Мал қораларындағы ауа ылғалдылығының көздері

Презентация қосу

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ АГРАРЛЫҚ ЗЕРТТЕУ УНИВЕРСИТЕТІ

Ауаның ылғалдылығы, анықтау
тәсілдері.

Орындаған: Бағдатқызы Сымбат
Абжан Қанат
ВМ306
Тексерген: Нурбекова А.Ж.
Ауа ылғалдылығы
Ауаның ылғалдылығы - ауадағы су буының мөлшері; ауа
райы мен климаттың ең маңызды сипаттамаларының бірі.
Ауаның ылғалдылығы бірнеше өлшеммен сипатталады:
• Абсолют ылғалдылығы
• Салыстырмалы ылғалдылығы,
• Су буының серпінділігі (миллибар немесе сынап
бағанасындағы мм-мен өлшенетін су буының қысымы),
• Шық нүктесі,
• Меншікті ылғалдылық,
• Қоспалар қатынасы (су буы массасының сондай көлемдегі
құрғақ бу массасына қатынасы) сияқты шамалармен
сипатталады.
• Абсолюттік ылғалдылық – 1 м3 ауадағы будың белгілі бір
температурадағы мөлшері.
• Максималды ылғалдылық – 1 м3 ауаудағы белгілі бір
температурада бола алатын будың ең жоғарғы мөлшері.
• Салыстырмалы ылғалдылық – абсолютті ылғалдылықтың
максималды ылғалдылыққа қатынасы, яғни ауаның бумен
толығу дәрежесін немесе пайызын сипаттайтын көрсеткіш.
• Ылғал тапшылығы – белгілі бір темепартурада
максималды және абсолюттік ылғалдылықтар арасындағы
айырмашылықты көрсетеді және ауаның буды жұту немесе
сіңіру қабілетін көрсетеді. Ылғал тапшылығы артқан сайын
булану жылдамдығы мен ауауның құрғату әсері де ұлғаяды.
Мал қораларында бұл көрсеткіш 7,2 мг/м3 ең аз көрсеткішке
дейін ауиқиды.
• Шық нүктесі – ауадағы будың суға айналу температурасы.
Мал қораларындағы ауа ылғалдылығының
көздері.

• Мал қора ауасында атмосфераға қарағанда ылғал (бу) көп болады.
Атмосфералық ауа ылғалдылығы қора ауасының 10 – 15 пайызын
құрайды.
• Мал қорасында ылғалдың негізгі бөлігін малдың өзі бөледі: әр
сиыр тәулігіне 10кг, ал жылқылар 8 кг-дай, 100 шошқа тәулігіне 2
тоннадай ылғал бөледі. Қора – жай ауасына мал огранизмінен
бөлінетін будың (теріден, тыныс жолдарынан шығарылған ауамен
және т.б.) пайызы айтарлықтай көп, яғни 60-80 пайыз. Одан басқа
ылғал еденнен, қабырға мен төбеден, суарғыштан және
канализация жүйесінен бөлінеді. Шошқа қораларының басқа
қоралардан айырмашылығы еденнен буланатын бу мөлшері
шошқанынң демі арқылы шығаратын буынан 1,5 есе көп болады.
Себебі, шошқа қораларының едені үнемі ылғалды болып тұрады.
Құралдар
• Ауа ылғалдылығын өлшейтін
құрал ретінде гигрометр
(гигрос-грекше «ылғалдылық»)
және психрометр
(психриа-«суық» грек сөзінен)
қолданылады.
• Гигрометр шашты және
конденсациялық деп бөлінеді.
• Шашты гигрометрдің жұмыс
істеу принципі адам шашының
(жылқы жалының) ауа
ылғалдылығы артқанда
ұзаруына негізделген.
Конденсациялық гигрометр
Конденсациялық гигрометрдің
жұмысы абсолют ылғалдылықтың
кестесі бойынша шық нүктесін
анықтауға негізделген. Эфир
толтырылған ыдысқа ауаны айдап
кіргізіп, эфирдің булануына қол
жеткізіледі. Сонда ыдыс
салқындайды да, оның өңделген
сыртқы металл бетінде ауаның
• 1-метал қорапша, құрамындағы су буы
• 2-өңделген қабырға, конденсацияланады. Сосын формула
• 3-өңделген сақина, бойынша ауаның салыстырмалы
• 4-жылуөткізбейтін қабат,
• 5-резеңке допша,
ылғалдылығы есептеледі.
• 6-термометр.
Психрометр
• Психрометр құрғақ (1)
және ылғал термометр (2)
бекітілген корпустан
тұрады. Термометрлердің
көрсетуінің айырмасы
арқылы психрометрлік
кесте (3) арқылы ауаның
ылғалдылығы табылады.
Емдеу әдістері
Процедуралар жеке-жеке немесе топтарға жүргізіледі.
• Науқастар топтық отырыстарында, алдын ала берілген қашықтықта (20-дан 70 см)
аппарат айналасына отырғызылады. Сессиясы шамамен 20 минутқа созылады,
курстық әсері күнделікті немесе күнара белгіленген 10-20 рәсімдерден тұрады.
Қайталау курсын 3-6 ай өткеннен кейін алуға болады. Науқасты жеке емдеу үшін
құрылғының алдында ыңғайлы отырығызып буларды тыныс алады.
• Терапиялық әсерге қол жеткізу үшін теріс иондар концентрациясы қажетті 1 сағат
шамамен 1 105 ғғ сессиясы уақыт болуы тиіс.
• Әдетке болдырмау үшін машинаға емдеу уақыты және пациент тәсілді арттыру
арқылы иондарының концентрациясын арттыру қажет.
• емдеу ғана емес, жалпы aeroionotherapy түрінде жүзеге асырылады, бірақ жергілікті
әсерлері болуы мүмкін. Бұл әрекетті орындау үшін, (теріс иондар мазмұны 5 млн
дейін жетеді) жасауға бағытталған шоғырланған науқастың денесінің белгілі бір
аймағына ағады. Бұл процедура әуе иондар массаж деп аталады. Емдеу ұзақтығы - 5-
тен 10 минут, 20 сессияларының ұшырау барысында ұзақтығына.
Ауа ылғалдылығының мал организміне
әсері
• Ауа ылғалдылығы қоршаған ортаның климаты мен микроклимат көрсеткіштеріне әсер етеді.
• Ылғалдылық қоршаған орта арқылы мал организміне тікелей және жанама әсер етеді.
• Қора ауасында ылғалдың көптігі, жылу реттеуге тікелей әсер етеді
• Температура ыстық кезде, әрі ауа қозғалысы төмен болса (қапырық, нашар желдететін қораларда) организмнен жылу шықпай
қызады, ыстық өтеді (гипертермия).
• Ылғал ауаның сиымдылығы құрғақ ауа сиымдылығынан 10 есе үлкен. Сондықтан ауа ылғалдылығы әрі суық болса, оның
үстіне ызғырық жел соқса организм тез мұздайды (қосымша салмағы азаяды-15-20%, азықтың сіңірілуі төмендейді, өлім-
жітім көбейеді).
• Сыз (ылғалдылығы 90-95%), суық қора-жайларда суық тиіп мал жиі ауырады (өкпе аурулары, гастроэнтерит және т.б.), тері
(қышыма, таз және т.б.) және тұяқ (некробактериоз, тұяқтың жұмсаруы) ауруларына шалдығады.
• • Егер ылғалдылық 10% көтерілсе (85-тен 95%), сиырдың сүттілігі 9-12 % азаяды. Мұндай жағдайда бордақылардың тәулік
салмағы 12-25% төмендеп, азықтың шығыны 20-35% ұлғаяды, ал өлім-жітім 2-3 есе артады.
• • Малдың физиологиялық жағдайы мен салыстырмалы ылғалдылықтың арасында тікелей байланыс бар екені дәлелденген
(90-95% ылғалдылықта тыныс алу және қан тамырының соғысы 26-30% көтеріледі, гемоглобин, эритроциттер мен
лейкоциттер азаяды).
• • Ылғалдылық көбейсе бу төбеге, қабырғаға, темір беттеріне жиналады да олардың бу өткізгіштігін төмендетеді, керісінше
жылу өткізгіштігін ұлғайтады.
• Жоғары ылғалдылық микроорганизмдерді көбейтеді, олардың таралуына қолайлы мүмкіндік жасайды, аурулар туады
(бронхопневмания, туберкулез және т.б.).
• Ылғал тапшылығы да зиян келтіреді. Құрғақ ауа (40%-дан төмен болса) тері, кілегей қабаттарын құрғатады, терлетеді,
төзімділік қабілетін төмендетеді, тұяқ пен тері кеуіп жарылады, қой жүні сынғақ келеді, шаң көбейеді, инфекция тарайды.
Мал қораларының жоғары
ылғалдылығын төмендету шаралары.

• Мал қораларын жобалағанда және салғанда құрылыс
материалдарын дұрыс таңдау;
• Қораларды пайдалану кезінде зоогигиеналық талаптарды
сақтау (тазалау, желдету, мал басын нормадан артық ұстамау
және т.б.);
• Еденге төсеніш төсеу (сабан, ағаш ұнтағы, сөндірілмеген әк
және т.б.);
• Қысы-жазы ұсталатын малдарды серуендетіп отыру;
• Қорада суды шашыратпай тиімді пайдалану;
• Зәр, қи және лас суларды уақытында шығару.
• Канализация жүйесінің үздіксіз жұмыс істеуі.
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

Түрлі жануар организміне ұстау әдісінің әсер етуін эксперимент жүзінде зерттеу

Жәндіктермен күрес шаралары

Құстар гигенасы

Құс шаруашылық кәсіпорындарын жобалау санитарлық - гигиеналық нормалары

Анықтау құралдары

МАЛ ҚОРАДАҒЫ ЖАРЫҚТЫЛЫҚТЫ АНЫҚТАУ

Қояндардың ұстау жүйелері

Қарбыздың аурулары мен зиянкестері

Қой шаруашылығы гигиенасы

Мал қораларының ауа құрамы және оның мал организміне әсері

Пәндер