бұл кезең қоғамдық
өндірістің даму сатысындағы таптар мен
Әбу Насыр Әл-Фараби
• Қазақтың бірінші философы,
әлеуметтанушысы, математигі,
астрономы, физигі, ботанигі, логика
және тіл маманы, музыка зерттеушісі
Әбу Насыр Мұхаммед ибн Тархан Әл-
Фараби 870-950 жылдары өмір сүрді.
Бабамыз ғылымның сан саласы
бойынша 160-тан астам трактаттар
жазып, артына мол мұра қалдырды.
Саясаттануға байланысты “Рахымды
қала тұрғындарының көзқарастары”,
“Азаматтық саясат”, “Бақытқа жету
жолдары”, “Саясат туралы” деген
еңбектері бар
Әл-фараби басқаруды

Қайырымды Қайырымсыз

Білімді, мәдениетті басқару халықты Теріс әрекеттер мен жаман
бақытқа бастайды, олардың іс- қасиеттер бой алады. Сондықтан ол
әрекетін, ерік-қасиетін осы жолға надан адам басқарған, озбырлыққа
бағыттайды. Ол үшін басқару заң сүйенген, қайырымсыз, қатал
күшіне, игі тәжірибеге негізделуі мемлекеттік тәртіпті өткір
тиіс. санайды
Жүсіп Хасхаджиб Баласағұни

Жүсіп Хасхаджиб
Баласағұни (1021-1075)
аты әлемге әйгілі ақын ,
философ, қоғам
қайраткері болған.
Негізгі еңбегі “Құтадғу
білік” (Құтты білік)
Құтты
“Құтадғу
білік
білікте” мемлекетті
орталықтандыру, оның бірлігі, мемлекетті
басқару мәселелеріне басым көңіл
бөлінген. Ол-тек саяси трактат қана емес,
онда өмірдің мән-мағынасына, адамның
тағдыры, оның қоғамдағы орны мен ролі,
халықтың мінез-құлқы, салт-санасы, әдет-
ғұрпы және т.с.с. туралы көзқарастар
жинақталған үлкен шығарма. Ол
шындыққа, бақытқа жетудің адамгершілік
жолдарын іздейді.
Әділет,ақыл,рақымдылықты
жырлайды.Өмірде әділ заңды, еркіндікті
аңсайды.
Махмұд Қашқари

• Махмұд Қашқари ( 1029—1101) -
түркі ғалымы, әйгілі «Диуану лұғат-
ат-түрк» («Түркі сөздерінің
жинағы») атты еңбектің авторы.
Толық аты жөні Махмұт ибн әл
Хұсейн ибн Мұхаммед. Туған жері
қазіргі Қырғызстан жеріндегі Ысты
қкөл жағасындағы (кей деректе Шу
бойындағы)Барсхан қаласы.
Ыстықкөл маңындағы болған
Барысхан қаласында әскерилер
отбасында дүниеге келген. Қарахан
әулетінен.
Диуани лұғат-ат-түрік
• Махмуд Қашғаридің
шығармаларынан түркі тайпаларының
ХІ ғасырдағы әлеуметтік-саяси
жағдайы, олардың отырықшылыққа
көшіп, қала мәдениетін қабылдағаны,
мемлекеттік-әкімшілік дәстүрге зор
мән бергені көрінеді.
• “Диуани лұғат-ат-түрік” (“Түркі
сөздерінің жинағы)” еңбегінің негізгі
идеясы әскери,табиғат,
адамгершілік,махаббат, рухтық-
этикалық, тұрмыстық оқиғалар да сөз
болады.
Жеті Жарғы
Тәуке хан "Жеті жарғы" деп аталған қазақ
әдеп-ғұрып заңдарының жиынтығын жасады.
Мұнда құқықтық тәртіп деп мемлекеттік
құрылымының негізгі принциптері
айқындалды. Ол "халық кеңесі" мен "Билер
кеңесін" тұрақты орган ретінде
қалыптастырып, рөлін арттырады. Тәуке хан
қазақ қоғамына түбегейлі өзгерістер әкелген
ірі реформатор болды.
ШоқанУалиханов
ШоқанУалиханов (1835-1865)-
Қазақтың белгілі ойшысы. Ол
ғалым. ағартушы-демократ,
саяхатшы, этнограф, зерттеуші.
Халықты патша-шенеуліктері
мен жергілікті байлардың
зорлық-зомбылықтарынан
қорғауды, қолынан келгенше
оның рухани және мәдени
өркендеуіне ықпал жасауды
өзінің мақсат-мүддесі деп
білді.
Шоқанның ойынша,
халықты қанаудан құтқару
үшін билікті жою керек, сонда
ғана халық бақытты болады.
Қазақ еліндегі тәртіпті
өзгертудің жолдарын іздеді.
Қоғамдық құрылыстың
жаңартудың жолы ретінде
реформаны таңдады. "Сот
реформасы жайындағы хат"
деген еңбек жазды. Сол
реформаны іске асыру үшін
көп зерттеулер жүргізген.
Ыбырай Алтынсарин (1841-1889)
Саясатқа ат салысқан тұңғыш
ұстаз. Халықты дүниеге "дұрыс
көзқараспен" қарауға тәрбиелеуді
өзінің негізгі мақсаты етіп қойған.
Тек білім, ағартушылық қана
бұқара халықты билеп-
төстеушілердің қысым
қыспағынан құтқара алады деп,
барлық күш-жігерін олардың
білімін көтеруге арнаған. 1887ж.
Ырғызда 20 адамдық интернат
және қазақ қыздарына арнайы
мектеп ашқан.
Абай Құнанбаев (1845-1904)
Қазақ даласының ғұлама
ойшылы . Ол қазақ халқының
мүддесі үшін күресте достық,
татулық, бірлік- керектігіне назар
аударды. Ол адамның "ақыл,
ғылым, қайрат" арқылы жоғары
дәрежеге көтеріліп,
асқақтайтындай қоғамның
прогрестік дамуын аңсады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі :

1. Қазақстан Советтік Социалистік Републикасының
Мемлекеттік егемендігі туралы. Декларация. Алматы 1991ж
2. Қазақстан Республикасының Конститутциясы. Алматы
3. Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның егеменді мемлекет ретінде
қалыптасуы мен дамуының стратегиясы. Алматы 1992ж.
4. Назарбаев Н.Ә. Қазақстанның болашағы оның идеялық
бірлігінде. Алматы 1993ж.
5. Назарбаев Н.Ә. Ғасырлар толғасында.
6. Ғ. МАймақов. Қазақстан Республикасының саяси
құқықтық тарихы.
Назарыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Саяси ойлардың Қазақстандағы дамуы, саяси ойшылдар

ЖАРТЫСЫНДА ҚАЗАҚ ЕЛІ ФЕОДАЛДЫҚ ҚОҒАМДЫҚ ҚАТЫНАСТАР

ШЫҒЫСТА МЕМЛЕКЕТТЕРДІҢ ҚАЛЫПТАСУ СЕБЕПТЕРІ

Қазақстандағы саяси ойлар тарихы

Николло Макиавелли саяси ойлары

Саяси ғылымның қалыптасуы және дамуы

Адамдар өмірі құбылмалы, күрделі және қайшылығы мол өмір

Ахметтің туған жері Түркістанға қарасты Иугнәк деген қыстақ

Римнің саяси ойлары

Ақиқат сыйы

Пәндер