Абайдың шығармалары




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Семей қаласы Шәкәрім атындағы университеті

«Ақпараттық және коммуникациялық технологиялар»
факультеті

«Геодезия және Құрылыс» кафедрасы

Слаид: Абай Құнанбаев
Группа:Гк-907
Орындаған: Нағимоллаев Нұрбол
Абай ( Ибраһим ) Құнанбаев (1845—1904) — ақын,
жазушы, қоғам қайраткері, қазіргі қазақ жазба
әдебиетінің негізін салушы, либералды білімді
исламға таяна отырып, орыс және еуропа мәдениетімен
жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды көздеген
реформатор. Азан шақырып қойған аты — Ибраһим.
Ақын Жазушы

Қоғам
қайраткері
Абай 10 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны Құнанбайдың
төрт әйелінің бірінен туған. Орта жүздің Арғын тайпасының Тобықты руынан шыққан билер әулетінен. Әкесі
Өскенбайұлы Құнанбай өз заманындағы атақ даңқы алысқа кеткен адамдардың бірі болған. Патша өкіметі XIX
ғасырдың ортасындағы бір сайлауда оны Қарқаралы ауданының аға сұлтандығына бекіткен. Шешесі Ұлжан Орта
жүздің Арғын тайпасынан Қаракесек руының шешендікпен, тапқырлық, әзіл әжуамен аты шыққан шаншарлардың
қызы «Абай» деп жас Ибраһимді анасы Ұлжан еркелетіп атаған. Содан бері бұл есіммен Абай тарихқа енді.
Абай
Абайдың поэтикалық шығармалары мен қара сөздері пәлсапалық, этикалық,
эстетикалық, психологиялық және педагогикалық ой-пікірлерге толы. Абай
түсінігінше, табиғат біздің санамыздан тыс және бізге тәуелсіз өмір
сүреді. Біздің түйсігіміз бен қабылдауымыз, түсінігіміз айналадағы
ақиқат шындық өмірдің сәулесі ғана.
Қазақтың классик жазушысы Әуезовтың бас кітабы-”Абай
жолы” ұлы ақынға арналған.1993 жылы ”Абай жолы”
эпопеясы дүние жүзі халықтарының 116 тіліне
аударылған.
Абайдың шығармалары
Қансонарда бүркітші шығад
Ғылым таппай мақтанба ы аңға
Интернатта оқып жүр Өлең - сөздің патшасы, сөз с
арасы
Пайда ойлама, ар ойла Мен жазбаймын өлеңді ерме
Жасымда ғылым бар деп ес к үшін
кермедім Кұлақтан кіріп, бойды алар
Әсемпаз болма әрнеге Өзгеге, көңілім, тоярсың
Жазғытұры Қараша, желтоқсан мен сол
Жаз бір-екі ай
Күз Біреудің кісісі өлсе, қаралы о
Қыс л
Желсіз түнде жарық ай
Білімдіден шыққан сөз
Қақтаған ақ күмістей кең маң
дайлы
Сап, сап, көңілім, сап, көңілі
м
Ақынның өз балалары:

Абай
Талантты балалары:
Әбдірахман,Мағауия,
Тұрағұл,Мекайыл

Ділдәдән Күлбадан Әйгерімнен

Ақылбай, Әкімбай Тұрағұл, Мекайыл
Әбдірахман,Райхан Мағауия Ізкәйіл, Кенже
1891 жылдан бастап Абай басына ауыртпалық түсіп, бір-біріне
ұласқан қайғы бұлты ашылмай қояды. Осы жылы ақынның сүйікті
інісі Оспан жарық дүниеден өтеді. Одан кейін орысша әскери
білімі бар, үлкен үміт күткен баласы Әбдірахманнан айырылады.
Бұлардың қазасының ақын жанына қандай батқаны оның осы
тақырыпқа арнаған топтама өлеңдерінен айқын көрінеді.
Сөйтіп жүргенде соңғы тіренішіндей болған дарынды ақын
баласы Мағауия да қайтыс болды.
Осындай қабаттасқан қайғы қасіреттен күрт сынған Абай
Мағауияның қазасынан кейін қырық күннен соң, өзі де
дүние салады. Шыңғыстаудың ығындағы Жидебай мекенінде,
інісі Оспанның жанына жерленеді.
Абайдың шығарған кітаптарының бірі
Шығармалары
Абай өлең шығаруды бала кезінде-ақ бастаған. Алайда жасы қырыққа
келгеннен кейін ғана көркем әдебиетке шындап ықылас қойып, көзқарасы
қалыптасып, сөз өнерінің халық санасына тигізер ықпалын түсінеді.
Шығармалары үш жүйемен өрбиді: бірі — өз жанынан шығарған төл өлеңдері;
екіншісі — ғақлия (немесе қара сөз) деп аталатын прозасы; үшіншісі — өзге
тілдерден, әсіресе орысшадан аударған өлеңдері.

Абай өлеңдері түгел дерлік лирикадан құралады, поэма жанрына көп бой
ұрмағаны байқалады. Қысқа өлеңдерінде табиғат бейнесін, адамдар портретін
жасауға, ішкі-сыртқы қылық-қасиеттерін, мінез-бітімдерін айқын суреттермен
көрсетуге өте шебер. Қай өлеңінен де қазақ жерінің, қазақтың ұлттық
сипатының ерекшеліктері көрініп тұрады. Ислам діні тараған Шығыс елдерінің
әдебиетімен жақсы танысу арқылы өзінің шеберлік — шалымын одан әрі
шыңдайды. Шығыстың екі хикаясын «Масғұт» және «Ескендір» деген атпен
өлеңге айналдырады. Ислам дініне өзінше сенген діни таным жайындағы
философиялық көзқарастарын да өлеңмен жеткізеді. Абайдың дүниетанудағы
көзқарасы XIX ғасырдың екінші жартысында Қазақ халқының экономикасы мен
ой-пікірінің алға ұмтылу бағытта даму ықпалымен қалыптасты. Дүниетану
жолында сары-орыстың төңкерісшіл демократтарының шығармаларын оқып, өз
дәуірінің алдыңғы қатарлы ой-пікірін қорытып, басқаларға қазақ өміріндегі аса
маңызды мәселелерді түсіндіруге қолданады. Дүниетану өңірінде екі
қасиеттің — сезім мен қыйсынның , түйсік пен ақылдың қатынасын
таразылайды. Сондықтан да: «Ақыл сенбей сенбеңіз, Бір іске кез келсеңіз» деп
жазады.
www.ZHARAR.com
www.ZHARAR.com
Абай
Құнанбаев
Абай (Ибраһим) Құнанбайұлы (1845-1904) — ақын, жазушы, қоғам
қайраткері, қазіргі қазақ жазба әдебиетінің негізін салушы,
либералды білімді исламға таяна отырып, орыс және еуропа
мәдениетімен жақындасу арқылы қазақ мәдениетін жаңартуды
көздеген реформатор. Абай 10 тамыз 1845 ж. қазіргі Семей
облысының Шыңғыс тауларында Қарқаралының аға сұлтаны
Құнанбайдың төрт әйелінің бірінен туған. Орта жүздің Арғын
тайпасының Тобықты руынан шыққан билер әулетінен. Әкесі
Өскенбайұлы Құнанбай өз заманындағы атақ даңқы алысқа
кеткен адамдардың бірі болған. Патша өкіметі XIX ғасырдың
ортасындағы бір сайлауда оны Қарқаралы ауданының аға
сұлтандығына бекіткен. Шешесі ұлжан орта жүздің Арғын
тайпасынан Қаракесек руының шешендікпен, тапқырлық, әзіл
әжуамен аты шыққан шаншарлардың қызы «Абай» деп жас
Ибраһимді анасы Ұлжан еркелетіп атаған. Содан бері бұл
есіммен Абай тарихқа енді. Осындай текті ортадан шыққан
Құнанбай мен Ұлжаннан туған төрт ұлдың бірі Абай жастайынан
ақ ерекше қабілетімен, ақылдылығымен көзге түседі. Балаға
сыншы әкесі осы баласынан қатты үіт етеді. Сондықтан да ол
абайды медреседе төрт жыл оқығаннан кейін, оқудан шығарып
алып, қасында ұстап, ел басқару ісіне баули бастайды.

Әкесінің төңірегінде ел жақсыларымен араласып, өз халқының
рухани мәдениет жүйелерімен жете танысады. Өзі билер
www.ZHARAR.com
үлгісінде шешен сөйлеуге төселеді. Ұтымды сөзімен, әділ
Тыңдағандарыңызға
рақмет!!!

Ұқсас жұмыстар
Бастауыш сыныпта оқытылатын Абай шығармалары
Абайдың туғанына 165 жыл
Абайдың ақындық еңбектерінің таралуы
Қара сөздері
АБАЙ
Абай ( Ибраһим ) Құнанбаев
Абайдың қара сөздері туралы
Қазақтың классик жазушысы
Талантты балалары
Қазақ балалар әдебиеті - қазақ әдебиетінің мектеп жасына дейінгі және мектеп жасындағы балаларға арналған саласы
Пәндер