Симптомдар мен синдромдар жөнінде түсінік

Презентация қосу

«Оңтүстік Қазақстан медицина академиясы» АҚ
Фармакология, фармакотерапия және клиникалық
фармакология кафедрасы

Бөж:
Симптомдар мен синдромдар жөнінде түсінік. Ішкі мүшелер ауруларын
диагностикалау ұстанымдары. Ауру жағдайының ауырлығымен және
ауру дамуының патогенетикалық механизмімен аурулардың
клиникалық байқалу-ларының байланысы. Науқастың терминальды
жағдайының симптомдары. Жедел және созылмалы симптомдар.
Жүрек қантамырлар ауруларының бронх-өкпе жүйе, ішек–қарын
трактысы, гепатобилиарлы зона ауруларының, дәнекер ұлпалары,
бүйрек, эндокринді ауруларының, невроздардың, депрессиялардың,
ане-миялардың симптомдары мен синдромдары.
Орындаған: Бескенова С.Н.
Тобы:В-ФҚБ-01-18
Қабылда

2020-2021 оқу жылы
Жоспары
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
1. Симптомдар мен синдромдар жөнінде түсінік:
a)жедел және созылмалы симптомдар.
2.Науқастың терминальды жағдайының симптомдары:
a) Жүрек қан-тамырлар аурулары
b) бронх-өкпе жүйеcі
c) Ішек–қарын трактысы
d) гепатобилиарлы зона аурулары
e) эндокринді аурулар
f) невроздардың, депрессиялардың симптомдары мен
синдромдары.
III.Қорытынды
IV.Пайдаланылған әдебиеттер
Ішкі ағза аурулары клиникалық медицинаның негізгі бөлігі
болып саналады. Ол ішкі аурулардың этиологиясын, патогенезі
мен клиникалық белгілерін зерттей отырып, науқастың түрін
танып анықтау, емдеу және алдын алу шараларын қарастырады,
жеке аурулардың пайда болу себептерін анықтайды.
Ауру ағымын төрт кезеңге бөлуге болады:
1.жасырынды, латентті кезең - аурудың белгілері болмайды.
2.бастапқы кезең
3.аурудың негізгі айқындалу кезеңі
4.аурудың соңғы кезеңі
Жалпы адам ағзасындағы сырқат ағымдары жедел және
созылмалы түрде болып өтеді. Аурудың ағымында ремиссия
(науқас жағдайының уақытша оңалуы) және рецидив (аурудың
қайталануы) білінеді. Кейбір ауруларда асқынулар дамиды. Әр
ауру симптомдармен сипатталады.
Симптом - аурудың сыртқы немесе жасырын көрінісі. Әрбір
аурудың осындай көріністерінің өзіндік жиынтығы бар. Мысалы,
лоқсу, құсу асқазан ауруларында, жөтел – тыныс алу
мүшелерінің ауруларында кездеседі.
Симптомдар субъективтік және объективтік түрге
бөлінеді. Субъективтік деп науқастың өзінің сезген
сезім шағымдарын айтады, ал объективтік деп
дәрігердің науқасты қарағанда анықтаған белгілерін
айтады. Мысалы, жүрек, бауыр көлемінің үлкеюі, қан
қысымының, дене қызуының көтерілуі т.б.
Кез келген адам өз-өзіне алғашқы медициналық көмек
көрсете алады. Көмек көрсету кезінде өте мұқият болу
керек. Көбінесе адамдар қарапайым ауру сезімін
басатын дәрі-дәрмектердің көмегімен аурудың
көріністерін бейтараптайды, ал ауру дами береді.
Симптом белгілеріңізді қадағалау өте маңызды, себебі
олар диагноз қою мен емдеудің алғашқы сатысы болып
табылады. Симптомдар - аурудың ауданын болжай
алады; Сіздің белгілеріңізді зерттеңіз, бірақ өзіңізге
диагноз қоймаңыз, өйткені көріністердің бірдей
жиынтығы ондаған мүлдем басқа патологиялар туралы
айтуы мүмкін.
Осылайша өз-өзіңізге диагноз қою арқылы дәрігерге
көмектесе аласыз. Себебі дәрігер, толық диагноз қоймас
бұрын да, пациент қандай аурумен кездескендігі туралы
мәліметтерді сұрап-анықтайды. Көбінесе пациенттер
симптомдарға жеткілікті назар аудармайды, дегенмен
ауыртпалықсыз көріністер де ағзадағы проблемаларды
көрсетеді.
Симптомдар туралы ілім симптоматология немесе
медициналық семиотика деп аталады.
Симптомдар

спецификалық емес
спецификалық— тек — бірқатар
бір ауруға тән аурулармен бірге
жүреді.
Синдром деп әр патологиялық жағдайға сәйкес келетін бірнеше
симптомның жиынын айтады. Мысалы, уыттану синдромына
әлсіздену, дене қызуының көтерілуі, бас ауруы, бас айналуы,
тамаққа тәбетінің тартпауы жатады. Аурудың нәтижесі жазылу,
созылмалы түріне ауысу, мүгедектікке ұшырау немесе өлімге
ұшырау.
Дерт анықтамасын сырқатқа диагноз қою үшін қолданады,
қандай ауру екенін анықтау мақсатында. Диагноз –бұл аурудың
анықтамасы, ол медицина терминологиясымен жазылады.
Диагноз болжамды, нақтылы(дифференциалды) және
қорытынды болады. Болжамды диагнозды науқастың
шағымдарына, субъективтік, объективтік тексеру мәліметтеріне
сүйеніп қояды. Дифференциалды – көп аурулардың белгілері бір
біріне ұқсас келеді, сондықтан қосымша тексерістерді жүргізіп,
клиникалық белгілерін салыстырып, қай ауруға тән екендігін
анықтап сырқат түрін бір - бірінен ажыратады. Қорытынды
диагнозды субъективтік, объективтік және қосымша тексеру
нәтижелер көрсеткіші бойынша қояды. Егер науқаста бір неше
ауру болса, онда ең басты және қосалқы диагноз қойылады.
Диагноз қойылған соң науқасқа емханада немесе ауруханада
арнаулы ем жүргізіледі.
Жүрек ауруындағы синдромдар: жүректің ишемиялық ауруы,
Гипертония, жүрек ақаулары, жүрек бұлшықетінің әлсіздігі және
т.б. болуы мүмкін. Жүрек-қан тамырлары жүйесі ауруларында,
науқастардың шағымдары қан тамырларының зақымдану
мүмкіндігінің әртүрлілігіне байланысты өте алуан түрлі болуы
мүмкін.
Жүрек ақаулары (порок сердца) синдромы:
-жүректің апикальды импульсі мен шекарасының өзгеруі,
- клапанды тыңдау нүктелерінде тұрақты шудың пайда болуы
(систолалық, диастолалық);
- рентгендік зерттеу кезінде - жүрек конфигурациясының өзгеруі.
Жүректе қан тамырларының патологиясымен байланысты
көптеген аурулар бар.
Қан-тамырлар аурулары
Адам қартайған сайын артерия қантамырлары қабырғаларының
серпінділігі төмендеп, қатайып, тығыздалып, қуысы тарылады.
Мүшелерге қан аз келеді, артерия қантамырларында қан қысымы
жоғарылайды. Қан қысымының көтерілуі бүйрек ауруына, жүйке
жүйесінің күйзелісіне, дененің аз қозғалуына байланысты. Қан
қысымы қатты көтерілсе, қантамырлардың жарылуы мүмкін.
Миға қан қүйылу өте қауіпті. Себебі ми жасушалары
зақымданып, бұлшықеттер жансызданады. Қол-аяқ әлсізденіп сал
болады. Бұл кезде артерия қантамырларындағы қан қысымы
сынап бағанасымен 200 мм-ден асады. Егер қан қысымы
төмендесе, сынап бағанасының көрсеткіші 70-80 мм төмен
болады. Мұндай аурулардың симптомдары: бас ауырады, жүрегі
айниды, құлағынан шу кетпейді, тамаққа тәбеті тартпайды,
жүректің жиырылуы бірде жиілеп, бірде бәсендейді.
Өкпе қабынуы немесе пневмония ең ауыр бронх – өкпе
патологиясы болып табылады. Балардағы пневмонияның жоғары
таралуы ерте жастағы тыныс алу жүйесінің ерекше
құрылысымен, иммундық жүйенің жеткіліксіз жұмысымен және
ауруға бейім факторлардың әсерінен болады.
Пневмонияның негізгі симптомдары:
-Ұстамалы жөтел, аурудың жіті фазасында жиі
тұншығу және құс тудыруы мұмкін;
-Дене қызуының көтерілуі;
-Ентігу;
-Тыныс алудың бұзылуы – терең тыныс жасауға
тырысу, күшті жөтелдің пайда болуына әкеледі;
-Тері қабаттарының бозаруы және мұрын – тісті
үшбұрыштың көгеруі;
Улану симптомдары – тамақтан бас тарту, бас ауруы,
әлсіздік, тершеңдік, ұйқының бұзылуы.
Асқазан-ішек жолдары ауруларының симптомдарына: іш қату,
жүрек айну, құсу, күйдіргіш, жағымсыз иіс, сілекей бөлінуі және
т.б. жатады.
Асқазан-ішек жолдарының ауруларында пайда
болатын негізгі синдромдардың түрлері мен
сипаттамасы:
Дисфагия - жұтылу процесінің бұзылуы бар, қатты және сұйық
тағамның қозғалу процесі бұзылады. Тамақ жұтқыншақ, өңеш
арқылы өте алмайды, адам жұтқан кезде ауырсыну сезімін сезіне
бастайды.

Диспепсия - асқорытудың бұзылуымен сипатталатын, атап
айтқанда, эпигастрий аймағында үнемі қолайсыздықтар пайда
болады, перистальтиканың жоғарылауы, үнемі күйдіргіш сезіміне
алаңдайды. Ол органикалық және функционалды болуы мүмкін.
Малабсорбция синдромы – тамақтың толық сіңірілмеуімен
сипатталады. Ол туа біткен және жүре пайда болуы мүмкін.
Практикалық медицинада асқазанның бұзылуынан ажырату
қиын.

Гиперсекреторлық синдром тамақтанудан бірнеше сағаттан кейін
эпигастрий аймағында ауырсыну пайда болады. Гастрит, асқазан
жарасына тән.

Асқазанның эвакуациялаудың бұзылу синдромы, жақсы тәбетке
қарамастан, тез тоқтық сезімімен сипатталады. Сонымен қатар,
науқастың қанықтылығымен қатар, ауыр құрысулар мазалайды.
Себеп жақсы және қатерлі патология болуы мүмкін.
Гепатобилиарлық жүйе - өт көпіршігі, бауыр мен өт
шығару жолдарының тұрады. Оның негізгі міндеті,
бауыр жасушаларының өндірілетін өт қалыптастыру
және тасымалдау болып табылады.
ГЕПАТОБИЛИАРЛЫҚ ЖҮЙЕНІҢ ЗАҚЫМДАНУ
СЕБЕПТЕРІ - көбінесе бауыр қызметінің бұзылуы мен
коррозиялық қосылыстар нәтижесінен болып табылады. Зат
алмасуының бұзылуы тамақтанбау, фармацевтикалық
гормоналды дәрілер мен препараттарды бақылаусыз қабылдау ,
ішімдік, стресс кезінде, сондай-ақ әр түрлі гепатобилиарлық
жүйе патологиялары туындағанда зақымдану пайда болады.
Гепатобилиарлық жүйенің ауруларының нақты және арнайы
емес симптомдары бар:
Арнайы емес интоксикациялық симптомдары кезінде адинамия,
шаршау, әлсіздік және температураның өсуімен асқынулармен
көрініп, сипатталады.

Нақты симптомдарына:
-түрлі ас қорыту жүйелерінің бұзылуы, жүрек айну, оң жақ
қабырға астында ауырсынудың байқалуы,
-диарея, құсу;
-құрсақ қуысында сұйықтықтың жинақталуы және т.б. жатады.
Невроз - бұл қайтымды бағыты бар, бірақ жеткілікті ұзаққа
созылатын психогендік бұзылыстардың жиынтығы. Обсессивті
невроздың симптомдары ашуланшақтықпен, астеникалық
синдроммен, физикалық және ақыл-ойдың төмендеуімен көрінуі
мүмкін.
Невроз симптомдарына:
-Жүрек айнуы.
-Құсу.
-Естен тану шарттары.
-Қол дірілі, аяқ-қолдың дірілдеуі.
-Блефароспазм.
-Дененің әртүрлі бөліктерінде
сезімталдықтың төмендеуі.
-Истерияның өткір кезеңінде ғана дамитын көру және
есту қабілетінің жоғалуы.
-Дененің әртүрлі бөліктеріндегі ауырсыну жатады.
Қорытынды

Қорытындылай кететін болсақ жалпы синдром ауру
белгілерінің ортақ жиынтығы болып табылады.Бір
патогенез негізінде бірнеше ауру белгілерінің қатар
кездесуі немесе жеке аурудың пайда болу және асқыну
әрекетімен байланысқан ауру белгісінің
жиынтығы. Кейде бұл термин қандай болса да бір
аурудың құрылысын немесе аурулардың жеке
түрлерін өз алдына зерттеуді білдіреді.
Пайдаланылған әдебиеттер:

1. 1. Калиева, Ш. С. Клиническая фармакология и рациональная
фармакотерапия. Том 1: учебник / Ш. С. Калиева., Н. А.
Минакова . - Алматы : Эверо, 2016. - 460 с.
2.Орманов, Н. Ж. Фармакотерапия. 1-кітап :оқулық / Н. Ж. Орманов,
Л. Н. Орманова. – Шымкент : ЮКГФА, 2012. - 500 бет.с.
3.Кардиологиялық фармакотерапия: оқулық / Н. Ж. Орманов
[ж/б] ;ҚРденсаулықсақтаужәнеәлеуметтік даму министрлігі.
ОҚМФА. - Шымкент : ОҚМФА, 2015. - 216 бет с.
4. https://transferfaktory.ru/zabolevaniya-zhkt
5.https://r-tf.ru/zabolevaniya-zhkt

Ұқсас жұмыстар

Синдромдар мен симптомдар, диагноз түрлері

Психопатологиялық синдромдар

Қаңқа сүйектерінің сынықтары

Асқазан рагының жиілігі

Сананың өшу синдромдары

Аутоиммунды гепатит

Хромосомалық синдромдардың таралу жиілігі

Мейіргер Жұмысындағы пациент күйін клиникалық тұрғыдан бағалаудың маңызы

Вегетативті жүйке жүйесінің бұзылуының клиникалық жіктелуі

Дәрігерлік деонтология, семиология

Пәндер