Бөліп алу әдістері




Презентация қосу
АБАЙ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

Асыл металдардың
(алтын, күміс, платина)
алынуы және қолданылуы

Пәннің аты: «Қолданбалы
бейорганикалық химия»
Орындаған: Қыйлыбаева А.Е
Группа: 7М05301 Химия наука
Алтын
Бөліп алу әдістері
Құмда шашылған аз алтынды
(тоннасына 2 - 4 г) ажыратып
алу үшін әр түрлі әдіс
қолданады.
Бірінші әдіс: көптен
қолданылып келе жатқан әдіс -
құмды ағын сумен жуу, сонда
құм қиыршықтары суға ілесіп
кете береді де, алтын ауыр
болғандыктан қалып қояды.
Алтын
Екінші әдіс: бұдан 3 жыл бұрын

алтынды сынаппен амальгамдап
Бөліп алу әдістері
бөліп алу қолдана бастаған.
Сынап көпшілік металдарды өз
ішінде еріте алады, ол ерітіндіні
амальгама дейді.
Амальгамадағы алтынды
шығарып алу үшін, амальгаманы
қыздырса, сынап ұшып кетеді,
оның буын жинап, салқындатып
қайтадан іске қосады.
Бірақ бұл екі әдіспен де кұмдағы
алтын түгел алынбайды, көп
болса, 75% ғана алынада.
Алтын

Үшінші әдіс: Бұлардан гөрі Бөліп алу әдістері
тәуірірек әдіс цианид әдісі. Ішінде
алтын қалған жынысты NaCN
тұзынын, 0,02 - 0,2% ерітіндісімен 2
- 3 рет қайталап шаймалап жуады,
сонда:
4Au + 8NaCN + 2H2O + O2 =
4Na[Au(CN)2] +4NaOH
Комплексті қосылыс құрамындағы
алтынды мырыштың, жәрдемімен
ығыстырып шығарады:
2Na[Au(CN)2] +Zn =
Na2 [Zn (CN)4] +2Au
Күміс

Күміс алу үшін шикізат ретінде Күміс кендерімен қатар қорғасын, мырыш
және мыс кендері көп мөлшерде қолданылады. Мыс кендерін өңдеу кезінде
күмісті мысты электролиттік тазартудың анодта алады, қорғасын алу кезінде-
балқытылған қорғасынға мырыш қосу арқылы, бұл ретте көбік түрінде
Ag2Zn3 қосылысы пайда болады, одан Ұшпа мырыш айдап шығарылады.
Қорғасын немесе мыс алу үшін пайдаланылмайтын күміс кендерінен күміс
цианидті шаймалау әдісімен алынады (кен сілтілі металл цианидтерімен
өңделеді және комплекстердің пайда болуы нәтижесінде күміс ерітіндіге
айналады). Тарихи қызығушылық қазір күмісті алудың амальгамдық әдісі
болып табылады, оған сәйкес кен сынаппен араласады, ал күміс амальгамы
пайда болады; сынапты айдағаннан кейін шикі күміс алынады. Тазалығы
жоғары (99,999%) күмісті алу үшін шикі металл AgNO 3 ауданында
электролитке ұшырап, катодта күмісті тұндырады
Платина

Платина-сирек кездесетін элемент және табиғатта шашыраңқы күйде. Табиғи
платина әдетте басқа асыл (палладий, иридий, родий, рутений, осмий) және
негізгі (темір, мыс, никель, қорғасын, кремний) металдармен табиғи қорытпа
болып табылады. Мұндай платина (ол шикі немесе шлих деп аталады) 0,1-ден
5 мм-ге дейінгі ауыр дәндер түрінде шөгінділерде кездеседі.осы табиғи
қорытпадағы қарапайым платинаның мөлшері 65-тен 90% - ға дейін.
Шлихті платина, платина металдарының сынықтары немесе концентраттары
патша арағында ерітіледі, содан кейін HNO 3 артығын жою және иридий мен
палладийді Ir(3+) және Pd(2+) дейін қалпына келтіру үшін этанол мен қант
шәрбаты қосылады . Содан кейін (NH 4)2PtCl6 NH4Cl әрекетімен тұндырылады,
тұнба кептіріліп, ластанған кеуекті платина алу үшін температура біртіндеп
800-10000C дейін көтеріледі. Таза платина бұл өнімді қайтадан Тұндыру және
кальцийлеу арқылы патша арағында еріту арқылы алынады. Жіңішке платина
ериді. Платина тұздарын азайту кезінде ерітінділерде ұсақ дисперсті платина
пайда болады. Платина жабындарын алу үшін (платина) фосфат немесе цис-
диамминонитрит электролиттері қолданылады.
ыл металдардың қолданылуы

Алтын ерітінділері көптеген ауру
тудырғыш микробтардың тіршілігін
тежейді.
Дәрілік заттардың құрамына кіреді

Алтын препараттары созылмалы артрит,
қызыл құмыраны емдеу кезінде
инъекцияға арналған қоспа және суда
еритін препараттар түрінде, жиі
гормоналды немесе басқа да
препараттармен бірге қолданылады.
Радиактивті алтын хирургиялық және
дәрі-дәрмектік терапиямен бірге ісіктерді
емдеуде, сондай-ақ диагностикалық
мақсаттарға қолданылады.
Алтын сергітеді, интеллект пен есте
сақтауды жақсартады, жүрек бұлшық
еттерін нығайтады, ағзаның төзімділігін
арттырады.
Күміс металл бактерияларды өлтіреді, яғни асхана құралдары денсаулыққа
өте пайдалы. Күміс препараттары бактерияға қарсы, тұтқыр және күйдіретін
қасиеттерге ие. Бұл күмістің микроорганизмдердің ферменттік жүйесін бұзу
және ақуыздарды тұндыру қабілетіне байланысты.
Күміс ежелгі уақыттан бері ауруларды емдеу үшін қолданылады. Қазіргі
уақытта медициналық тәжірибеде күміс нитраты және күмістің коллоидты

препараттары – колларгол және протаргол қолданылады.
Платина электродтар, термометр,
коррозияға тұрақты ыдыстар,
химиялық аппараттар жасауда,
катализатор ретінде, тұздарды

химиялық талдауда қолданылады.
Қолданылған
әдебиеттер:

Федеральное агентсво по техническому регулированию и
метрологии «Добыча драгоценных металлов» Москва,
Бюро НДТ-2017г.
Сулименко Л.М. Технология минеральных вяжущих
материалов и изделий на их основе. М.: Высшая школа,
2000. – 303 б.
Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет.
https://www.uniface.kz/interfacts/index.php?post=article&id=
259
https://www.kaznu.kz/content/files/pages/folder1177/%D0%9C
%D0%B0%D0%BC%D1%8B%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%
B0%20%D0%9D.%D0%A1.-2.pdf

https://kk.limehousetownhall.org.uk/1107-gold.html

Ұқсас жұмыстар
Гравиметриялық анализдеу әдістері
ДНҚ инденцификациясы
Концентрлеу және бөлу әдістерінің сипаттамасы. Тұндыру – бөлу әдісі. Хромотография әдістері
Ферменттерді бөліп алу
Ферменттерді бө ліп алу
Вирусологиялық зерттеу әдістері
Эмпирикалық әдістер
ДНҚ молекуласын бөліп
ДНҚ зерттеу әдістері. ДНҚ диагностикасының тура және көлденең әдістері. ДНҚ – фингерпритинг
Генетикалық инженерияның негіздер
Пәндер