Раушангүлділер (Rosaceae) тұқымдасының түрлік алуандығы, таралуы және экономикалық-практикалық маңызы

Раушангүлділер қатары тұқымдастарының практикалық маңызы

Раушангүлділер тұқымдасы

Жер бетінде 3000 түрі, Казақстанда 35 түрі кездеседі.

Ағаш бұта. Көпжылдық шөптесін.

Жемістері әр түрлі

Құрғақ

Шыршай

Байғұт

Шырынды

Алма

Алмұрт

Сүйекті шырынды

Мойыл

Шие

Көпсүйекті

Танкурай

Бүлдірген

Көпжаңғакшалы

Құлпынай

Итмұрын

Тұқымында эндосперм болмайды

Жалпы өсімдіктер екі түрде өседі

Жабайы

Қазтабан, долана, шырай, тікенгүл, итмұрын, бүлдірген, тенгежапырак

Мәдени

Дәрілік

Алмұрт, шетен, шыршай, итмұрын, алхоры

Сәндік

Раушан

Спирея

Шетен

Тағамдық

Алма, алмұрт

Алхоры, өрік

Мойыл, шабдалы

Таралуы

Раушангүлділер, космополиттік тұқымдас бола отырып, гүлді өсімдіктер өсетін жер шарының барлық дерлік аймақтарында таралған, бірақ олардың көп бөлігі Солтүстік жарты шардың қоңыржай және субтропикалық аймақтарында шоғырланған. Олар әр түрлі ландшафттар мен табиғи аймақтарды мекендейді: арктикалық тундралар мен таулардан тропикалық ормандарға және батпақтардан жартылай шөлдерге дейін. Раушангүлділер тұқымдасының өкілдері өсімдіктердің алуан түрлі қауымдастықтарында кездеседі, дегенмен олар әдетте басым рөл атқармайды.

Маңызы

Rosaceae тұқымдасының көптеген өсімдіктерін адамдар күнделікі тұрмыс тіршілікте, әр түрлі пайдаланады. Rosaceae арасында:

жеміс-жидек дақылдары;

бал өсімдіктері;

сәндік;

дәрілік;

Эфир майлар.

Rosaceae жабайы түрлерін адамдар жинайды және тамақ үшін пайдаланады. Бұл итмұрын, таңқурай, құлпынай, бүлдірген. Олардың құрамында көптеген дәрумендер бар, сондықтан олар адам организміне пайдасы зор.

Rosaceae тұқымдасының экономикалық маңызының бірі адамдардың уй жағдайында өсіруді үйренгендігімен байланысты. Бұл тұқымдастың ең маңызды мәдени өкілдері-алмұрт, қара өрік, алма, шие, таңқурай, бақша құлпынай, өрік. Олардың жемістерінен шырындар, компоттар, джемдер, кептірілген жемістер жасалады.

Раушаннан парфюмерия мен дәрілік мақсаттарда қолданылатын құнды эфир майы алынады

Адамдар үшін Rosaceae тұқымдасы тек тағам өндіріс саласында қолданумен шектелмейді. Олар медицинада дәрі және сәндік өсімдіктер ретінде кеңінен қолданылады.

Медицинада алхоры, итмұрын, шетен маңызы зор. . Олардың жемістері С дәруменіне бай, тамырлары мен тамыршаларында асқазан ауруларына көмектесетін заттар бар. Олар сондай-ақ асқазан-ішек аурулары мен қабыну процестеріне көмектеседі.

Rosaceae тұқымдастарындағы барлық ағаштар мен бұталар бойы кыска болғандыктан, олардың ағаштары құрылыста немесе өндірісте кеңінен қолданылмайды. Бірақ көптеген раушан гүлдерінде ағаш құнды қасиеттерге ие, соның арқасында ол қолөнерде және тұрмыстық заттарды өндіруде қолданылады.