Этиканың құрылымдары




Презентация қосу
Этика. Құндылықтар философиясы
Тобы:ТХ 19-14
Орындаған: Султанкул Мағжан
Тексерген:
Этика
Этика (грек. ethos – дағды, әдет-ғұрып) – зерттеу нысаны мораль, адамның мінезқұлқы болып
табылатын ежелгі теориялық пәндердің бірі. Термин және айрықша зерттеу пәні ретінде өз бастауын
Аристотель еңбектерінен алады. « Этизм» термині Аристотельдің ар-ождан мәселесіне арналған үш
шығармасының («Никомах этикасы», «Евдем этикасы», «Үлкен этика») атауына кірген. Этикалық ой-
толғамдар адамдардың мінез-құлықтары мен салт-дәстүрлерінің әралуан екендігін баяндаудан
басталады. Сократ әр-түрлі мінезқұлықтарды бағалап, саралау үшін парасатқа жүгіну керек деп білді.
Платон адам жанжақты ұйымдастырылған мемлекетте өмір сүріп, оның басшылығын дана-философтар
атқарғанда ғана рухани және мінез-құлық кемелдігіне жете алады деп білді. Парасат иесі ретінде өз
мүмкіндіктерін жүзеге асырған адам, өз өмірінің жоғары мақсатын айқындап, мемлекеттің негізі болып
табылатын саясатқа, экономикаға этикалық нормалармен жетекшілік жасайды. Этика ұғымы жайлы
Д.Юмның «Адамның табиғаты» туралы трактатында жан-жақты айтылады. Қазақ халқының дәстүрлі
дүниетанымында Этика ұғымының баламасы ретінде ар-ождан ұғымы қолданылып, негізгі тақырып
ретінде ұсынылған.
Этиканың құрылымдары

Теоретикалық Нормативті Эмпирикалық
этика этика этика
Теоретикалық Нормативті Эмпирикалық
этика этика этика

Теоретикалық Нормативті этика Эмпирикалық
этика этиканың негізгі этикалық этика белгілі бір
негізгі категорияларды: кезеңдердегі
ұғымдарын, мейірімділік, адамзат
оның зерттеу ізгілік, ар-ождан, ұйымдарының
пәнін, ғылым ұят, абырой, парыз нақты
ретінде даму және т.б. адамгершілік
тарихын қарастырады. келбеті жайында
зерттейді. түсінік береді.
Антиканың этикалық ілімдері
Жалпы антикалық этикаға тиеселі негізгі деген үш
мұратты (идеяны) атап өтуге болады.

• Адам мен полис бірлігі, яғни адам тек полистің азаматы
болғандықтан ғана ізгілікке ие болады, мораль туралы түсінігі
болады деп есептеу.
• Адамның құдіретіне, өзін-өзі жетілдіру қабілетіне мейлінше
сенді;
• Эвдемоны, яғни бақытты – адам мақсат-мұраттарының ең биігі
деп танып, оны ізгілікпен теңдестірді.
Стоицизм – грек
Гедонизм – грек тілінің Эвдемонизм – көне этикасының бұл
ләззат іздеу, грек этикасының бағытына өмірден тек
қызыққұмарлық деген ләззат алу мүмкін емес,
басты сипаттамасы.
мағынадағы сөзінен өйткені қуаныш соңын
туындаған ұғым. Себебі сол кезеңнің
іле-шала жүретін
Гедонистік көзқарасты қай ойшылын алып
қайғы-қасірет көп,
ұстанушылардың қарамасаңыз да оның сондықтанда өмірде ең
түсінуінше, адамның бұл өмірлік маңызды бастысы – мойынға
өмірге келгендегі ең мәселе деп ұққаны – түскен
басты мақсаты өмірдің ауыртпашылыққа
адамның бақытқа
қызығына бату, ләззат мойымай, қасқая қарсы
алу. (эвдемонаға) жетуі.
ала білу деген түсінік
тән.
Ортағасырлық діни этика
Ортағасырлық этика екі ірі дін қағидаларымен тығыз байланысты

Ислам Христиан
Аксиология
Аксиология (грек, axios — құнды, logos — ілім) —
құндылықтардың табиғаты, олардың әлеуметтік шындықта
аталған орны және құндылық әлемінің құрылымы туралы
философиялық ілім. Аксиологияның негізгі мәселесі — «Игілік
деген не?» деген сұрақты алғашқы болып Сократ қойған.
Платон философиясыңда құндылықтар жалпы ізгілікпен
байланыстырылып, әмбебапты мәнге ие болды. Құндылықтар
проблемасын зерттейтін ілім аксиология (ахіа – құндылық және
logos – ілім, сөз)деп аталады. Ол – құндылықтар теориясы
болып табылады.
Құндылықтардың көптеген жүйесі мен жіктеу түрлері бар. Олардың
жоғарыда аталған діни, философиялық, моральдық, эстетикалық және
экономикалық түрлерінен өзге, құқықтық, әлеуметтік, мәдени, саяси,
қаржылық, экологиялық және тағы басқа түрлері аталады.
Құндылықтарды материалдық және рухани, жеке және ұжымдық,
адамзаттық және ұлттық, дәстүрлі және қазіргі заманғы және басқаша да
жіктей беруге болады. Әрбір тарихи нақты қоғамдық құрылым өзіне тән
құндылықтар жиынтығымен ажыратылады. Бұл тұрғыдан алғанда
Батыстың Шығыстан, қаланың даладан, көшпенді қоғамның отырықшы
қоғамнан, сондай-ақ әрбір ұлттың өзіндік менталитетіне сай
айырмашылықтары болады. Сол сияқты адамзаттың дәстүрлі кезеңінде
бағаланған нәрселер мен қазіргі заман құндылықтарының арасында да
айырмашылықтар бар.
Құндылықтар
Құндылықтар – бұл абстрактылы жалпы ұғымдар болса, ал қалыптар – адамдардың әр
алуан ахуалдарда ұстанатын ережелір мен ұстындары. Қазіргі қоғамда қалыптасқан
құндылықтардың қатарына мыналарды жатқызуға болады: денсаулық, отбасы мен туыс
жақындар, үй мен материалдық игілік, жұмыспен қамтылу және қанағаттану,
қоғамдағы әлеуметтік мәртебе мен жағдай, дін мен рухани құндылықтар, білім алу,
шығармашылық, демалыс, еркіндік (таңдау мен сөз еркіндігі т.б.), тұрақтылық және
басқалары. Қазіргі заман мен қоғамда адамды ең жоғары құндылық ретінде тану, соған
сәйкес адам құқықтары мен бостандықтарын қорғау, балаларды қорғау, білім мен
тәрбиедегі демократиялық принциптерді берік ұстану алдыңғы орынға шығып отыр.
Сонымен қатар әр алуан ұлттар, діндер мен мәдениеттер өкілдерінің бейбіт қатар өмір
сүруі үшін өзара түсіністік, сұхбат пен толеранттылық халықаралық ұйымдар
тарапынан насихатталуда.
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Этиканың құрылымы
Қазіргі замандағы этиканың дамуы
Этизмның латын тіліндегі баламасы ретінде мораль қолданылса, кейіннен білім беру дәстүрінде
Қазіргі Қазақстан жастарының этикалық құндылықтары
Кәсіби этика
ЭТИКА ЖӘНЕ МОРАЛЬ
Баяндаманы әзірлеу кезіндегі ғылыми этиканың нормалары
Биомедициналық этика
Гиппократ анты
Дәрігерлік қателіктер
Пәндер