Ландшафттану ғылымы




Презентация қосу
Әл-Фараби атындағы Қазақ Ұлттық университеті
География және табиғатты пайдалану факультеті

"Ландшафттану"
ғылымы
Қабылдаған: Оразымбетова К.Ш.
Орындаған: Серікбай Аружан, Байбулатова Жібек, Тұрысбек
Алтынай, Ажибаева Алия, Армиянова Нвзерке, Өмірзақ
Айтбек,Иебек Жәнібек
• Ландшафтану ғылымы туралы түсінік;
• Геожүйелер туралы негізгі ұғымдар;
• Ландшафтану ғылымының мазмұны жəне негізгі
міндеттері;

Жоспары • Ландшафтанудың ғылымдар арасындағы орны;
• Ландшафтанудың əдістемелік жəне практикалық
маңызы.
"Ландшафтану"
ғылымы
•жер ландшафты қабығы,
оның құрылымдық
элементтері туралы,
табиғи және табиғи
антропологиялық
ландшафттардың
генезисін (эволюциясын),
динамикасын және жұмыс
істеуін зерттейді.
Бұл өсімдік жамылғысы мен
жануарлар әлемі, топырақ,
шөгінді жыныстарды, жер үсті
суларын және жер үсті ауасын
ауа-райына арналған қабық.
• Ландшафт – жер бетіндегі
• Ландшафт қабығы (сфера) барлық табиғи
географиялық қабықтың құбылыстардың өзара
құрамындағы кеңістік деп аталады, байланысы мен өзара
ол органикалық тіршілікпен тәуелділігі идеясына
қаныққан жұқа қабат болып
табылады – бұл жердің негізделген қазіргі
географиялық қабығының географияның іргелі
биологиялық фокусы. тұжырымдамаларының бірі.
Ландшафттану
ғылымының дамуына
үлес қосқан ғалымдар
• Территориялардың табиғат
жағдайларын зерттеуге кешендік
принцип қолданды.
• Табиғи процестерді меңгеру үшін
табиғаттың жеке бөлігін емес, тұтас
бірлігін тани білу керек деп
көрсетті.
• Табиғат зоналары туралы 1898—
1900 жылдары жазған көптеген
мақалалары осы ғылымға негіз
қалады. • орыс ғалымы В. В. Докучаев
• Географиялық кешендердің
белгілі бір аймақта
қайталана беретін типтерін
де (батпақ, құмды шағыл,
шыршалы орман, т.б.) немесе
нақтылы бір территориямен
шектелетін аймақгарын да
(Сарыарқа, Бетпақдала, т.б.)
ландшафт ден ұқты.
• XX ғасырдың 30-жылдарынан
бастап ландшафтыны
типологиялық және
аймақтық мағынада ұғыну
география ғылымына берік
енді

Л.С.Берг
«Геожүйе» ұғымын кеңес
ғылымына академик
В.Б.Сочава енгізді

Бастапқыда бұл термин табиғи
аумақтық жүйелерді белгілеу үшін ғана
қолданылса, қазір әлеуметтік-
экономикалық және табиғи-әлеуметтік
кеңістіктік жүйелерді белгілеу үшін
қолданылады.

Геожүйе - бұл табиғаттың, халық пен
экономиканың өзара тығыз байланысы
мен өзара байланысында қалыптасқан
Геожүйелер туралы негізгі ұғымдар:
кез-келген дәрежедегі геожүйе-өзара байланысты және өзара байланысты
тұтастық компоненттердің белгілі бір жиынтығы;
ашықтық геожүйелер энергия мен затты басқа геожүйелермен алмасады;
функционалды Геожүйенің ішінде зат, энергия және ақпарат(цикл) конверсиясы мен
алмасуының үздіксіз процестері жүреді.
биомасса өндірісі органикалық заттарды бастапқы өндірушілермен синтездеуде - күн
энергиясын пайдаланып атмосферадан көмірқышқыл газын, күл элементтерін
және азотты топырақтан Сулы ерітінділермен шығаратын жасыл өсімдіктер;

Топырақтың түзілу ерекше табиғи дененің пайда болуында— тірі организмдер мен олардың
қабілеті қалдықтарының күн, жел суының әсерінен бұрын ұсақталған литосфераның
сыртқы қабаттарымен өзара әрекеттесуі нәтижесінде топырақ; топырақтың
баға жетпес қасиеті бар — құнарлылық, яғни өсімдік пен басқа
организмдердің тіршілігі үшін жағдай жасау мүмкіндігі;
құрылымдық​ геожүйелер кеңістіктік-уақыттық тәртіпке
(ұйымшылдыққа), оның бөліктерінің белгілі бір
орналасуына ие;​
динамикалық​ құрылымды қайта құрусыз мезгіл-мезгіл өзгеретін
сыртқы факторлардың әсерінен қайтымды өзгеру
мүмкіндігі; бұл Геожүйенің икемділігін, оның
"өміршеңдігін" қамтамасыз етеді»;​

тұрақтылық​ сыртқы әсерлердің өзгеруімен құрылымды және басқа
қасиеттерді қалпына келтіру немесе сақтау
мүмкіндігі; тұрақтылық, атап айтқанда, Геожүйенің
динамикасын түсіндіреді;​

даму қабілеті​ бағытталған қайтымсыз өзгеріс бар, бұл құрылымның
түбегейлі қайта құрылуына, жаңа геожүйелердің
пайда болуына әкеледі;​
Табиғи процестердің сызықтық еместігі​ энергия мен заттың өзгеруі мен алмасуы әрдайым
баяулау жылдамдығымен жүреді: топыраққа судың
сіңу жылдамдығы төмендейді, салқындаған кезде
топырақтың салқындауы баяулайды;​
ғана емес,
тұтынушылық
құны да бар.
ЛАНДШАФТАНУ Себебі, ландшафт –
географиялық
ҒЫЛЫМЫНЫҢ МАЗМҰНЫ қабық
ЖƏНЕ НЕГІЗГІ МІНДЕТТЕРІ құрылысының
белгілі бір белдемге
тән барлық
белгілерін сақтаған
ең шағын аумақтық
бірлік. Онда
табиғаттың өңірлік,
тіршілік
жағдайларының
Эталондық геожүйе
және адамдардың
ретіндегісол
қызметінің
ландшафттың
жерге тән
оларды білу
жергілікті оның
кешені
ресурстық әлеуетін
толық көрінеді.
адамның
әлеуметтік-
экономикалық
сұраныстарына
қатысты
пайдаланудың және
оны жақсарту
тәсілдерінің дұрыс
жолдарын таңдауға
мүмкіндік беретін
қасиеттер
жиынтығы бар.
Ландшафттанудың маңызды міндеттері:
ландшафтты (геожүйелерді) және тұтастай ландшафтық саланы кеңістіктік-уақытша
ұйымдастырудың заңдары мен заңдылықтарын белгілеу (жерді зерттеумен байланысты:

ландшафтық жоспарлау арқылы қоғамның аумақтық ұйымдастырылуының табиғи компонентін
негіздеу;

фермалардың әсерінен ландшафттардың дамуын аймақтық болжау;

қоршаған ортаға әсерін бағалау және климаттың ықтимал жаһандық өзгеруі жағдайында,
адамның тіршілік ету ортасы мен ландшафтық әртүрліліктің сақталуын қамтамасыз ету.
ЛАНДШАФТАНУДЫҢ ҒЫЛЫМДАР АРАСЫНДАҒЫ ОРНЫ.

Ландшафттану физикалық географияның Осыған байланысты геожүйелердің әртүрлі компоненттерімен,
бөлігі ретінде физика-география
ғылымдарының жүйесіне кіреді.
Нақты географиялық пәндерден
басқа, жер туралы басқа
ғылымдар – Геология, геохимия
және геофизика ландшафттануға
жақын. Осы ғылымдардың
тоғысында жаңа салалар пайда
болды – ландшафт геохимиясы
және ландшафт Геофизикасы.
Ландшафттанудың экологиямен
тығыз байланысы байқалады.
аум таб
ақта иғи
Ландшафтанудың əдістемелік жəне практикалық рды құр
маңызы. қорғ ыл
ау ым
жән ын
е геог
пай раф
дала иял
Ландшафттану ландшафттарды ну ық
жақсарту мен ұйымдастырудың, қол мақ зер
жетімсіз немесе антропогендік саты ттеу
нда ком
өзгерген ландшафттарды пайдалану зерт пон
әдістері мен тәсілдерін әзірлеудің, теу ент
оларды қалпына келтірудің мәс тер
елел (өсі
әдіснамалық негізі болып табылады. ерін мді
шеш к
у жа
үшін мы
қаж лғы
етті сы,
теор топ
иял ыра
ық қ,
жән су,
е лит
әдіс оге
нам ндік
Қорытынды
•Қазіргі заманғы ландшафттану әр түрлі
мақсаттардағы мәдени ландшафттарды
жоспарлау және жобалау арқылы ландшафттың
табиғи және табиғи антропогендік әлеуетін
тиімді пайдалануға, сақтауға және жақсартуға
көбірек көңіл бөледі.
•Ландшафттану қазіргі уақытта ғылым мен
практикада өз орнын алады, оны ешкім
дауламайды. Сонымен бірге, табиғатты
пайдаланудың бірде-бір проблемасы жеке ғылым
тұрғысынан шешілмегені анық. Мұны тек жан-
жақты ландшафт-геоэкологиялық тәсіл жасай
алады.
Назарларыңызға
рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
ЖОСПАРЫ ЛАНДШАФТТАНУ
Географиялық қабық және табиғат кешендері
Ландшафт туралы түсінік
Топырақтың түрлері
Педагогика ғылымы
Антика ғылымы
Экология жайлы
Жаратылыстану апталығы
Менеджмент эволюциясы
Педагогика пәні және ұғымы
Пәндер