Оқуға талпыныс
Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Коммерциялық емес акционерлік
қоғам
«М.ӘУЕЗОВ атындағы Оңтүстік
Қазақстан университеті»
ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы:Алаш үкіметінің мүшесі Жақып Ақбаевтың туғанына
145жыл
Орындаған:Мұратбай Г.Ғ.
Тобы:ТП 18-3к
Ғылыми жетекшісі:Илимова А.Т.
ШЫМКЕНТ 2021
Алаш зиялысы, күрескер, қайраткер,
Алашорда үкіметінің мүшесі, заңгер,
қазақтың тұңғыш құқық магистрі
Жақып Ақбаев 1876 жылғы қазан
айының 25-і күні бұрынғы Семей
облысы, Қарқаралы уезі, Берікқара
болысы №3 ауылдың Төңіректас
деген жерінде дәулетті отбасыда
туған. Арғын тайпасы, қаракесек
руының сары танас бұтағынан
шыққан.
Е.Бөкетов атындағы Қарағанды университетінің қазіргі ректоры, заң
ғылымының докторы, профессор, Парламент Мәжілісінің бұрынғы
депутаты Нұрлан Орынбасарұлы ДУЛАТБЕКОВтің республикалық
“АЛАШ АЙНАСЫ” газетінде (04. 03. 2012 ж) жарияланған тарихи тұлға
туралы зерттеу мақаласын толық мәтінде ұсынып отырмыз. Ұлт тарихы –
ұзын сонарлы, түрлі кезеңдерден, жолдардан өткен, қилы-қилы
замандарды бастан кешкен тарих. Ал Алаш тарихы, Алаш қозғалысы – ұлт
тарихының толғақты, тағылымды кезеңі. Алаш қозғалысына қатысты әрбір
дерек біз үшін маңызды болуы тиіс. Өйткені бұл ұлт-азаттық қозғалыс
халқымызды ұйыстыруға, дербес мемлекет құруға, ең бастысы –
ұлтымыздың рухын көтеруге арналған ұлы шара еді.
Оқуға талпыныс. Әлқисса, Санкт-Петербург университеті. Жақып Ақбаев
сонары… Университет мұрағатындағы төңкеріске дейінгі құжаттар кейіннен
Санкт-Петербург мемлекеттік мұрағатына жіберіліпті. Псковкая, 18
мекенжайында орналасқан бұл мекемеде «Императорлық Санкт-Петербург
университетінің студенті Жақып Ақбаев ісі» №1099 ретпен сақталған екен. №14
қордың №3 жазбасындағы іс 1898 жылы басталып, 1918 жылы аяқталған.
Ж.Ақбаев өз қолымен толтырған, Санкт-Петербург мемлекеттік мұрағатында
сақталған өмірбаянында: «Мен 1886 жылы Қарқаралыдағы қазақ интернатына
оқуға түстім, 1888 жылы Омбы гимназиясына тіркелдім, кейін бірнеше жылдан
кейін Том қаласындағы гимназияға ауысып, оны 1898 жылы бітірдім» деп
жазады.
Санкт-Петербург университетінің мұрағатында сақталған аттестатында:
«Ж.Ақбаевтың Том гимназиясында оқыған жылдары тәртібі өте жақсы болды,
сабаққа жақсы дайындалып, жақсы қатысты, жазба жұмыстарды жақсы
орындады, оқуға ықыласты, білімге ынтасы жақсы» деп көрсетілген. Аттестатта
айшықталғандай, физика, математика пәндерінен, логика мен тарихтан,
географиядан өте жақсы бағалар алған. Содан соң, жоғарыда айтқанымыздай, сол
1898 жылы Санкт-Петербург университетінің заң факультетіне оқуға түседі. Бұл
факультет Ресейдегі беделді оқу орындарының бірі ретінде, дәл сол кезде атағы
кең тараған еді. Онда аса білікті ұстаз-ғалымдар дәріс оқыған.
Ақбаевтың өмірі мен қызметі, саяси серіктері Ахмет Байтұрсынұлы
және Ж. Досмұхамедов тағы басқа Алаш ардагерлерімен үндес келеді.
Ақбаев қазақтың әдет-ғұрып заңдарын, соның ішінде отбасы-неке
құқығын зерттеп, баспасөз бетінде публицистикалық материалдар
жариялады. Қазақтың әдет-ғұрып, неке-отбасы мәселелері туралы
көптеген еңбектер жазды. Абай аулымен қоңсы қонып, жастайынан
ұлы ақынның өлеңдерін жаттап өсті. 1909 жылы Абай жырларының
Петербургте кітап болып шығуына қолғабыс жасады. «Қазақстандағы
семья-неке қатынастары» (1907), «Қазақтың шығу тегі туралы» (
1927) тағы басқа ғылыми зерттеулері Абайдың қарасөздері мен «Бірер
сөз қазақтың түбі қайдан шыққаны туралы» шығармаларымен
үндеседі. Алашорда қозғалысына белсене қатынасып, Семейде
қызметте жүрген кезде Әуезовпен таныс-біліс, пікірлес, аралас-
құралас болған
Түйін: Бір сөзбен, Жақып Ақбаев – саяси күрес қазанында
қайнап, нәтижесінде халқының ар-намысы боларлық
дәрежеге көтеріле білген ұлттық интеллигенция өкілі. Өзі
айтпақшы, оның рухы өлмейді! Қазақ халқы барда, Тәуелсіз
еліміз тура жолға түсіп, ұлттық ұлы мұраттарымыз алдыңғы
қатарға шығып жатқан алмағайып кезеңде ұлтын, елін, жерін
сүюдің, соған қалтқысыз қызмет етудің қапысыз үлгісі болып,
мәңгі жасай береді!
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz