ТУРИЗМДЕГІ СТАТИСТИКАЛЫҚ ЕСЕП ӘДІСТЕРІ




Презентация қосу
ТУРИЗМДЕГІ СТАТИСТИКАЛЫҚ ЕСЕП
ӘДІСТЕРІ .

ОРЫНДАҒАН: АМАНГЕЛДІ АНЕЛЯ
ТЕКСЕРГЕН: ҚАДЫРБЕКОВА Д.С
ТОБЫ: ФТ3-1
ТУРИЗМ СТАТИСТИКАСЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІН
ҚАЛЫПТАСТЫРУ
БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕ 1-ТАРАУ. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР.

1. Туризм статистикасының көрсеткіштерін қалыптастыру бойынша
әдістеме (бұдан әрі – Әдістеме) «Мемлекеттік статистика туралы»
Қазақстан Республикасының 2015 жылғы 19
наурыздағы Заңына (бұдан әрі – Заң) сәйкес бекітілетін
статистикалық әдіснамаға жатады.
2. Әдістеменің мақсаты бірыңғай тәсілдерде туризм бойынша
статистикалық көрсеткіштерді қалыптастыру және келісушілік пен
мемлекеттік статистиканы жалпы қабылданған халықаралық
стандарттармен, жіктеуіштермен және әдістермен
салыстырмалылығын қамтамасыз ету болып табылады.
• 3. Осы Әдістемеде келесі анықтамалар пайдаланылады:
1) туристік шығыстар – тұтыну тауарлары мен қызметтерін, сондай-
ақ жеке қолдануға немесе туристік сапарға дайындалу кезінде немесе
сапар барысында басқа тұлғаларға беруге арналған басқа да
құндылықтарды сатып алуға жұмсалатын сома. Оларға туристтердің
өздері төлейтін шығындар, сондай-ақ басқа тұлғалармен төленетін
немесе өтейтін шығындар кіреді;
2) ішкі туризмге кіретін шығындар – туристтің өзі резиденті болып
табылатын ел аумағындағы туристік шығындары;
3) кіру туризміне жататын шығындар - туристтің өзі резиденті болып
табылмайтын ел аумағындағы туристік шығындары;
4) шығу туризміне жататын шығындар – туристтің өзі резиденті
болып табылатын ел шегінен тыс туристік шығындары;
5) туристік келу – туристік сапар кезінде баратын орында болу;
6) туристік сапар – жұмысқа орналасу мақсатын қоспағанда,
туристтік сапары;
2-ТАРАУ. ТУРИЗМ СТАТИСТИКАСЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІН
ҚАЛЫПТАСТЫРУ 1-ПАРАГРАФ. ТУРИЗМ СТАТИСТИКАСЫНЫҢ САЛАСЫН
АНЫҚТАУ
БОЙЫНША НЕГІЗГІ КРИТЕРИЙЛЕР

• 4. Жеке тұлғалардың кез келген мақсатта жиырма төрт сағаттан бір
жылға дейінгі ұзақтығымен сапары, бірақ баратын еліндегі ақылы
қызметпен байланысты емес туризм саяхатын қамтиды.
5. Ішкі және халықаралық (кіру және шығу) сапарды жасайтын
турист, тиісінше ішкі және халықаралық (кіру және шығу) турист деп
аталады.
6. Турист (ішкі, кіретін немесе шығатын) түнейтін турист ретінде
жіктеледі, егер оның сапары түнеуді қамтитын болса, немесе өзге
жағдайларда бір күндік турист (немесе экскурсант) ретінде жіктеледі.
7. Туристік сапар ретінде қарастырылатын сапар мынадай талаптарға сәйкес
болуы қажет:
1) әкімшілік шекараларды кесіп өту (бір күндік барулар мен түнейтін
сапарлар) облыстан (қаладан) тыс барулар.
"Әкімшілік шекаралардың қиылысы" критерийі (туризмнен облыстың
шегінен (бұл әдеттегі ортаның бөлігі ретінде) тысқары жерлердегі барлық
орын ауыстыруларды алып тастау үшін қолданылады);
2) 12 айдан көп емес тұру (егер адам 12 айдан көп тұрып жатса - ол осы
мекенде тұратын, бұл жергілікті тұрғын немесе резидент);
3) Бару орнында ақылы қызметпен байланысты емес. Бұл маусымдық
жұмыстарға қатысатын, үнемі жұмыс істеуге келетін адамдарды қоспау
үшін енгізіледі.
8. Туристік бару ретінде бағалау үшін ол сапардың түнеуге келетін
сапар болуы міндетті емес. Сондай-ақ бару ұғымының өзі тоқтауды
пайымдайды. Қандай да бір географиялық ауданға оған тоқтаусыз кіру бұл
ауданға баруға жатпайды.
9. Ұзақтық бір сапар кезіндегі баратын әртүрлі орындар бойынша
бөлінеді. Ұзақтық критерийі үшін баратын жерге жетуге (және одан қайта
оралуға) кеткен уақыт емес, межелі орындағы өткізілген уақыт қана
қарастырылады.
• 10. Туристтер санаттарынан мынадай адамдар:
1) баратын елі өздерінің тұрақты жері болып табылмайтын («шекара
қызметкерлері») елдегі (немесе өңірдегі) жұмысы үшін үнемі мемлекеттік
(немесе әкімшілік) шекарадан өтетіндер;
2) елінде (немесе өңірінде), басқаша айтқанда оның тұрақты тұратын
елінде (өңірінде) қысқа мерзімді еңбек шартымен жұмыс істейтін (ауыл
шаруашылығындағы, құрылыстағы, қонақүй және мейрамхана
шаруашылығында және басқа қызмет көрсету саласындағы қызметкерлер,
сондай-ақ басқа қызметкерлер) ресми еңбек шарты бар немесе жоқтар алып
тасталады.
11. Босқындар немесе нақты тұрғылықты жері жоқ адамдар туристтер
болып табылмайды, себебі олардың өмір сүретін орны олардың әдеттегі
ортасы деп есептеледі.
12. Туристтік сапарлар негізгі мақсаттар бойынша жіктелінеді және жеке
мақсаттары бойынша және іскерлік және кәсіби мақсаттары бойынша
сапарларға бөлінеді.
• Туризм келесі негізгі түрлерге бөлінеді:
1) қарастырылып отырған елде тұрақты тұратын туристтің сол
елдің шегіндегі туризмін немесе ішкі туристік сапарын не шығу
туристік сапарын қамтитын ішкі туризм;
2) халықаралық туризм (келу туризмі қарастырылып отырған елде
тұрмайтын туристтің келу туристік сапарының уақытындағы сол
елдің шегіндегі туризмін қосатын және шығу туризмі қарастырылып
отырған елде тұрақты тұратын туристтің сол елдің шегінен тысқары
туризмін немесе шығу туристік сапарын немесе ішкі туристік
сапарын қосатын);
14. Шығу туристтерінің ағындарын анықтау үшін келесі үш
әдістің бірі немесе олардың үйлесімі қолданылады:
1) кіру/шығу карточкаларын қолдану;
2) шекарада ерекше зерттеу жүргізу;
3) үй шаруашылықтарын зерттеу нәтижелері бойынша байқау
ұйымдастыру.
• 15. Кіру және шығу туризмі бойынша туристтердің санын қалыптастыруда
сапарларының мақсаттары бойынша бөліністі қоса алғанда, шекараны кесіп өткен
резидент және резидент еместер бойынша әкімшілік дереккөздер деректері
қолданылады. Кіру туристтерінің ағынын есепке алуда әкімшілік дереккөздер
деректерінен тұрақты тұруға және жұмысқа келген адамдар алынып тасталады.
16. Ішкі туризм бойынша қызмет көрсетілген туристтер саны орналастыру
орындарының, шипажай-курорттық мекемелерінің жалпымемлекеттік
статистикалық байқауының деректері және ерекше қорғалатын табиғи
аумақтардағы туристтер саны бойынша әкімшілік дереккөздің деректері негізінде
қалыптасады
Орналастыру орындарының жалпымемлекеттік статистикалық байқауы
«Тұруды ұйымдастыру бойынша қызметтер көрсету» экономикалық қызмет
түрімен кәсіпорындар және жеке кәсіпкерлер қамтылады.
17. Статистикалық бизнес-тіркелім орналастыру орындары бойынша
зерттеулерді жүргізу үшін ақпараттық негіз болып табылады. СБТ Қазақстан
Республикасы аумағында тіркелген дара кәсіпкерлер және заңды тұлғалар, олардың
оқшауланған бөлімшелері туралы ақпаратты қамтиды.
18. Шипажай-курорттық мекемелерде туристтерді есепке алу шипажай-
курорттық мекемелердің қызметін жалпымемлекеттік статистикалық байқау
негізінде жүргізіледі.
19. Жалпымемлекеттік статистикалық байқаудың деректері бойынша
«Мәдениет» саласы бойынша кинотеатр, театр, цирктерге туристтер саны бойынша
ақпараттар қалыптастырылады.

Ұқсас жұмыстар
Статистика ұйымдастырылуы міндеттері
Медициналық статистиканың теоретикалық негіздері
Дүниежүзілік Туристік Ұйым
Маркетингінің мәні мен мақсаты
Туроперейтингтегі жанжалдарды басқару
Туризмдегі шығындар және олардың жіктелуі
Медициналық статистика, статистикалық зерттеу әдістері
Туризмдегі тамақтандыру
Негізгі экономикалық көрсеткіштер
Әлеуметтік - экономикалық статистиканың ғылыми негіздері
Пәндер