Бөліп алу әдістері

Асыл металдардың (алтын, күміс, платина) алынуы және қолданылуы

Орындаған: Қыйлыбаева А. Е

Группа: 7М05301 Химия наука

Пәннің аты: «Қолданбалы бейорганикалық химия»

АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Алтын

Құмда шашылған аз алтынды (тоннасына 2 - 4 г) ажыратып алу үшін әр түрлі әдіс қолданады.

Бірінші әдіс: көптен қолданылып келе жатқан әдіс - құмды ағын сумен жуу, сонда құм қиыршықтары суға ілесіп кете береді де, алтын ауыр болғандыктан қалып қояды.

Бөліп алу әдістері

Алтын

Екінші әдіс: бұдан 3 жыл бұрын алтынды сынаппен амальгамдап бөліп алу қолдана бастаған. Сынап көпшілік металдарды өз ішінде еріте алады, ол ерітіндіні амальгама дейді. Амальгамадағы алтынды шығарып алу үшін, амальгаманы қыздырса, сынап ұшып кетеді, оның буын жинап, салқындатып қайтадан іске қосады.

Бірақ бұл екі әдіспен де кұмдағы алтын түгел алынбайды, көп болса, 75% ғана алынада.

Бөліп алу әдістері

Алтын

Үшінші әдіс: Бұлардан гөрі тәуірірек әдіс цианид әдісі. Ішінде алтын қалған жынысты NaCN тұзынын, 0, 02 - 0, 2% ерітіндісімен 2 - 3 рет қайталап шаймалап жуады, сонда:

4Au + 8NaCN + 2H2O + O2 = 4Na[Au(CN) 2] +4NaOH

Комплексті қосылыс құрамындағы алтынды мырыштың, жәрдемімен ығыстырып шығарады:

2Na[Au(CN) 2] +Zn =

Na2 [Zn (CN) 4] +2Au

Бөліп алу әдістері

Күміс

Күміс алу үшін шикізат ретінде Күміс кендерімен қатар қорғасын, мырыш және мыс кендері көп мөлшерде қолданылады. Мыс кендерін өңдеу кезінде күмісті мысты электролиттік тазартудың анодта алады, қорғасын алу кезінде-балқытылған қорғасынға мырыш қосу арқылы, бұл ретте көбік түрінде Ag2Zn3 қосылысы пайда болады, одан Ұшпа мырыш айдап шығарылады.

Қорғасын немесе мыс алу үшін пайдаланылмайтын күміс кендерінен күміс цианидті шаймалау әдісімен алынады (кен сілтілі металл цианидтерімен өңделеді және комплекстердің пайда болуы нәтижесінде күміс ерітіндіге айналады) . Тарихи қызығушылық қазір күмісті алудың амальгамдық әдісі болып табылады, оған сәйкес кен сынаппен араласады, ал күміс амальгамы пайда болады; сынапты айдағаннан кейін шикі күміс алынады. Тазалығы жоғары (99, 999%) күмісті алу үшін шикі металл AgNO3 ауданында электролитке ұшырап, катодта күмісті тұндырады

Платина

Платина-сирек кездесетін элемент және табиғатта шашыраңқы күйде. Табиғи платина әдетте басқа асыл (палладий, иридий, родий, рутений, осмий) және негізгі (темір, мыс, никель, қорғасын, кремний) металдармен табиғи қорытпа болып табылады. Мұндай платина (ол шикі немесе шлих деп аталады) 0, 1-ден 5 мм-ге дейінгі ауыр дәндер түрінде шөгінділерде кездеседі. осы табиғи қорытпадағы қарапайым платинаның мөлшері 65-тен 90% - ға дейін.

Шлихті платина, платина металдарының сынықтары немесе концентраттары патша арағында ерітіледі, содан кейін HNO3 артығын жою және иридий мен палладийді Ir(3+) және Pd(2+) дейін қалпына келтіру үшін этанол мен қант шәрбаты қосылады . Содан кейін (NH4) 2PtCl6 NH4Cl әрекетімен тұндырылады, тұнба кептіріліп, ластанған кеуекті платина алу үшін температура біртіндеп 800-1C дейін көтеріледі. Таза платина бұл өнімді қайтадан Тұндыру және кальцийлеу арқылы патша арағында еріту арқылы алынады. Жіңішке платина ериді. Платина тұздарын азайту кезінде ерітінділерде ұсақ дисперсті платина пайда болады. Платина жабындарын алу үшін (платина) фосфат немесе цис-диамминонитрит электролиттері қолданылады.

Асыл металдардың қолданылуы

Алтын ерітінділері көптеген ауру тудырғыш микробтардың тіршілігін тежейді.

Дәрілік заттардың құрамына кіреді

Алтын препараттары созылмалы артрит, қызыл құмыраны емдеу кезінде инъекцияға арналған қоспа және суда еритін препараттар түрінде, жиі гормоналды немесе басқа да препараттармен бірге қолданылады.

Радиактивті алтын хирургиялық және дәрі-дәрмектік терапиямен бірге ісіктерді емдеуде, сондай-ақ диагностикалық мақсаттарға қолданылады.

Алтын сергітеді, интеллект пен есте сақтауды жақсартады, жүрек бұлшық еттерін нығайтады, ағзаның төзімділігін арттырады.