Асқазан сөлінің патологиялық құрамдас бөліктер




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ
ҚАЗАҚ-РЕСЕЙ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

ТАҚЫРЫБЫ:
“Асқазан сөлінің патологиялық
құрамдас бөліктер”

ОРЫНДАҒАН: БАЛМУХАНОВА Ж.
ТЕКСЕРГЕН: БАЙБУЛОВА М.
ТОП: 204 А ЖМ
ЖОСПАР:

1.Кіріспе бөлім
2.Негізгі бөлім
2.1. Асқазан дамуы және құрылысы
2.2. Асқазан сөлінің паталогиялық
құрамдас бөліктері
3. Қорытынды
АСҚАЗАН.
Асқазан организмде
бірқатар маңызды
қызметтерді атқарады.
Олардың ішіндегі ең
негізгісі – секреторлық
қызмет. Бұл – бездердің
асқазан сөлін бөліп
шығаруынан көрінеді.
Оның құрамына пепсин,
химозин, липаза
ферменттері, сондай-ақ тұз
қышқылы мен шырыш
жатады.
ДАМУЫ.
Асқазан, құрсақ ішілік дамудың 4-ші аптасында пайда
болады. Ал екінші айдың кезінде оның барлық негізгі бөлімдері
қалыптасады. Асқазанның бірқабатты призмалық эпителийі ішек
түтігінің энтодермасынан жетіледі. Асқазан шұқырлары ұрықтың
дамуының 6-10-шы аптасынды түзіледі, ал бездер асқазан
шұңқырларының табанында бүршіктер түрінде пайда болады,
қарқынды өсе келіп, одан әрі шырышты қабықшаның меншікті
табақшасында орналасады. Ең әуелі оларда – париетальдық
жасушалар, одан соң – басты және шырышты жасушалар
қалыптасады. Дәл осы кезде (6-7 апта) мезенхимадан алдымен –
бұлшық етті қабықшаның айналмалы қабаты, содан кейін –
шырышты қабықшаның бұлшық ет табақшасы дамып шығады.
13-14 аптада бұлшық етті қабықшаның сыртқы бойлай және сәл
кейінірек ішкі қиғаш қабаты түзіледі.
ҚҰРЫЛЫСЫ.
ҚҰРЫЛЫМЫ.
Асқазанның қабырғасы шырышты қабықшадан, шырыш
асты негізден, бұлшық етті және сірі қабықшадан тұрады.
Асқазанның шырышты қабықшасының беті онда үш түрлі
түзілім: қатпарлардың, алаңдардың және шұңқыршалардың
болуының салдарынан тегіс емес. Асқазан қатпарлары
шырышты қабықшадан және шырыш асты негізден
құралады. Асқазан алаңдары шырышты қабықшаның өзара
атыздар (жыралар) арқылы бөлектенген аймақтары болып
келеді. Асқазан мен шұңқыршалардың шырышты
қабықшасының бетін жауып тұрған эпителий – бір қабатты
призмалық. Бұл эпителийдің өзгешелігі – оның бездік
сипатында, асқазанның барлық үстіңгі эпителиоциттері
үнемі мукоидты (шырыш тәрізді) секрет бөледі. Ол ас
түйіршіктерінің механикалық әсерінен ғана емес, сонымен
бірге асқазан сөлінің химиялық ықпалынан қорғайды.
Шырышты қабықшаның меншікті табақшасында
араларында борпылдақ талшықты дәнекер ұлпаның жұқа
қабатшалары жатқан асқазан бездері орналасқан. Онда
әрқашан азды – көпті мөлшерде диффуздық инфильтраттар
түріндегі немесе, көбінесе асқазанның ұлтабарға өтер тұсында
орналасатын, солитарлық (жекелеген) лимфа түйіндері
түріндегі лимфа элементтерінің шоғырлары бар.
Шырышты қабықшаның бұлшық етті табақшасы жазық
бұлшықет ұлпасынан түзілген үш: ішкі және сыртқы
айналмалы және ортаңғы бойлық қабаттан тұрады. Асқазан
бездерінің үш түрін ажыратады, олар: меншікті, пилорикалық
және кардиальдық бездер. Саны жағынан асқазанның меншікті
бездері көп. Олар асқазанның денесі мен түбінде орналасады
(фундальдық). Кардиальдық және пилорикалық бездер
асқазанның сол аттас бөліктерінде орналасқан.
Асқазанның шырыш асты негізі құрамында эластиқалық
талшықтардың көп мөлшері бар, борпылдақ пішінделмеген
дәнекер ұлпадан тұрады. Онда артерия және вена өнімдері,
лимфа тамырларының торы шырыш асты нерв өрімі
орналасқан.
Асқазанның бұлшықетті қабықшасы оның түбінде нашар
жетіліп, денесінде жақсы білінеді де, кіре берісінде ең
жоғарғы даму шегіне жетеді. Бұлшық етті қабықшада жазық
(тегіс) бұлшықет жасушаларынан түзілген үш қабатты
ажыратады. Бұлшық етті қабықшаның қабаттары арасында
бұлшық ет аралық нерв өрімі және лимфа тамырларының
шоғыры қоныстанады.
Асқазанның сірі қабықшасы оның қабырғасының сыртқы
бөлігін құрайды
Асқазан сөлінің негізгі
ферменттері

Олар нәруыз
Пепсин Химозин
молекулаларын
аминқышқылдар
ына дейін
ыдыратады.
Жұмыртқа және ет Химозин немесе
құрамындағы ұлтабар ферменті
нәруызды оңай, ал асқазанда сүтті
сіңір және ірітеді.Химозин
шеміршек баланың асқазан
нәруыздарын өте сөлінде болады.
баяу ыдыратады.
Асқазан сөлі ферменттері белсенді
әсер ету үшін

Температурасы 37 С Тұз қышқылы беретін
болуы қышқыл орта қажет

Қышқыл асқазан Асқазан сөлінің
сөлін тек тамақ құрамындағы тұз
ішкен кезде қышқылы тағаммен
асқазан бездері түсетін микробтарды
бөледі. өлтіреді әрі
талшықты асты
жұмсартады.
п
ғ
а
ы
ж
қ
ен
ш
рд
а
да
м
ое
и
р
н
д
н
ы
а
ң
сл
а
қ
а
ас
с
зқ
қ
а
о
н
р
ы
бд
Шартты рефлекс байланысты сөл

Тамақ ішуден біраз уақыт бұрын бөліне бастайды.

Тәбет ашатын сөл

Тәбет ашатын сөл асқазанды
тамақ қорытуға алдын ала
дайындайды және оның қалыпты
жұмысының маңызды шарты
болып табылады.
Күрделі рефлекстік
кезең

Тамақ ішу кезінде сөл бөліну асқазан
секрециясының күрделі рефлекстік
кезеңін құрайды. Осы кезеңде асқазан
сөлі шартсыз және шартты рефлекстер
жиынтығына бөлінеді.
Нейрогуморальдық сөл
бөліну

Асқазанның сілемейлі қабығының
механикалық тітіркенуі, сондай-ақ
асқазаннан қанға сіңірілетін химиялық заттар
есебінен асқазан сөлінің бөлінуі
секрецияның нейрогуморальдық кезеңін
құрайды.

Сілемейлі қабық көптеген
Гастрин гормоны
қатпар түзеді. Әрбір мм2-
түзіледі. Ол қанға сіңіп,
нде, шамамен, 100 қарын
қарын бездерінің
безі орналасады.
секрециясын күшейтеді
Сілекейдің құрамындағы
фермент

Амилаза Лизоцим

Көмірсуларды Сілекейдің
ыдырататын құрамында
фермент бактерияларды
жояды.
АСҚАЗАН СӨЛІНІҢ БҰЗЫЛУ
ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ПАЙДА БОЛУ
КӨРІНІСТЕРІ ТЕТІКТЕРІ

ГИПЕРСЕКРЕЦИЯ
Асқазан, ішек ауруларының
Іргелік немесе энтерохромафиндік
дамуында маңызы жоғары (ойық
жасушалар массасының, тұқым
жара ауруы, шырышты
қуалайтын, ұлғаюында.
қабықтың жалағы, Кезбе жүйкесі межеқуаты
гипертрофиялық гастрит
жоғарылағанда.
ж.Көпт.Б.). Асқазанның шыға беріс бөлігінің
созылуында (босатылуының бұзылуы).
Төс астында жиі ауыру Золлингер-эллисон синдромы
сезімімен, жүрек
кезінде.
айну,қайталанған құсу, асқазаннан Қабынуға қарсы стероидтық
ішекке тағамның өтуі
емес дәрілер, кортизон және б. Әсері
баяулауымен көрінеді, сөйтіп
кезінде.
ішектік асқорытудың бұзылуын
туындатады.
АСҚАЗАН СӨЛІНІҢ БҰЗЫЛУ
ТҮРЛЕРІ ЖӘНЕ ПАЙДА БОЛУ
КӨРІНІСТЕРІ ТЕТІКТЕРІ

ГИПОСЕКРЕЦИЯ
Асқазан сөлінің қышқылдығы және Асқазанның бездік құралының
ыдырату күші төмендейді, бұл айқын құрылымдық
жеткіліксіз өңделген тағам жентегінің өзгерістері (атрофиялық
асқазаннан ішекке түсуінің гастрит, полипоз, асқазанның
жылдамдауына және іш өтуі дамуына қатерлі өспесі).
әкеледі. Жұқпалық сипаттағы сыртқы Тамақтану тәртібінің
жайттардың ішекке өтуіне жағдай бұзылуы.
жасалады, бұл дисбактериоз және ішек- Тағамда нәруыз, витаминдер
қарын жолы ағзаларының жұқпалық- жеткіліксіздігі.
уыттық бүлінісін туындатады. Жұқпалы аурулар кезінде.
Организмнің арып-тозуы жиі Қызба кезінде.
байқалады. Гипотиреоз кезінде.
Дизэритропоэздік анемиялар Ожж қызметінің бұзылуы
қалыптасады. кезінде.
ПАЙДАЛЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
ТІЗІМІ:

1.Патофизиология: Ә.Н.Нұрмұхамбетұлы: Оқулық: Алматы,
«Эверо» баспасы-2007 ж.
2.Литвицкий П.Ф. Патофизиология: Учебник: в 2 т. – М.:
ГЭОТАР-МЕД, 2008. С.398-405, 408-410
3.Патологическая физиология: Учебник п/р Н.Н.Зайко и
Ю.В.Быця. – 2-е изд. – М.: МЕДпресс-информ, 2004. – С. 475-
484, 486-490
4.Патофизиология: Учебник для мед.вузов под/ред В.В.
Новицкого и Е.Д. Гольдберга О.И.
5.Уразовой- М.: ГЭОТАР-МЕД, 2т., 2009.- С 327-344, 361-383
6.Патофизиология. Основные понятия.: учебное пособие.
Ефремов А.В.– М., 2008.– С. 143-
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Балалардың Гастрит, гастродуодениті
Жылқыдағы асқазанның құрамын зерттеу
Ойық жара ауруы этиологиясы
Асқазан сөлі
Асқазан микрофлорасы
Асқазан жəне ұлтабар ойық жара ауруы
Медицинадағы изотоптар
НЕГІЗГІ БӨЛІМ АСҚАЗАН ОЙЫҚ ЖАРАСЫ
Ойық жара дамуында Hp(хелико-бактер) ролі
Ішкі шырышты және шырыш асты қабаты
Пәндер