Басқару шешімдерінің түрлері




Презентация қосу
Басқару шешімдерінің түрлері.
Басқару қызметі процесінде шешім қабылдау ең қиын мәселе. Шешім қабылдау басқару процесінің
міндетті, қажетті бөлігі. Басшының кез келген әрекеті іс жүзінде белгілі бір шешім қабылдаудан
басталады.Кәсіпорынның және ондағы бөлімшелер қызметінің нәтижесі басшының дер кезінде шешімді
дұрыс қабылдау қабілетіне, әрі оны жүзеге асыра білуіне, ал оның жеделдігі мен дұрыстығы басшының
тәжірибесі мен біліміне байланысты. Егер ол өндірісті, технологияны және адамдарды жақсы білетін
болса, жұмыс тәжірибесі мол болса, онда оған шешім қабылдау қиынға түспейді.Қабылданғаншешім
бүкіл ұжымның экономикалық және әлеуметтік нәтижелеріне, әрбір жұмыскерге қолайлы немесе
қолайсыз әсер етуі мүмкін. Сондықтанда шешім қабылдаған адам өзіне үлкен жауапкершілік жүктейді.Кез
келген шешім ауызша немесе жазбаша түрде қабылданса да, дәл нақты, айқын, дәлелді болуы тиіс.
Шешімде тапсырманың мәні, оның көлемі, мерзімі, жүзеге асыру әдісі, орындауға жауаптылар көрсетілуі
тиіс. Шешім қабылдау—ақпарат алмасу сияқты кез келген басқару қызметінің (функциясының) құрамдас
бөлігі. Шешім қабылдау қажеттігі басқарушының алға қойған мақсатының қалыптасумен, сол мақсатқа
жетудегі іс-қимылын түгелдей қамтиды.Кез келген басқаруөнерін игерем деген адам үшін, шешім
қабылдау табиғатын түсіну, аса маңызды мәселе.
Шешім қабылдау деңгейі бойынша.
Басқару деңгейі әр түрлі болатыны белгілі . Сондықтан шешім қабылдау да әр түрлі болады
. Әр шешім түрлі сұрақтарға жауап береді . Шешім қабылдаудың бір түрі ұйымдастыру
шешімі . Мұндай таңдауды атқаратын қызметіне байланысты міндеттерді орындау үшін
басшының өзі жасауы керек . Ұйымдастыру шешімінің мақсаты - жалпы ұйымның алдына
қойылған мақсатты орындау . Ең тиімді ұйымдастыру шешімі таңдаған шешімнің іс -
жүзіне асуы мақсатқа жетуге үлесін қосуы . Бағдарланған және бағдарланбаған шешімдер
кездеседі . Бағдарланған шешімде мүмкін болатын альтернативтiң саны шектеулі болады .
Ал бағдарланбаған шешімде жағдайға белгісіздігіне , құрылымының анықталмауына
қарай ) қарай альтернативтің саны көп болады . Мұндай басқару жағдайы - мақсатқа жету
құралын таңдаудың нақты анықталмауына байланысты . Бағдарланбаған шешімге :
ұйымның басқару процесін , жұмысшылардың мотивін жетілдіру мақсатын жатқызуға
болады . Бұл мәселелерді шешудің құралын таңдау әр түрлі және сан мағыналы болуы
мүмкін .
Қайталау жиілігі бойынша.
Жаңашылдық деңгейі бойынша.

Қазіргі менеджмент теориясында интуитивті
және рационалды шешімдер көбіне жеке
қарастырылады . Интуитивті шешім деп сезім
негізінде ғана дұрыс болып табылатын
таңдауды айтады . Мұндай таңдаудың нақты
түсінігі жоқ . Интуитивті шешім қабылдау
жағдайында жетекші өзінің ойын « иә » немесе
1 « қарсы » деп таңдауды таразылауға
( салыстыруға тырыспайды .
Америкалықғалымдардың пікірі бойынша
көптеген басқару шешімдерін жетекшілер
интуитивті түрде қабылдайды .
Шешімдерді әзірлеу тәсілі бойынша.
Шешім қабылдау үрдісі оны басқарудың басқа іс - әрекеттерінен бөліп
қарастыруға болмайтынымен сипатталады . Ұйым шегінде қабылданатын
кез келген шешімдердің тиімді және тиімсіз салдарлары болады .
Басқарумәселелері жөніндегі танымал маман РКац өзінің Тынадай ойын
айтқан Әрбір басқару шешімі « қарама - қарсы құндылықтар , мақсаттар
мен критерийлері кез - келген жағынан оңтайлы шешімнен нашар болуы
мүмкін деп салыстырмалы түрде қарастырады . Кәсіпорынға тұтастай әсер
ететін әрбір шешім немесе таңдау оның қандай да бір бөліктеріне кері әсер
етеді » .
Сондықтан ұйымды жүйелік көзқарас тұрғысынан қарастыру керек және
басқару шешімінің ұйымның барлық бөлімдеріне тигізетін әсерін ескеру
қажет Басқару тапсырмаларын ( есептерін шешуде О. логика мен
интуицияға сену әрқашан дұрыс бола бермейтін психологиялық үрдіс .
Шешім қабылдауға әлеуметтік бағдарлар ( установки ) , дербес
айнымалылар , интуиция және эмоция қатысады .
Пайдаланылған әдебиеттер:
• Джаманбалаева Ш.Е. Общество и подросток социологический аспект
девиантного поведение – Алматы- 2002 г


Муздыбаев К. Психология ответственности. Л., 1984


Морозкина Т.П. Формирование внутренней ответственности. М., 1984.


Психология подростка. Хрестоматия. Сост. Ю. И. Фролов. М., 1997

Ұқсас жұмыстар
Басқару шешімдерінің жіктелуі
Прокуратура органдары қызметінің мазмұны және негізгі бағыттары
Эксперттік жүйелер. Шешім қабылдау
Эксперттік жүйелер мен басқару шешімі
Қазақстан Республикасының қаржыны басқаруды ұйымдастыру және қаржыны басқаруды жетілдірудің қажеттілігі
Тәуекелді басқару әдістерін таңдау
Жұмысқа көңіл бөлетін басшылар
Біртекті тригонометриялық теңдеу
Тәуекелді бағалау
Кәсіпкерлік қызметті бақылау
Пәндер