Критериалды бағалау артықшылықтары

Презентация қосу

Қазақ экономика, қаржы және халықаралық сауда университеті

Білім алушылардың оқу іс-әрекетін бағалаудың жалпы
тәсілдері. Критериалды бағалау ұғымын және оның оқу-
танымдық құзыреттілігін қалыптастырудағы рөлі.

Кабиева Р.С.

Нұр-сұлтан, 2020 жыл
Бүгінде, мұғалім балаларға білімдер жиынтығын
беріп қана қоймай, сонымен бірге, ең бастысы –
оларды өмір бойы үйренуге үйретулері керек”- деп
ұлт көшбасшысы,елбасымыз Н.Ә. Назарбаев
айтқандай қазіргі таңда жас ұрпақты
жаңашылдықпен дамытып , білім беріп, тәрбие
нәрімен сусындандыру бүгінгі күннің ұстаздар
қауымына жүктелген міндет пен кезек күттірмес
жауапты іс болып отыр. Сол себепті де Елбасымыз
бен еліміздің білім беруді дамыту мен жаңарту
саласындағы азаматтар білімді жаңаша тәсілмен
Педагогикалық қызметтің басты мақсаты — жаңа
педагогикалық технологияларды ұтымды пайдалану.
Қазіргі уақытта мұғалімнің алдында тұрған жауапты
міндет – білім алушыға тиянақты білім беру. Оқыту
үдерісінде білім алушылардың әрқайсысына жеке тұлға
ретінде қарап, өздеріне деген сенімін туғыза білу, білім
алушының білімге ынтасын көтере білудің маңызы ерекше.
Озық ойлы, тапқыр да, нәзік сезімтал, пайымды
шәкірттердің іскерлігін, мүмкіндігін ескеріп, бағыт – бағдар
беру, ой – өрісін дамытатындай логикалық ой тастау әрбір
ұстаздың міндеті.
Білім беру үрдісін ақпараттандыру – жаңа инновациялық
әдістер мен оқыту технологияларын қолдану арқылы,
дамыта оқыту, дара тұлғаны бағыттап оқыту мақсаттарын
жүзеге асыра отырып, оқу- тәрбие үрдісінің барлық
деңгейлерінің тиімділігі мен сапасын жоғарлатуды көздейді.
Бүгінгі күннің талабына сай білім саласында жаңа
технологиялар қолданудың маңызы зор. Заман талабына сай
білім беру оқушылардың адамгершілік, интеллектуалдық
дамуының жоғары деңгейі мен білімін қамтамасыз етуге
бағытталған оқытудың үздіксіз үрдісі десек, оның тиімділігі
мен сапасын арттыру мұғалімнен оқу процесінің ғылыми
теорияға негізделген және оқушының қабілеті мен бейіміне
негізделген оқытудың таңдамалы әдістеріне көшуді талап
етеді. Ондағы негізгі мақсат оқушыға сапалы білім беру
болып табылады.
Бүгінгі таңда жас ұрпаққа кез келген пәнді ұғындырудың
тиімді жолы – жаңа технология негіздері болып
табылады. Сапалы білім беру – оқыту мен тәрбиелеудің
үздіксіз үдерісі. Қазіргі кезде білім берудегі мақсат жан-
жақты білімді, өмір сүруге бейім өзіндік ой- талғамы бар,
адамгершілігі жоғары, қабілетті жеке тұлғаны
қалыптастыру. Бұрын оқытуда оқушылар тек қана
тыңдаушы, орындаушы болып келсе, ал қазіргі оқушы
өздігінен білім іздейтін жеке тұлға екендігіне ерекше мән
беруіміз керек.
Бүгінгі білім беруде оқушыны білімділік, іскерлік,
шығармашылық әдістерге баулудың жолдарын іздестіре
отырып, мұғалім-шәкірт арасында рухани және сезім
бірлестігін айқындайды. Қазіргі кезде оған жететін жаңа
педагогикалық технологияларда баршылық. Соның бірі -
критериалды бағалау жүйесі.
Критериалды бағалау

Критериалды бағалау - бұл оқушылардың білім
мазмұны мен мақсаттарына сай, оқу- танымдық
құзіреттілігін қалыптастыруда нақты анықталған,
ұжыммен қалыптастырылған, алдын- ала
оқушылардың барлығына белгілі білім жетістіктерін
бағалауға негізделген үдеріс.
Критериалды бағалауды енгізудің
мақсаты:

Мектепте оқыту сапасын жоғарлату.
Мектеп оқушыларының білімін
халықаралық стандартқа
сәйкестендіру.
КРИТЕРИАЛДЫ БАҒАЛАУДЫҢ МІНДЕТТЕРІ

Сабақтың әр бөліктеріндегі әр
Бағдарламаға сәйкес оқу
оқушының дайындық деңгейін
мақсаттарын орындау қабілеті;
анықтауға;

Оқушының білім алу
Жеке оқушының даму жетістігін
барысындағы қателіктері мен
бақылауға
олқылықтарын айқындауға

Әртүрлі жұмыс барысындағы
Оқу бағдарламасының
алған өз бағасының әділдігіне
тиімділігін саралауға
көзін жеткізуге

Сабақ үдерісі мен білімнің меңгерілуі туралы
оқушы мен мұғалім және ата-ана арасындағы
кері байланысты қамтамасыз ету
Критериалды бағалаудың басты ерекшелігі

Алдын ала ұсынылған Өзін бағалауға
бағалау шкаласы мүмкіндіктің берілуі

Бағаның әділдігі Анық, айқындылығы
Критериалды бағалау жүйесінің мүмкіндіктері:

Оқу үрдісінің әрбір кезеңінде оқушының дайындық деңгейін анықтау;

Оқу бағдарламасына сәйкес оқытудың мақсаты мен нәтижелерінің жетістіктерін
оқушылардың өздерінің талдауы;

Әрбір оқушының жеке даму траекториясын бақылау;

Оқу бағдарламасын меңгерудегі олқылықтарды жою үшін оқушыларды
ынталандыру;

Оқу бағдарламасының тиімділігін бақылау;

Оқу үрдісін ұйымдастырудың және оқу материалын меңгерудің ерекшеліктерін
анықтау үшін мұғалім, оқушы және ата-ана арасында кері байланысты қамтамасыз
ету.
Критериалды бағалау артықшылықтары:
Оқушының жеке басы емес, тек қана жұмысы бағаланады;

Оқушының жұмысын бағалау алдын –ала ұсынылған критерийлерге
негізделеді.

Бағалау алгоритмі оқушыларға алдын-ала белгілі;
Оқушы нақты не мақсатта жұмыс істеп отырғанын біледі;
Оқушыға өзінің білімділік деңгейі анық көрініп тұрады;
Критерий арқылы бағалау мұғалімнің оқушы деңгейін анық біліп
отыруына мүмкіндік береді;
Білім берудің сапасы артады.
Критериалды бағалау:
Мұғалімдерге: Сапалы нәтиже алуды қамтамасыз ететін критерийлерді
құрастыруға; Өз жұмысын талдау және жоспарлау үшін ақпарат алуға; Оқу
үрдісінің сапасын жақсартуға; Әрбір оқушының жеке ерекшеліктерін ескере
отырып, оқушы үшін оқытудың жеке траекториясын алуға; Бағалаудың әр
түрлі тәсілдері мен құралдарын қолдануға; Оқу бағдарламасының мазмұнын
жетілдіру бойынша ұсыныстар енгізуге мүмкіндік береді

Оқушыларға: Нәтижені талдау үшін бағалау критерийлерін білу және
түсінуге; Рефлексияға қатысу, яғни өзін және өз достарын бағалауға; Нақты
есептерді шешуде білімдерін қолдану, өз ойларын еркін жеткізе білуі, сын
тұрғысынан ойлай білуге.

Ата- аналарға: Баласының білім деңгейлерін бақылай алуға; Баласының оқу
үрдісін бақылай алуға; Баласына оқу үрдісі кезінде қолдау көрсетуге
мүмкіндік береді.
Критериалды бағалау жүйесінің тиімділігі:

Заман талабына сай бәсекеге қабілетті, білімді, іскер, ойлау жүйесі
дамыған, логикалық тұжырым жасауға бейім, еркін ойлай алатын жеке
тұлғаны қалыптастырады;

Жеке жұмыстар жүргізу арқылы білім дәрежесін, ой-өрісін әрі қарай
дамытады;

Оқушылардың білім сапасын арттырады;

Оқушының тұлғалық бағытын белсенді позициясына бағыттауға
мүмкіндік беретін бірден-бір бағалау жолы;

Тұлғаны өзіндік жауапкершілікке, тұғырлы нәтижеге, бағытқа
жеткізетін, шығармашыл бағалау жүйесі.
Критериалдық бағалау жүйесін қолдану
арқылы:
Оқушының тұлғалық бағытын белсенді позицияға бағыттау;

Тұлғаны өзіндік жауапкершілікке, тұғырлы нәтижеге, бағытқа
жеткізу;

Білім алушылардың дайындық деңгейі мен өсу динамикасын кез-
келген кезеңде анықтау;

Әртүрлі жұмыстардан алған бағаларды дифференциалдауға
болады (Өздік жұмысы, күнделікті баға, үй жұмысы т.б);

Құрылымдық бағалау мен нақтылы бағалаулар арқылы оқушының
еңбегін анықтау;

Оқушының бағалау жүйесіне толық қанағаттануын аламыз.
Критериалды бағалау моделі

Критериалды бағалау

Қалыптастырушы Жиынтық бағалау
бағалау (ҚБ) (ЖБ)
Қалыптастырушы бағалау оқушылардың оқуда жетістіктерге
жетуіне және алға ілгерілеуіне тікелей ықпал ететін және
оқушы мен мұғалімнің арасындағы кері байланысты
қамтамасыз ететін оқыту мен оқудың бөлінбейтін құрамдас
бөлігі болып табылады. Сабақта қалыптастырушы бағалауды
жүйелі өткізу - жиынтық бағалаудың нәтижелі,сапалы
болуының баспалдағы.

Жиынтық бағалау тоқсан соңындағы оқушы білімінің жетістігін
саралайтын жұмыс, ендеше осы жұмыстың бастауы негізі
қалыптастырушы бағалауда қаланады.
О қ у ш ы л а р д ы ң о қ у ж е т і с т і к т е р і н б а ғ а л ауд а
б і р қ ат а р д а ғ д ы л а р қ о л д а н ы л а д ы .

білу қолдану анализ
сыни синтез
түсіну ойлану

зерттеу коммуникативті
бағалау рефлексия дағдылар
дағдылары

тілдік жеке жұмыс жасау топта жұмыс жасау
дағдылар дағдылары дағдылары

мәліметті іздеу тәжірибелік шығармашылық
дағдылары дағдылар дағдылар

IT технологияларды қолдану
дағдылары
Бағалаудың мәні – бақылау, алынған
мәліметтердің интерпретациясы, бұдан арғы іс-
әрекеттерді анықтау үшін қолданылуы мүмкін
шешімдерді қорытындылау. Ол оқушының жаңа
сабақты, тарауды қалай меңгеріп жатқандығын
жүйелі түрде бақылап, қадағалап отыру.
Критериалды бағалау технологиясы оқушы бойындағы үрейленуді
басады және мұғалімді «төрешілік» қызметінен босатып, оқушы
бойында өзін-өзі бағалау, өз іс-әрекетіне баға беру, жауапкершілік
қабілетінің дамуына ықпал етеді.Критериалды бағалау жүйесі бұрынғы
бағалауға қарағанда қалыптастырушы және жиынтық бағалаумен
ерекшеленеді. Қалыптастырушы бағалау оқытуды, әдістерді және осы
мүмкіндіктерді іске асыру түрлерін жақсарту мүмкіндіктерін анықтауға
бағытталған болса, жиынтық бағалау мақсатты баға қою және
сертификаттау немесе оқытудың алға жылжуын тіркеу үшін оқыту
қорытындысын шығару үшін қажет.
Критерий арқылы бағалаудың маңыздылығы:
- жеке тұлға емес, оқушының жұмысы бағаланады;
- оқушы жұмысы алдын- ала белгілі критерийлер бойынша
бағаланады;
- бағалау критерийлері нақты оқыту мақсаттарын айқындайды,
сондықтан оқушыларға баға оқып- зерделенген материал
бойынша ғана қойылады.
- өзінің оқу жетістіктерінің деңгейін анықтау үшін және ата-
аналарына осы ақпараттарды жеткізу үшін оқушыға нақты
бағалау алгоритмі белгілі болады.
- оқушының оқуға және өзін-өзі бағалауға ынтасы артады.
Қолданылған сілтемелер:
• Баяндама «Критериалды бағалау
педагогикалық технология ретінде»
https://
ziatker.kz/docx/bayandama_kriterialdy_ba
galay_pedagogikalyq_tehnologiya_retinde
_54
• Реферат " Критериалды бағалау https://
infourok.ru/referat-kriterialdi-baalau-5558
38.html

Ұқсас жұмыстар

Критериалды бағалау жүйесінің міндеттері

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Критериалды бағалау жүйесінің мүмкіндіктері

Критериалды бағалау өлшемі сапалы білім өлшемі

Жиынтық бағалау үдерісі

Оқушының бағалаудан

Критериалды бағалау пайдасы

Критериалды бағалау технологиясы

Критериалды бағалау түсінігі

Қалыптастырушы бағалау үдерісі

Пәндер