Қан сарысуын консервациялау

Презентация қосу

Қазақ Ұлттық Аграрлық зерттеу университеті
«Биологиялық қауіпсіздік» кафедрасы

СЕРОЛОГИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУГЕ ЖАНУАРЛАРДАН ЖАППАЙ ҚАН АЛУ,
САРЫСУЫН БӨЛУ, КОНСЕРВІЛЕУ. ЖІБЕРІЛГЕН СЫНАМАЛАРҒА, АЛЫНҒАН
НӘТИЖЕЛЕРГЕ ҚҰЖАТТАР ТОЛТЫРУ
Серология – бұл сарысуды зерттеу. Сарысу – бұл
қанның бөлігі. Ол әдетте қанның ұюына жол беру
арқылы пайда болады, ұю процесі қанның ұю
факторларын және бүкіл жасушаларды алып
тастайды, сары түсті сұйықтықты қалдырады. Бұл
Қан (гр. Haemo ;лат. Sanguis — қан) — ағзадағы
сұйықтық сарысу деп аталады және оның
ішкі сұйық ортаның бірі.
Қан негізінен екі бөліктен: сұйық бөлігі – құрамында антиденелер, антигендер, бар болса
плазмадан және қанның торшалық элементтері микроорганизмдер, гормондар, электролиттер
(эритроциттерден,лейкоциттер,тромбоциттер) және басқа ақуыздар бар. Серология, кеңірек
тұрады.
Плазма қанның жалпы көлемінің 60%-ын алып мағынада, негізінен осы әр түрлі компоненттерді
жатады, құрамының 90-92%-ы су,ал 8-10%- сандық және сапалық талдаумен айналысады.
құрғақ зат. Алайда, серология инфекция немесе ауру
Қанның ағзада атқаратын қызметтері:
диагнозына қатысты антиденелер мен
тасымалдаушы,қорғаныстық,жылу реттеуші
байланыстырушы, гомеостазды тепе-теңдікті антигендерді сапалы анықтау немесе сандық
сақтау. талдауымен танымал.
Жануарлардан жаппай қан алу алдында
лабораториялардан жеткiлiктi мөлшерде
стерильденген, арнайы мақтамен тығындалған
пробиркалар әкелiнедi. Барлық пробиркалар
нөмірленеді. Қан алу ведомостары
толтырылады. Онда малдың инвентарлық
номерлерi, болмаса мал иесiнiң аты-жөнi,
малдың жынысы, жасы, түрi тексерiлетiн
реакциялар көрсетiлiп, қан алған мал
дәрiгерiнiң аты-жөнi жазылады. Сонымен қатар
алдын ала қан алатын инелер жуылып
тазаланып, қайнату арқылы стерильденедi.

Қан алу кезiнде қан тамшыларының жерге
түспеуi қадағаланады. Қанды сарылдатпай,
көпiршiктетпей пробирканың қабырғасына
жанастырып алу қажет. Әсiресе қысқы уақытта
пробирканың жылы және құрғақ болуы
мiндеттi. Мүмкiндiгiнше, қанды тамшылатпай
алу қажет. Тамшылатып алынған қан көбiнесе
гемолизденедi. Ондай қан зерттеуге жарамсыз
саналады.
Әр малдан қан алуға жеке ине қолданылуы шарт.
Фермаларда қан арнайы жабдықталған станоктарда,
болмаса малдың байлаулы тұрған жерінде алынады.
• Алдымен күре тамырды резина түтікшемен қысып
Малдан қан алу үшін қан алынатын жердің байлап, резина түтік арқылы пробиркамен
жүнін қырқып, немесе қырып, теріні байланысқан инені күре тамырға енгізеді.
спиртпен тазалайды да, тамырды Қан алуға арнайы мықты орнатылған бағаналарды
стерильденген арнаулы инемен теседі. Жануарлардың қан алу
тіртібі пайдалануға болады. Техникалық қауіпсіздікті
Қанды аз мөлшерде алған жағдайда малды
сақтау үшін қан алу кезінде бас бармақпен сиырдың
онша күш жұмсамай ұстаған дұрыс. Кейбір
мүйізі басылып ұсталып тұруы керек.
жағдайларда ұсақ мал мен қүстан канды
тікелей жүрек қарыншасынан алады
Алынған қан қыс кездерінде бөлме
температурасында 1—2 сағат мөлшерінде қаннан
сарысуы бөлініп шығу үшін ұсталуы керек. Қан
сарысуы лабораториялық зерттеуге жіберілгенше
салқын бөлмеде сақталады
СИЫРДАН ҚАН АЛУ
Қан мойынның күре тамырынан,
мүмкіндігінше таңертең Көп қанды ойыс венадан алады. Ол
азықтандырудан бұрын алынуы қажет. үшін малды қимылдамайтындай етіп
Қан алынатын тері аймағы арнайы байлайды да, теріні тазартып, қан
қырқылып, 3%-ды фенол ерітіндісімен алатын тамырды бас бармақпен баса
немесе 70%-ды спирт ерітіндісімен ұстайды. Қан тамырға жиналып,
сүртіледі. тамыр анык. көрінеді. Арнайы
Аздаган қанды құлақтың вена тамырларынан алады.
стерильденген инемен тері мен
Тамыр орналасқан жерді тазартқан соң, оны арнаулы
инемен теседі де, шыққан қан тамшысын шыны тамырды көлбей теседі (ине шамамен
түтікшемен сорып алады. Тамырдан шыққан бірінші 45° бұрышпен қадалу керек). Қан аға
тамшыны құрғақ таза мақтамен сүртіп тастаған жөн, бастағанда инеге таза ыдысты тосып,
сонда қан тамшысы жайылмайды, оны сорып алу керекті мөлшерде қан алады. Соңғы
оңайлайды. кезде қан алу үшін арнаулы аспап —
автоматтар пайдаланылады
ШОШҚАДАН ҚАН АЛУ

Шошқаның үлкен құлақ венасын скальпелмен тілу
арқылы аздаған мөлшерде қан алады. Ол үшін тамырдың Торайлардан 5—30 мл
орталық бөлігін құлақ түбінен саусақпен қысып тұрады. мөлшерінде қан алу үшін
оларды шалқасынан жатқыза
Қанды көп мөлшерде алу үшін қайшы немесе байлап қойып, ине немесе
скальпелмен құйрықтың ұшынан 1—1,5 см шамасында микропипетканың көмегімен
кесіп тастайды. Қан алып болған соң, орбитальды вена синусын
жараны дезинфекциялап, құйрықтың ұшын 1—2 тәулік теседі
бойына бинтпен таңып тастайды.
ИТТЕРДЕН ҚАН АЛУ

Иттен (мысыктан) қанды аз мөлшерде
құлағының ұшынан алады. Көп мөлшердегі
қанды асық жіліктің сырт жағын ала,
тілерсектен төмен орналасқаң сирақ
венасынан алады. Итті бір бүйіріне жатқызып
немесе станокқа бекітіп, аяқтарын қолмен
қыса ұстап, тілерсектің төменгі жағынан
резеңке бұрау салады да, инемен алдымен
теріні, одан соң венаның қабырға-сын тесіп,
қанды шприцпен сорып алады.
ҚОЯННАН ҚАН АЛУ
Қояннан қанды аз мөлшерде құлақтың ұшын тіліп, немесе құлақ венасынан
алады. Бұл кезде қоянды сүлгімен орайды, немесе басы шығып тұратын
арпаулы тесігі бар жәшікке отырғызады. Құлақты алдын ала жылы суға
салған немесе ксилолмен (спиртпен) сүрткен жөн.

Қанды көп мелшерде кеуде венасынан алады. Ол үшін операциялық
алаңды (шынтақ төмпешігінен үшінші қабырғаға дейін) дайындап болған
соң, венаны саусақпен басып тұрып, инені қан ағысына қарсы бағытта
көлбеу
• Кейде қанды тікелей жүректің өзінен алады. Қояннан 15—20 мл-ге дейін
қан алуға болады.
ТАУЫҚТАН ҚАН АЛУ
Тауықтан қанды аз мөлшерде оның айдарын тіліп, ал қаз
бен үйректен жұмсақ табанын тесіп алады. Құстан қанды
көп мөлшерде, канаттары-ның астыңғы жағында
орналасқан қанат асты венадан алады. Ол үшін
қауырсындарды жұлып тастап, топшы түсынан венаны
саусақпен қыса ұстап, инені тамырға көлбей енгізеді.

Құстың қаны өте тез үйитын болғандықтан, қан ала-тын
жерді алдын ала қан үйытпайтын сүйықтықпен
(антикоагулянтпен) сүртеді. Шыққан қанды пипеткамен
Ішінде антикоагулянты бар пробир
• Тауықтан, қаздан, түйетауықтан бір ретте 10—15 мл,
көгершіннен —1 —1,5 мл қан алуға болады.
Қан сарысуын консервациялау. Қанды
алғаннан кейін лабораторияға жіберу
мүмкіндіктері болмаған жағдайда, ұйыған
қаннан бөлінген сарысуды стерильді
пробиркаға құйып алып, 5%-ды фенолмен (1
Қан алынғаннан кейін пробирка см3 консервант 9 см3 қан сарысуына

номерленіп 30-35°С-да 30 минут ұсталуы қосылады) немесе құрғақ бор қышқылымен
қажет (әсіресе қысқы мерзімде). Одан консервацияланады (скальпель ұшымен бор
кейін ұйыған қанды салқын жерде қан қышқылы сарысуға қосылады)
сарысуы бөлініп шыққанша ұстайды.
Жоғарыдағыдай тәсілмен гемолизденбей,
ұйыған қаннан ажыратылған қан сарысуы
лабораторияға арнайы ведомость
толтырылып жіберіледі.
АЛЫНҒАН ҚАНҒА ЖОЛДАМА ҚҰЖАТ ТОЛТЫРЫЛЫП,
ЛАБОРАТОРИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУГЕ ЖІБЕРІЛЕДІ. ҚАНҒА
ЖОЛДАМА ҚҰЖАТ ТОЛТЫРУ ҮЛГІСІ
Жолдама құжатта қанның алынған уақыты, қандай ауруларға зерттелу қажеттiлiгi,
вакцинамен егiлiп, егiлмегендiгi, бұл жылы осы табыннан не отардан нешiншi рет қан
алынғаны және аурудың балауын объективтi қоюға қажеттi басқа да қажеттi деректер
көрсетiлуi тиiс.
Қанға жолдама құжат толтыру үлгiсi төмендегідей.
Құжатты қай жерге жіберетіні міндетті түрде көрсетілуі тиіс.

Ұқсас жұмыстар

Тура емес гемаглютинация реакциясы. Тәжірибелік ветеринарияда қолданылуы

Жануарлардың хламидиоз аурулары

ПРЕЦИПИТАЦИЯ РЕАКЦИЯСЫ. Антиденелер (преципитин) мен антигендердің (преципитоген)

Реакция түрлері

Қанды зерттеу. Иммунофлюресценциялық әдіс

Реакцияның қолданылуы

Бейтараптау реакциясы

Қан тізімін өңдеу журналы

Серологиялық реакция

Қан топтары мен антигенді сәйкессіздік

Пәндер